Եթե եկեղեցին ու պետությունը միանան, կվնասվի եկեղեցին
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթի հյուրն է Գրիգոր Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» աղոթագրքի թարգմանիչ Մաքսիմ Ոսկանյանը
– Մաքսիմ, Ջրօրհնեքի արարողության ժամանակ Պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը կանգնեց որպես խաչեղբայր: Այս փաստը տարատեսակ մեկնաբանությունների տեղիք տվեց, և հիմնականում շատ էին քննադատները: Ինչպիսի՞ն է քո կարծիքը:
– Բանն այն է, որ մեր իշխանությունների գործելակերպի մեջ բազմաթիվ քննադատելի բաներ կան: Հենց այդ Գարդասիլ պատվաստանյութի ներարկման ջանքերը, ընտանեկան բռնություններին վերաբերվող օրենքի ընդունումը, որն ավելի շատ հիշեցնում է ընտանիք բռնատիրելու վերաբերյալ օրենք: Եվ այլն և այլն: Լիքը դժգոհելու բաներ կան իշխանություններից:
Սակայն այս փաստը դրանցից չէ: Որովհետև երբեմն մարդուն խաչեղբայր են դարձնում՝ օգուտից, հոգևոր շահից ելնելով: Ինչ վերաբերում է պաշտպանության նախարարին, ապա նույն օրինակն արդեն կա, երբ խաչեղբայր էր նախկին նախարարը՝ Սեյրան Օհանյանը: Ավելին՝ խաչեղբայր դառնալուց հետո նա խաչը պտտեցրեց զորամասերում, նաև՝ սահմաններում:
Ընդհանրապես, երբ խաչը նախարարն է գործադրում, ապա առավել է մեծանում խաչի զորությունը:
Եվ ես կարծում եմ, որ այդ փաստը՝ նախարարի խաչեղբայր լինելը, ընդամենը ողջունելի էր և բնավ արժանի չէր քննադատության:
– Բայց ասում են, որ այս քայլով փաստացի եկեղեցին ու պետությունը միանում են, մեկ են դառնում: Սրանք հիմնավոր խոսակցություններ չե՞ն:
– Եկեղեցին ու պետությունը կարող են խղճմտանքի, ներքին բարոյական խնդիրների շուրջ միանալ: Որն էլ շահեկան ու օգտակար կլինի երկրի համար:
Սակայն պարզ է, որ ըստ օրենքի միացած չեն:
Բանն այն է, թե պետականությունն ինչքա՜ն պետք է բարձր լինի, որ եկեղեցուն հրավիրի, որպեսզի իրեն ուղղություն ցույց տա: Իսկ հակառակը լինել չի կարող: Որովհետև իշխանությունները մշտապես սխալվելու ընդունակ են: Քաղաքականության միջոցով կախման մեջ են ընկնում դրսի վատահամբավ ուժերից, գումարից, գրանտներից: Ուստի հարմար չէ, որ եկեղեցին ու պետությունը միանան: Դրանից կվնասվի եկեղեցին: Քանզի եկեղեցին անշարժ է իր հոգևոր պատվիրանների մեջ:
– Իսկ քննադատները սովորաբար հակառակն են ասում, ասում են, որ դրանից պետությունն է վնասվում:
– Եթե բանակն օրհնվում է խաչի միջոցով, ապա պետութունն ինչո՞վ պետք է վնասվի: Այն ընդամենը շահող է լինում: Քանզի հավատը որտեղ էլ դնում ես, այնտեղ էլ հաղթանակը մեծանում ու ակնհայտ է դառնում:
Այնպես որ, չհասկացողներն են քննադատում, նրանք, ովքեր միայն մարմնավոր են մտածում: Ի հայտ է գալիս մեր մեջ եղած մտքի աղբը, երբ ուսումնասիրված չէ մեր ժողովրդի դասականացված պատմությունը:
Իսկ բոլոր նորմալ ուսումնասիրողները հավատի են եկել: Սկսած Նարեկից, մեր մյուս խոնարհ մեծերից՝ Գոշ, այլք…
Այնպես որ, չհասկանալով են նաև այդ աղբը տարածում:
– Կարելի՞ է ասել, որ սա ժողովրդի հավատի պակասի նշան է:
– Կեցցե՛ս: Ցավոք սրտի, հենց այդպես է:
Եվ դրա համար ոչ թե ժողովուրդն է մեղավոր, այլ Աստվածաշնչում մի այսպիսի խոսք կա, ասում է՝ վա՛յ այն ուսուցիչ հովիվներին, որոնք որ սխալը սովորեցրեցին: Ավելին. էլ ավելի զարհուրելի խոսք էլ կա՝ իրենք խմեցին ակունքից, բայց ոտքերով պղտորեցին ջուրը, որպեսզի հոտն այդ պղտորված ջուրը խմի:
Այսինքն՝ ակունքը՝ ճշմարտությունը, ճանաչելով հանդերձ, նրանք այն սխալ են մատուցում մարդկանց:
Ընդհանրապես չափազանց հստակ ու պարզ է ամեն ինչ ասվում Աստվածաշնչում: Պարզապես մարդիկ կան, որ մտածում են, թե իրենք իմաստություններով ավելի առաջ են անցել: Խառնվելով խարդախությունների հետ՝ կարծում են, թե դա է իմաստությունը:
Գոհար Սարդարյան