Քաթարի «ճամփան դժվար է, երկար», բայց... ոչ անհնար. «Փաստ»
ՍՊՈՐՏ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության խմբային մրցաշարի առաջին երեք խաղերում Հայաստանի հավաքականի 100 տոկոսանոց արդյունքից հետո «Փաստ» թերթը հոդված էր տպագրել «Հայաստանի հավաքականի «վտանգավոր» երեք հաղթանակները» վերնագրով:
Այդ հոդվածից մի հատված, կարծում ենք, տեղին է այսօր մեջբերել. «...Երեք հաղթանակից հետո ձևավորվել է մեծ սպասում: Դա բնական է: Սակայն հարցն այն է, որ այդ սպասումն իր հետ առաջ է բերում անհանգստություններ: Խոսքը նախևառաջ ֆուտբոլիստների վրա եղած հոգեբանական մեծ ճնշման մասին է: Նրանցից այսուհետ ակնկալվելու է միայն հաղթանակ՝ շատ կոպիտ ասած՝ մոտավորապես այս մտածողությամբ. «Ռումինացիները հաղթել են մակեդոնացիներին, մենք հաղթել են ռումինացիներին, մակեդոնացիները հաղթել են գերմանացիներին, ուստի մենք ինչու չենք կարող հաղթել գերմանացիներին»: Հաղթանակի ակնկալիքն, իհարկե, հասկանալի է, բայց ոչ ծայրահեղության աստիճան: Ցանկացած ծայրահեղություն վտանգավոր է ու կարող է շատ վատ ծառայություն մատուցել: Նման հոգեբանական ճնշումը կարող է «արջի ծառայություն» մատուցել մեր տղաներին: ...
Մյուս կողմից՝ մենք մեր ֆուտբոլիստներին դարձրել ենք հերոսներ, որոնցով հպարտանում ենք, որոնց փառաբանում ենք, որոնց սիրում ենք: Դա լավ է, վատ չէ: Բայց երբ նշյալը համադրում ես վերոնշյալ սպասման հետ, անհանգստություն է առաջանում: Ֆուտբոլում միայն հաղթանակներ չեն լինում, իսկ աշնանային շրջանում մեզ երկու ծանրագույն հանդիպում է սպասվում, հանդիպումներ, որտեղ ամեն ինչ սպասելի է: Մենք կարողանալո՞ւ ենք մեր տղաներին սատարել, նրանցով հիանալ, եթե պարտություն ունենանք:
Չգիտեմ, վստահ չեմ: Ի վերջո, ոչ միայն ֆուտբոլի առումով, այլև ընդհանրապես, մեր հանրության մեջ կա ընդգծված միտում. մենք հաճախ ենք հերոսից արագորեն կերտում հակահերոս, կուռքից՝ դավաճան, սիրելիից՝ ատելի»: Եկեք անկեղծ լինենք, մեր վերոնշյալ անհանգստություններն իսկապես անտեղի չէին: Հյուսիսային Մակեդոնիայի հավաքականի հետ անատամ ոչ-ոքիից, ապա մեր խմբի ընդգծված ֆավորիտ Գերմանիայի ընտրանուց 0:6 հաշվով կրած ծանրագույն պարտությունից հետո վերոնշյալը դարձել է չափազանց արդիական: Նշյալ հոդվածում մենք նաև շեշտել էինք այն միտքը, թե «շատ կարևոր է երբեք չկորցնել սթափությունն ու իրատեսականությունը»: Ցավոք, կորցրեցինք, ինչի հետևանքն էր, որ շատերը ներքին վստահություն ունեին, թե գերմանացիներին «ջարդելու» ենք, թե ոչ-ոքին «գրպաններս դրված է»:
Իսկ իրատեսականությունը կարող էր հուշել, որ գործ ունենք գերհզոր հավաքականի հետ, որի կազմի անուններն ինքնին շատ խոսուն են: Ի՞նչ կատարվեց Գերմանիայի հավաքականի հետ հանդիպմանը: Նախ՝ կարծում ենք՝ վատ ծառայություն մատուցեց այն հանգամանքը, որ գերմանացիներն անակնկալ պարտվել էին հյուսիսմակեդոնացիներին, իսկ խմբի հետնապահ Լիխտենշտայնին հաղթել էին բավականին դժվարությամբ: Երկրորդ՝ շատ ավելի վատ ծառայություն մատուցեց հենց այն հանգամանքը, որ մենք Շտուտգարդ էինք մեկնել խմբի առաջատարի դիրքում, ու գերմանացիները խաղին պատրաստվել էին հենց այդ մոտեցմամբ: Երրորդ՝ անզեն աչքով էլ նկատելի էր, որ մարզչի կողմից առաջնային երկու կարևոր խնդիր էր դրված՝ չստանալ վնասվածքներ, չստանալ քարտեր:
Դա իսկապես չափազանց կարևոր հանգամանք է, եթե հաշվի առնենք, որ Գերմանիայի հետ հանդիպումից շատ մեծ ակնկալիք պետք չէր ունենալ, իսկ առջևում կան հանդիպումներ, որոնք կարող են որոշիչ լինել Քաթար մեկնել-չմեկնելու հարցում: Սրանք, սակայն, զուտ ֆուտբոլային գործոններն են, որոնց մասնագետները դեռ կանդրադառնան: Պակաս կարևոր չէ այն հանգամանքը, թե ինչպես ընդունեց հայ ֆուտբոլասերը այս պարտությունը: Այն, որ լինելու էր հիասթափություն, ցավ, ափսոսանք, սպասելի էր: Դա շատ նորմալ է: Սակայն, ինչպես և նախկինում, ինչպես և միշտ, ընդամենը 90 րոպեում հերոսները ոմանց համար դարձան հակահերոսներ, ծաղրի առարկաներ: Ցանկացած երկրում ցանկացած հավաքականի անհաջողությոն քննադատվում է, վերլուծվում է, բայց այն, ինչ մեր հանրության մի մասն անում էր հավաքականի հետ հանդիպման ողջ ընթացքում ու դրանից հետո, պարզապես ցավալի է: Իհարկե, վիրավորական է պարտվել նման հաշվով, թեկուզ դա Գերմանիայի ընտրանին է:
Իհարկե, ցավալի է մեկ խաղում ընդունել երեք անգամ ավելի գնդակ, քան նախորդ չորս խաղում: Սակայն այսօր ունենք այն, ինչ ունենք: Պահպանո՞ւմ ենք, արդյոք, Քաթար մեկնելու հնարավորություններ: Տեսականորեն՝ այո: Սակայն այստեղ էլ պահենք անհրաժեշտ «սթափությունն ու իրատեսականությունը»: Վաղը Լիխտենշտայնին հաղթելն իրատեսակա՞ն է: Ավելի քան իրատեսական է: Ավելին, այստեղ միավոր կորցնելու դեպքում արդեն լուրջ եզրահանգումներ պետք է անել, իսկ Քաթարից հույսը վերջնականապես կտրել: Ամեն ինչ կարող է որոշել հոկտեմբերի 11-ին կայանալիք ՌումինիաՀայաստան հանդիպումը: Նույն իրատեսականությունը ցույց է տալիս, որ սա լինելու է մեր դժվարագույն հանդիպումներից մեկը:
Բանն այն է, որ, ինչպես ցույց են տալիս առաջին շրջանի հանդիպումները, Գերմանիային առաջին տեղից «վռնդելը» դժվար, գրեթե անհնար է լինելու, իսկ երկրորդ տեղի համար պայքարն ընթանալու է մեր և ռումինացիների միջև: Մի խոսքով, եթե ցանկանում ենք խմբից «դուրս գալ», պետք է մի կողմից՝ մոռանալ Գերմանիայի հետ հանդիպումը, մյուս կողմից՝ հասնել նրան, որ նոյեմբերի 14-ին Երևանում կայանալիք Հայաստան-Գերմանիա խաղի ելքից ոչինչ կախված չլինի: Բայց, մի հանգամանք չափազանց կարևոր է: Ինչ էլ լինի... չէ, «մենք մեզ պարտված չենք ճանաչելու» ասելու մտադրություն չունենք: Պարզապես ինչ էլ լինի, պետք է կարողանանք հավաքականի կողքին լինել: Չի կարող այնպես լինել, որ ֆուտբոլային հաղթանակները բոլորինս լինեն, իսկ պարտությունները՝ միայն մարզիչներինն ու ֆուտբոլիստներինը...
ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում