«Խախտվում է ժողովրդավարության ամենակարևոր՝ իշխանությունների բաժանման և հավասարակշռման սկզբունքը»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԱզգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության կողմից նախաձեռնված սահմանադրական փոփոխություններով դադարեցվում է Սահմանադրական դատարանի երեք դատավորների, ինչպես նաև ՍԴ նախագահի պաշտոնավարումը։
Թեմայի շուրջ զրուցել ենք ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի սահմանադրական իրավունքի ամբիոնի վարիչ Վարդան Այվազյանի և «Իրավական ուղի» հասարակական կազմակերպության համահիմնադիր Ռուբեն Մելիքյանի հետ՝ դիտարկելով նաև Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքը, որը ստանալու համար ավելի վաղ արդարադատության նախարարությունը մի շարք հարցեր էր առաջադրել:
Ռուբեն Մելիքյանի կարծիքով՝ վերոնշյալ փոփոխությամբ մի շարք սկզբունքներ են խախտվում: «Այդպիսով խախտվում է դատավորների անփոփոխելիության սկզբունքը, խախտվում է նաև ժողովրդավարության ամենակարևոր՝ իշխանությունների բաժանման և հավասարակշռման սկզբունքը:
Փաստորեն, իշխանություններից մեկը մյուս իշխանության նկատմամբ վերահսկողություն է սահմանում՝ ապօրինաբար դադարեցնելով նրա մեծ թվով անդամների պաշտոնավարումը»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Ռ. Մելիքյանը՝ պատահական չհամարելով նաև օրենքի նախագիծը հապճեպ, առանց պատշաճ քննարկումների ԱԺ բերելու և անցկացնելու հանգամանքը:
«Իշխող քաղաքական ուժը օր օրի վերածվում է դասական բռնատիրական մի վարչակարգի: Եվ ինչպես բոլոր բռնատիրությունները, մեզ մոտ էլ ձևավորվող այս բռնատիրական խմբակը միշտ իր գործունեությունը պայմանավորում է ժողովրդով՝ անընդհատ չարաշահելով ժողովուրդ բառը:
Իրականում շատ ստանդարտ գործընթաց է սա, ինչը պայմանավորված է նաև այն խայտառակ ձախողումներով, համաձայն որոնց՝ իշխող քաղաքական ուժը այդպես էլ չկարողացավ կառավարել այն, ինչն իսկապես պետք է կառավարեր: Խոսքը կորոնավիրուսի դեմ պայքարի մասին է:
Եվ հիմա մարդիկ փորձում են դա փոխհատուցել սահմանադրական կարգ տապալելով ու Սահմանադրական դատարանի իշխանությունը յուրացնելով: Քրեական օրենսգրքի 300 և 300.1 հոդվածների ձևակերպումները շատ հստակ են:
Կարծում եմ՝ այն աստիճան են հստակ, որին կարող են ծանոթանալ նաև իրավաբանությունից հեռու մարդիկ. սա պարզապես սահմանադրական կարգի տապալում է, պարզապես սահմանադրական դատարանի իշխանության յուրացում է»,-շեշտեց Ռ. Մելիքյանը՝ հավելելով, որ սա «վտանգավոր է Հայաստանի Հանրապետության համար: Հայաստանի Հանրապետությունը դրանով կորցնում է իր սահմանադրական կարգը՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով»:
Ինչ վերաբերում է Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքին, Ռուբեն Մելիքյանն ընդգծեց. «Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությունը խիստ կողմնակալ, հօգուտ իշխող քաղաքական ուժի է: Վստահ եմ՝ դա նաև իր գինն ունի, վստահ եմ՝ այդ գինը դեռ վճարվելու է: Բայց, այնուհանդերձ, որքան էլ եզրակացությունը կողմնակալ է, Վենետիկի հանձնաժողովն իրեն թույլ չի տվել, որ այս խայտառակ նախագիծը ընդունելի համարի: Նույնիսկ Վենետիկի հանձնաժողովի՝ անգամ այսպիսի խայտառակ եզրակացության պայմաններում այս փոփոխությունն ուղղակիորեն հակասում է Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությանը»:
Ռուբեն Մելիքյանը հավելեց, որ Վենետիկի հանձնաժողովը մանրամասն շարադրել է իշխող քաղաքական ուժի փաստարկները, սակայն դրանց դեմ բերվող հակափաստարկները պատշաճ ուշադրության չի արժանացրել.
«Մենք նույնպես իրենց նախաձեռնությամբ քննարկում ենք ունեցել ու ներկայացրել ենք մեր դիրքորոշումները: Առնվազն մեր կողմից բոլոր փաստերի հետ կապված մոտեցումները շատ հստակ են ներկայացվել»:
Վարդան Այվազյանն իր հերթին այստեղ այլ խնդիր էլ է տեսնում. «Այս խնդիրն իրավական տեսակետից այնքան պարզ է: Կարծում եմ՝ յուրաքանչյուր նման հարցով Վենետիկի հանձնաժողովին դիմելը նվաստացնում է մեր երկրի և իշխանությունների հեղինակությունը:
Բան չունեմ ասելու՝ հեղինակավոր կառույց է, բայց ամեն մի պարզունակ հարցով դիմելիս՝ հանձնաժողովն էլ սկսում է, այսպես ասած, վերևից նայել մեր երկրին:
Ու մեզ դիտարկում են որպես մի պետություն, ուր ոչ մի իրավաբան չկա, բոլորը անգրագետ են ու ըստ այդմ հայտնում են իրենց դրական կամ բացասական կարծիքները: Անկախ իրենց դիրքորոշումից, որին ծանոթ չեմ, իմ տեսակետն այն է, որ առհասարակ չէր կարելի այս հարցով դիմել Վենետիկի հանձնաժողովին»:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ