Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Ընդամենը 4–6 հազար մարդ է Արցախն ազատագրել. Մնացածը թիկունքում թալանով են զբաղվել»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Past.am-ի հյուրն է կոմպոզիտոր, կոմիտասագետ Արթուր Շահնազարյանը

– Պարոն Շահնազարյան, Ձեզ համար, որպես մեր ժողովրդի արժեքային համակարգն ուսումնասիրած մարդու, ինչպիսի՞ն էր Հաց բերողի կերպարը: Այն ի՞նչ տեղ կարող է զբաղեցնել մեր ժողովրդի կյանքում:

– Կգա ժամանակ, նրա արձանը կկանգնեցնեն քաղաքում: Իբրև` խորհրդանիշ:

– Իսկ հաց տալը, որպես այդպիսին, ի՞նչ է մեզ համար: Այն իր տեղն ունի՞ մեր արժեքային համակարգի մեջ:

– Իհարկե: Նույնիսկ Մխիթար Գոշի Դատաստանագրքում կա այն մասին, որ ամեն մարդ կարող էր անցնել մրգի այգով ու միրգ ուտել, եթե օտարական է: Բայց հետը չտանի: Պարզապես ինչքան ուզում է` ուտի: Նման օրենք կար: Միաժամանակ հայերը նաև դռան առաջ դնում էին ուտելիք, որ անցորդը, եթե հանդիպեր, ուտեր:

Անկախ ամեն ինչից հայը ուտելուն հաց ուտել է ասում: Որովհետև երբ տունը մարդ է մտել, նրա առաջ հաց են դրել, կապ չունի` կասի սովա՞ծ է, թե` չէ: Եվ այս սովորությունը դեռ որոշ չափով Հայաստանում պահպանված է: Ի տարբերություն շատ այլ երկրների, որտեղ անպայման պետք է հարցնեն այդ մասին:

– Իսկ իշխանության վարքագիծն այս մարդու նկատմամբ, նրա արածի նկատմամբ ո՞նց եք գնահատում: Համարժե՞ք էր եղածին:


– Այդ հարցի պատասխանը բոլորը գիտեն: Եվ բոլորի կարծիքն էլ նույնն է: Պարզապես մի մասին ձեռ է տալիս` այսպես է ասում, մի մասին ձեռ է տալիս` այնպես է ասում: Բայց իրականում, ներքևից սկսած, վերևից` վերջացրած, իշխանամետ, ընդդիմադիր, բոլորն էլ գիտեն ինչն ինչոց է:

– Այդ դեպքում իշխանությունը նրանից ի՞նչ վախ կարող էր ունենալ: Նման մարդուց` հաց տվող մարդուց:

– Դա իմանալու համար պետք է կարդալ Քաջ Նազարը:

– Շատերը պահանջում են նրան հուղարկավորել Եռաբլուրում: Դա Դուք տեղին համարո՞ւմ եք:

– Եռաբլուրը Արցախում զոհված ազատամարտիկների համար է: Դրա համար է նախատեսված պարզապես:

– Հասմիկ Պապյանը և այլք առաջարկում են հուղարկավորել երևանամերձ մի տարածքում ու մատուռ կառուցել վրան:

– Չգիտեմ: Պետք է մտածել: Այս պահին չեմ հասկանում, թե դրա իմաստը որը կլինի:

– Նրա արածը մեզ ինչ–որ բան հիշեցրե՞ց մեր ազգային տեսակի առումով:

– Եթե մարդկանց մեջ չլիներ այդ արժեքը` ուրիշին հասնելու, օգնելու, ապա չէր հիշեցնի: Նշանակում է մարդկանց մեջ կա այդ արժեքը:

– Կարո՞ղ ենք ասել, որ նաև բարոյական նոր լիցք հաղորդեց:

– Միանշանակ:

– Գտե՞ք որն է հետաքրքիրը. այս մարդու քայլը կարծես առավել գնահատվեց երիտասարդների կողմից: Նրանք ոգևորվեցին, ի պաշտպանություն դուրս եկան փողոց: Իրո՞ք մեր երիտասարդն այսօր կարիք ունի հոգեկան սնունդի:

– Ես մի անգամ արդեն ասել եմ` մենք հրաշալի երիտասարդություն ունենք: Չնայած ամեն ինչ արվեց, որ այդպիսի երիտասարդություն չլինի: Հեռուստատեսությամբ, տարբեր լրատվամիջոցներով փորձեցին այլասերել նրան, այլևայլ գաղափարներ քարոզել: Սակայն, հակառակ այդ ամենի, նրա գեները չկարողացան սպանել:

Իսկ ինչ վերաբերվում է մեր` ավագ սերնդին, ապա նրա մասին գովասանքները ընդամենը հեքիաթներ են: Հենց մեր սերունդն է, որ չի թողնում երիտասարդությունը շնչի, ապրի: Մեր սերնդի մարդիկ կառչած են տորթի ինչ–որ կտորից ու խեղդում են երիտասարդներին, նրանց գործ չեն տալիս, չեն թողնում ասպարեզ գան: Չեն ուզում նրանց տալ այս երկիրը:
Մինչև մեր սերնդի մարդիկ չվերանան, չմահանան–գնան, այս երկիրը չի դզվի:

Որովհետև մեր սերդի մեջ մարդիկ կան, որ դժբախտ են զգում իրենց, քանի որ Արևը չեն կարողանում կուլ տալ: Զարթնում են առավոտյան ու անհանգստանում` մի՞թե Արևը չեմ կարող կուլ տալ: Ինչ ուզում ես արա, այդ մարդիկ չեն կարող կշտանալ:

Այնպես որ, այս մարդիկ անգամ իրենց երեխաներին չեն թողնի երևան գան: Այսպիսին է մեր սերունդը: Մնացածը հեքիաթներ են: Մի երկու լավ դպրոց է եղել Երևանում` կիսառուսական–բան, ասում են լավ դպրոց ենք ունեցել: Իսկ ո՞վ է տեղյակ, թե ինչ է կատարվել շրջաններում, հեռավոր բնակավայրերում: Ո՞նց էին 5–10 հոգով հարձակվում մեկի վրա` ձեռքից հացը խլում: Պատվավորը նա էր համարվում, ով կարողանար մեկին ճնշել:

Նույն բանն էլ այսօր շարունակվում է: Թե չէ այդ ինչո՞ւ չեն հրապարակում 37 թվի մատնիչների անունները: Որովհետև նույն ընտանիքները մինչև հիմա իրենց գործունեությունն են շարունակում:

Էդ որ ասում են մեր սերունդը Արցախը գրավել է, այնքան էլ այդպես չէ: Ընդամենը 4–6 հազար մարդու մասին է խոսքը, որ այդ գործն արեց: Մնացածը թիկունքում թալանով է զբաղվել: Իսկ 4–6 հազար մարդը էդ ի՜նչ քանակություն է այսքան մարդու մեջ:
Հիմա մի բան է մնում` ամեն ինչ մենք պետք է անենք, որպեսզի ծառայենք մեր նոր սերնդին: Սա’ պետք է լինի մեր առաջնային խնդիրը: Որովհետև մեր սերնդի մարդկանց 90%–ը սրիկաներ են: Ես էլ` նրանց մեջ:

Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին