Գարեգին Մելքոնյան. «ԵՄ–Հայաստան նոր համաձայնագիրը դեկլարատիվ չեմ համարում»

ԵՄ–Հայաստան ասոցացման համաձայնագրի բավական անսպասելի առկախումից հետո, երբ Հայաստանը 2013–ի սեպտեմբերի 3–ին Սերժ Սարգսյանի միայնակ որոշմամբ դարձավ ԵՏՄ անդամ, այս տարվա մարտի 21–ին Երևանում նախաստորագրվեց ԵՄ–Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը:

Այս համաձայնագիրը, սակայն, էականորեն տարբերվում է նախորդից: Այն չի նախատեսում ազատ առևտուր երկրների միջև, իսկ դա ասոցացման համաձայնագրի հիմնական տնտեսական բաղադրիչն էր, որն էլ հիմքեր էր ստեղծելու տնտեսական համագործակցության համար:

 

 

Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարի առաջին տեղակալ Գարեգին Մելքոնյանը, ով եղել է ԵՄ–ի հետ վերջին համաձայնագիրը նախաստորագրածներից մեկը, Աղվերանում ԵՄԱ–ի և Ֆրիդրիխ Էբերտ հիմնադրամի կազմակերպած սեմինարի ժամանակ ասաց, որ տարբերվում է նախորդից. «Նախկին՝ ասոցացման համաձայնագիրը նախատեսում էր արտոնյալ առևտրի ռեժիմ, արտոնյալ առևտրի համաձայնագիր էր իր բնույթով և նախատեսում էր մաքսատուրքերի զրոյացում, մինչդեռ այս համաձայնագրով նման բան չկա: Հետևաբար, այս համաձայնագրով մաքսատուրքերի դրույքաչափերին առնչվող բաժին չկա»:

 

 

Փոխնախարարի հավաստմամբ, որևէ ոլորտ դուրս չի մնացել նոր համաձայնագրում: «Այլ բան է, որ ըստ ոլորտների կան նոր տիպի համաձայնեցված պայմանավորվածություններ, որոնք այնպես չեն, ինչպես ասոցացման համաձայնագրում, բնականաբար հաշվի է առնվել Հայաստանի անդամակցումը ԵՏՄ–ին»,–նշեց Մելքոնյանը:

 

Past.am-ի հարցին, թե չի՞ ստացվում, որ նոր համաձայանգիրը դեկլարատիվ բնույթ է կրելու, եթե շոշափելի ակնկալիք չկա, մաքսատուրքերի զրոյացում չի նախատեսում, փոխնախարարը պատասխանեց. «Ոչ, նայած ինչ նկատի ունեք շոշափելի ասելով: Ես նշեցի բոլոր այն ոլորտները, որտեղ կա հստակ պայմանավորվածություն: Եթե մաքսատուրքի զրոյացումը համարում եք շոշափելի, իսկ մաքսատուրքի զրոյացում չնախատեսելը համարում եք դեկլարատիվ, դա կարող է լինել ձեր գնահատականը: Ես ինքս երբեք էս համաձայնագիրը դեկլարատիվ չեմ համարի»:

 

 

Ստացվում է՝ նոր համաձայնագրով համագործակցություն կարող է լինել մաքսային վարչարարության շուրջ, նաև՝ տնտեսական համագործակցության առթիվ այս համաձայնագրով հեշտացվելու են սերտիֆիկացման և ստանդարտացման հարցերը, ինչը, ըստ փոխնախարարի, ավելի արդյունավետ պայմաններ է ստեղծելու ԵՄ–ի հետ առևտրի համար: «Այն պայմանավորվածություն է ձեռք բերում, որ Հայաստանն այդ նորմերին բավարարի և Եվրոպա արտահանելու խնդիր չունենա»,– վստահեցրեց փոխնախարարը:

 

 

Past.am-ի հաջորդ հարցին, թե որքանո՞վ է խոչընդոտ եղել ԵՏՄ անդամակցումը առավել համապարփակ համաձայնագրի ստորագրման համար, փոխնախարարն ասաց. «Տնտեսական միության անդամ որևէ երկիր չի կարող առանձին կնքել ազատ առևտրի պայմանագիր, որովհետև առևտրային հոսքերը կխառնվեն իրար»:

 

 

Հարցին, թե ԵՏՄ–ում ինչպես են արձագանքել ԵՄ Հայաստան համաձայնագրի նախաստորագրմանը, և ինչպիսին կարող է լինել ԵՏՄ երկրների վերաբերմունքը, փոխնախարարը նման պատասխան տվեց. «Ինչո՞ւ է էդ հարցը ձեզ մտահոգում: Կարծում եմ, սա ավարտին հասցնելու որևէ խոչընդոտ չենք ունենալու»:

Ըստ Մելքոնյանի՝ նախաստորագրված համաձայնագիրը կստորագրվի ու վերջնական ուժի մեջ կմտնի առաջիկայում: Ի դեպ՝ այն ԵՄ–ի հետ վիզային ռեժիմի դյուրացում չի նախատեսում:

 

 

Մարինե Խառատյան

Կիսվել