Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Կրթական ճգնաժամ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Վերջերս խոսվեց այն մասին, որ Հայաստանյան որոշ շրջանակներում խոսվել ու վարչապետին դիմել են ԿԳ նախարար Լևոն Մկրտչյանի հրաժարականի առիթով: Հիմնավորումն այն է, որ կրթական պոտենցիալը Հայաստանում վատն է:

Հայաստանում գործող կրթական համակարգն ըստ էության  ժառանգվել է սովետականից, սովետական կադրերով, սովետական բազայով, առաջին տարիներին նաև սովետական մեթոդաբանությամբ: Խորհրդային միությունում պետությունն ապահովում էր ուսանողին անվճար կրթություն, տալիս էր թոշակ, իսկ ավարտելուց հետո տեղավորում աշխատանքի: Այսինքն, կրթությունը անվճար էր, կարիք չկար դրա համար ֆինանսական պատասխանատու խնդրի առջև կանգնել, հեշտ էր նաև աշխատանք գտնելու մեխանիզմը, այն օտարված էր անհատից: Նույն իներցիան է նաև այսօր, ուսանողների միջավայրում ու ընդհանրապես աշխատանքի բացակայությունը հիմնավորվում է պետության աշխատատեղեր ապահովել չկարողանալով:

Առանձնապես չի փոխվել նաև ներկրթական բյուրոկրատիաների զարգացման մեխանիզմը, երբ «լավագույն ու նվիրված» ուսանողներն ուսանողական բյուրոկրատիաներից անցում էին կատարում կոմունիստական կուսակցության կաբինետներ, շարունակելով քաղաքական գործունեությունը: Ու չնայած մի շարք կոնվենցիոնալ բարեփոխումներին, առնվազն կադրերի՝ համալսարանների, դպրոցների ադմինիստրացիաների իմաստով, սովետական ռեսուրսն առանձնակի փոփոխության չի ենթարկվել: Բայց միջավայրն ամեն դեպքում փոփոխության է ենթարկվել, այսինքն իներցիան հին է, կամ հնի շարունակությունն է, բայց իրավիճակը նոր է, կնքվել ու որդեգրվել են նոր ֆորմալ չափանիշներ, ու այս իրավիճակում առաջանում են խզումներ:

Նախ, ստացվում է այնպես, որ կրթությունը որպես անհատի ինքնադրսևորման ու կայացման համակարգ չի գործում: Հայտնի բան է, որ դիմորդների մեծ մասի համար մասնագիտություն ընտրում են ծնողները: Սա նաև այն պատճառով, որ Հայաստանում դիմորդների տարիքը բավական ցածր է, ու ըստ էության 16-18 տարեկանների համար բարդանում է ընտրության հնարավորությունը: Նաև պարզ է, որ 16-18 տարեկանում աղջիկներն ու տղաները բավարար ինքուրույնությամբ օժտված չեն, որոշումներ կայացնելու համար, այդպիսին է մշակույթը, կամ գոնե այդպիսին էր: Միաժամանակ տեսանելի է, որ ամենաբրենդային բաժիններ ընդունելության քանակները բավական շատ են, ինչը նույնպես տեղավորվում է ավանդական տրամաբանության շրջանակում, երբ հեղինակությունը առաջնային պլան է դուրս գալիս: Դիցուկ, քաղաքագետներն ու միջազգայնագետները միշտ ավելի շատ են, բայց պետության դիվանագիտական կորպուսը ստիպված է սեփական դպրոցն ունենալ նոր կադրեր պատրաստելու համար: 

Դժվար չէ նաև տեսնել, որ համալսարանը երիտասարդության մի մասի համար դառնում է այլ խնդիրների իրացման վայր: Կարելի է ուղղակի ընտրել ցանկացած հայաստանյան համալսարան, գնալ այնտեղ, հետևել ուսանողների հագուստների ընտրությանը, վարքին ու համոզվել, որ ժամանցի մշակույթի որոշ դրսևորումներ ուղղակի կրթական գործընթացի կենտրոնում են: Համալսարանը դառնում է միակ վայրը, որտեղ երիտասարդներն ըստ էության կարող են հաղորդակցվել ավելի ազատ, ինտեգրված: Այն ըստ էության ընտանիքից դուրս միակ ինստիտուտն է, որտեղ անհատը հնարավորություն ունի տնօրինել սեփական ժամանակը, սա միակ ժամանակն ու տարածությունն է, որը ընտանիքի կողմից չի վերահսկվում: 
 
Կրթությունը Հայաստանում իրականացնում է բազմաթիվ ֆունկցիաներ, բացի հիմնականից: Կրթությանը հատկացվող գումարները չնչին են, կրթական համակարգում հուսադրող ոչինչ չկա: Եվ նման կրթական համակարգով հնարավոր չէ պատրաստվել որևէ փոփոխության:
 
Արտակ Ասլանյան
Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել