Երևան, 20.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ի վեր­ջո, հարց է տրվե­լու, թե ին­չո՞ւ չեն կա­տար­վում խոս­տում­նե­րը

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Այսօր շատ է խոսվում Հայաստանի քաղաքական և պետական համակարգում առկա բացերի մասին։ Խորհրդարանական կառավարման ձևին անցնելուց հետո տարբեր քաղաքական գործիչների և ուժերի շրջանում մտահոգություններ կային, որ Սահմանադրությամբ և օրենքներով վարչապետի ձեռքում շատ ավելի լիազորություններ են կուտակված, քան իրականում դրանք անհրաժեշտ են։

Ավելին՝ նույնիսկ Նիկոլ Փաշինյանը 2018 թվականին վարչապետ ընտրվելու շրջանում հայտարարում էր, թե չափից ավելի լիազորություններ են կենտրոնացված վարչապետի ձեռքում, և ամոթի աստիճան վերցված են լիազորություններ այլ պետական ինստիտուտներից, մասնավորապես նախագահի ինստիտուտից, որին ընդամենը օֆիսային աշխատողի կարգավիճակ է վերապահվել։ Փաշինյանն ընդգծում էր, թե սուպերվարչապետական համակարգը պետք է գոյություն չունենա:

Սակայն բավականին ուշագրավ է այն հանգամանքը, որ Փաշինյանը վարչապետ ընտրվելուց հետո կարճ ժամանակի ընթացքում սկսեց փոխել իր դիրքորոշումը։ 

Ճիշտ է՝ սկզբնական փուլում վերջինս փորձում էր ցույց տալ, թե ինքը հանձնառու է իրականացնել վարչապետի ձեռքում չափից ավելի շատ լիազորությունները կրճատելու մասին նախկինում իր կողմից արված հայտարարությունների իրականացման հարցում, դրա համար էլ սահմանադրական փոփոխություններ պետք է նախաձեռնվեն, սակայն այս թեման իրականում սահուն երկրորդ պլան մղվեց: 

Որոշ ժամանակ անց Փաշինյանն արդեն սկսեց հակադիր տեսակետ արտահայտել, թե իբր ժողովրդավարության պայմաններում սուպերվարչապետական համակարգ գոյություն ունենալ չի կարող։

Խնդիրն այն է, որ երբ Փաշինյանը ստանձնեց վարչապետի պաշտոնը, սուպերվարչապետական կոստյումը քաղաքական առումով շատ ձեռնտու համարեց իր համար, քանի որ կարողանում է իշխանական լծակները կենտրոնացնել իր ձեռքում։ 

Ավելին՝ վերջինս անգամ այս դեպքում ոչ լիարժեք է համարում սեփական իշխանությունը, քանի որ գործում են իշխանության ճյուղերի միջև հակակշիռները, իսկ դատական համակարգը կարող է ինքնուրույն որոշումներ ընդունել։

 Դրա համար էլ դատական համակարգի, մասնավորապես Սահմանադրական դատարանի վրա ճնշումներ բանեցնելու անհրաժեշտություն առաջ եկավ։ Սակայն իշխանությունների կողմից գործադրվող ճնշումները անարդյունավետ դուրս եկան, գումարած, որ «դրսից» կոշտ գնահատականներ հնչեցին։ 

Հարցը լուծելու նպատակով էլ նախաձեռնվեցին սահմանադրական փոփոխությունները ՍԴ-ի կազմը փոխելու հարցով, որի հանրաքվեն ապրիլի 5-ին այդպես էլ չկայացավ կորոնավիրուսի համավարակի տարածման արդյունքում։

 Իսկ վարչապետի ձեռքում չափից ավելի շատ լիազորությունների կուտակման հարցը, որն իր մեջ Հայաստանը դեպի ավտորիտարիզմ գլորելու վտանգ է պարունակում, այդպես էլ մնում է ստվերում։ 

Իշխանությունները փորձում են ամեն ինչ անել, որ այդ թեման չբարձրանա ու դրան զուգահեռ ձգտում են օգտվել արտակարգ դրության ընձեռած հնարավորություններից ավելի մեծ լիազորություններ ստանալու և քաղաքացիների նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելու համար (օրինակ՝ քաղաքացիների զանգերը և տեղաշարժը վերահսկելը, լրատվամիջոցների նկատմամբ սահմանափակումները և այլն)։

Ինչքան էլ ձեռնտու լինի չափից ավելի շատ իշխանական լիազորությունների առկայությունը, այնուամենայնիվ, իշխանությունները սուպերվարչապետական համակարգի հարցից չեն կարող խուսափել։ 

Ինչպես գիտենք, ձևավորվել է սահմանադրական փոփոխությունների հանձնաժողով, որն աշխատում է սահմանադրական փոփոխությունների հայեցակարգի վրա, և, ըստ արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանի, սահմանադրական փոփոխությունների հայեցակարգը պատրաստ կլինի մինչև այս տարվա սեպտեմբեր։  

Արդեն իսկ կարելի է կանխատեսել, որ իշխանությունները փորձելու են այդ սահմանադրական փոփոխություններում ամփոփված դրույթները տանել դատական համակարգի բարեփոխումների և վեթինգի դաշտ։ Դրա համար էլ Ռուստամ Բադասյանը Նիկոլ Փաշինյանի հետ ուղիղ եթերում կայացած քննարկման ժամանակ նշում էր, որ դատավորների համատարած վեթինգ հնարավոր չէ՝ առանց Սահմանադրությունը փոխելու։ 

Սակայն երբ սահմանադրական փոփոխությունների հայեցակարգը պատրաստ լինի, քաղաքացիները իշխանություններին տալու են այն հարցը, թե ինչո՞ւ Փաշինյանը չի կատարում իր խոստումները և կրճատում վարչապետի ձեռքում կուտակված չափից ավելի լիազորությունները։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Ոչ ոք չի հավատում Փաշինյանին ու իր ԱԱԾ-ին Ադրբեջանական բենզինը՝ իշխանական օլիգարխի լցակայաններում «Մոլ»-ի երեսպաշտություն ՔՊ-ականների կողմից Գիտությունը սարքել են կրթական համակարգի ծառան․ Ավետիք ՔերոբյանԽելացի մարդիկ այսպիսի Հայաստանում այլևս տեղ չեն ունենա․ Ատոմ ՄխիթարյանԱդրբեջանը չունի այնքան նավթ, որ Հայաստանին մատակարարի․ Արմեն Մանվելյան «Լատվեներգո». Բալթիկ երկրներում արևային էլեկտրակայանների մասնաբաժինը աճել է մինչև 26%Ո՞վ է տվել հրամանը. Голос Армении Նարեկ Կարապետյանը կրկին տաքսու ղեկին է ու շարունակում է ոչ սովորական ձևաչափով շփվել քաղաքացիների հետՀանքարդյունաբերության ոլորտը Հայաստանի տնտեսության ինքնատիպ շարժիչ ուժն է. Վարդան Ջհանյան Քրիստոսի՝ աշխարհում ամենաբարձր արձանի նախագիծը՝ գերմանական SPIEGEL-ի ուշադրության կենտրոնում Ինչպես է «Գազել» մակնիշի միկրոավտոբուսը բախվել է ավտոբուսի կանգառին․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹԻնչո՞ւ ֆինները որոշեցին նոր մեխ հորինել. «Փաստ»Իշխանությունը Եկեղեցու հարցում անցել է բոլոր կարմիր գծերը․ Դավիթ ՍարգսյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 20 դեկտեմբեր). Ուղևորատար լաստանավի խորտակումը, շիկացման լամպի գյուտը. «Փաստ»ՊԵԿ-ը պարզաբանում է ներկայացրել «Ժողովուրդ» օրաթերթի հոդվածում ներկայացված պնդումների վերաբերյալ300 մլրդ դրամով վերջին 7 տարիների ընթացքում արտաքին պարտքի տոկոսային ծախսն ավելացվել է և որևէ արժեք չի ստեղծվել․ Նաիրի ՍարգսյանՈ՞ւմ են արևմտամետները համարում Հայաստանի գլխավոր սպառնալիք. Ադրբեջանն ու Թուրքիան նրանց համար առաջին տեղում չեն. «Փաստ»Երկու ամսվա ապօրինի կալանքից հետո ազատ արձակվեց «ՀայաՔվեի» Գյումրու կառույցի անդամ Կարուշ ՀովեյանըՆպատակը հայ ժողովրդի դեգրադացիան է. «Փաստ»Պուտինը խոսել է Ռուսաստանի ոսկու և արտարժույթի աճի մասինՀրայր Կամենդատյանը խոսում է թուրքական մոդելի մասինՄայր Աթոռն անվերջ պաշտպանել չենք կարող. «գրոհը» պետք է տեղափոխել ՔՊ-ի դաշտ, Փաշինյանին հեռացնել․ Չալաբյան«Իմ տղան գիտեր, որ ուժեղ եմ, համոզված եմ՝ նա չէր ցանկանա, որ կոտրվեի». Սարգիս Խաչատրյանն անմահացել է հոկտեմբերի 11-ին Հադրութում, տուն «վերադարձել»՝ մոտ չորս ամիս անց. «Փաստ»Իջևանի մանկապարտեզը հերթականն է, որը կառուցվեց Ազգային բարերար Սամվել Կարապետյանի ներդրմամբԻշխանությանը փոխելու համար խոշորանալ է պետք․ ի՞նչպես դա անել․ Մարուքյան11 օրում պատրաստված հսկա ձնեմարդը՝ 6-հարկանի շենքի բարձրությամբ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹԲազմաշերտ զարգացման հեռանկարները՝ անհանգստացնող լրջագույն վտանգների ֆոնին. «Փաստ»Եկեղեցին կարող է լինել միայն առաջին քայլը․ ի՞նչն է լինելու հաջորդըԿինը դանակահարել է իր նորածին երեխայինԺամանակավորապես կդադարեցվի երրորդ երկրներից սև մետաղից նախապատրաստվածքների ներմուծումը Հայաստան. «Փաստ»Եկեղեցու հարցը թուրք-ադրբեջանական շահերի ստվերում«ՔՊ-ի իշխանազրկման պարագայում հնարավոր է պետության անկումը կասեցնել և զարգացման նոր սերմեր ցանել». «Փաստ»Անվանվել են 2025 թվականի ամենաշատ կարդացվող գրքերըՈր խնդրարկուն տանից լինի, միջամտողները երդիկից էլ կներթափանցեն. «Փաստ»Զինվորը, ով սպանել էր տղամարդուն և բռնաբարել նրա կնոջը, ինքնասպան է եղել կալանավայրումՀՀ իշխանություններն ու որոշ մոլորված հոգևորականներ պետք է հրաժարվեն իրենց մտքից. «Փաստ»Զղջման աղոթքՀլը փակեք էդ խանութն ու... ծափ տվեք, արա՜. «Փաստ»Նիկոլ Փաշինյանի հերթական ձախողումը. «Փաստ»«Ռուբինյանն իմ սուրճ դնողն է եղել». «Փաստ»Միասնականությունն ընդդեմ եկեղեցաքանդության. «Փաստ»Կամերային թատրոնը նշել է հիմնադրման 44-ամյակը ԱՄՆ-ի, Ուկրաինայի, Թուրքիայի, Կատարի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի ներկայացուցիչները բանակցություններ կվարեն Վթար Էջմիածին-Արմավիր ավտոճանապարհին. կա 4 տուժած ՌԴ իշխանությունները Ադրբեջանից ներմուծված արմավում վնասատուներ են հայտնաբերել Այսօր Հայաստանում արվել է առաջին ռոբոտային վիրահատությունը Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Պուշկինի փողոցում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են 40 համարի ավտոբուսը, «Mustang»-ը, «Volkswagen»-ը և «Toyota»-ն Սպասվում է քամու ուժգնացում․ ի՞նչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին