ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի սնանկությունը

ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկը Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հետ քննարկել է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում իրավիճակը: Վկայակոչելով Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայությանը՝ haqqin.az–ը հայտնել է, որ նրանք քննարկել են շփման գծում ընթացիկ իրավիճակը, նաև հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերը: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել է նաև, դեկտեմբերի 29–ի ադրբեջանական դիվերսիայի պատճառով մահացած զինծառայողի դիակի տեղափոխման հարցը: Այս պաշտոնական հաղորդագրությունը ևս մեկ անգամ գալիս է փաստելու այն հանգամանքը, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբ կոչված կառույցը դառնում է անտանելի: Սակայն դեռ չենք շտապի այն վերացնելու առաջարկով հանդես գալ, դրա մասին ստորև:

 

Գանք հաղորդագրության վերջից` դիակի տեղափոխման խնդրից: Ինչպես դիակի, այնպես էլ գերիների պարագայում, վաղուց արդեն կազմակերպություն կա, որը կոչվում է Կարմիր խաչ: Այն չի բացվել հայ–ադրբեջանական կոնֆիլկտը կարգավորելու նպատակով: Այդ կազմակերպությունը նման առաքելություն է իրականացրել կոնֆլիկտների հազարավոր կետերում: Ուստի, կարիք չկա, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբն իր հետաքրքրասեր քիթը մտցնի այս ոլորտ: Իսկ այժմ ըստ էության: Իբրև թե, իրավիճակը չսրելու պատճառաբանությամբ, այդ կարգավորող խումբը կամ քննարկող, ինչ անուն ուզում եք տվեք, մինչ օրս, հանդես չի եկել կոնկրետ հայտարարությամբ, երբ կողմերից մեկին հստակ նկատողություն է ներկայացրել սահմանային միջադեպի համար: Ամենակոպիտ հաշվարկներով, հրադադարի ռեժիմը խախտվում է 80–20 հարաբերակցությամբ: Առյուծի բաժինն Ադրբեջանինն է: Տողերիս հեղինակը մաքսիմալիզմով չի տառապում և ամեն ինչում չի արդարացնում հայկական կողմին, բայց այն, ինչ այսօր անում է ադրբեջանական կողմը` անթույլատրելի է: Նա այդ ամենն անում է նաև այդ միջնորդական խմբի անտարբերության հանգամանքից ելնելով: Ծիծաղելի է թվում այն փաստարկը, ըստ որի, միջնորդ խումբը չունի քաղաքական լծակներ: Այդ խմբում ներկայացված են աշխարհի գերհզոր երկրները: Եթե նրանք չեն կարողանում ազդել այս գործընթացի վրա, ապա այդ դեպքում ո՞վ, Բուրկինա Ֆասո՞ն, թե Մադագասկարը պետք է հանդես գան հստակ հայտարարություններով: Խմբի անատամությունը դրսևորվեց նաև ապրիլյան քառօրյայի ժամանակ, երբ բոլորին ու ամենքին պարզ էր, որ այդ ռազմական ֆարսը սանձազերծվել է Ադրբեջանի կողմից: Սակայն նրանք քաջություն չունեցան, անգամ մեկ հոդաբաշխ մտքով անդրադառնալու դրան: Սա միջանկյալ: Փոխարենը, հատկապես խմբի արևմտյան թևը, առաջարկում է մշտադիտարկող խմբերի ավելացում, սահմանային սենսորների տեղադրում և վստահության մթնոլորտի ամրապնդում: Այս շարքից, թերևս ընդունելի է խախտումներն արձանագրող սենսորների տեղադրումը: Բայց այն ի՞նչ կտա մեզ, եթե նույնիսկ դրանից օգտվողները տեսնեն, որ Ադրբեջանական կողմն է խախտել, բայց հանդես չգան կոնկրետ գործողությամբ:

 

Ինչ մնում է վստահության մթնոլորտի ավելացմանը, ապա սա աբսուրդ է: Ո՞ւմ միջև: Ենթադրում եմ Հայաստանի և Ադրբեջանի: Ծայրահեղությունների մեջ չընկնելով հանդերձ, ստիպված ենք փաստել, որ Հայաստանում հանդուրժողականության մթնոլորտն ավելի բարձր է քան Ադրբեջանում: Իսկ այդ միջնորդ երկրները, ոչինչ չեն անում հարևան երկրում ևս իրավիճակը շտկելու համար: Իսկ այս ֆոնին, խոսել վստահության մթնոլորտի մասին, դատարկ ժամանակի մսխում է: Սակայն, մյուս կողմից, մենք չենք կարող հարցի կարգավորումը տանել ՄԱԿ–ի ձևաչափ: Այնտեղ Ադրբեջանն անհամեմատ ուժեղ է: Հատկապես, եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ Հայաստանն իր վերջին բոլոր քվեարկություններով դարձել է բոլորի աչքի փուշը և ծիծաղի առարկա: Այսպիսի անլուծելի դիլեմայի առաջ ենք այսօր կանգնած:

Վահրամ Թոքմաջյան

Past.am վերլուծաբան

Կիսվել