Սև փիառի հետքերով
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆԵթե փորձենք մանրակրիտ վերլուծել Հայաստանի նախընտրական քաղաքական դաշտի քարտեզը, ապա կտեսնենք, որ Սերժ Սարգսյանին և ՀՀԿ-ին ընդհանրապես, լուրջ հակակշիռ կարող է հանդիսանալ միայն «Ծառուկյան դաշինքը»: Սա հասկանում են քաղաքական դաշտում առկա բոլոր սթափ ուժերը: Այս հանգամանքը, առավել քան որևէ մեկը, հասկանում է նաև Սերժ Սարգսյանը:
Ելնելով վերոգրյալ հանգամանքներից, որոշ ուժեր, որոնք դաշտում են հայտնվել հենց այնպես, ներկա ստանալու համար, փորձում են հաճոյանալ ոմանց, և «Ծառուկյան դաշինքը» ներկայացնել որպես իշխանական կցորդ: Իրականում, այլ են ժամանակները և այլ են իրողությունները: Նման մոտեցումներ ցուցաբերողները, ակնհայտ հետ են մնացել վերջին քաղաքական իրադարձություններից: Իրականությունը կայանում է հետևյալում: «Ծառուկյան դաշինքի» առանցքը կազմում է «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունը, որը զգալի ներկայացվածություն ունի այս խորհրդարանում:
Երբ Ծառուկյանը հեռացավ քաղաքականությունից, չար լեզուները փորձեցին նրան այլևս տեղ հատկացնել հայոց քաղաքական պանթեոնում: Սակայն ինչպես միշտ, նրանք իրենց կարճամիտ քաղաքական հաշվարկներում սխալ դուրս եկան: Անգամ Ծառուկյանի հեռանալուց հետո, ակնհայտ էր նրա քաղաքական ազդեցությունը նշված թիմի վրա: Մեկ անգամ չէ, որ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցությունը դեմ է քվեարկել իշխանական օրինագծերին և միացել արմատական ընդդիմադիրների հետ տարբեր նախաձեռնություններով:Սա խոսում է, կոնկրետ քաղաքական կեցվածքի մասին:
Գալով Ծառուկյանի գործոնին, պետք է փաստենք, որ նա չէր կարող վերադառնալ տարբեր քաղաքական խաղերի համար: Նրա հնարավորությունների և ռեսուրսների տեր անձնավորությունն ամեն ինչ ունի ̀ անխռով և բարեկեցիկ կյանք վայելելու: Վերադարձի հիմնական պատճառը, թերևս հանրային մտահոգությունն էր և գործելու անհրաժեշտությունը: Շատերը, իրենց թեզերն արդարացնելու համար, բերում են այն հիմնավորումը, որ նա չի հայտարարել, թե հանդես է գալիս արմատական ընդդիմության դաշտում և պահանջում է իշխանափոխություն:
Ներեցեք, բայց կարելի է անել մի հռետորական հարցադրում: Հայաստանյան իրականության պայմաններում, սկսած 1994 թվականից, ո՞ր քաղաքական ուժն է իրեն հայտարարել արմատական ընդդիմություն, դրել իշխանափոխության պահանջ և հասել հաջողության: Ոչ մեկ: Բացառապես ոչ մեկ: Անցյալի սխալները կան, որպեսզի դրանից օգտվենք: Այսօր, այս քաղաքական թիմը, թերևս առաջնորդվում է հենց այդ սկզբունքով: Զարգացած ժողովրդավարական երկրներում, վաղուց այդ կտրուկ մեխանիզմները չեն գործում:
Տեղի է ունենում հակառակ ̀ բովանդակ գործընթաց: Նախ կայանում են, ապա յուրաքանչյուր ընտրության, նախորդ ընտրությունից ավելի մանդատներ են ստանում: Այդ մանդատները պատահական չեն ստանում, այլ ̀ կատարած աշխատանքների արդյունքում: Ծանրակշիռ դերակատարում ապահովելուց հետո միայն, այդ իշխանափոխության կամ ինքնուրույն կառավարություն կազմելու գործընթացը, արդեն տեղի է ունենամ շատ սպոնտան եղանակով:
Պետք է չէ անընդհատ ակնկալել չհիմնավորված հայտարարություններ և արագ արդյունքներ: Կոկորդ պատռողներ մենք շատ ենք տեսել: Վերջաբանի փոխարեն կուզենայինք փաստել, որ Ծառուկյանը բացահայտ, ինչը հիմք է տալիս ենթադրելու նաև գաղտնի, առաջարկներ թերևս շատ է ստացել, զբաղեցնելու այս կամ այն լուրջ պաշտոնը: Ամենավերջին թարմ օրինակը, կոալիցիայի առաջարկը մերժելն էր: Թերևս, ավելի խոսուն հանգամանք չենք կարող մատնանշել:
Ատոմ Ոսկանյան