Վիգեն Հակոբյան. «Ռուսաստանի ամբողջ վերնախավին պատերազմ է հայտարարվել»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ«Փաստ» օրաթերթը «Կրեմլյան զեկույցի» հայ գործարարների ու կապիտալի հուսալի հանգրվանի մասին
ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությունն օրերս մի զեկույց հրապարակեց: Զեկույցում ընդգրկված էին Ռուսաստանի գործարար ու քաղաքական դաշտի այն ներկայացուցիչները, որոնք կարող են ապագայում հայտնվել հնարավոր պատժամիջոցների տակ: «Կրեմլյան զեկույցում» 210 անձ է ներառվել՝ այդ թվում հայ գործարարներ Սամվել Կարապետյանը, Դանիլ Խաչատուրովը և Սերգեյ Գալիցկին:
Քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանի կարծիքով՝ ցանկը նախազգուշական է:
«Այն հոգեբանական որոշակի պրեսինգի նպատակ ունի: Այսինքն՝ ցույց տալ, որ բոլոր մարդիկ, ովքեր ընդգրկված են այդ ցուցակում, ուղղակիորեն կապված լինելով Վ. Պուտինի վարչախմբի հետ, փորձեն հնարավորինս վերանայել իրենց գործունեությունն ու մոտեցումները: Այդ մարդիկ այժմ նման են շարժվող թիրախների:
Թեև նրանց նկատմամբ սանկցիաներ չեն կիրառվում, բայց ցանկացած պահի կարող են վերածվել թիրախի, որոնց հանդեպ կարող են կիրառվել այդ սանկցիաները՝ սկսած ԱՄՆ մուտքի արգելքից, վերջացրած ակտիվների սառեցմամբ: Այդ թվում կարող են խնդիրներ լինել արևմտյան բանկային և վարկային ռեսուրսների մատչելիության առումով: Կարող են արգելել իրենց հետ առհասարակ գործարքներ կնքել: Իսկ եթե սանկցիաներից հետո գործընկեր կազմակերպությունները նրանց հետ գործ ունենան, իրենք ևս պատժամիջոցների կենթարկվեն»,– «Փաստ»–ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետը:
Նրա խոսքով՝ դեռ վաղ է ասել, թե վերոնշյալը որքանով կազդի ՀՀ–ի վրա.
«Բայց պարզ է, որ ՀՀ–ի տնտեսությունը, իշխանությունները բավականին սերտաճած են ՌԴ–ի որոշ տնտեսական շրջանակների հետ: Այդ ցուցակում գտնվող որոշ տնտեսվարողների, օլիգարխների գործունեության նկատմամբ ևս հետաքրքրություններ ունեն: Կան մարդիկ, ովքեր ծրագրում են ՀՀ–ում ներդրումներ իրականացնել: Եթե սանկցիաներ և կապիտալի սառեցում լինի, և նրանք ֆինանսական ռեսուրսների պակաս զգան, բնականաբար, այդ փաստն իր ազդեցությունը կունենա:
Մյուս կողմից էլ նոր հնարավորություններ կարող են առաջանալ, ինչի մասին խոսել էր նաև Սերժ Սարգսյանը: Չի բացառվում, որ ՀՀ–ն կարող է կապիտալի համեմատաբար ավելի հուսալի հանգրվան դառնալ: Սանկցիան կամ ճգնաժամը վատ երևույթ են, բայց նաև նոր հնարավորություններ են ենթադրում: Նորմալ քաղաքականություն վարելը, բարենպաստ ռեժիմներ ստեղծելը կտան այդ հնարավորությունները: Օրինակ՝ սեփական երկրում կարելի է ներդրումների համար բարենպաստ մթնոլորտ ստեղծել: Այլ երկրների հաշիվներում կապիտալները կարող են սառեցվել, իսկ դրանք փրկելու համար կարելի է ՀՀ–ում ներդրում անել: Նման պրոցեսներ մեզ մոտ նախկինում էլ են եղել»:
Վիգեն Հակոբյանի խոսքով՝ զեկույցը բավականին լուրջ քաղաքական ակցիա է, որի նպատակը նաև Պուտինին մոտ կանգնած շրջանակներում դժգոհություններ առաջացնելն է.
«Խոսքը թե՛ վարչական և թե՛ տնտեսական շրջանակների մասին է: Փորձում են որոշակի ճաքեր առաջացնել էլիտայում: Բայց քաղաքական տեսակետից այն կարելի է պատերազմ համարել: Ըստ էության՝ ամբողջ վերնախավին պատերազմ է հայտարարվել: Երբ ամբողջ վերնախավը, առայժմ բացառությամբ Պուտինի, հայտնվում է այդ ցուցակում, նշանակում է, որ ԱՄՆ–ն այդ մարդկանց իր հակառակորդն է համարում: Բայց այդ պատերազմը ՌԴ–ի համար կարող է հակառակ էֆեկտն ունենալ:
Ռուսական մենթալիտետը մի առանձնահատկություն ունի. երբ զգում են, որ «դերժավա»–ին ճնշում են, շատ դեպքերում կոնսոլիդացվում են: Այսինքն՝ ՌԴ–ի էլիտան կկարողանա՞ վերոնշյալը որպես երկրի, ժողովրդի նկատմամբ ոտնձգություն ներկայացնել: Այս պարագայում Պուտինի համար կարևոր կլինեն առաջիկա նախագահական ընտրությունները, և հնարավորինս անցնցում ու համոզիչ արդյունքներ ունենալը:
Այսինքն՝ դեմոկրատական ֆոնը պահպանելով, մի արդյունք լինի, ըստ որի հնարավոր կլինի միջազգային հանրությանը ցույց տալ, որ ժողովուրդը հավանություն է տալիս պուտինյան վարչակազմի քաղաքականությանը: 2014 թվականից հետո կիրառված բոլոր սանկցիաներն ուղղված են եղել նրան, որ Պուտինի շրջապատում այնպիսի մթնոլորտ ստեղծվի, որ նույն շրջապատը փորձի ազդել Պուտինի վրա, և նա վերանայի իր քաղաքականությունը: Առայժմ շոշափելի արդյունքներ այդ առումով չեն գրանցվել, և հիմա ամբողջ էլիտայի վրա են հոգեբանական ճնշում գործադրել»:
Աննա Բադալյան