Ո՛չ գերագնահատենք, ո՛չ էլ թերագնահատենք
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթի հյուրն է քաղտեխնոլոգ և վերլուծաբան Վիգեն Հակոբյանը
– Պարոն Հակոբյան, օրինաչա՞փ էր այն հետաքրքրությունը, որ եղավ նախագահի թեկնածության վերաբերյալ: Թե՞ դա «նախագահ» բառի նկատմամբ մեր ունեցած իներցիայի հետևանք էր:
– Անվիճելի է, որ նոր նախագահի գործառույթները, որոնք բխում են Սահմանադրությունից ու կառավարման նոր համակարգից, այն չեն, ինչ էին նախկինում: Բայց այն ուշադրությունը, որ առկա էր այդ պաշտոնի նկատմամբ, ես կարծում եմ, պայմանավորված էր կոնկրետ անձով: Որովհետև եթե դիտարկենք այն լիազորությունները, որոնք գրված են Սահմանադրության մեջ, ապա այդ պաշտոնը ավելի ներկայացուցչական գործառույթներ է ունենալու և ֆորմալ առումով չի կարող որոշիչ լինել:
Բայց Հայաստանում, և երևի թե շատ այլ երկրներում էլ, որոշիչ է, թե ո՞վ է այդ պաշտոնատարը: Եվ նա կկարողանա՞ ոչ միայն սահմանադրությամբ նախատեսված իր լիազորությունները կատարել, նաև փորձել ստանձնել ոչ ֆորմալ պարտականություններ:
Եվ այս առումով, ըստ իս, առավելապես դեր է խաղում Արմեն Սարգսյան անձի ֆակտորը:
– Հիմնավորման մեջ, թե ինչո՞ւ հենց նա, նշվում էին արտասահմանում ունեցած նրա կապերի մասին: Իսկ այդ կապերն ի բարին կօգտագործվե՞ն մեր երկրի համար:
– Տարբեր են կարծիքները: Փորձագետներ կան, որոնք անգամ հակառակն են մտածում: Նրանք համարում են, որ Արմեն Սարգսյանն արևմուտքի մարդ է, և կարող է լոբինգ անել հենց արևմտյան երկրների շահերը:
Իսկ իմ կարծիքով փոքր–ինչ գերագնահատվում են Արմեն Սարգսյանի հնարավորությունները: Թեպետ հասկանալի է նաև, որ նա մեծ փորձ ունի թե խոշոր բիզնեսի, թե արտաքին քաղաքականության ոլորտներում: Բայց որքան էլ անձնական կապերը կարևոր լինեն, այնուամենայնիվ, գեոքաղաքական հիմնական կենտրոններն իրենց քաղաքականության մեջ շեշտն անձի վրա չեն դնում:
Այսինքն՝ պարզ է, որ, ընտրելով այդ թեկնածուին, քաղաքական մեծամասնությունը, ավելի ճիշտ՝ Սերժ Սարգսյանը և այն նեղ շրջանակը, որը որոշումներ է ընդունում, փորձելու են Արմեն Սարգսյանի ունեցած կապերն էլ օգտագործել ինչ–ինչ հարցերի համար:
Եվ, ըստ երևույթին, բացի ֆորմալ գործառույթներից, որը գրված է Սահմանադրության մեջ, Արմեն Սարգսյանը կզբաղվի նաև արտաքին տնտեսական հարցերով: Հիմնականում հավանաբար երկիր ներդրումներ ներգավելու գործով: Ընդ որում, նաև այն ընկերությունների միջոցով, որոնք ուղղակիորեն կապվում են իր անվան հետ:
Միաժամանակ, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ նա մեծ փորձ ունի նաև դիվանագիտական ոլորտում, կփորձեն նրան ներգրավել նաև արտաքին քաղաքական որոշ հարցերի լուծման մեջ:
Բայց թե որքանո՞վ այդ ամենը կստացվի, ես միանշանակ լավատես լինել չեմ կարող: Այնպես որ, պետք է հանգիստ վերաբերվել այդ փաստերին. դրանք ոչ գերագնահատել և ոչ էլ թերագնահատել:
– Փաստորեն առաջին անգամ մեր երկրում պաշտոնյայի ընտրության չափանիշ սահմանվեց՝ լեզուների իմացություն: Իրո՞ք, լեզուների իմացությունը քաղաքական կատեգորիա է, և էական է, որպեսզի բարձրաստիճան պաշտոնյան ծառայի իր երկրին:
– Իհարկե, լեզուների իմացությունն էլ է կարևոր գործոն: Ինչպես, ասենք, համակարգչի իմացությունը և նման այլ բաներ: Եվ այդ ամենը շատ նման էր աշխատանքի հրավերի հայտարարություններում ներկայացված պահանջներին: Դրանք այն չափորոշիչներն են, որոնք պարտադիր են այսօրվա աշխարհի ամեն մարդու, բնականաբար նաև պաշտոնյայի համար:
Ինչ վերաբերվում է քաղաքական կատեգորիա լինելուն, բնականաբար քաղաքական կատերգորիա չէ: Գրագիտության կատեգորիա է ընդամենը: Այն կարևոր հանգամանք է, բայց՝ ոչ բավարար: Եվ բնավ էլ ամենակարևորը չէ պաշտոնյա ընտրելիս:
Իսկ ինձ համար, ճիշտն ասած, լեզուներ իմանալու հարցը չէր ամենաանհասկանալին: Արտառոցն այն էր, որ նախագահը հայտարարեց, թե նախագահը պետք է լինի չքաղաքականացված անձ: Սա իմ կարծիքով նոնսենս է: Որևէ երկրի նախագահ չի կարող չլինել քաղաքականացված անձնավորություն: Դա այբուբեն է ընդամենը:
Գոհար Սարդարյան