Ալեկոծ մի ընդդիմություն
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆՀայկական իրականության մեջ շատ են դեպքերը, երբ ինքնահաստատումը կայանում է սեփական թիմակցի կամ նույն դաշտում գործողի հաշվին։ Այդպես է նաև քաղաքականության մեջ։ Իհարկե, քաղաքականություն բառը, հայաստանյան վերջին գործընթացներին կարող է այդքան էլ բնութագրական չլինել, բայց ամեն դեպքում, ունենք այն ՝ ինչ ունենք։
Այսպես, Զուրաբյանի այն հայտարարությունը, թե. «Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ամբողջովին պատրաստ է մտնել նախընտրական պայքարի մեջ. նա է գլխավորելու ՀԱԿ ցուցակը» շոկի մատնեց միջնաժամկետ և կարճաժամկետ փուլերով հանդես եկող բոլոր ընդդիմադիրներին։ Իհարկե, միջնաժամկետն ու կարճաժամկետը լավ է հատկապես այն դեպքերում, եթե դա արդյունավետ է տնտեսության համար, ընտանիքի բյուջե կառուցելիս և այլն։ Բայց մեղմ ասած, դա այդքան էլ քաղաքական չէ։
Կայացած քաղաքական համակարգերում, շատ հազվադեպ է լինում, երբ կարճաժամկետները կամ միջնաժամկետները փայլատակումից հետո չեն խամրում։ Բայց արի ու տես, որ մեզանում շատերն են ընկալում իրենք իրենց, որպես Հալեյի գիսաստղ, ինչն ինքնին ծիծաղելի է։
Գանք Տեր-Պետրոսյանի գործոնին։ Նախ փաստենք, որ 2007-ի վերադարձից հետո նա չի էլ դադարեցրել իր քաղաքական գործունեությունը, այլ ընդհակառակը ՝ բավականին ակտիվ է եղել այդ պրոցեսներում, վաստակելով արմատական ընդդիմության գլխավոր դերակատարի պաշտոնը։
Երկրորդ, երբ ասում ենք արմատական ընդդիմադիր, չպետք է հասկանալ ամեն ինչում իշխանությանը հակադրվող կամ իշխանության յուրաքանչյուր վրիպումից ուրախացող ընդդիմություն։ Դա առնվազն շիզոֆրենիա է քաղաքականության մեջ։ Եթե նայենք իրադարձություններին համապարփակ ծիրում, ապա մեկ օրինակը բավական է սրա հիմնավորման համար։ Ապրիլյան իրադարձությունները և իշխանությունների լիակատար ձախողումը, ցանկացած երկրում կարող էր հիմնավոր պատճառ դառնալ այդ պահի իշխանություններից ազատվելու համար, սակայն Տեր-Պետրոսյանը հանդես եկավ որպես պետական բացառիկ մտածողությամբ օժտված գործիչ ու ոչ միայն հանդես եկավ իր ողջ փորձով ու քաղաքական հմայքով, այլ նաև բոլորից շուտ հանգստացրեց հասարակությանը, մինչ մյուսները մտածում էին հակաիշխանական հայտարարությունների կամ որն այդ պահին նույնն է՝ հակապետական գործողությունների շուրջ։
Երրորդ կարևոր հանգամանքը, դա Տեր-Պետրոսյանի խարիզման է և քաղաքագիտական ճկուն միտքը։ Ընդդիմադիր դաշտի երիտասարդ թոշակառուները կամ տարբեր սոցիալական ծրագրերով այնտեղ հայտնվածները դեռ ունակ են հասկանալու, որ ցանկության դեպքում, Տեր-Պետրոսյանը կարող է նրանց ջախջախել հենց այդ դաշտում։ Մի քանի ելույթը կբավարարի այդ ամենին։
Ահա վերոգրյալից ելնելով է, որ իշխանությունների զուսպ ֆոնին, առավել ջղաձիգ պահվածքով են աչքի ընկնում հենց այսպես ասած ընդդիմադիրները, որոնք իրենց սպասարկող կայքերն ու թերթերը, ինչպես նաև սոցիալական ցանցերի հարթակը լայնորեն օգտագործում են, Տեր-Պետրոսյան գործչին սևացնելու համար։ Սակայն, ինչպես ցույց է տալիս պատմության կենսափորձը, եթե այդ գործիչներն իրական ընդդիմադիրներ էին, ապա պետք է վարվեին ճիշտ հակառակը։
Այսինքն, ունենային մեկ թիրախ ՝ իշխանությունը, իսկ դաշտում եղած բոլոր ընդդիմադիրների հետ կատարեին միավորման փորձեր, մի կողմ դնելով հակասությունները։ Այդ թվում, նաև Տեր-Պետրոսյանի հետ, որի հսկայական փորձը քաղաքական գործընթացներում և մտքի ճկնությունը կարող են լինել օգտակար, շատ ու շատ հարցերում։
Այս ֆոնին, ինչպես արդեն նշվեց, բավականին զուսպ է իշխանության պահվածքը։ Նրանք հանդես չեկան թունոտ հայտարարություններով կամ թերահավատությամբ։ Միայն տվեցին գնահատական՝ կուսակցական գործունեության մասով և այն էլ ոչ առանձին վերցրած, այլ ՝ ընդհանուր դաշտում։ Մոտակա քաղաքական գործընթացներում, Տեր-Պետրոսյանի գործոնը դառնալու է լակմուս ՝ իրական ընդդիմադիրներին ֆեյքերից տարբերելու համար։
Վահրամ Թոքմաջյան
Past.am վերլուծաբան