Թրամփը հրաժեշտ կտա՞ Թիլերսոնին
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆԱմերիկյան The New York Times օրաթերթը, հղում անելով ԱՄՆ–ի բարձրաստիճան պաշտոնատարներին, տեղեկացրել է, որ պետքարտուղար Ռեքս Թիլերսոնը մինչև Նոր տարի հրաժեշտ կտա իր աթոռին, և նրան այդ պաշտոնում կփոխարինի ԱՄՆ Կենտրոնական հետախուզության վարչության՝ CIA–ի ղեկավար Մայք Փոմփեոն:
Թերթը նաև գրել է, թե Սպիտակ տունը մտադիր է մի զարկով երկու թիրախ խոցել և ԿՀՎ–ում էլ Փոմփեոյին փոխարինել հանրապետական սենատոր Թոմ Քաթենով, որը հայտնի է Թրամփի արտաքին քաղաքականության նկատմամբ ջերմեռանդ պաշտպանությամբ, ինչպես նաև՝ Իրանի դեմ կոշտ դիրքորոշմամբ, գրում է «Փաստ» օրաթերթը:
Ընդհանրապես, վերջին շրջանում ամերիկյան մամուլն անընդհատ է գրել նախագահ–պետքարտուղար վատ հարաբերությունների ու վիրավորանքների մասին, որոնցով, իբր, Թրամփն ու Թիլերսոնը մշտապես են փոխանակվում Օվալաձև սենյակում: Առիթը այն հակասություններն են, որոնք անհնար են դարձնում Թիլերսոնի հետագա պաշտոնավարումը Սպիտակ տանը:
Օրինակ՝ վերջինս չի կարողանում հաշտվել այն մտքի հետ, որ պետքարտուղար է աշխատում ոչ թե Սպիտակ տանը, այլ Թրամփի փեսա Ջարեդ Քուշների և նրա ոչ պրոֆեսիոնալ դուստր Իվանկայի մոտ (պետքարտուղարի համբերության բաժակը հատել է հատկապես Հնդկաստան կատարած վերջին ացը, երբ Իվանկան ինքն իրեն պատվիրակության ղեկավար է կարգել՝ ձախողելով Թիլերսոնի աշխատանքը):
Պետքարտուղարը համարում է, որ Թրամփը կամ առհասարակ պիտի լռեր Ռուսաստանի հետ նորմալ հարաբերություններ հաստատելու մտադրության վերաբերյալ կամ կյանքի կոչեր այդ գաղափարը, նվազեցնելով երկու գերտերությունների լարված հարաբերություններից բխող աշխարհաքաղաքական տագնապը: Նա Թրամփի դիրքորոշումից տարբերվող գործելակերպ է առաջարկում որդեգրել Հյուսիսային Կորեայի նկատմամբ՝ ոչ թե սադրելով «հոգեկան հիվանդ շան որդուն»՝ ինչպես օրերս Թրամփն էր կոչել ԿԺԴՀ նախագահ Կիմ Չեն Ինին, այլ բանակցելով նրա հետ:
Պետքարտուղարը Թրամփի պատկերացումներից տարբերվող տեսակետ ունի նաև Արաբիայի, Իսրայելի, Սիրիայի, մի խոսքով՝ համարյա բոլոր կարևոր խնդիրների վերաբերյալ: Այնպես որ մամուլը գրում է, որ Թիլերսոնն ինքն էլ է անտանելի հոգնել այս իրավիճակից, և եթե Թրամփը նրան աշխատանքից ազատելու հրամանագիր չարձակի, Նոր տարուց հետո նա հրաժարականի դիմումը սեփական ձեռքով կդնի Թրամփի սեղանին: Իբր՝ անհնար է աշխատել մի միջավայրում, որտեղ դու ոչինչ չես որոշում, իսկ քեզ օրումեջ մեսիջներ են հղում՝ աշխատանքից ազատելու վերաբերյալ:
Իսկապես. գաղտնիք չէ, որ արդեն քանի ամիս՝ Թիլերսոնին ՄԱԿ–ում ԱՄՆ մշտական ներկայացուցիչ Նիքի Հեյլիով փոխարինելու մասին էր մամուլը գրում: Տպավորություն էր՝ Հեյլին ինքն էլ հենց այդպիսի կեցվածքով էր հանդես գալիս ՄԱԿ–ում: Բայց թե ինչու նա այլևս Սպիտակ տանը չի գոհացնում, և ինչու է Թրամփի նոր ընտրությունը կանգ առել Մայք Փոմփեոյի վրա, անհայտ է:
Հ.Գ. Նյութն արդեն պատրաստ էր, երբ հայտնի դարձավ, որ պետքարտուղարի դեմ արշավին է միացել նաև American Foreign Service Association–ը, այլ կերպ ասած՝ ԱՄՆ դիվանագետների արհմիությունը, որտեղ համոզված են, որ Թիլերսոնի՝ միանգամից 2000 դիվանագետների կրճատելու (ընդ որում՝ կրճատվում են հատկապես կանայք, այն էլ՝ սևամորթները), նաև՝ եղածների աշխատավարձերը քչացնելու, ընդհանրապես՝ կառույցի բյուջեն 31%–ով նվազեցնելու որոշումն անընդունելի է:
AFSA–ն նաև կասկածի տակ է առնում պետքարտուղարի պրոֆեսիոնալիզմը՝ ուշադրություն հրավիրելով այն փաստի վրա, որ պետդեպարտամենտի կարևոր 44 պաշտոններից այս պահին միայն 10–ն են զբաղված: Վաշինգտոնն էլ մի կողմ. Կորեական թերակղզում այդպիսի վիճակ է, մինչդեռ՝ ԱՄՆ–ն Սեուլում անգամ դեսպան չունի: Դեսպաններ չեն նշանակվում այնպիսի կարևոր երկրներում, ինչպիսիք՝ Արաբիան, Թուրքիան, Հորդանանը, Եգիպտոսը, Քաթարը և այլն:
Եվ ընդհանրապես՝ ոչ ոք այլևս ոչինչ չի հասկանում, թե ինչ է պետք անել, ինչպես, որ պաշտոնում և ում հրահանգով:
Գոհար Սիմոնյան