Երկրում քաղաքական լճացում է` բոլորը կամավոր ենթարկված են Բաղրամյան 26–ին. «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է քաղաքական տեխնոլոգ Արմեն Բադալյանը
– Պարոն Բադալյան, Վերջերս շատ քաղաքական վերլուծաբաններ և փորձագետներ գտնում են, որ մեր երկրում ստեղծված է քաղաքական ամորֆ իրավիճակ: Դուք և՞ս այդ կարծիքին եք:
– Ոչ: քաղաքական առումով այսօր երկրում լճացում է:
– Դրանք տարբե՞ր են:
– Դա ավելի քաղաքագիտական տերմին է, քան ամորֆ վիճակը: Այսօր իրավիճակն ամբողջովին է լճացած: Հասարակության մեջ տիրում է բացահայտ ապատիա ու անտարբերություն պետության ինստիտուտների ու քաղաքական համակարգի նկատմամբ: Ընդդիմության մոտ կրեատիվության իսպառ բացակայություն է: Եվ սրանք լճացմանը բնորոշ հատկանիշներ են:
Եվ շատ է ուժեղացել արտագաղթողի հոգեբանությունը:
Ընդդիմության մոտ այլևս չկա նորարարական միտք, նոր մի բան ստեղծելու, նոր ուղղությամբ գնալու ձգտում կամ ցանկություն: Իշխանություններն էլ օգտվում են այդ հանգամանքից ու իրենց համար ստեղծել են մի ցանկալի իրավիճակ: Արդյունքում զարգացում չկա և ոչ մի բնագավառում: Այդ 2–3 տոկոս տնտեսական աճը դեռ զարգացում չէ: Մեր երկրի նման երկրներին հարկավոր են տնտեսական աճի կրկնակի, եռակի ցուցանիշներ:
Այդ իսկ պատճառով կարող ենք ասել, որ լճացման այս վիճակը ձեռք է տալիս առաջին հերթին իշխանություններին. հասարակությունը պրոբլեմներ չունի, ընդդիմությունը կրկին պրոբլեմներ չունի:
Եվ քանի որ և հասարակության, և ընդդիմության կողմից չկա որևէ նախաձեռնողականություն, ապա նախաձեռնություններ չկան նաև իշխող քաղաքական ուժի մեջ: Քանզի մտավախություն կա, որ դա կարող է անցանկալի ձևով ընկալվել նախագահականի կողմից: Արդյունքում` բոլորը կամավոր ենթարկվել են Բաղրամյան 26–ին: Մի բան, որը շատ բնորոշ է լճացման ժամանակաշրջանների կառավարման համակարգերին:
– Իսկ ինչպե՞ս անենք, որպեսզի ժողովրդի մոտ շահագրգռություն ու հետաքրքրություններ առաջանան քաղաքական գործընթացների վերաբերյալ: Ի՞նչ միջոցներ և ինչպիսի՞ գործիքներ կարելի է օգտագործել, որպեսզի մարդիկ արթնանան:
– Հասարակությունը քնած չէ, որ արթնանա: Նա արթուն վիճակում է: Պարզապես մոտը ապատիա է: Ավելին` շատ ակտիվ են, եթե այդ հարցը կապված է արտագաղթելու իրենց մտադրության հետ:
Պարզապես նրանց պետք է ակտիվացնել նաև քաղաքական գործընթացների նկատմամբ: Իսկ արթնացնելու համար ընդդիմությունը պետք է շարժ անի: Այն պետք է կրեատիվ լինի: Իսկ կրեատիվ լինելու համար էլ պետք է հասարակությունը սնուցի ընդդիմությանը: Իսկ հասարակությունն էլ չի սնուցում:
Եվ ստացվել է, ասես, պտտվող շրջանակ:
Բնականաբար այստեղ ինչ–որ բան կարող են անել իշխանությունները: Բայց մենք տեսնում ենք, որ իշխող քաղաքական ուժի գլխավոր ներկայացուցիչները` նախագահը և վարչապետը որևէ բան չեն անում իրավիճակը փոխելու ուղղությամբ` ելնելով տարբեր պատճառներից: Մեկը չի ցանկանում, մեկը չի կարողանում: նախագահը չի ցանկանում, իսկ վարչապետն էլ չի կարողանում կամ չի հասկանում: Եվ վիճակն էլ մնում է այսպիսին:
Ի դեպ, շատ պասիվ է նաև քաղաքացիական հասարակությունը: Նրա ներկայացուցիչների մոտ էլ համապատասխան գիտելիքների պակաս կա, թե ինչն ինչպես անեն: Դրա համար ամեն մեկն իր գործն է անում. մեկն իրավապաշտպանություն է անում, մեկը մոնիտորինգ է անցկացնում, մեկը կոռուպցիայի դեմ է պայքարում: Եվ, ընդհանուր առմամբ, այս ամենը ոչ մի արդյունք չի տալիս: Անշուշտ, կան խորքային այլ պատճառներ ևս:
– Դուրս է գալիս, որ հույսը մնում է իշխող հանրապետական կուսակցության վրա. այնտեղից կարող է ինչ–որ մի բան գալ:
– Բոլորն էլ կարող են անել այդ ինչ–որ մի բանը: Իշխող կուսակցությունն էլ կարող է անել, դե յուրե ընդդիմություն համարվող Ծառուկյան դաշինքը կարող է անել, քաղաքական դաշտում ակտիվություն դրսևորող քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները կարող են անել:
Այսինքն` բոլորն էլ կարող են անել:
– Պարզապես նոր գաղափարնե՞ր են պետք, նոր մեթոդնե՞ր են պետք, նոր մոտեցումնե՞ր են պետք:
– Առաջին հերթին պետք է նպատակասլացություն և պատկերացում, թե ինչ անել: կարևորը սա է ` ինչ անելը: Եթե սա գիտես, ապա մնացածը կարող ես հարմարեցնել քո հնարավորություններին ու ընդհանուր իրավիճակին:
Հենց այդ ինչ անելն է, որ չկա և ոչ ոքի մոտ: Բոլորը նայում են իրենց ղեկավարին, թե ի՞նչ կասի նա: Հանրապետական կուսակցությունը` իրենց ղեկավարին, Ծառուկյան դաշինքը` իրենց ղեկավարին: Քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներն էլ իրենց գործով են զբաղվում: Չունենալով համապատասխան գիտելիքներ, չեն էլ ցանկանում սովորել: Կամ թեկուզ` օգտագործել այլ երկրների փորձը:
Այս ամենի հետևանքով է, որ ստեղծված է այսպիսի իրավիճակ:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: