Թուրքիա. Եփրատի վահան և այլն
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆԹուրքիայի զինուժը հայտարարություն է տարածել, որում հյուսիսային Սիրիայում թուրքական զորքերի վրա հարձակման պատասխանատու է ճանաչել Սիրիայի կառավարական ուժերին։ Թուրքական Hurriyet պարբերականի հաղորդմամբ՝ սիրիական գրոհը տեղի է ունեցել նոյեմբերի 24–ին, որի ընթացքում զոհվել են 4 թուրք, վիրավորվել՝ 10 զինվոր: Ի պատասխան` Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադը հայտարարել է, թե թուրքական կողմն ինքն է առաջինը կրակը բացել, ինչն ավելի է զայրացրել թուրքերին:
Մանավանդ, սիրիական գրոհն իրականացվել է անցած տարի ռուսական ինքնաթիռի խոցման օրերին և, իբր, այն պահին, երբ թուրքերը կամենում էին ազատագրել ԴԱԻՇ–ի վերահսկողության տակ գտնվող Էլ–Բաբը:
Ասել կուզի՝ թուրքերն ուրիշի երկրում ազատարարներ են, իսկ Ասադը՝ գրոհայինների համախոհ, ինչն, իհարկե, ծիծաղելի է: Պակաս զավեշտալի չէ նաև թուրքական Son dakika լրատվական կայքի տեղեկատվությունը, ըստ որի՝ Սիրիայի տարածքում ընթացող «Եփրատի վահան» թուրքական ռազմական գործողության շրջանակներում դեպքից հետո վիրավորված ևս 7 զինվորների ճակատագիրն էլ է սիրիական իշխանությունների խղճին մնում: Նույն ցինիկ տրամաբանության մեջ էր նաև 93–օրյա գործողությունների՝ TVnet–ի live լուսաբանումը, որում թուրքերը ողջ աշխարհին փորձում էին համոզել, թե Սիրիայի բանակը բացառապես ԴԱԻՇ–ի և քուրդ գրոհայինների հետ համատեղ է գործել…
Մինչդեռ Սիրիայի պաշտոնական և ռուսական հետախուզական տվյալների համաձայն՝ այս պահին քաղաքում հազիվ մի քանի տասնյակ գրոհայիններ լինեն, և ակնհայտ է, որ Թուրքիան, հաշվի չառնելով նույնիսկ տեղի 60000 բնակչության առկայությունը, ամեն գնով կամենում էր ռազմավարական կարևորության Էլ–Բաբն իր վերահսկողության տակ առնել՝ միաժամանակ քրդերի հետ հաշվեհարդար տեսնելով:
Որտեղի՞ց այսչափ ճնշված Ասադին այսպիսի համարձակություն՝ հռետորական հարցադրում է անում թուրքական կողմը` հիշատակելով, որ սա առաջին նման գործողությունն էր իրենց դեմ ուղղված և վարչապետի շուրթերով խոստանալով, թե ոչ ոք և ոչինչ չի խանգարի իրենց՝ օպերացիան հաջողությամբ պսակելու համար:
Ինչ վերաբերում է ռուսական կողմին՝ այստեղ, կարծես թե, լրջորե՛ն են անհանգստացած. ռուս փորձագետները, հաշվի առնելով հենց Թուրքիայի կողմից առաջ քաշված փաստը, թե՝ գրոհն իրականացվել է ռուսական ինքնաթիռի խոցման տարելիցին, տեսակետ են հայտնել, թե ինչ–որ մեկը սադրում է իրավիճակը՝ ռուսներին նոր խնդիրների մեջ խճճելով:
Իսկ որ այդպիսիք կլինեն, և թուրք–ռուսական հարաբերություններում սառնության նոր ալիք կգրանցվի՝ փաստ է: Ի վերջո, այս ամսվա սկզբում Մոսկվայում բանակցություններ ընթացան ռուսական կողմի և թրքական զինուժի գլխավոր շտաբի ղեկավար, գեներալ Հուլուսի Աքարի, հետախուզական մարմինների ղեկավարի և, որոշ տվյալներով, Ասադի ներկայացուցչի միջև: Այն ժամանակ այդ մասին չէր խոսվում, բայց հիմա ռուսական մամուլը գաղտնազերծում է, թե պայմանավորվածություն էր եղել՝ թույլ չտալ ռազմական բախում թուրքերի հետ, որն, իբր, այս կողմերում միայն ԴԱԻՇ–ի և քուրդ գրոհայինների դեմ է պայքարում՝ Ասադի դեմ դուրս գալու նպատակ չհետապնդելով:
Բնականաբար, ռուսներն ում ասես՝ այս պահին կասկածում են ու քննարկում թուրք–ամերիկյան, թուրք–իսլամիստական համաձայնությունից մինչև քուրդ–ասադական հիմարություն ու ինքնագործունեության տարբերակ ...
Գոհար Սիմոնյան