«Ունակ չեն խնդիրներ լուծել. կա՛մ չտեսնելու են տալիս դրանք, կա՛մ էլ մեծ-մեծ խոսում»․ «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Պատերազմից հետո մեր երկիրը ճգնաժամի մեջ է՝ քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական։ Պատերազմն առավել ցայտուն դարձրեց խնդիրները։ Գաղտնիք չէ, որ եղանակային ոչ բարենպաստ պայմանները ևս մեկ հարված են սոցիալական վատ պայմաններում գտնվող մեր քաղաքացիների համար։ Սոցիալական ցանցերի միջոցով տեսնում ենք, թե ինչպես է Գյումրիում գործող «Շիրակ կենտրոն» ՀԿ-ն ողջ ձմեռվա ընթացքում վառելափայտ տրամադրում սոցիալական վատ պայմաններում հայտնված քաղաքացիներին։ Բայց սա՞ է նման մասշտաբային խնդիրների լուծումը։ Պետությունը պետք է մասնակից դառնա այս գործընթացին, ավելին՝ պետք է լինի դրա կազմակերպիչը, իսկ անհատները և կազմակերպությունները՝ օժանդակողները։
ՀԿ-ի նախագահ Վահան Թումասյանը նշում է՝ եթե նախորդ տարիներին պետությունը միջազգային կազմակերպություններից ինչ-որ բան կարողանում էր ստանալ և իրեն վերագրելով` անել, այս տարի դա էլ չի եղել։ «Այս մարդիկ՝ տեղական իշխանություններից սկսած մինչև վարչապետ, գոյություն չունեն։ Հովանավորների համար առանձին հաշվետվություններ եմ կազմում, բայց հրապարակումները, որոնք անում եմ, իշխանությունների համար են, սակայն բոլորը հասկանում են, բացի իրենցից։ Չենք կարողանում մարդկանց թողնել այդ վիճակում, նորից կունենանք ցրտահարության դեպքեր։ Հետաքրքիր է՝ երբ ինչ-որ գրառում եմ անում ոչ սոցիալական թեմայով, միանգամից հայտնվում են։ Առաջին հայացքից թվում է, թե իշխանությունները և նրանց համախոհները կան, բայց երբ նկարագրում ես տիրող սոցիալական ծանր վիճակը, անհետանում են։
Մեկ կազմակերպություն չի կարող նման ծավալի հարցեր լուծել։ Այո՛, գյուղական համայնքներում մարդիկ ջեռուցման խնդիրն ինչ-որ չափով փորձում են լուծել աթարի միջոցով, բայց այնտեղ էլ կան սոցիալական ծանր պայմաններում հայտնված քաղաքացիներ»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Թումասյանը։ Նշում է՝ հարյուրավոր նամակներ, զանգեր է ստանում՝ օգնության ձեռք մեկնելու խնդրանքով։ Ընդգծում է՝ այդ իրավիճակում շատ դժվար է որոշել՝ ում օգնել, ում՝ ոչ։ «Մարդկանց ուղղորդում եմ, ասում՝ Ֆեյսբուքում կան նաև պաշտոնյաներ, միջազգային տարբեր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, չեմ հասկանում, թե ինչու իրենց չեք գրում, անհանգստացնում։ Մյուս կողմից էլ հասկանում եմ, որ մարդկանց նյարդերը տեղի են տալիս, անընդհատ մերժումներ են լսում։ Փայտի ամեն մի խմբաքանակը, որ ստանում ենք, մոտավորապես կազմում է 1 մլն 200 հազար դրամ։ Այսինքն, ամեն շաբաթ գումար ենք հավաքում, որ կարողանանք մարդկանց փայտ հասցնել։ Էլ չեմ խոսում մեր նյարդային համակարգի, առողջության մասին:
Այն, ինչ մենք հիմա անում ենք, ո՛չ սոցիալական աջակցություն է, ո՛չ հասարակական գործունեություն, այլ ինքնասպանության նման մի բան է»,-նշում է մեր զրուցակիցը։ Ասում է՝ միևնույն ժամանակ չի էլ կարողանում ձեռքերը ծալած նստել, իր երկիրն է, ճանաչում է վատ պայմաններում բնակվող մարդկանց, հովանավորներն իրեն վստահում են։ «Պետք է լինեինք իշխանություններին աջակցողը, խնդիրները ցույց տվողը։ Բայց մենք բացահայտում ենք խնդիրը, մենք էլ լուծում այն։ Իրենք էլ պարզապես նայում են, չտեսնելու տալիս, դրան գումարած՝ մեծմեծ խոսում։ Այս օրերին միջինում հազար ընտանիքի որոշակի քանակությամբ վառելափայտ ենք տրամադրել։ Բնական է՝ փայտը սպառվում է, մարդիկ նորից են դիմում, բայց չենք կարող մարդկանց ամբողջ ձմեռ վառելափայտով ապահովել։ Սարսափելի սոցիալական պայմաններում են ոչ միայն տնակներում ապրող մարդիկ, կան վթարային շենքեր, որոնք երկրաշարժից հետո չվերակառուցվեցին, դրանք կոմունալ հարմարություններ չունեն, կտուր չունեն, անձրևը հինգերորդ հարկից առաջին հարկ է հասնում։
Սովորական շենքերում բնակվող մարդիկ էլ կան, որոնք վատ պայմաններում են բնակվում, մեկը հաշմանդամություն ունի, մյուսը՝ սոցիալական խնդիրներ։ Շատ ծանր է միայնակ տարեցների վիճակը, որոնք չեն էլ կարողանում տնից դուրս գալ։ Ի վերջո, աղքատությունը դժբախտություն է»,-ընդգծում է ՀԿ-ի նախագահը։ Թումասյանը հիշեցնում է իշխանությունների՝ երկու տարի առաջ տարածած հայտնի լոզունգը, որ «վարչապետի հանձնարարականով 2020 թվականին երկրաշարժից տուժած 457 ընտանիքի բնակարանով ապահովելու համար հատկացվելու է 3 մլրդ դրամ և այս հարցը մեկընդմիշտ լուծվելու է»։ «Ասվում էր, որ երեսուն տարի չլուծված խնդիրը երկու տարում լուծելու են։ Այն ժամանակ ասացի՝ չի կարելի նման բաներ տարածել, աղետի գոտում մոտ 8000 տնակ կա, ինչպե՞ս եք այդ հարցը լուծելու։ Դեռ այն ժամանակ էլ անգլուխ պատգամավորներից մեկն էլ գրել էր՝ Թումասյան Վահանը չի ուզում աղետի գոտին վերակառուցվի, որ գործազուրկ չմնա։
Վերջերս մի պաշտոնյայի հարց տվեցի՝ քանի՞ բնակարան եք կառուցել կամ տվել մարդկանց այդ ընթացքում։ Մեր կենտրոնն իր գործընկերների հետ 2,5 տարվա ընթացքում երեսուն բնակարան է տվել, իրենք՝ զրո։ Ստացվում է, որ մարդիկ ունակ չեն խնդիրներ լուծել։ Ասել եմ՝ թող մեկ օր գան, պատասխանեն զանգերին, նամակներին, այցելեն մարդկանց ու տեսնեն, թե իրականում ինչ է կատարվում»,-եզրափակում է Վահան Թումասյանը։
Լուսինե Առաքելյան
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում