Երևան, 25.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հրաչ Բեր­բե­րյան. «Այդ խայ­տա­ռակ սար­քե­րը եր­բեք չեն աշ­խա­տե­լու. թա­լա­նը շա­րու­նակ­վում է»

Հայաստանում կարկտահարության դեմ պայքարի խնդրին օրերս անդրադարձել էր արտակարգ իրավիճակների նախարար Ֆելիքս Ցոլակյանը: Նա մասնավորապես նշել էր, որ հանրապետությունում ներկա պահին առկա են 500-ից ավելի կայաններ, որոնց գործունեության արդյունավետությունը հարցեր է առաջացնում:

Խնդրի շուրջ խոսելով՝ «Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» հ/կ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը «Փաստի» հետ զրույցում ընդգծեց լուծման իր տարբերակների մասին, ինչպես նաև մատնանշեց ոչ էֆեկտիվ հակակարկտային կայաններ ունենալու պատճառները:

«Նախապես նախատեսված է եղել այդ սարքերն աշխատեցնել ացետիլենով, որի դեպքում 25-30 տոկոս էֆեկտիվություն պետք է լիներ: Բայց օգտագործվել է բութանային համակարգը, որի էֆեկտիվությունը 0 տոկոս է, որովհետև բութանը չի բարձրանում 8-10 կիլոմետր, իսկ կարկուտը ձևավորվում է 8-10 կիլոմետրի սահմաններում: Հայաստանում հակակարկտային ծառայության լավագույն լուծումը ցանցային համակարգն է: Հրթիռային համակարգը կարող է վտանգավոր լինել՝ պայմանավորված հարևան ոչ բարեկամ հանրապետություններով, բայց տեղեր կան, իհարկե, որ կարող ենք օգտագործել: Այդուհանդերձ, ամենաանվտանգը և ապահովը ցանցային համակարգն է: Լոռիում արտադրվում են այդ ցանցերը, ուղղակի գնային խնդիրներ կան, ինչից էլ կախված՝ դեռ հարց է՝ գյուղացին այն ձեռք կբերի՞, թե՞ ոչ»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ ճիշտ վարկային քաղաքականություն կիրառելու դեպքում այդ խնդրին էլ կարելի է լուծում տալ:

«Օրինակ՝ անտոկոս վարկ ձևակերպել և երաշխավորել, որ նրանք այդ ցանցերը տեղադրեն: Իհարկե, կառավարությունը պետք է հաշվարկի նաև այն, թե գյուղացին դրանից շահույթ կունենա՞, թե՞ ոչ: Ըստ իս՝ ցանցային համակարգը 100 տոկոս էֆեկտ կտա: Գյուղատնտեսական վարկերը սուբսիդավորելու փոխարեն, կառավարությունն այդ գումարները պետք է ուղղի հակակարկտային ցանցային համակարգի ներդման վրա, ինչը գյուղացու համար ձեռնտու կլինի: Կարծում եմ՝ կարկուտից ապահովված լինելու համար գյուղացին կցանկանա տարեկան 1 հեկտարի համար 300 դոլար վճարել»,-նշեց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ միայն այս քայլերն ապահովելու դեպքում կարող ենք խոսել ապահովագրական մեխանիզմների մասին:

«Մինչև ցանցային համակարգը չներդնենք, կարճ ասած՝ կարկուտից չխուսափենք, մինչև անասնաբուժական ծառայությունները, ոռոգման համակարգերը կարգի չբերենք, այդ մասին չենք կարող մտածել: Մենք անգամ բույսերի պաշտպանության նորմալ ծառայություն չունենք: Իսկ մեր պարագայում առհասարակ ապահովագրությունը ավանտյուրիստների գաղափարն է: Այդ կերպ փորձում են գյուղացու անվան տակ փող լվանալ: Պետք է նախապայմաններ լինեն, որ ապահովագրությունն աշխատի: Բոլոր քաղաքակիրթ երկրներում այդ նախապայմանը կա, բայց մեզ մոտ այսօր ամեն մի գյուղում կենդանիների հիվանդություն կհայտնաբերեք, ինչպես նաև տարբեր վնասատուներ: Եթե հարևանի հողից վարակը քո հողին է անցնում, ի՞նչ ապահովագրության մասին է խոսքը: Ուղղակի որոշ ավանտյուրիստներ այդ առումով «ձեռքերը տաքացնելու» ծրագիր են տեսնում՝ մի անգամ արել են, համն ընկել է բերանները ու մի հատ էլ են ուզում անել»-հավելեց Հ. Բերբերյանը:

Վերադառնալով հակակարկտային ցանցային համակարգին՝ նա ընդգծեց, որ այդ ցանցերի արտադրությունը պետք է ընդլայնել, ըստ որի՝ կլուծվի նաև գնային քաղաքականության հարցը:

«Երբ մենք սկսեցինք տարածել այդ գաղափարը, նշել, որ ցանցային համակարգերը լավագույնն են և 1 հեկտարի համար այն կարելի է ձեռք բերել 3000 դոլարով, կային հակաճառողներ, որոնք ասում էին՝ ո՛չ, 30 հազար դոլար է և գյուղացին չի համաձայնի: Հակաճառողները հիմնականում գազային համակարգի աշխատակիցներն էին, որոնք ուզում էին իրենց ծառայությունը փրկել: Դե, բյուջեից բավականին յուղոտ կտորներով են ֆինանսավորվում: Բայց ստացվում է՝ հակակարկտային կայաններն արդյունավետ չեն: Այդ ծառայության համար բյուջեից բավականին մեծ գումարներ են դուրս գրվում, և հերթական անգամ բյուջեն թալանվում է, մի խոսքով՝ թալանը շարունակվում է»,-նշեց նա՝ ընդգծելով, որ ի սկզբանե դեմ է եղել այդ կայանների ներդրմանը:

«Այդ համակարգերին առաջինը ես եմ դեմ եղել: Գրել էի եզրակացություն և ընդգծել, որ Հայաստանում դա չի աշխատի, ինչի համար ինձ հեռացրել էին հանձնաժողովից: Բայց ժամանակը ցույց տվեց, որ մենք ճիշտ էինք, թեև այն ժամանակ ղեկավարությանը դուր չեկավ մեր եզրակացությունը: Չարաբաստիկ կայաններն, այդուհանդերձ, այդպես էլ չաշխատեցին: 30 հատն Արգենտինայից են բերել, մնացած 470-ն այստեղ է արտադրվել: Իրենց իրական գինը 24-30 հազար դոլար չէ, մի քանի անգամ ավելի էժան է: Եվ պատկերացրեք՝ միջինը 25 հազար դոլարով 500 կայան վաճառվել է պետությանը»,-ասաց Հ. Բերբերյանը՝ նշելով, որ այդ կայաններն իսկապես խնդիր են ԱԻՆ-ի համար:

«Ես համամիտ եմ նախարարի հետ: Եվ սա ուղղակի մի պատուհաս է, որ գցել են ԱԻՆ-ի վրա: Այդ խայտառակ սարքերը Հայաստանում երբեք չեն աշխատելու, և սա խնդիր է, որը լուծման կարիք ունի: Նախ պետք է ուսումնասիրություն արվի, մեղավորները պետք է պատժվեն նրա համար, որ 15 տարի ժողովրդի գումարները մսխել են: Մենք պետք է ուղղակի անցնենք այն ռացիոնալ համակարգերին, որոնք օգուտ կբերեն Հայաստանի գյուղատնտեսությանը: Կարող են օգտագործել նաև ավիացիոն համակարգերը, ըստ որի՝ ինքնաթիռը բարձրանում է և վերևից քիմիկատը նստեցնում կուտակված ամպի վրա: Պատկերացրեք, թե տարիներ շարունակ հակակարկտային կայանների վրա ինչ գումարներ են ծախսվել: Այդ գումարներով վաղուց 2 ինքնաթիռ գնած կլինեինք»,-եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Ֆրանսիայի դեսպանի գրառումը նախ եւ առաջ ապտակ էր Փաշինյանին․ Էդուարդ ՇարմազանովԹոշակառուները կարող են իրենց կուտակած գումարը ներդնել տարբեր բիզնեսներում Դավիթաշենում ֆուտբոլի դաշտի տակ ավտոտնակները ողողվել են կեղտաջրով, կա փլուզման ու խոլերայի վտանգ. Shamshyan Գերմանիան մոտենում է 100 ԳՎտ արևային էներգիայի գեներացման«Երաժշտություն հանուն ապագայի հիմնադրամը շնորհալի երիտասարդ երաժիշտներին առաջարկում է դեպի Դուբայ կրթական ուղևորության մասնակիցը դառնալ Երևանում վթարից մոտոցիկլավար էր մաhացել, իսկ մյուս վարորդը փախուստի էր դիմել․ նոր մանրամասներ Վիլնյուսում ինքնաթիռ է ընկել շենքի վրա․ 1 մարդ մաhացել է, վիրավnրներ կան (լուսանկար, տեսանյութ) Մեղավորը պետք է պատժվի երկիրն այս օրը գցելու համար․ Հրայր Կամենդատյան Փաշինյանը ծառայում է Էրդողանի իշխանությանը և շարունակելու է ժողովրդին խաբելով առաջ մղել նրա օրակարգը․ «Հայաքվե»Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով Հայաստանը ոչինչ չշահեց COP29-ից. Ադրբեջանն օգտագործեց այն Հայաստանի դեմ քարոզչությունն առավել սրելու համար. Աբրահամյան Որպես անհետ կորած որոնվող 18-ամյա աղջիկը հայտնաբերվել է Կրակnցներ Երևանում, անչափահաս է հայտնաբերվել․ Shamshyan Ոչ խեղճ ենք, ոչ թույլ ենք, ոչ էլ անհրաժեշտություն ունենք համակերպվելու թուրք-ադրբեջանական պարտադրանքին․ Ավետիք ՉալաբյանՓաշինյանը մեր աչքի առաջ փորձում է Հայաստանը վերակողմնորոշել Ռուսաստանից Թուրքիա․ «Հայաքվե»Չպետք է այս իշխանությանը թույլ տալ մեզ վերածել Թուրքիայի ծայրագավառի․ Ավետիք ՉալաբյանՊատմական և իրական Հայաստանների հակադրությունը կեղծ է․ Մենուա ՍողոմոնյանՌուսաստանին Հայաստանում պրոռուսական իշխանություն պետք չէ, Ռուսաստանին Հայաստանում պրոհայաստանյան իշխանություն է պետք․ Մհեր ԱվետիսյանԱնթալիայում վայրէջք կատարելիս ռուսական ինքնաթիռում հրդեհ է բռնկվել․ տուժածներ չկան Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ էՏարադրամի փոխարժեքն՝ այսօր«Ռոբերտ Աբաջյանի նման տղերք ենք տվել, ինչպե՞ս կարող եմ չծառայել»․ Արմեն Մինասյան94 տարեկանում մահացել է ԱՄՆ նախագահի նախկին թեկնածուն«Հըզբոլլահի» զինյալներն օրվա սկզբից ավելի քան 100 հրթիռ են արձակել Իսրայելի ուղղությամբՄենք կհասնենք կայունության․ Տիկնիզյանը՝ Հայաստանի ֆուտբոլի հավաքականի մասինԹբիլիսիում կարմիր ներկ են լցրել Չեխոսլովակիայում 1989 թվականի թավշյա հեղափոխությանը նվիրված պաստառների վրաՁյուն կտեղա. եղանակը նոյեմբերի 25-ից 29-ըԻ՞նչ գույներով զարդարել տոնածառը 2025 թվականին՝ Օձի տարումՈւկրաինական ԶՈւ-ն ԱԹՍ-ով հարվածել է ԴԺՀ-ի Սեմիգորյե գյուղին․ 22-ամյա խաղաղ բնակիչ է զոհվելԻրանը Ժնևում ծրագրում է միջուկային համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ․ Kyodo«Բերթ» փոթորկի առաջացրած ջրհեղեղների հետևանքով Ուելսում երեք մարդ է զոհվել1 մլրդ դրամ կհատկացվի Երևանի ու մարզերի թատրոնների, համերգային դահլիճների համար գույք, տեխնիկա գնելու նպատակովՋուր չի լինի նոյեմբերի՝ 25, 26 և 27-ին տասնյակ հասցեներումԴեսպանը ասել է, թե ինչպես է Թուրքիան օգնել ՈւկրաինայինՆոյեմբերի 25-ին լույս չի լինելու մի շարք հասցեներումՀարավային Կորեայի կողմից Ուկրաինային զենք մատակարարելը կկործանի Սեուլի և Մոսկվայի հարաբերությունները․ Ռուսաստանի ԱԳՆԳեներալ Նորատ Տեր Գրիգորյանի հետ քննարկեցինք Մոսկվայում տեղի ունենալիք Ռուսաստան-Հայաստան հասարակական 2-րդ ֆորումի գործունեության մասին հարցեր. Մհեր ԱվետիսյանԷրդողանն ու Պուտինը հեռախոսազրույց են ունեցելԲա գայիք, մի ելույթ էլ դուք ունենայիք, մենակ խոսելով հո չի. Հասմիկ ՀակոբյանՎեհափառի օրհնությամբ Մայր Տաճարում քահանայական ձեռնադրության արժանացան վեց սարկավագներՇատ բան ունեմ պատմելու. Հենրիխ Մխիթարյանը գիրք է գրում«Նիվա»-ով երիտասարդները չեն կարողացել փախչել. ավտոմեքենայում և դրսում հայտնաբերվել է խոշոր չափի թմրամիջոցներՎարորդը վարորդական վկայական չի ունեցել, ավտոմեքենան էլ երեկ է գնել. ավտովթար՝ Արարատում. կան վիրավորներՀեծանիվը կամ մոպեդն առանց սաղավարտի կամ չկոճկված սաղավարտով վարելը կտուգանվի․ մի շարք նոր փոփոխություններ՝ նոյեմբերի 24-իցԻսրայելական հարվածների հետևանքով Գազայում զոհերի թիվը գերազանցել է 44,2 հազարըՍարատովի մարզում անհայտ անձը կրակ է բացել մարդկանց վրա Ռուսաստանի դաշնակից համարվող Հայաստանում երբ, դու խոսում ես Ռուսաստանի դեմ, վարկաբեկում ես հայ-ռուսական հարաբերությունները. Մհեր ԱվետիսյանՖրանսիայում Բրոնի համայնքապետարանի մոտ բացվել է Մեղրի քաղաքի պուրակըՈվ կկարողանա վերահսկել Կենտրոնական Ասիան, նա կտիրապետի ողջ աշխարհին. Ստեփան Դանիելյան«Օրեշնիկ» հրթիռի արձակումը ժամանակին և արդյունավետ պատասխան էր. Պեսկով