Երևան, 01.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Գործադիր իշխանության ղեկավարությունը անվստահության մթնոլորտ է ստեղծում դատական իշխանության հանդեպ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում դատական իշխանությունը արդարադատության երաշխավորն է, և դատական իշխանության նկատմամբ հարգալից վերաբերմունքի ձևավորումը պետք է լինի երկրի առաջնահերթություններից մեկը: 

Դրվագը, որը տեղի ունեցավ դատավոր Աննա Դանիբեկյանի հետ, բնականաբար, ինձ համար շատ ցավալի էր ու քննադատելի: «Փաստի» հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց իրավաբան, Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոնի գործադիր տնօրեն Գոհար Մելոյանը՝ միևնույն ժամանակ ընդգծելով, որ այստեղ կան «բայցեր» և մի շարք հարցադրումներ:

«Նախ, ըստ իս, որոշակիորեն համաչափ կիրառված չէ պատասխանատվությունն այդ երիտասարդների արարքի նկատմամբ: 

Համաչափ չէ նաև թե՛ տարբեր պաշտոնատար անձերի, թե՛ հանրության կողմից հնչեցված արձագանքը: 

Պետք է հետհայացք նետել, տեսնել, թե ի՞նչ էր նախորդել տվյալ դրվագին: Նախ՝ մեկ տարի շարունակ դատական իշխանության գործունեությունն անընդհատ միջամտության է ենթարկվում:

Այդ միջամտությունն իրականացվում է իշխանության այլ ճյուղերի կողմից՝ խախտելով Սահմանադրությամբ ամրագրված՝ ինչպես օրինականության, այնպես էլ իշխանությունների բաժանման և հավասարակշռման սկզբունքները: 

Մեկ տարի առաջ ունկնդիր եղանք հայտնի ձայնագրություններին, որոնք վկայում էին այն մասին, որ կոնկրետ գործով դատավորների վրա ակնհայտ հարկադրանք և ճնշում էր գործադրվում: 

Այդ դեպքին հաջորդեց կոնկրետ գործով իշխանություններին ոչ հաճո որոշումներ և դատական ակտեր կայացրած դատավորների նկատմամբ ակնհայտ ճնշումների իրականացումը»,-ասաց մեր զրուցակիցը՝ օրինակ բերելով դատավորներ Ալբերտ Ազարյանին և Դավիթ Գրիգորյանին առնչվող դեպքերը:

«Իրադարձությունների գագաթնակետը վարչապետի կոչն էր՝ դատարանները շրջափակելու վերաբերյալ: Այն իրականում Սահմանադրության, միջազգային նորմերի, իրավակարգավորումների խախտումների մի ընդհանրական շղթա էր, որն առնվազն հարիր չէր իրավական պետությանը:

Բայց դատարանների մուտքերը շրջափակվեցին, ինչի հետևանքով սահմանափակվեցին թե՛ դատավորների գործունեությունը, թե՛ քաղաքացիների կողմից իրենց իրավունքների իրացման հնարավորությունը:

 Այս երևույթը պետք է բավականին սուր գնահատականների արժանանար, ինչը, ըստ էության, կարելի էր որակել նաև սահմանադրական կարգի խախտում»,-ասում է իրավաբանը՝ շեշտելով, որ այս ամենին հաջորդեց դատավոր Ա. Դանիբեկյանի հետ կապված դրվագը, որը, իր գնահատմամբ, կարելի է որակել որպես «ոչ այնքան գիտակից երիտասարդների չարաճճիություն»:

«Նկատենք, որ Սահմանադրական դատարանի նկատմամբ հետապնդումները մինչև հիմա էլ շարունակվում են, որոնք ակնհայտ քաղաքական են և շղթայական բնույթ են կրում: 

Երբ մինչ այս եղած դեպքերում այդ անձինք պատասխանատվության չեն ենթարկվում, ապա այս պարագայում պատասխանատվությունն անհամաչափ է այն անձանց նկատմամբ, որոնք դատավորի քայլելուն զուգընթաց ընդամենը հարցադրումներ են արել:

 

Ի դեպ, օգտագործել են այն որակումը, որը հանրության մեջ ներմուծել է երկրի վարչապետը: Խոսքը «վնգստացող դատավոր» որակման մասին է:

Այս պարագայում և՛ իրավական, և՛ քաղաքական, և՛ բարոյական տեսանկյունից նույն քաղաքական իշխանության ներկայացուցիչներն իրենց պետք է հարց տան, թե որքանո՞վ է օբյեկտիվ, որքանո՞վ համաչափ այդ երիտասարդների նկատմամբ նմանաբնույթ ծայրահեղ քննադատական և պատասխանատվության միջոցներ կիրառելը: Ես կրկին շեշտում եմ՝ ինձ համար դա շատ ցավալի դրվագ էր, բայց, միևնույն ժամանակ, կանխատեսելի», - շեշտում է իրավաբանն ու նշում, որ ունենք մի իրավիճակ, երբ բարձր մակարդակով ընտրովի արդարադատություն է իրականացվում՝ կախված նաև կայացրած դատական ակտերից:

«Այսինքն, եթե կայացրած որոշումը կամ դատական ակտը հաճո է քաղաքական իշխանությանը, այդ դատավորներն ունեն առավելագույն պաշտպանվածություն, իսկ եթե տվյալ դատական ակտն իրենց հաճո չէ, ապա այդ դատավորները ենթարկվում են պարսավանքի, հարկադրանքի ու ճնշումների: 

Սա իրավական պետության շրջանակներում անթույլատրելի վարքագծի դրսևորում է: 

Եվ այս ամենով է պայմանավորված իրավական հանրույթի, գիտակից քաղհասարակության այն բուռն արձագանքը, սթափեցման կոչերը, որոնք լինում են յուրաքանչյուր նման դեպքից հետո. չի կարելի երկրում ընտրովի արդարադատություն ստեղծել և ամեն ինչ հարմարեցնել իրենց»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ հիմա ՍԴ-ի նկատմամբ ապօրինի, Սահմանադրության և մի շարք օրենքների խախտումներով գործընթաց է մեկնարկել, որի վերջնարդյունքը կառավարելի ՍԴ-ն է, ինչն անթույլատրելի է:

«Մեծ հաշվով, պետական իշխանությունը հրահրում է հասարակությանը և ստեղծում մի նախադեպային իրավիճակ, երբ տարբեր դատավորների նկատմամբ տարբերակված մոտեցում են ցուցաբերում՝ կախված այդ դատավորների համոզմունքներից, իրենց հանդեպ դրսևորած վերաբերմունքից ու կայացած դատական ակտերի՝ քաղաքական իշխանությանը հաճո լինելու հանգամանքից:

Սա իրավական պետության հիմքերի խարխլման, թուլացման առաջին նախապայմաններից է: 

Չի կարելի այդչափ նվազեցնել, այսչափ իջեցնել դատական իշխանության նկատմամբ հանրության հարգանքի և վստահության աստիճանը»,-ընդգծեց Գ. Մելոյանը՝ շեշտելով, որ նշվածի հեղինակը գործող քաղաքական ուժն է, ինչն առավել ևս՝ անթույլատրելի է:

 

«Այո՛, քննադատելի էր երիտասարդների արարքը, բայց ինչո՞ւ չէր կարելի նմանաբնույթ ծայրահեղ գնահատանքի ու պատասխանատվության ենթարկել մինչ այս տեղի ունեցած նախադեպի ու դրանց հաջորդած մյուս դեպքերի ժամանակ: 

Այդ բոլոր դեպքերում կրկին գեներացված ատելություն է եղել, մի շարք դատավորներ ավելի վատ գնահատականների ու վիրավորական արտահայտությունների էին արժանացել, լարվածությունը սրվել էր ու հասել անգամ ֆիզիկական կոնտակտի:

 

Այդուհանդերձ, այդ նախադեպերում անձինք պատասխանատվության չեն ենթարկվել: Իրավական համայնքում այդ երիտասարդների նկատմամբ տեղի ունեցածը որակվում է որպես քաղաքական հետապնդում:

Այսինքն, նրանք քաղբանտարկյալի կարգավիճակ են ձեռք բերում, որովհետև համանման իրավիճակ է դրսևորվել, և համանման իրավիճակում ընդհանրապես որևէ պատժամիջոց այլ անձանց նկատմամբ չի կիրառվել: 

Սա սահմանում է ԵԽԽՎ 1900 բանաձևը, որտեղ տրված են այն հիմքերը, թե որ դեպքերում է անձը քաղբանտարկյալ դիտարկվում»,-նշեց մեր զրուցակիցը: 

Իրավիճակը դիտարկելով ավելի լայն համատեքստում, խոսելով մասնավորապես իրավական հարթության մեջ հնարավոր հետևանքների մասին՝ Գ. Մելոյանը շեշտեց, որ վտանգավոր եզրագծին ենք:

 «Արդեն մի քանի նախադեպ ենք ունեցել, երբ, ըստ էության, խախտվել է երկրի սահմանադրական կարգը. մենք ունենք Սահմանադրությամբ հռչակված պետության կառավարման ձև: 

Սահմանադրության առաջին հոդվածում է ամենակարևոր եզրույթը՝ մենք իրավական պետություն ենք: 

Այդ եզրույթից բխեցվում են օրինականության, իշխանությունների բաժանման և զսպման սկզբունքները, որոնք արդեն տարաբնույթ իրավիճակներում խախտվել են գործող քաղաքական ուժի կողմից:

Այսինքն, քաղաքական ուժն իր նպատակներին հասնելու համար չի խնայում ոչինչ, և սա, բնականաբար, ունենալու է իր աղետալի հետևանքները:

Այս ամենը շղթայական ռեակցիա է ունենալու: 

Ես նշեցի, որ վերոնշյալ դեպքը ցավալի էր, բայց և սպասելի, ավելին՝ կարծում եմ, որ նման իրավիճակների դեռ շատ ենք ականատես լինելու: 

Աա այն գինն է, այն հետևանքը, որ երկրում ստեղծվում է ընտրովի արդարադատություն: 

Եվ յուրաքանչյուրն այդ իրավիճակում արդեն սկսում է սուբյեկտիվ գնահատական տալ. երբ քաղաքական իշխանության համար դրական և բացասական դատական ակտերին հետևում են դրանց համապատասխան գործողություններ, քաղհասարակությունն էլ համապատասխանաբար իր համար դրական և բացասական դատական ակտերին փորձելու է իր անձնական ուժերով արձագանք տալ՝ չվստահելով արդեն նույն դատական իշխանությանը: 

Մեծ հաշվով, քաղաքական ուժը, մասնավորապես գործադիր իշխանության ղեկավարությունը, անվստահության մթնոլորտ է ստեղծում դատական իշխանության նկատմամբ»,-եզրափակեց Գ. Մելոյանը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Պատմության մեջ առաջին անգամ մեր երկիրն ընդունելու է հրաձգության Եվրոպայի մեծահասակների առաջնությունը․ Գագիկ Ծառուկյան Թուրքիան ԵՄ-ին մեղադրում է անհիմն գնահատականներ տալու մեջ 5-ամյա տղային հայտնաբերել են մահացած վիճակում Բազմաթիվ հասցեներում ջուր չի լինի Ինչ հիմնական սկզբունքներով պետք է կողմնորոշվի ժամանակակից հանքարդյունաբերական ընկերությունը. Տիմուր Օդիովի մեկնաբանությունը Մադրիդյան սկզբունքներով Արցախը, ներառյալ Քարվաճառն ու Քաշաթաղը, լինելու էին հայկական այնքան ժամանակ, մինչև տեղի չունենար Արցախի կարգավիճակի հանրաքվեն․ «ՀայաՔվե»Ֆասթ Բանկը վերաբրենդավորել է «Էրեբունի» մասնաճյուղը «Աշխարհի ամենասիրված մարդն եմ ինձ զգում». բլոգեր Էվելինա Խանոյանը պատմել է սիրելիի՝ Յանի մասին Ucom-ը գործարկել է 5G ցանցն առաջին ինը քաղաքներում Բորելը կայցելի Ճապոնիա՝ անվտանգության հարցերով բանակցությունների համար Սուրբ Սարգիս եկեղեցու մոտ բնակության վայր չունեցող տղամարդը uուր առարկայով hարվածել է ՌԴ քաղաքացունԻնչու չեն հաջողում (առայժմ) շարժումները. Վահե Հովհաննիսյան83 անօդաչու թռչող սարք է խոցվել Ռուսաստանի շրջանների վրա․ ինչ իրավիճակ է ռուս-ուկրաինական ճակատում COP17-ը կանցկացվի Հայաստանում Հայաստանը՝ հզոր անտիցիկլոնի ազդեցության գոտում. Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Դոլարն ու ռուբլին թանկացել են․ փոխարժեքն՝ այսօր Ադրբեջանի կեղծիքն Ամբերդի վերաբերյալ․ «Գեղարդ» հիմնադրամ ՆԳՆ ոստիկանությունը հորդորում է կամավոր հանձնել ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը Իրկուտսկի մերձակայքում վթարից 3 մարդ է մաhացել. տեսախցիկը ֆիքսել է պահը (տեսանյութ) 1 մլրդ 658 մլն դրամ՝ նախագահի աշխատակազմին՝ ոչինչ չանելու համար ԱՄՆ-ը վստահ էր, որ Ուկրաինան կպարտվի, իսկ Զելենսկին կսպանվի. նախկին արտգործնախարար Ովքե՞ր են մասնակցել Աննա Հակոբյանի թանկանոց ընթրիքին (տեսանյութ) Արցախցի Էրիկ Առստամյանը՝ բռնցքամարտի աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր «Արև»-ի վրա աշխատել եմ մի քանի ամիս. Սիրուշոն լուսանկարներ է հրապարակել Իրանը հայտարարել է, որ Թուրքիան Ռաիսիի որոնումների ժամանակ ավելի շատ փորձել է գովազդել իր ԱԹՍ-ն, քան օգնել Ավտովթար՝ Երևանում․ «Վեգա» հիպերմարկետի մոտ բախվել են «Mercedes»-ն ու «BMW»-ն․ կա վիրավոր Լույս չի լինի․ հասցեներ Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան Մի լավ քննադատեցինք իրար. ընդ որում՝ բավականին անողոք. Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել ՔՊ փակ նիստից Էմմա Պողոսյանը` Եվրոպայի առաջնության չեմպիոն Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել, թե ինչ տեսքով է ներկայացել այսօրվա ընթրիքին Եթե պատերազմը շարունակվի այս նույն տեմպերով, ապա շատ հավանական է, որ Լիբանանը տարածքային կորուստներ ունենա Փաշինյանի ուղղությամբ խնձոր նետելու մեջ կասկածվող արցախցի Առուստամյանի դատական նիստը հետաձգվեց Խարդախության զոհ դարձած Իվանիշվիլին ի սկզբանե սահմանված գումարից 282 միլիոն դոլարով պակաս վնասի փոխհատուցում կստանա Ո՞ր տեղն է զբաղեցնում Հայաստանը՝ արտահանող երկրների համաշխարհային վարկանիշում 2023 թվականին Ներգաղթյալների ռուսերեն չիմացող երեխաներին չի կարելի դպրոց ընդունել. Մեդվեդև Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ են արձակվել ձերբակալվածներ Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը Միացյալ Նահագները գովել է Հայաստանին և Ադրբեջանին Իսպանիայում ջրհեղեղի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 140-ի. բազմաթիվ անհետ կորածներ կան Տաթևիկ Գրիգորյանը նշանակվել է Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Կոստանյանն ու Հորդանանի ԱԳ նախարարության գլխավոր քարտուղարը կարևորել են ուղիղ չվերթներն ու վիզային ռեժիմների դյուրացումը Աստիճանաբար կցրտի 3-6 աստիճանով, սպասվում են ձյան և անձրևի տեսքով տեղումներ Սրբազան պայքարի աջակիցները Էրեբունու ՁՊՎ-ի առջև հավաք են իրականացնում` ի աջակցություն ձերբակալված 9 քաղաքացիների Հայաստանում աշխարհազորը կփոխարինվի տեղական պաշտպանության ուժերով. որոշում Ի՞նչ կապ ունի Լիլիթ Բասյանն Անահիտ Սիմոնյանի վերջին հայտարարությունների հետ. սննդաբանի հրապարակումը 12-ամյա դպրոցականը կուրացել է արագ սննդի պատճառով. ԱՄՆ ԱՄՆ-ը հարվածներ է հասցրել Սիրիայի տարածքին Լևոն Քոչարյանի և Սերգեյ Ասատուրովի գործով դատական նիստը հետաձգվեց Ուրանի արբանյակի վրա հայտնաբերվել է թաքնված օվկիանոս, որում կյանքի առաջացման համար պայմաններ կան«Ադրբեջանը չի կշտանում». Բաքուն կրկնել է խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու իր նախապայմանը