Երևան, 05.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հրաչ Բեր­բե­րյան. «Այդ խայ­տա­ռակ սար­քե­րը եր­բեք չեն աշ­խա­տե­լու. թա­լա­նը շա­րու­նակ­վում է»

Հայաստանում կարկտահարության դեմ պայքարի խնդրին օրերս անդրադարձել էր արտակարգ իրավիճակների նախարար Ֆելիքս Ցոլակյանը: Նա մասնավորապես նշել էր, որ հանրապետությունում ներկա պահին առկա են 500-ից ավելի կայաններ, որոնց գործունեության արդյունավետությունը հարցեր է առաջացնում:

Խնդրի շուրջ խոսելով՝ «Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» հ/կ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը «Փաստի» հետ զրույցում ընդգծեց լուծման իր տարբերակների մասին, ինչպես նաև մատնանշեց ոչ էֆեկտիվ հակակարկտային կայաններ ունենալու պատճառները:

«Նախապես նախատեսված է եղել այդ սարքերն աշխատեցնել ացետիլենով, որի դեպքում 25-30 տոկոս էֆեկտիվություն պետք է լիներ: Բայց օգտագործվել է բութանային համակարգը, որի էֆեկտիվությունը 0 տոկոս է, որովհետև բութանը չի բարձրանում 8-10 կիլոմետր, իսկ կարկուտը ձևավորվում է 8-10 կիլոմետրի սահմաններում: Հայաստանում հակակարկտային ծառայության լավագույն լուծումը ցանցային համակարգն է: Հրթիռային համակարգը կարող է վտանգավոր լինել՝ պայմանավորված հարևան ոչ բարեկամ հանրապետություններով, բայց տեղեր կան, իհարկե, որ կարող ենք օգտագործել: Այդուհանդերձ, ամենաանվտանգը և ապահովը ցանցային համակարգն է: Լոռիում արտադրվում են այդ ցանցերը, ուղղակի գնային խնդիրներ կան, ինչից էլ կախված՝ դեռ հարց է՝ գյուղացին այն ձեռք կբերի՞, թե՞ ոչ»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ ճիշտ վարկային քաղաքականություն կիրառելու դեպքում այդ խնդրին էլ կարելի է լուծում տալ:

«Օրինակ՝ անտոկոս վարկ ձևակերպել և երաշխավորել, որ նրանք այդ ցանցերը տեղադրեն: Իհարկե, կառավարությունը պետք է հաշվարկի նաև այն, թե գյուղացին դրանից շահույթ կունենա՞, թե՞ ոչ: Ըստ իս՝ ցանցային համակարգը 100 տոկոս էֆեկտ կտա: Գյուղատնտեսական վարկերը սուբսիդավորելու փոխարեն, կառավարությունն այդ գումարները պետք է ուղղի հակակարկտային ցանցային համակարգի ներդման վրա, ինչը գյուղացու համար ձեռնտու կլինի: Կարծում եմ՝ կարկուտից ապահովված լինելու համար գյուղացին կցանկանա տարեկան 1 հեկտարի համար 300 դոլար վճարել»,-նշեց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ միայն այս քայլերն ապահովելու դեպքում կարող ենք խոսել ապահովագրական մեխանիզմների մասին:

«Մինչև ցանցային համակարգը չներդնենք, կարճ ասած՝ կարկուտից չխուսափենք, մինչև անասնաբուժական ծառայությունները, ոռոգման համակարգերը կարգի չբերենք, այդ մասին չենք կարող մտածել: Մենք անգամ բույսերի պաշտպանության նորմալ ծառայություն չունենք: Իսկ մեր պարագայում առհասարակ ապահովագրությունը ավանտյուրիստների գաղափարն է: Այդ կերպ փորձում են գյուղացու անվան տակ փող լվանալ: Պետք է նախապայմաններ լինեն, որ ապահովագրությունն աշխատի: Բոլոր քաղաքակիրթ երկրներում այդ նախապայմանը կա, բայց մեզ մոտ այսօր ամեն մի գյուղում կենդանիների հիվանդություն կհայտնաբերեք, ինչպես նաև տարբեր վնասատուներ: Եթե հարևանի հողից վարակը քո հողին է անցնում, ի՞նչ ապահովագրության մասին է խոսքը: Ուղղակի որոշ ավանտյուրիստներ այդ առումով «ձեռքերը տաքացնելու» ծրագիր են տեսնում՝ մի անգամ արել են, համն ընկել է բերանները ու մի հատ էլ են ուզում անել»-հավելեց Հ. Բերբերյանը:

Վերադառնալով հակակարկտային ցանցային համակարգին՝ նա ընդգծեց, որ այդ ցանցերի արտադրությունը պետք է ընդլայնել, ըստ որի՝ կլուծվի նաև գնային քաղաքականության հարցը:

«Երբ մենք սկսեցինք տարածել այդ գաղափարը, նշել, որ ցանցային համակարգերը լավագույնն են և 1 հեկտարի համար այն կարելի է ձեռք բերել 3000 դոլարով, կային հակաճառողներ, որոնք ասում էին՝ ո՛չ, 30 հազար դոլար է և գյուղացին չի համաձայնի: Հակաճառողները հիմնականում գազային համակարգի աշխատակիցներն էին, որոնք ուզում էին իրենց ծառայությունը փրկել: Դե, բյուջեից բավականին յուղոտ կտորներով են ֆինանսավորվում: Բայց ստացվում է՝ հակակարկտային կայաններն արդյունավետ չեն: Այդ ծառայության համար բյուջեից բավականին մեծ գումարներ են դուրս գրվում, և հերթական անգամ բյուջեն թալանվում է, մի խոսքով՝ թալանը շարունակվում է»,-նշեց նա՝ ընդգծելով, որ ի սկզբանե դեմ է եղել այդ կայանների ներդրմանը:

«Այդ համակարգերին առաջինը ես եմ դեմ եղել: Գրել էի եզրակացություն և ընդգծել, որ Հայաստանում դա չի աշխատի, ինչի համար ինձ հեռացրել էին հանձնաժողովից: Բայց ժամանակը ցույց տվեց, որ մենք ճիշտ էինք, թեև այն ժամանակ ղեկավարությանը դուր չեկավ մեր եզրակացությունը: Չարաբաստիկ կայաններն, այդուհանդերձ, այդպես էլ չաշխատեցին: 30 հատն Արգենտինայից են բերել, մնացած 470-ն այստեղ է արտադրվել: Իրենց իրական գինը 24-30 հազար դոլար չէ, մի քանի անգամ ավելի էժան է: Եվ պատկերացրեք՝ միջինը 25 հազար դոլարով 500 կայան վաճառվել է պետությանը»,-ասաց Հ. Բերբերյանը՝ նշելով, որ այդ կայաններն իսկապես խնդիր են ԱԻՆ-ի համար:

«Ես համամիտ եմ նախարարի հետ: Եվ սա ուղղակի մի պատուհաս է, որ գցել են ԱԻՆ-ի վրա: Այդ խայտառակ սարքերը Հայաստանում երբեք չեն աշխատելու, և սա խնդիր է, որը լուծման կարիք ունի: Նախ պետք է ուսումնասիրություն արվի, մեղավորները պետք է պատժվեն նրա համար, որ 15 տարի ժողովրդի գումարները մսխել են: Մենք պետք է ուղղակի անցնենք այն ռացիոնալ համակարգերին, որոնք օգուտ կբերեն Հայաստանի գյուղատնտեսությանը: Կարող են օգտագործել նաև ավիացիոն համակարգերը, ըստ որի՝ ինքնաթիռը բարձրանում է և վերևից քիմիկատը նստեցնում կուտակված ամպի վրա: Պատկերացրեք, թե տարիներ շարունակ հակակարկտային կայանների վրա ինչ գումարներ են ծախսվել: Այդ գումարներով վաղուց 2 ինքնաթիռ գնած կլինեինք»,-եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Մենք քաղաքական «տանիք» փնտրելու կարիք չունենք. «Սպայկայի» տնօրենը մեկնաբանել է տարածվող լուրերը. «Փաստ»Անգերազանցելի ցինիզմ. «Փաստ»Գերմանիայում դատարանը նախադեպային որոշում է ընդունել Արցախի քաղաքացիների վերաբերյալ Մայր Աթոռում Կաթողիկոսի նախագահությամբ տեղի ունեցավ շքանշանի հանձնման արարողություն ՆԳՆ ՓԾ ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնում գրանցվել է 415 դեպք, որից 145-ը՝ արտակարգ «Opel»-ի և «ԻԺ»-ի մասնակցությամբ ավտովթար-հրդեհի հետևանքով հիվանդանոց տեղափոխված վարորդները մահացել են Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Դամասկոսի արվարձաններին. ԶԼՄ-ներ Հարյուրավոր հասցեներում լույս չի լինելու Տասնյակ հասցեներում 24 ժամ ջուր չի լինելու ԼՂ առանձին շրջաններից բռնի տեղահանվածների հիպոթեքային վարկերի մարմանը կուղղվի ավելի քան 7 մլրդ դրամ Բարսելոնան է հեղեղվել Վալենսիայից հետո․ ճանապարհներին արդեն լճակներ են գոյացել (տեսանյութեր) Աջակցում ենք ՀՀ-ին և Ադրբեջանին՝ երկկողմ հարաբերություններում նոր էջ բացելու իրենց ձգտումներում Բայդեն. Ռուսաստանը ձախողվեց Մոլդովայում Նոյեմբերի 12-ին ՄԱԿ–ի միջազգային դատարանը որոշում կկայացնի ԼՂ-ում ստեղծված իրավիճակի հետ կապված հայցերի վերաբերյալ Սերգեյ Լազարևը բացատրել է հայտնի հեռուստաշոուի եթերում ցնցող արարքը հայուհու կատարման ժամանակ Տավուշի թեմը շնորհավորել է Վեհափառ Հայրապետին` գահակալության 25-ամյակի առիթով Լեռնային գոտիներում ձյուն կգա, ջերմաստիճանը կնվազի Ուշիի ոլորաններում ավտովթարի զոհերի թիվը հասել է 2-ի. պարզվել է վիրավորների ինքնությունը ԵՄ-ում Ադրբեջանի դեսպանը սպառնացել է ՀՀ դեսպան Տիգրան Բալայանին Թուրքիայի միջոցառմանը Առաջարկի ընդունումը կարող է կանխել մեր հայրենակիցների հավելյալ աղքատացումը․ «Հայաստանը ես եմ»-ի՝ պահանջըԱլեն Սիմոնյանը աշխատանքային մեծ խմբով կգործուղվի Հունգարիա «Հայաստան-Արցախ» համահայկական երիտասարդական միության խաղային լիգայի շրջանակներում կազմակերպված ֆուտզալի առաջնությունում հաղթած թիմն Արցախից էրՀայաստանը դարձել է Վրաստանի էլեկտրաէներգիայի արտահանման երկրորդ շուկան Իրանի նախագահը կայցելի Ադրբեջան Արցախցիների համար իրականացվեց «Ամոքվել ապրելու համար» ծրագիրը Վատ եղանակի պատճառով չեղարկվել է ավելի քան 50 չվերթ Իսպանիայում 31-ամյա մայրն ու 9-ամյա դուստրը տեղում մահացել են․ ՌԴ Ռուսաստանի և Ադրբեջանի վարչապետները բանակցություններ են վարել Առնվազն 36 մարդ մաhացել է, 10-ը՝ վիրավnրվել․ Հնդկաստանում ավտոբուսն ընկել է կիրճը Ձյունը Մոսկվայում «արտակարգ իրավիճակ» է ստեղծել ԱրարատԲանկը նախաձեռնեց պանելային քննարկում՝ ԱԲ-ի և առաջնորդության թեմայովԵս պատրաստ չեմ․ Հայկն ու Անահիտը բացառիկ հրապարակում են արել Մայա Սանդուն շնորհակալություն է հայտնել Փաշինյանին Թբիլիսիում մեկնարկում է ընդդիմության հանրահավաքը Լավ հիշում եք, որ «հեղափոխության» առաջին ամիսներին, երբ մարդկանց մոտ էյֆորիկ վիճակները շատ բարձր էր, խոստանում էին ամեն գնով հասնել բուհերի ապաքաղաքական վիճակի Նախկին «Գոյ» թատրոնի հայտարարությունը չունի որևէ իրավական հիմք․ Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոն Մեղրաշենի 30-ամյա բնակչի սպանության համար մեղադրանք է ներկայացվել նրա 29-ամյա համագյուղացուն «Սատանայից մարդասիրական քայլ մի սպասեք». Բաքվում հայ գերիների հարազատները հույսեր չեն կապում COP29-ի հետ Լրատվամիջոցը հերքել է «Ալեն Սիմոնյանի քավորին իշխանությունն օգնում է, բնությունը՝ խանգարում. Ծաղկաձորի «Պալլադան» խնդիրներ ունի» վերնագրով հոդվածը. բնակելի թաղամասը ընդերքի խնդիր չունիԿամ ծիրան, կամ ինքնիշխանություն. ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարն անդրադարձել է հայկական արտադրանքի որակի թեմային «Նինձյա» կամ «նինջա» անվանում էին կին գործակալներին կամ վարձկաններին Ձևավորվել են ոստիկանության 4 ուղղություններից Քրեական և Համայնքային ոստիկանությունները Երևանում «Toyota»-ն վրաերթի է ենթարկել հետիոտնի, ով հետո հիվանդանոցում մաhացել է․ Shamshyan Իրանը կարող է ավելի հզոր զենք օգտագործել Իսրայելի դեմ՝ հակահարված տալիս Քաղաքացին հայ-իրանական սահմանից թմրամիջոցներ է վերցրել․ ԱԱԾ-ն ձերբակալել է (տեսանյութ) «Երաժշտություն հանուն ապագայի» hիմնադրամի թավջութակահար Մարի Հակոբյանի ելույթով Չինաստանում մեկնարկեց Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթը Լուսանկարում պատկերված անձը որոնվում է նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակներում «Ներկայացման ժամանակ կանացի հագուստով դուրս եկա բեմ, հայրս տեսավ, նյարդայնացավ, կեսից դուրս եկավ». Անդրանիկ Հարությունյան Հայրապետական մաղթանք՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում Երևանում կասեցվել է հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունը. ՍԱՏՄ