Ստվերային քաղաքականությունն ու հանրային անվստահությունը

Ազգային ժողովում Վիգեն Սարգսյանի առաջարկած նախագծի քննարկումների ժամանակ Աժ մի շարք պատգամավորներ իրենց ելույթներում անդրադառնալով այս համակարգին նախ նշեցին, որ սկզբունքորեն նման համակարգի ներդրումը ոչ միայն կարևոր է, այլև` ուշացած։ Սակայն քննարկման էին արժանանում այն միջոցները, որոնցով պետք է համակարգը գործեր։ Մասնավորապես սոցցանցերում և լրատվամիջոցներում լայն քննարկումների արժանացավ ՀԱԿ խմբակցության պատգամավոր Արամ Մանուկյանի ելույթը, որում պատգամավորը թվերի և հաշվարկների միջոցով ներկայացնում էր Պաշտպանության նախարարի առաջարկած համակարգի ներդրման համար այլընտրանքային միջոցների կիրառում՝ ստվերի կրճատման և մի շարք այլ արատավոր երևույթների վերացման հաշվին, որոնք կապահովեին հավելյալ մուտքեր պետբյուջե։

 

Անշուշտ, պատգամավորի ելույթում բերված փաստարկները առավել լավ վերլուծության և գնահատականի կարող են արժանացնել տնտեսագետները, ուստի այս տեսանկյունից նպատակահարմար չենք գտնում անդրադառնալ ելույթում առկա տնտեսագիտական հաշվարկներին։ Այստեղ հետաքրքրական է հարցի մեկ այլ կողմը։ Եթե պատգամավորը կարող է հետևողական աշխատանքի շնորհիվ առաջարկել այլընտրանքային տարբերակ, ապա արդեն իսկ տրամաբանական հարց է ծագում, թե ինչպիսի այլընտրանքներ է քննարկել հենց Պաշտպանության նախարարը կառավարությանը նման համակարգի նախագիծ ներկայացնելուց առաջ։ Ազգային ժողովում ընթացող քննարկումները այս առումով ցույց տվեցին, որ ամեն դեպքում որոշակի այլընտրանքներ առկա են և այս մասին խոսեցին ոչ միայն Արամ Մանուկյանը, այլև Աժ տարբեր խմբակցությունների այլ պատգամավորներ։

 

Կամ նախագիծը ներկայացնելիս այլ տարբերակներ չեն քննարկվել, կամ այդ տարբերակները քննարկվել են, սակայն նպատակահարմար չեն եղել։ Սակայն երկու դեպքում էլ հասարակության իրավունքն է տեղյակ լինել այս մասին, բայց ինչպես տեսանք հասարակության այս իրավունքը այդպես էլ չի իրացվում, քանի որ իշխանության ներկայացուցիչները պարզապես շեշտում են բյուջեի սուղ հնարավորությունները՝ համակարգը առաջարկվող տարբերակով ներդնելու համար։ Սա բավական լուրջ խնդիր է իրենից ներկայացնում, քանի որ իր բոլոր դրական ու բացասական կողմերով հանդերձ նման նախագիծը պետք է առավել թափանցիկություն ունենա, քանի որ շոշափվում են չափազանց նուրբ խնդիրներ։

 

Հենց այս տեսանկյունից էլ միանշանակ հասարակական կարծիք ձևավորելու համար իշխանությունը և կառավարությունը առավելագույնս պետք է շահագրգռված լինեին հանրությանը նախագծի բոլոր կողմերը ներկայացնելու համար։ Հակառակ դեպքում ստացվում է մի իրավիճակ, որ հերթական անգամ իշխանությունը շարժվում է ստվերային քաղաքականության սկզբունքներով՝ վստահ լինելով, որ բոլոր դեպքերում օգտագործելով ԱԺ–ում ունեցած մեծամասնությունը կարող է անցկացնել ցանկացած օրինագիծ։ Այս առումով, անշուշտ իշխանության կուսակցությունների և վերջիններիս արբանյակների դեմ դժվար է պայքարել, սակայն մյուս կողմից հենց նման գործելաոճն է, որը իշխանության նկատմամբ առաջացնում է հանրային անվստահության մեծ չափաբաժին, որն էլ իր հերթին բերում է իշխանության առաջարկած նախագծերի նկատմամբ հանրության կասկածամիտ վերաբերմունքը։ Վերջինս էլ իր հերթին ծնում է այն տարաբնույթ քննադատություններն ու քննարկումները, որոնց արդյունքում ներկայում բավական հակասական կարծիք է ձևավորվել Վիգեն Սարգսյանի նախագծի շուրջ։

 

 

Աղասի Մարգարյան

Pressmedia.am վերլուծաբան

Կիսվել