Գործ անելու, երկրի ու ժողովրդի մասին մտածելու փոխարեն գնում են բռնաճնշումների ճանապարհով
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆՀայաստանում ծայրահեղ բարդ իրավիճակ է ստեղծվել: Կորոնավիրուսի համավարակի տարածումը շարունակում է նոր ռեկորդներ սահմանել, և գրեթե ամեն օր տասնյակ մահեր են գրանցվում։ Լուրջ պրոբլեմատիկ հարց է դարձել արդեն այն, որ կորոնավիրուսից մահացության միջին տարիքի անկում է նկատվում, ինչի մասին հայտարարեց նաև առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը։
Ստեղծված առողջապահական ճգնաժամի հետևանքով ծանր իրավիճակում է հայտնվել տնտեսությունը։ Եվ գրեթե բոլոր մասնագիտացված կառույցների գնահատականների համաձայն՝ այս տարվա արդյունքներով Հայաստանի տնտեսության աճը բացասական կլինի: Եվ արդեն ակնառու է, որ կորոնավիրուսի պանդեմիան ահռելի բացասական հետք կթողնի բազմաթիվ ոլորտների վրա:
Իշխանության ֆինանսատնտեսական բլոկի պատասխանատուները վստահորեն հայտարարում են, որ պետք է խնայողական ռեժիմի անցնել, քանի որ 2020 թվականի բյուջեով նախատեսված եկամուտները չեն հավաքագրվելու: Հայաստանի ներքին ծանր վիճակին գումարվում են նաև համաշխարհային տնտեսությունից եկող նոր բացասական ազդակները։
ԱՄՆ-ում և Չինաստանում, մասնավորապես Պեկինում կորոնավիրուսի տարածման նոր ալիքի մասին լուրերի ֆոնին համաշխարհային ինդեքսները կտրուկ անկում են գրանցել՝ ազդարարելով, որ համավարակը չի ավարտվել և շարունակում է վնաս հասցնել համաշխարհային տնտեսությանը:
Հայաստանի տնտեսական գլխավոր գործընկեր Ռուսաստանում, չնայած առկա լավատեսությանը, վարակի տարածումը և դրա բացասական հետևանքները շարունակվում են։
Այնուամենայնիվ, հարկ է ընդգծել, որ Հայաստանի նման փոքր երկրի համար վարակի տարածման տեմպերը շատ ակնառու են, և դրանց արդյունքում տնտեսության մեջ հետևանքները շատ ավելի ծանր են լինելու, քան այլ երկրներում։
Ստացվում է, որ վարչապետի այն հայտարարությունը, թե ՀՀ-ն կորոնավիրուսի դեմ պայքարում պարտվել է այնքան, որքան աշխարհը, իրականությունից հեռու է, քանի որ աշխարհում կան բազմաթիվ երկրներ, որոնք արդյունավետ ճգնաժամային կառավարման արդյունքում կարողացան հասնել վարակի հետագա տարածման կանխմանը։
Օրինակ՝ Եվրամիության անդամ պետությունները վերաբացում են ներքին սահմանները։ Իսկ Իսպանիան, որը դարձել էր վարակի գլխավոր օջախներից մեկը, այս օրերին ընդունում է առաջին զբոսաշրջիկներին։
Վարակի հաղթահարման ուղով շարժվող պետություններն արդեն մտածում են տնտեսության վերականգնման ուղղությամբ և ճանապարհներ են փնտրում առավել տուժած ոլորտներն աշխուժացնելու ուղղությամբ, իսկ Հայաստանը դեռևս կորոնավիրուսի ճիրաններում է։
Պատահական չէ, որ քաղաքական ուժերի և հանրային շրջանակների մի ստվար հատված այս ծայրահեղ իրավիճակի պատասխանատուն համարում է իշխանություններին, որոնք ի վիճակի չեղան արդյունավետ ճգնաժամային կառավարման միջոցով կանխել վարակի հետագա տարածումը և ճգնաժամի խորացումը։
Իսկ բազմաթիվ մասնագետների գնահատմամբ՝ այսպես երկար շարունակվելու դեպքում առաջիկայում սոցիալական բունտ է սպասվում, քանի որ օրեցօր վատանում է քաղաքացիների սոցիալական վիճակը, հազարավոր մարդիկ մնում են առանց աշխատանքի, իսկ պետությունը չունի այնքան ռեսուրսներ, որպեսզի իր վրա վերցնի այդ մարդկանց ֆինանսական պահանջների բավարարումը։
Հանրապետությունում ստեղծված իրավիճակի էլ ավելի թեժացման համար պայմաններ են ստեղծում ներքաղաքական գործընթացները։ Առկա իրադրությունից դուրս գալու շուրջ ուղիներ փնտրելու փոխարեն իշխանությունները կենտրոնացել են ընդդիմադիրներին ճնշելու գործին, ինչի վառ դրսևորումն են ԲՀԿ-ի նկատմամբ բռնաճնշումները։
Իսկ երկրի ներսում թշնամանքի նոր դոզան ոչ մի կերպ չի բխում պետության շահերից՝ առավելապես առկա ճգնաժամը հաղթահարելու տեսանկյունից։
ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ