Էրբիլը վատնում է միջազգային համակրանքը
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Իրաքյան Քուրդիստանում ծավալվող իրադարձությունները սպառնում են սոցիալական հուզումներից վերածվել անկանխատեսելի քաղաքական զարգացումների: Արդեն 3 օր է՝ Էրբիլ, Սուլեյմանիե, Հալեփչե, Դահուք և մի քանի այլ խոշոր քաղաքներում բախումներ են տեղի ունենում ոստիկանների, Փեշմերգայի և ցուցարարների միջև:
Իշխանություններն ուժ են կիրառել վերջիններիս դեմ, ամբոխն էլ, իրեն հասանելի միջոցներով պաշտպանվելուն զուգընթաց, այրել է Քուրդիստանի հայրենասիրական միության, Դեմոկրատական և Իսլամական հասարակություն կուսակցությունների գլխավոր շտաբները՝ վերջիններիս մեղադրելով պաշտոնական Էրբիլի հետ համագործակցելու և իրենց միայնակ թողնելու համար:
Ամենատարբեր տեղեկություններով՝ բախումների հետևանքով տուժել է 90 մարդ, 5 հոգի զոհվել է: Պատահածից հետո Իրաքյան Քուրդիստանի Անվտանգության խորհուրդը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որում նշել է, թե առանձին ժողովրդավարական և, այսպես կոչված, տարածաշրջանային սուբյեկտներ շահարկում են հակակառավարական ցուցարարների սոցիալական դժգոհությունը և անկարգություններ են հրահրում, որոնք չի կարելի անտեսել:
Անվտանգության խորհուրդը ժողովրդին զգուշացրել է այդ տարրերի կասկածելի քաղաքական օրակարգի մասին՝ կոչ անելով զգոն լինել և դժգոհության սլաքներն ուղղել դեպի Բաղդադ, որը դեռ 2014–ին է կրճատել Քուրդիստանի բյուջեն, այս հոկտեմբերի 16–ին էլ բռնությամբ է զավթել վիճելի տարածքները՝ չհաշտվելով Անկախության հանրաքվեի ու դրա արդյունքների հետ: Ում նկատի ունի ԱԽ–ն՝ «ժողովրդավարական և, այսպես կոչված, տարածաշրջանային սուբյեկտներ» ասելով, դժվար է ասել:
Մյուս կողմից էլ՝ Բաղդադի թիրախավորումը գոնե հստակ է, որովհետև վերոնշյալից զատ՝ հայտարարվել էր նաև այն մասին, որ կենտրոնական իշխանությունը փորձում է ապակայունացնել իրադրությունը տարածաշրջանում և Էրբիլից 60 կմ հեռավորությամբ Մախմուրում նոր զորքեր է տեղակայում: Ավելին՝ քրդական անվտանգության ուժերը սադրիչ են որակել Իրաքի վարչապետ Հեյդար ալ–Աբադիի՝ երեքշաբթի օրը հնչեցրած հայտարարությունն այն մասին, թե Բաղդադը կպաշտպանի իր քաղաքացիներին, եթե ռեգիոնալ իշխանությունները ուժ կիրառեն:
Հարկ է նշել, որ թվում է՝ պաշտոնական Էրբիլը ճշմարիտ է իր պնդումներում և անկարող է դիմակայել ոչ միայն միտումնավոր ուժգնացված սոցիալ–տնտեսական խնդիրներին, այլև սադրանքներին, որ Բաղդադն է կիրառում տարածաշրջանի դեմ: Մյուս կողմից էլ՝ սովորական քաղաքացիներից և առանձին ԶԼՄ–րից այլ տեղեկություններ էլ են աշխարհին հասնում: Նույն քրդական NRT հեռուստաալիքն, օրինակ, հաղորդում էր ռեգիոնալ կառավարության՝ քաղաքացիների նկատմամբ իրականացվող տոտալ տեռորի, մամուլի բերանը փակելու, բոլորին դավաճան հռչակելու և բազում դաժանությունների մասին:
Իրավիճակ, որին նույնիսկ Իրաքում ԱՄՆ դեսպանությունն անկարող եղավ չարձագանքել: Եվ չնայած հայտարարությունը ստանդարտ ձևաչափ ուներ (Վաշինգտոնը մտահոգված է ուժի կիրառման միջոցով քաղաքացիներին վախեցնելու, խոսքի ազատության սահմանափակման, NRT TV–ի գրասենյակում իրականացված ռեյդի, վերջինիս և Al–Sharqiyah հեռուստաընկերությանը տրված լիցենզիաների կասեցման պատճառով և այլն), ակնհայտ է, որ այն ոչ մի լավ բան չի խոստանում Էրբիլին, որի մասին աշխարհն այլևս նախկին սրտացավությամբ չի խոսում:
Այդ թվում՝ ՄԱԿ–ում, որտեղ նույնպես հանդես եկան բռնությունները դատապարտող հայտարարությամբ: Ամենահետաքրքիրը, սակայն, այն է, որ այս ամենը ծավալվում էր մի իրավիճակում, երբ Քուրդիստանի վարչապետ Նեչիրվան Բարզանին Բեռլինում Բաղդադի հետ բանակցությունների մասին քաղցր–մեղցր զրույցներ էր ծավալում կանցլեր Մերկելի, ԱԳ նախարար Զիգմար Գաբիրելի և Պնախարար Ուրսուլա ֆոն դեր Լյայենի հետ…
Գոհար Սիմոնյան