Երևան, 22.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Գործադիր իշխանության ղեկավարությունը անվստահության մթնոլորտ է ստեղծում դատական իշխանության հանդեպ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում դատական իշխանությունը արդարադատության երաշխավորն է, և դատական իշխանության նկատմամբ հարգալից վերաբերմունքի ձևավորումը պետք է լինի երկրի առաջնահերթություններից մեկը: 

Դրվագը, որը տեղի ունեցավ դատավոր Աննա Դանիբեկյանի հետ, բնականաբար, ինձ համար շատ ցավալի էր ու քննադատելի: «Փաստի» հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց իրավաբան, Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոնի գործադիր տնօրեն Գոհար Մելոյանը՝ միևնույն ժամանակ ընդգծելով, որ այստեղ կան «բայցեր» և մի շարք հարցադրումներ:

«Նախ, ըստ իս, որոշակիորեն համաչափ կիրառված չէ պատասխանատվությունն այդ երիտասարդների արարքի նկատմամբ: 

Համաչափ չէ նաև թե՛ տարբեր պաշտոնատար անձերի, թե՛ հանրության կողմից հնչեցված արձագանքը: 

Պետք է հետհայացք նետել, տեսնել, թե ի՞նչ էր նախորդել տվյալ դրվագին: Նախ՝ մեկ տարի շարունակ դատական իշխանության գործունեությունն անընդհատ միջամտության է ենթարկվում:

Այդ միջամտությունն իրականացվում է իշխանության այլ ճյուղերի կողմից՝ խախտելով Սահմանադրությամբ ամրագրված՝ ինչպես օրինականության, այնպես էլ իշխանությունների բաժանման և հավասարակշռման սկզբունքները: 

Մեկ տարի առաջ ունկնդիր եղանք հայտնի ձայնագրություններին, որոնք վկայում էին այն մասին, որ կոնկրետ գործով դատավորների վրա ակնհայտ հարկադրանք և ճնշում էր գործադրվում: 

Այդ դեպքին հաջորդեց կոնկրետ գործով իշխանություններին ոչ հաճո որոշումներ և դատական ակտեր կայացրած դատավորների նկատմամբ ակնհայտ ճնշումների իրականացումը»,-ասաց մեր զրուցակիցը՝ օրինակ բերելով դատավորներ Ալբերտ Ազարյանին և Դավիթ Գրիգորյանին առնչվող դեպքերը:

«Իրադարձությունների գագաթնակետը վարչապետի կոչն էր՝ դատարանները շրջափակելու վերաբերյալ: Այն իրականում Սահմանադրության, միջազգային նորմերի, իրավակարգավորումների խախտումների մի ընդհանրական շղթա էր, որն առնվազն հարիր չէր իրավական պետությանը:

Բայց դատարանների մուտքերը շրջափակվեցին, ինչի հետևանքով սահմանափակվեցին թե՛ դատավորների գործունեությունը, թե՛ քաղաքացիների կողմից իրենց իրավունքների իրացման հնարավորությունը:

 Այս երևույթը պետք է բավականին սուր գնահատականների արժանանար, ինչը, ըստ էության, կարելի էր որակել նաև սահմանադրական կարգի խախտում»,-ասում է իրավաբանը՝ շեշտելով, որ այս ամենին հաջորդեց դատավոր Ա. Դանիբեկյանի հետ կապված դրվագը, որը, իր գնահատմամբ, կարելի է որակել որպես «ոչ այնքան գիտակից երիտասարդների չարաճճիություն»:

«Նկատենք, որ Սահմանադրական դատարանի նկատմամբ հետապնդումները մինչև հիմա էլ շարունակվում են, որոնք ակնհայտ քաղաքական են և շղթայական բնույթ են կրում: 

Երբ մինչ այս եղած դեպքերում այդ անձինք պատասխանատվության չեն ենթարկվում, ապա այս պարագայում պատասխանատվությունն անհամաչափ է այն անձանց նկատմամբ, որոնք դատավորի քայլելուն զուգընթաց ընդամենը հարցադրումներ են արել:

 

Ի դեպ, օգտագործել են այն որակումը, որը հանրության մեջ ներմուծել է երկրի վարչապետը: Խոսքը «վնգստացող դատավոր» որակման մասին է:

Այս պարագայում և՛ իրավական, և՛ քաղաքական, և՛ բարոյական տեսանկյունից նույն քաղաքական իշխանության ներկայացուցիչներն իրենց պետք է հարց տան, թե որքանո՞վ է օբյեկտիվ, որքանո՞վ համաչափ այդ երիտասարդների նկատմամբ նմանաբնույթ ծայրահեղ քննադատական և պատասխանատվության միջոցներ կիրառելը: Ես կրկին շեշտում եմ՝ ինձ համար դա շատ ցավալի դրվագ էր, բայց, միևնույն ժամանակ, կանխատեսելի», - շեշտում է իրավաբանն ու նշում, որ ունենք մի իրավիճակ, երբ բարձր մակարդակով ընտրովի արդարադատություն է իրականացվում՝ կախված նաև կայացրած դատական ակտերից:

«Այսինքն, եթե կայացրած որոշումը կամ դատական ակտը հաճո է քաղաքական իշխանությանը, այդ դատավորներն ունեն առավելագույն պաշտպանվածություն, իսկ եթե տվյալ դատական ակտն իրենց հաճո չէ, ապա այդ դատավորները ենթարկվում են պարսավանքի, հարկադրանքի ու ճնշումների: 

Սա իրավական պետության շրջանակներում անթույլատրելի վարքագծի դրսևորում է: 

Եվ այս ամենով է պայմանավորված իրավական հանրույթի, գիտակից քաղհասարակության այն բուռն արձագանքը, սթափեցման կոչերը, որոնք լինում են յուրաքանչյուր նման դեպքից հետո. չի կարելի երկրում ընտրովի արդարադատություն ստեղծել և ամեն ինչ հարմարեցնել իրենց»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ հիմա ՍԴ-ի նկատմամբ ապօրինի, Սահմանադրության և մի շարք օրենքների խախտումներով գործընթաց է մեկնարկել, որի վերջնարդյունքը կառավարելի ՍԴ-ն է, ինչն անթույլատրելի է:

«Մեծ հաշվով, պետական իշխանությունը հրահրում է հասարակությանը և ստեղծում մի նախադեպային իրավիճակ, երբ տարբեր դատավորների նկատմամբ տարբերակված մոտեցում են ցուցաբերում՝ կախված այդ դատավորների համոզմունքներից, իրենց հանդեպ դրսևորած վերաբերմունքից ու կայացած դատական ակտերի՝ քաղաքական իշխանությանը հաճո լինելու հանգամանքից:

Սա իրավական պետության հիմքերի խարխլման, թուլացման առաջին նախապայմաններից է: 

Չի կարելի այդչափ նվազեցնել, այսչափ իջեցնել դատական իշխանության նկատմամբ հանրության հարգանքի և վստահության աստիճանը»,-ընդգծեց Գ. Մելոյանը՝ շեշտելով, որ նշվածի հեղինակը գործող քաղաքական ուժն է, ինչն առավել ևս՝ անթույլատրելի է:

 

«Այո՛, քննադատելի էր երիտասարդների արարքը, բայց ինչո՞ւ չէր կարելի նմանաբնույթ ծայրահեղ գնահատանքի ու պատասխանատվության ենթարկել մինչ այս տեղի ունեցած նախադեպի ու դրանց հաջորդած մյուս դեպքերի ժամանակ: 

Այդ բոլոր դեպքերում կրկին գեներացված ատելություն է եղել, մի շարք դատավորներ ավելի վատ գնահատականների ու վիրավորական արտահայտությունների էին արժանացել, լարվածությունը սրվել էր ու հասել անգամ ֆիզիկական կոնտակտի:

 

Այդուհանդերձ, այդ նախադեպերում անձինք պատասխանատվության չեն ենթարկվել: Իրավական համայնքում այդ երիտասարդների նկատմամբ տեղի ունեցածը որակվում է որպես քաղաքական հետապնդում:

Այսինքն, նրանք քաղբանտարկյալի կարգավիճակ են ձեռք բերում, որովհետև համանման իրավիճակ է դրսևորվել, և համանման իրավիճակում ընդհանրապես որևէ պատժամիջոց այլ անձանց նկատմամբ չի կիրառվել: 

Սա սահմանում է ԵԽԽՎ 1900 բանաձևը, որտեղ տրված են այն հիմքերը, թե որ դեպքերում է անձը քաղբանտարկյալ դիտարկվում»,-նշեց մեր զրուցակիցը: 

Իրավիճակը դիտարկելով ավելի լայն համատեքստում, խոսելով մասնավորապես իրավական հարթության մեջ հնարավոր հետևանքների մասին՝ Գ. Մելոյանը շեշտեց, որ վտանգավոր եզրագծին ենք:

 «Արդեն մի քանի նախադեպ ենք ունեցել, երբ, ըստ էության, խախտվել է երկրի սահմանադրական կարգը. մենք ունենք Սահմանադրությամբ հռչակված պետության կառավարման ձև: 

Սահմանադրության առաջին հոդվածում է ամենակարևոր եզրույթը՝ մենք իրավական պետություն ենք: 

Այդ եզրույթից բխեցվում են օրինականության, իշխանությունների բաժանման և զսպման սկզբունքները, որոնք արդեն տարաբնույթ իրավիճակներում խախտվել են գործող քաղաքական ուժի կողմից:

Այսինքն, քաղաքական ուժն իր նպատակներին հասնելու համար չի խնայում ոչինչ, և սա, բնականաբար, ունենալու է իր աղետալի հետևանքները:

Այս ամենը շղթայական ռեակցիա է ունենալու: 

Ես նշեցի, որ վերոնշյալ դեպքը ցավալի էր, բայց և սպասելի, ավելին՝ կարծում եմ, որ նման իրավիճակների դեռ շատ ենք ականատես լինելու: 

Աա այն գինն է, այն հետևանքը, որ երկրում ստեղծվում է ընտրովի արդարադատություն: 

Եվ յուրաքանչյուրն այդ իրավիճակում արդեն սկսում է սուբյեկտիվ գնահատական տալ. երբ քաղաքական իշխանության համար դրական և բացասական դատական ակտերին հետևում են դրանց համապատասխան գործողություններ, քաղհասարակությունն էլ համապատասխանաբար իր համար դրական և բացասական դատական ակտերին փորձելու է իր անձնական ուժերով արձագանք տալ՝ չվստահելով արդեն նույն դատական իշխանությանը: 

Մեծ հաշվով, քաղաքական ուժը, մասնավորապես գործադիր իշխանության ղեկավարությունը, անվստահության մթնոլորտ է ստեղծում դատական իշխանության նկատմամբ»,-եզրափակեց Գ. Մելոյանը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

18-ամյա աղջիկը որոնվում է որպես անհետ կորած Սպասվում են տեղումներ, նաև ձյան տեսքով․ ինչ եղանակ կլինի այս օրերին Հնդկաստանում արևային վահանակների տեղադրումը ռեկորդային է եղելՌուսական ուժերը հարվածներ են հասցրել ՍումիինՆարեկ Զեյնալյանը մանդատը վայր դնելու դիմումը ներկայացրել է ԱԺ նախագահին Շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն Արդարության և հայրենասիրության ընկալումը պետք է սերմանել հենց դպրոցից․ Մհեր Ավետիսյան Ինչու պետք չէ սպասել Փրկիչ, այլ մեր վաղվա օրը կերտել ամենօրյա հետևողական աշխատանքով․ Ավետիք ՉալաբյանՆախատեսվում է անցկացնել պահեստազորայինների վարժական հավաքներՈրոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձըԱրարատում կասեցվել է հանրային սննդի օբյեկտի գործունեություն (լուսանկարներ) Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Լիբանանի վարչապետին 12 մեդալ՝ Զինվորականների ըմբշամարտի աշխարհի 37-րդ առաջնությունում Գերմանիայի արտգործնախարարը Բաքվում քննադատել է ԱդրբեջանինՋուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ի հակադրություն այս վարչախմբի պարտվողական օրակարգի` Հայաստանն ունի հստակ այլընտրանք. «Հայաքվե»Պուտինի ռազմաշունչ ելույթից հետո Ղազախստանի նախագահ Տոկաեւը հանձնարարական է տվել Երևանում բախվել են Ոստիկանության ակադեմիայի դասախոսի մոտոցիկլն ու «GAZel»-ը, մոտոցիկլավարը մաhացել է. Shamshyan Արկտիկական ցուրտ օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան. Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Քանի՞ կոպեկի արժեք ունի պահանջատեր, քննադատ ու հարցասեր լինելու մասին նախարարի ազատականութենաթաթախ հորդորը ուսանողներին․ Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանում չեն էլ թաքցնում, որ իրենց հիմնական թիրախը շարունակում է մնալ ՀՀ 3-րդ նախագահը․ Տիգրան Աբրահամյան Բաքվի համաժողովն անցկացվում է այս վարչախմբի ջանքերով․ Մենուա ՍողոմոնյանՏարադրամի փոխարժեքն՝ այսօրՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են Հանցագործ աշխարհը ճանաչող մարդ պետք է նշանակվեր, բայց եթե կին է, տրագեդիա չէ․ ՀՀ նախկին ոստիկանապետը՝ Արփինե Սարգսյանի մասին Մարտնչել Հայաստանի համար, նշանակում է մարտնչել 21-րդ դարի քաղաքակրթության համար. Ֆրանսիայի ԱԺ պատգամավոր Վոքիեն BMW-ն հայտնվել է երկաթգծերի վրա․ ի՞նչ է կատարվել Արմավիրում Զախարովան մեկնաբանել է ուղիղ եթերում ստացած զանգը 9 ամիս սպասեցի, ստացա զանգ ու հասկացա` վերջ. Մարիամ Ալեքսանյանը` չսիրելու, հիասթափության և Գոռի հետ հարաբերությունների մասին Թուրքիայում հայտնաբերվել է 5-րդ դարի քրիստոնեական կախոց սատանային խոցող Սողոմոն թագավորի պատկերով Լույս չի լինի․ հասցեներՄԱԿ-ը կոչ է արել շտապ քայլեր ձեռնարկել՝ կանխելու Ուկրաինայում հակամարտության սրումը Ինչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին․ սպասվում են նաև տեղումներ ԵՄ շուրջ 20 երկրներ պայմանավորվել են ուժեղացնել հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանությունը Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը հետևել է Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության եզրափակիչ գոտեմարտերին Քննարկեցինք Արցախից հայերի զանգվածային բռնի տեղահանման, արցախահայության վերադարձի իրավունքի հարցեր. Թաթոյան Ուժը դրսում չի պատում, թիմի դեմ «առյուծ է խաղում», Փաշինյանը ուզում է ցույց տալ՝ խիզախ է. Հուսիկ Արա Ովքե՞ր ունեն մասնակի կենսաթոշակի իրավունք․ մանրամասներ Բիթքոյն թվային արժույթը կտրուկ թանկացել էՌուսաստանն ԱՄՆ-ին կամ այլ երկրների նախապես ծանուցում չի ուղարկել «Օրեշնիկ»-ի օգտագործման մասին․ Պեսկով Փաշինյանի ընտանիքին պատկանող թերթի տեղեկություններով՝ Փաշինյանը հարցազրույց կտա Վախենում ես՝ մի արա, անում ես՝ մի վախեցիր, իսկ եթե արել ես, մի ափսոսա․ Ռոմանոս ՊետրոսյանԲաց հարթակ. Կադրային փոփոխությունները նախընտրական PR չեն. ՀակոբյանԿարմիր կամուրջը վերականգնվում է․ Տիգրան Ավինյան Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության որոշ մրցանակակիրներ պարգևատրվել են Մանկապարտեզներում բացառվում է անառողջ և անորակ սնունդըԿառավարության նոր որոշումը պարադոքս է. ինչպե՞ս գոյատևեն արցախցիները 24 ժամ ջուր չի լինի․ հասցեներ են նշվել «Ի՞նչ նպատակով է Նիկոլը իր կաբինետը կանացի դարձնում, արդյոք դա ֆեմինիստական շարժում կարելի՞ է կոչել»․ Մարգարիտ ԵսայանԱրարատ Միրզոյանը և Արաղչին են հեռախոսով զրուցել․ ի՞նչ են քննարկել