Էրդողանի սադիզմը

Պարզվում է, արտագաղթում են ոչ միայն Հայաստանից, այլ նաև առավել բարեկեցիկ և տնտեսապես կայուն Թուրքիայից: 2016 թվականին Գերմանիայում ապաստան փնտրող Թուրքիայի քաղաքացիների թիվը անցյալ տարվա համեմատությամբ 3 անգամ մեծացել է: Այս մասին հայտնում է Spiegel–Online–ը՝ վկայակոչելով կառավարության տվյալները: Միայն հունվարից նոյեմբեր գրանցվել է փախստականի կարգավիճակ ստանալու 5166 հայց: Ամբողջ 2015–ի ընթացքում Թուրքիայի քաղաքացիներից նման ընդամենը 1767 հայց է եղել:

 

Եթե խոսենք այս արտագաղթողների մասին, ապա պետք է փաստենք, որ նրանց մեծ մասը քրդեր են, որոնք փախչում են Էրդողանի հակաքրդական քաղաքականության և քրդերի դեմ ծավալած պատերազմի արդյունքում: Բայց Թուրքիան, հիմնականում չի հրապարակում իր երկրից արտագաղթողների թիվը: Սակայն եվրոպական այլ երկրների և ԱՄՆ տարբեր կազմակերպությունների հրապարակած տվյալներից պարզ է դառնում, որ այդ թիվը կտրուկ աճել է: Սա ունի իր մի քանի հիմնային պատճառները: Թերևս, Էրդողանն Օսմանյան կայսրությունը վերածնելու ճանապարհին որոշել է վերացնել այդ երկրում ստվար ներկայություն ունեցող քրդերին, ինչպես ժամանակին հայերի հետ վարվեցին Էրդողանի նախնիները` երիտթուրքերը: Սա դասական թուրքական գործելաոճ է: Թուրքիայում ապրելուց խուսափողների համար հայտնի պատճառներ են նաև շարունակվող սիրիական պատերազմը և դրանում Թուրքիայի ակտիվ ներգրավվածությունը: Ակնհայտ է, որ Թուրքիայի քաղաքացիները սկսել են իրենց ապահով չզգալ սեփական երկրում: Այս ամենից զատ, շարունակվում է նաև ներքաղաքական ռեպրեսիաների ալիքը, որը Էրդողանը կազմակերպեց ամառային չհաջողված հեղաշրջումից հետո:

 

Տողերիս հեղինակը մեկ անգամ արդեն նշել է, որ այդ, այսպես ասած, հեղաշրջումը կարող էր և կազմակերպված լինել հենց Էրդողանի կողմից: Դա նրան լավագույն առիթ տվեց իր բոլոր լուրջ քաղաքական հակառակորդներից և ընդհանրապես այլախոհներից ազատվելու համար: Իր հռչակած սկզբունքներին հետևողական, բարվոք չեն նաև Թուրքիայի հարաբերությունները հարևաններից մի զգալի մասի հետ: Եթե սրան գումարում ենք նաև Կիպրոսի չլուծված հիմնախնդիրը, ապա պատկերը դառնում է ամբողջական: Նման քանակություններով կոնֆլիկտներ ունեցող երկիրը, որը ի լրումն սրա ունի նաև բռնապետության վերածվող քաղաքական համակարգ, չի կարող լինել գրավիչ միջազգային ներդրողների համար, ինչպես նախկինում էր: Այս հանգամանքն անշուշտ կազդի Թուրքիայի տնտեսության վրա, որն էլ իր ուղղակի ազդեցությունը կունենա քաղաքացիների կյանքի որակի վրա: Այն կդառնա մեկ այլ, լրացուցիչ ազդակ, արտագաղթի նոր ալիքի համար: Սրան գումարվում է նաև նույն այդ Եվրոպայի փոփոխված վերաբերմունքը Թուրքիայի հանդեպ: Եթե նախկինում, եվրոպական խոշոր երկրները թևեր էին տալիս Թուրքիային իր տարբեր ձեռնարկումներում, ապա նրանք այժմ վարվում են տրամագծորեն ճիշտ հակառակ կերպ: Հատկապես վերջին փուլի հայտարարությունները և Թուրքիայի ավանդական դաշնակից համարվող Գերմանիայի տարբեր գործիչների քաղաքական ապտակները հենց այդ մասին են խոսում:

 

Ամփոփելով կարող ենք փաստել, որ պետք է սպասել նոր ու կտրուկ զարգացումների, իսկ Էրդողանի վատ օրերը դեռ առջևում են:

 

Վահրամ Թոքմաջյան

Կիսվել