«Այստեղ ավելի շուտ ԱՄՆ-Ռուսաստան հակասությունների երանգ կա». Դավիթ Բաբայանը՝ ԱՄՆ հետախուզության զեկույցի մասին
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ
ԱՄՆ Ազգային հետախուզության տնօրեն Դենիել Քոութսը հրապարակել է «Համաշխարհային սպառնալիքների գնահատականը» խորագրով զեկույցը, որտեղ Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ ևս անդրադարձ կա: Մասնավորապես ընդգծվել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ լարվածությունը կարող է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև լայնածավալ ռազմական հակամարտության վերածվել, որը կարող է ներգրավել Ռուսաստանին իր տարածաշրջանային դաշնակցին աջակցելու համար:
Անդրադառնալով զեկույցին, Past.am-ի հետ զրույցում Արցախի նախագահի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը նշեց, որ նման հայտարարություններ լինում են պարբերաբար և ամեն տարի. «Գաղտնիք չէ, որ մենք պետք է միշտ պատրաստ լինենք յուրաքանչյուր պահի կասեցնելու Ադրբեջանի ցանկացած ոտնձգություն: Ինչ վերաբերում է վերոնշյալին, ապա այստեղ ավելի շուտ ԱՄՆ-Ռուսաստան հակասությունների երանգ կա: Սա պետք է դիտարկել հենց այդ տեսանկյունից:
Իհարկե, կան հակասություններ և, ըստ ամենայնի, դրանք խորանալու են: Այդուհանդերձ, ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումն այն միակ հարթակն է, որտեղ այդ երկու գերտերությունները միասնական ինչ-որ մոտեցում և շահեր ունեն, որ կայունությունն ու խաղաղությունն այստեղ պահպանեն: Ե՛վ ԱՄՆ-ն, և՛ ՌԴ-ն ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներ են և այդ շրջանակում իրար հետ համագործակցում են: Կարծում եմ՝ միասին պետք է ամեն ինչ անեն, որպեսզի խաղաղությունն ու կայունությունը պահպանվի: Այդպես էլ անում են, բայց խաղաղության և կայունության պահպանումը մի հարթություն է, մյուսն էլ մեր զինված ուժերի՝ Հայոց բանակի մարտունակության բարձր մակարդակի ապահովումն է»:
Ղարաբաղին նվիրված հատվածում նշվում է, որ «երկու կողմերի՝ փոխզիջման գնալու ցանկության բացակայությունը, այլ կողմերից ճնշման ավելացումը, Ադրբեջանի կայուն ռազմական արդիականացումը և 2018թ. Հայաստանի կողմից նոր ռուսական զենքի ձեռքբերումը կարող են լայնածավալ ռազմական գործողությունների հանգեցնել:
Դիտարկմանը, թե այստե՞ղ ևս կարելի է փաստել, որ հստակ հասցեականություն չկա, Դավիթ Բաբայանը նշեց. «Մի խնդիր կա՝ Ադրբեջանը չի ուզում գնալ որևէ նորմալ քայլերի: Խոսքը միայն փոխզիջումների մասին չէ: Ադրբեջանը որևէ ողջամիտ քայլ չի ուզում կատարել: Չի կատարում սկսած 1918 թվականից, երբ արհեստածին ձևով ստեղծված այդ երկիրը հավակնություններ ներկայացրեց նաև հայ ժողովրդի տարածքների նկատմամբ: Հետևաբար՝ այս մոտեցումը պահանջում է, որ և՛ ԱՄՆ-ն, և՛ Ռուսաստանն աշխատեն նաև այդ ուղղությամբ, որովհետև մենք բազմիցս ասել ենք, որ պատրաստ ենք տարբեր հարցեր քննարկել, բայց այդ երկիրը նույնիսկ չի ուզում քննարկել այդ հարցերը: Իհարկե՝ դա չի նշանակում, որ մեզ համար կա վերադարձ անցյալ, բայց մենք չենք հրաժարվում բանակցություններից, խոսելուց և ինչ-որ հարցեր քննարկելուց: Հիմա հարցը միայն Ադրբեջանի վրա ճնշում գործադրելը չէ, որ ինչ-որ քայլերի գնա: Խնդիրն այն է, որ Ադրբեջանն արդեն վաղուց ահաբեկչական երկիր է դարձել՝ ահաբեկչության տարածման կենտրոններից մեկը: Նաև միջազգային հանրության այդ պասիվությունն է բերել այս վիճակին, որովհետև աչք է փակել բոլոր չարաշահումների վրա, աչք է փակել ժողովրդավարական ինստիտուտների կործանման վրա: Եվ ոչ միայն աչք են փակել, այլև Ադրբեջանում անցկացնում էին Եվրոպական ամառային օլիմպիական խաղերը: Այս ամենը դրա հետևանքն է»:
Դավիթ Բաբայանը շեշտեց, որ միջազգային հանրությունը մշտապես պետք է ճնշում գործադրի այդ երկրի վրա, որ գոնե ժողովրդավարական դառնա. «Եթե Ադրբեջանը ժողովրդավարական երկիր չդառնա, որևէ կարգավորում ակնկալելն անիմաստ է»:
Նրա խոսքով՝ հասցեականությունը պետք է լինի, բայց այդ հասցեականությունը չպետք է կենտրոնանա զուտ հակամարտության վրա. «Հակամարտությունն այստեղ ինչ-որ տեղ նաև ածանցյալ է Ադրբեջանի պետականաշինության փիլիսոփայությանը: Ֆաշիզմի ու նացիզմի գաղափարներով օժտված երկիրն ինչպե՞ս կարող է ճկուն քաղաքականություն վարել կամ պատրաստ լինել ողջամիտ քայլերի: Այսօրվա դրությամբ հենց այս հարցերի շուրջ պետք է քննարկումներ լինեն»:
Աննա Բադալյան