Արժեքներն՝ արժեքներ, քաղաքականությունը՝ քաղաքականություն

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի այցը Սաուդյան Արաբիա կիրակի օրը համաշխարհային մեդիայի գլխավոր թեման էր: Բոլորը խոսում–գրում–հաղորդում էին այն մասին, թե ինչպես թագավոր Սալման բին Աբդ ալ–Ազիզ–աս–Սաուդը, արքայական մեծ շքախմբի հետ մեկտեղ, հենց օդակայանում անձամբ և խոնարհումով դիմավորեց Թրամփին (ի տարբերություն էքս–նախագահ Օբամայի, որին միայն թագաժառանգներից մեկն էր դիմավորել օդակայանում), ինչպես սաուդիները կուլ տվին առաջին տիկնոջ՝ ընդունված դրես–կոդն արհամարհելու պահվածքն ու արքայական ընտանիքի առջև, թարգմանչուհու հետ մեկտեղ, գլխաբաց կանգնելը, ինչպես Թրամփը պարգևատրվեց արքայական մեդալով, ինչպես հարյուր միլիարդավոր դոլարների հասնող պայմանագրեր կնքվեցին, և ինչպես էր ԱՄՆ նախագահը սուսերով ավանդական պար բռնել սաուդիների հետ:

 

Իհարկե, ամերիկյան բարեկամությանն ու ազնվությանը կասկածով վերաբերող երկրներում չմոռացան նկատել, որ կնքված պայմանագրերից գլխավորը 110 մլրդ դոլար արժողությամբ ամերիկյան զենքի վաճառքն էր սաուդիներին, ինչը լուրջ անհավասարակշռություն կմտցնի առանց այդ էլ տառապող Մերձավոր Արևելքում (հատկապես եթե հաշվի առնենք, որ առաջիկա 10 տարիների ընթացքում, կնքված պայմանագրի համաձայն, սաուդիները շուրջ 350 մլրդ դոլարի հավելյալ զենք, THAAD հակահրթիռային համակարգ, Littoral Combat Ship ռազմանավ, F–15 ռազմական ինքնաթիռներ, M109 ինքնագնաց հրետանային համակարգեր, Բրեդլի տեսակի մեքենաներ կգնեն ԱՄՆ–ից և նույնիսկ ամերիկյան ռազմարդյունաբերության հսկայի՝ Raytheon–ի դուստր ձեռնարկություն կբացեն Սաուդյան Արաբիայում, որը կզբաղվի բազմաֆունկցիոնալ Blackhawk ուղղաթիռների և չճշտված սարքավորումների արտադրությամբ), բայց դա այս երկուսին քիչ է հետաքրքրում: Ինչպես ԱՄՆ պետքարտուղար Ռեքս Թիլերսոնն է սիրում ասել՝ արժեքներն՝ արժեքներ, քաղաքականությունը՝ քաղաքականություն: Դրանք անջատ բաներ են՝ ասել կուզի, բայց տես, որ՝ Թրամփը մեծ հաջողությամբ ամերիկա–սաուդիական արժեքներն էլ համադրեց՝ հայտարարելով, թե՝ մենք այստեղ չենք եկել, որպեսզի դասախոսություն կարդանք ու մնացած մարդկանց բացատրենք՝ ինչպես ապրեն, ինչ անեն, կամ՝ ինչպես աղոթեն: Մենք առաջարկում ենք ընդհանուր արժեքների ու շահերի վրա հիմնված գործընկերություն, որն ուղղված է բոլորիս համընդհանուր ապագային:

 

 

Չգիտեմ, իհարկե՝ ինչ ընդհանուր արժեքներ կարող են ունենալ Ծոցի գլխավոր բռնապետն ու Թրամփը, բայց նորից գանք ընդհանուր ապագային, որ այս անգամ էլ General Electric մլրդ դոլարի գործարքի և ընդհանրապես՝ նավթային սեկտորում մոտ 22 մլրդ դոլար կազմող պայմանագրի տեսքով է ներկայանում: Եվս 40 մլրդ դոլար էլ սաուդիները կներդնեն ամերիկյան ենթակառուցվածքների ոլորտում, հավանաբար, դրա փոխարեն ժանտախտից տառապող Եմենի երեխաների գլխին հավելյալ ռումբեր նետելու ազատությունն ստանալով և մի փոքր էլ գործընկեր–բռնապետներին աջակցելով, որոնք Էր–Ռիադ էին եկել՝ Տարածաշրջանային առաջնորդների գագաթնաժողով անցկացնելու: Ի դեպ, նրանց նույնպես դժվար է «Բարիքի հաստատուն ուժեր» համարել, բայց նոր վարչակազմը, ինչպես երևում է, նրանց հենց այդպիսին է դիտարկում՝ խորհուրդ տալով միավորվել հակաահաբեկչական ընդհանուր դրոշի ներքո: Ինչո՞ւ. որովհետև ըստԹրամփի՝ Մերձավոր Արևելքում ԱՄՆ գործընկերները չեն կարող նստել ու սպասել, թե Վաշինգտոնը երբ է նրանց փոխարեն իրենց թշնամիներին կործանելու: Նրանք իրե՛նք պիտի ազնվորեն պայքարեն հանցագործ–բարբարոսների դեմ և վերջ տան անմեղ մահմեդականների, քրիստոնյաների կոտորմանը, հրեաների հետապնդմանն ու կանանց ընկճելուն:

 

 

Էր–Ռիադում գոնե կանանց մասին լռեր՝ կատակում են Իսրայելում: Ձեր սամիթները մեզ չեն վախեցնում՝ հակադարձում է Հըզբոլլահը: Էր–Ռիադն, այսպիսով, դարձյալ ԱՄՆ գլխավոր բարեկամն է տարածաշրջանում՝ փաստում են բոլորը: Բայց ինչպիսի ապագայով՝ ցույց կտա ժամանակը:

 

 

Գոհար Սիմոնյան

Կիսվել