Հայաստանի բնակչության եկամուտների աղբյուրներն ու կառուցվածքը

Համաձայն ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների՝ մեր երկրում մեկ շնչին բաժին ընկնող միջին ամսական եկամուտը կազմում է 52 377 ՀՀ դրամ: Քաղաքային բնակավայրերում այն համեմատաբար բարձր է և հասնում է 58 հազար ՀՀ դրամի, իսկ գյուղական բնակավայրերում միջինը կազմում է 42 103 ՀՀ դրամ:

 

2016թ. նախորդ տարվա համեմատ արձանագրվել է բնակչության անվանական դրամական եկամուտների աճի միտում: Այսպես, տնային տնտեսության մեկ շնչի հաշվով միջին ամսական անվանական դրամական եկամուտներն աճել են 5.7%-ով: Դրամական եկամուտների աճ է արձանագրվել վարձու աշխատանքից՝ 14.1% և կենսաթոշակներից ու նպաստներից` 11.7%: Արդյունքում, ավելացել են նաև վերը նշված աղբյուրներից ստացված եկամուտների մասնաբաժիններն ընդամենը դրամական եկամուտներում, համապատասխանաբար` 4.1 և 0.9 տոկոսային կետերով: Ավելացել են նաև գյուղմթերքի և գյուղատնտեսական կենդանիների վաճառքից ստացված դրամական եկամուտները` 1.0%-ով, սակայն վերջինիս մասնաբաժինն ընդամենը դրամական եկամուտներում նվազել է 0.2 տոկոսային կետով: Դրամական եկամուտների անկում է արձանագրվել սեփականությունից (վարձակալում, տոկոսներ, շահաբաժին)՝ 41.0%, տրանսֆերտներից՝ 23.3%, այլ եկամուտներից՝ 8.9% և ինքնազբաղվածությունից՝ 0.6%: Արդյունքում, նվազել են նաև վերը նշված աղբյուրներից ստացված եկամուտների մասնաբաժիններն ընդամենը դրամական եկամուտ-ներում, համապատասխանաբար` 0.2, 3.4, 0.6 և 0.6 տոկոսային կետերով:

 

Գրեթե նույն միտումներն են արձանագրվել քաղաքային բնակավայրերում: Այսպես, քաղաքային բնակչության ընդամենն անվանական դրամական եկամուտներն աճել են 5.2%-ով: Ընդ որում, դրամական եկամուտների աճ է արձանագրվել վարձու աշխատանքից և կենսաթոշակներից ու նպաստներից՝ 13.0%: Դրամական եկամուտների աճ է արձանագրվել նաև այլ եկամուտներից՝ 7.0%, սակայն վերջինիս մասնաբաժինն ընդամենը դրամական եկամուտներում մնացել է անփոփոխ: Դրամական եկամուտների անկում է արձանագրվել սեփականությունից (վարձակալում, տոկոսներ, շահաբաժին)՝ 34.4%, գյուղմթերքի և գյուղատնտեսական կենդանիների վաճառքից՝ 31.5%, տրանսֆերտներից՝ 26.0% և ինքնազբաղվածությունից՝ 6.8%: Արդյունքում, նվազել են նաև վերը նշված աղբյուրներից ստացված եկամուտների մասնաբաժիններն ընդամենը դրամական եկամուտ-ներում, համապատասխանաբար՝ 0.2, 0.2, 3.8 և 1.2 տոկոսային կետերով:

 

2015թ. գյուղական բնակավայրերում տնային տնտեսության մեկ շնչի հաշվով անվանական դրամական եկամուտներն աճել են 8.7%-ով: Այսպես, դրամական եկամուտների աճ է արձանագրվել ինքնազբաղվածությունից` 26.3%, վարձու աշխատանքից` 22.9%, կենսաթոշակներից և նպաստներից՝ 10.1%: Արդյունքում, ավելացել են վերը նշված աղբյուրներից ստացված եկամուտների մասնաբաժիններն ընդամենը դրամական եկամուտներում, համապատասխանաբար` 1.2, 5.0 և 0.2 տոկոսային կետերով: Աճել են նաև գյուղմթերքի և գյուղատնտեսական կենդանիների վաճառքից ստացված եկամուտները` 0.2%-ով, սակայն վերջինիս մասնաբաժինն ընդամենը դրամական եկամուտներում նվազել է 1.4 տոկոսային կետով: Նվազել են սեփականությունից (վարձակալում, տոկոսներ, շահաբաժին)՝ 7.4 անգամ, այլ եկամուտներից` 26.1%-ով և տրանսֆերտներից՝ 14.6%-ով ստացված եկամուտները:

 

Վերջիններիս մասնաբաժիններն ընդամենը դրամական եկամուտներում նվազել են համապատասխանաբար 0.1, 2.4 և 2.5 տոկոսային կետերով Դրամական եկամուտների աճին զուգընթաց գրեթե չի մեղմացել բևեռացումը: Այսպես, 2015թ. ամենաշատ ապահովված 10% բնակչության դրամական եկամուտները մեկ շնչի հաշվով 16.4 անգամ գերազանցել են ամենաքիչ ապահովված 10% բնակչության դրամական եկամուտները (2014թ.` 16.7 անգամ):

Հայկ Բեջանյան, Past.am վերլուծաբան

Կիսվել