Երևան, 17.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Ար­տա­քին ուժե­րի կող­մից հա­կա­մար­տու­թյան կենտ­րոն­նե­րի ակ­տի­վաց­ման փորձեր կլինեն, բայց դա ան­հե­ռան­կա­րա­յին է». «Փաստ»

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

svpressa.ru-ն «Հայաստանը պատրաստվում է ՀԱՊԿ-ը փոխարինել ՆԱՏՕ-ով» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ տեղեկություններ կան, թե Լեռնային Ղարաբաղում վերջին սրացումներից հետո Հայաստանը խորհրդակցություններ է սկսել ՆԱՏՕ-ի հետ «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» դաշինքի ծրագրի շրջանակներում։ Ծրագիրը նախատեսում է, որ տարածքային ամբողջականության, քաղաքական անկախության կամ անվտանգության ուղղակի սպառնալիքի դեպքում դրա մասնակիցները կարող են խորհրդակցել ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների հետ։ Բայց կա մեկ բայց... Հայաստանը ՀԱՊԿ անդամ է, որը իրականում ՆԱՏՕ-ի նկատմամբ թշնամաբար տրամադրված կազմակերպություն է։ Տարօրինակ է, մեղմ ասած... Մանավանդ, որ Մոսկվան անընդհատ շեշտում է, որ Հայաստանը Ռուսաստանի ռազմավարական դաշնակիցն է։ Ինչո՞ւ է այդ դեպքում Հայաստանը դիմում ՆԱՏՕ-ին, ոչ թե ՀԱՊԿ-ին, հատկապես հիմա, երբ Հայաստանն այս պահին նախագահում է ՀԱՊԿ-ում… Ըստ որոշ փորձագետների, Երևանը կարծում է, որ Մոսկվան պաշտպանում է Բաքվի դիրքորոշումը Լեռնային Ղարաբաղի հարցում, ինչի պատճառով էլ Հայաստանը փորձում է ստանալ ուժային այլ կենտրոնների աջակցությունը։ Հարկ է նշել, որ Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո Երևանում էականորեն աճել է արևմտամետ վեկտորը։ Ի՞նչ կտա ՆԱՏՕ-ին ուղղված կոչը։ Արդյո՞ք ՆԱՏՕ-ն կպատերազմի Ադրբեջանի դեմ, որին աջակցում է դաշինքի անդամ Թուրքիան: Ըստ Քաղաքական և տնտեսական հաղորդակցությունների գործակալության առաջատար վերլուծաբան Միխայիլ Նեյժմակովի, «դրանք պարզապես չհաստատված լուրեր են»։
 
svpressa.- ՆԱՏՕ-ի հետ գործընկերության ծրագրի համաձայն, դրա մասնակիցները կարող են խորհրդակցել ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների հետ։ Իսկ իրականում ի՞նչ են տալիս այդ խորհրդակցությունները։ ՆԱՏՕ-ն ինչ-որ մեկին օգնե՞լ է:
 
Նեժմյակով.- Գոնե 2020 թվականի աշնանը Ղարաբաղում լայնածավալ պատերազմի ժամանակ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Սթոլթենբերգը պարզապես սահմանափակվել էր հայտարարությամբ, որ դաշինքը ներգրավված չէ այդ հակամարտության մեջ, իսկ ավելի վաղ Թուրքիային կոչ էր արել «օգտագործել իր մեծ ազդեցությունը՝ նվազեցնելու լարվածությունը տարածաշրջանում»։ Ռազմական դաշինքի այդ դիրքորոշումը հետո առաջացրել էր Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի բավականին սուր արձագանքը, ըստ որի, ՆԱՏՕ-ն է պատասխանատու այդ ամենի համար, քանի որ Երևանը մեղադրում էր Թուրքիային։
 
svpressa.- Հայաստանի պարագայում իրավիճակը թվում է շատ տարօրինակ, քանի որ ոչ այլ ոք, քան ՀԱՊԿ անդամն է դիմում ՆԱՏՕ-ին։ ՀԱՊԿ կանոնադրությունը դա թույլ տալի՞ս է:
 
Նեժմյակով.- Փաստացի ՀԱՊԿ կանոնադրությունն ուղղակիորեն կարգավորում է միայն այն իրավիճակը, երբ դաշինքի անդամները որոշում են կայացնում իրենց տարածքում տեղակայել կազմակերպության անդամ չհանդիսացող այլ պետությունների զորքեր։ Այսինքն, նման գործողության հնարավորությունը չի հերքվում, այլ միայն ամրագրվում է, որ նման որոշումը պետք է կայացվի «մյուս անդամ երկրների հետ խորհրդակցություններից հետո»:
 
svpressa.- Ըստ փորձագետների, Երևանում կարծում են, որ Մոսկվան պաշտպանում է Բաքվի դիրքորոշումը Ղարաբաղի տարածքային հարցում։ Այդ իսկ պատճառով էլ Հայաստանը փորձում է ստանալ ուժային այլ կենտրոնների աջակցությունը։ Դա հնարավո՞ր է: Ինչքա՞ն ժամանակ է, որ Մոսկվան աջակցում է Բաքվին:
 
 
Նեժմյակով.- Հայաստանի մեդիա տարածքում իսկապես հնչում են մեղադրանքներ ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի հասցեին՝ չափից դուրս պասիվության համար։ Բայց միջազգային փորձը ցույց է տալիս, որ դա սովորական իրավիճակ է խաղաղապահ կոնտինգենտի համար, քանի որ նրանից սովորաբար, այսպես թե այնպես, դժգոհ են մնում հակամարտության մեջ ներգրավված բոլոր կողմերը։ Ինչպես հայտնի է, Բաքուն նույնպես դժգոհություններ է հայտնել ռուս խաղաղապահների նկատմամբ, այն էլ՝ ամենաբարձր մակարդակով։ Ավելի վաղ էլ Հայաստանից մի շարք փորձագետներ և քաղաքական գործիչներ Ռուսաստանին մեղադրել էին, իրենց կարծիքով, Երևանին ոչ բավարար աջակցության մեջ։ Հասկանալի է, որ հայկական կողմին չի կարող դուր գալ Մոսկվայի ու Բաքվի երկարաժամկետ ռազմատեխնիկական համագործակցությունը։ Այսինքն, այն թեզը, թե «Մոսկվան աջակցում է Բաքվին», Հայաստանի հասարակական-քաղաքական քննարկումներում սովորական թեզ է, որն սկսում է ավելի ակտիվ քննարկվել ճգնաժամային իրավիճակների կամ ռուս-ադրբեջանական հրապարակային շփումների դեպքերում։
 
svpressa.- Ի՞նչ եք կարծում, Մոսկվան ինչպե՞ս կարձագանքի այս ամենին։
 
Նեժմյակով.- Մոսկվան, ամենայն հավանականությամբ, հանգիստ կարձագանքի հայաստանյան ԶԼՄ-ների նման քննարկումներին։ ՆԱՏՕ-ի հետ Երևանի խորհրդակցությունների մասին վերջին հաղորդումները, արժե կրկնել, դեռ մնում են որպես չհաստատված լուրեր: Համենայն դեպս, դժվար թե դաշինքն այստեղ ինչ-որ կերպ կարողանա օգնել Հայաստանին՝ հաշվի առնելով այդ կազմակերպության շահագրգռվածությունը Ադրբեջանի հետ համագործակցության հարցում։
 
«Երևանի դիմումը ՆԱՏՕ-ին Ղարաբաղի հարցով քիչ հավանական է, - ասել է Ռուսաստանի կառավարությանն առընթեր ֆինանսական համալսարանի քաղաքական գիտությունների ամբիոնի դոցենտ Դմիտրի Եժովը, - Ուկրաինայում ռազմական հատուկ գործողության պայմաններում կան և, ամենայն հավանականությամբ, կլինեն փորձեր արտաքին ուժերի կողմից հակամարտության կենտրոնների ակտիվացման, բայց դա անհեռանկարային է։ Շատ առումներով նման փորձերը կրում են սադրիչ բնույթ և նպատակ ունեն տարատեսակ խոսակցություններ ու ենթադրություններ տարածելու։ Ի դեպ, Հայաստանն ինքը վերջերս է դարձել տեղեկատվական սադրանքների առարկա, երբ երկրի պաշտպանության նախարարությունը պետք է ապացուցեր ԵՄ-ին և ՆԱՏՕ-ին, որ Սու-30ՍՄ կործանիչները Ռուսաստան չեն տեղափոխվել։ Նման կերպ հերքվել է ադրբեջանական և թուրքական մամուլում տարածված այն տեղեկությունը, թե հայկական ինքնաթիռները ներգրավված են Ուկրաինայում հատուկ գործողության մեջ»։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Добрый» և «Фруто няня» մանկական հյութերի մեջ բորբոսներ են հայտնաբերել․ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐԻնչո՞ւ են կոմունալ վճարումները դուրս թողնված հետվճարների համակարգից․ Հրայր ԿամենդատյանԱրևային էներգիան վերածվում է լիարժեք, շուրջօրյա էներգիայի աղբյուրի Տվյալների վրա հիմնված որոշումների կայացման հմտություններ՝ դպրոցների կառավարման համար«Դոմուս»-ի նոր մասնաճյուղը` Արշակունյաց 33 հասցեում «Ծայրահեղ վտանգավոր գործընթացի սկիզբ»․ Սաղաթելյանը՝ Կայա Կալասի հայտարարության մասին 4 անձի սպանած քաղաքացին տեղափոխվել է հոգեբուժարան Մարդը 30 տարի խրամատ պահի, վերջում ստիպված տաքսի քշի՞. Արշակ ԿարապետյանԻմ կյանքին լուրջ վտանգ է սպառնացել․ ո՞վ է պատասխան տալու․ Նառա Գևորգյան Թեստ. Ընտրեք Նոր տարվա խաղալիքը և պարզեք, թե ինչ է ձեզ բերելու Նոր տարինԻնչ են իրենցից ներկայացնում առաջիկա ընտրությունները. Ավետիք ՉալաբյանԿոչումները պետք է տրվեն ըստ արժանիքի, ոչ թե անձնական նախասիրության․ Հրանտ ԹոխատյանFIFA The Best. ինչպես են քվեարկել Հայաստանի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչն ու ավագը Վաշինգտոնյան հուշագրի իրական գինը․ ով է շահում և ով է կորցնում Ինչպես ճանաչել Հոնկոնգի գրիպի ախտանիշները․ պարզաբանում է բժիշկը Եկեղեցու դեմ ճնշման քաղաքականությունը և դրա վտանգավոր հետևանքները Թուրքիայի կողմից խորհրդանշական ժեստերը կարող են օգնել Փաշինյանին ներքին հանրության առաջ ցույց տալու «տեսանելի առաջընթաց»․ Սուրեն Սուրենյանց Թուրքիայի իշխող կուսակցությունը ներկայացրել է հայեցակարգային փաստաթուղթը, որը Էրդողանի հովանու ներքո պատրաստված նոր «Թուրան» ձևավորվելու գործողությունների պլանն է․ թյուրքագետ Հայրս այս հայտարարությունները արել է 2017 թվականին, մոտավորապես այն ժամանակները երբ Նիկոլ Փաշինյանը պատվերով Սասնա ծռերի միտինգն էր ցրում. Ն. ԿարապետյանԻնչպես զարմացնել հյուրերին Ձիու տարում` 2026 թվականինԳևորգ Պապոյանի Էկոնոմիկայի նախարարի էմոցիոնալ ֆոնը շարունակում է անկայուն մնալ. Ալիկ ԱլեքսանյանՄշակույթի X ֆայլերը․ ինչպե՞ս չկորցնել ունեցածը. ՀայաՔվե հիմնասյուներՈւմ եք «գժի» տեղ դրել․ ահա Փաշինյանի իրական «ծնողները». Աննա Կոստանյան Փաշինյանի հեռացման ճանապարհային քարտեզը. Էդմոն ՄարուքյանՀայաստանում բնակչության մոտավորապես 0.6 տոկոսը ծայրահեղ աղքատ են. Հրայր ԿամենդատյանՈրքա՞ն կլինի դոլարի գինը 2026 թվականինՌուսական ակտիվների վերաբերյալ համաձայնության հասնելու հավանականությունը «50-50» է. Մերց Ադրբեջանի ու Թուրքիայի նպատակը ՀՀ-ի հաշվին իրենց դերակատարության բարձրացումն է, որի ճանապարհն անցնում է Հայաստանով և Հայաստանի հաշվին․ Աբրահամյան Դոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Հանրապետությունում ձյուն է տեղում. ինչ իրավիճակ է ճանապարհներինԱղոթք ընտանիքի համար««Ֆուլ Հաուս» լիամետրաժ ֆիլմը խոստանում է լինել հույզերի իսկական հրավառություն». Գրիգոր Դանիելյանը նոր կադրեր է հրապարակել Էդուարդ Սպերցյանը՝ Ռուսաստանի Պրեմիեր լիգայի ամենաթանկ ֆուտբոլիստ Պետդուման հավանություն է տվել Ռուսաստանում օտարերկրյա դատարանների որոշումների կատարման արգելքին Սև ծովում առևտրային և քաղաքացիական նավերի վրա կրակոցներն անընդունելի են. Էրդողան Աշխատանքի արժանի գնահատականն է հետագա նոր նվաճումների ու ձեռքբերումների գրավականը․ Հովհաննես Ծառուկյան Նյու Յորքում տեղի է ունեցել Լևոն Օգանեզովի հրաժեշտի արարողությունը ՄԱԿ-ը հաստատել է Պաղեստինի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը. Հայաստանը կողմ է քվեարկել Նոր նշանակում՝ վարչապետի աշխատակազմում Դուբայում ութօրյա ամանորյա շքեղություն կանցկացվի՝ հրավառությամբ, Բոլիվուդով և շքերթներով Գյումրու քաղաքապետարանի դեպքերով ձերբակալված եղբայրներ Կարեն և Կարուշ Հովեյանները չեն կալանավորվի ՊՍԺ-ը կկատարի դատարանի որոշումը և Մբապեին կվճարի 61 միլիոն եվրո Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում, վարորդներից մեկը սթափ չէր ՀԱՄԱՍ-ը հայտարարել է Գազայում Իսրայելի կողմից հրադադարի շարունակական խախտումների մասին Փրկարարները հայտնաբերել են Սպիտակավոր վանական համալիրի մոտակայքում մոլորված քաղաքացուն Նոր մանրամասներ են հայտնի դարձել Իջևան-Երևան ավտոճանապարհի վթարից․ տուժածներ կան Լոռու մարզում հրդեհ է բռնկվել վագոն-տնակում․ մանրամասներ «Բանակի նոր համազգեստի նմուշներն ընդունվում են փորձարկման»․ Փաշինյան Հայաստանի կորցրած երազանքները և քաղաքական վերականգնման ճանապարհը. Էդմոն Մարուքյան Հայաստանը և Լյուքսեմբուրգը վերահաստատել են իրենց վճռականությունը խորացնելու հարաբերությունները քաղաքականության, անվտանգության և կրթության ոլորտներում