Երևան, 06.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտական ի՞նչ առաջարկներ կան նախընտրական ծրագրերում. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Թե կուսակցություններից կամ դաշինքներից որը գիտության վերաբերյալ ի՞նչ ծրագրային առաջարկներ ունի, փորձել ենք ներկայացնել «Փաստի» այսօրվա համարում:

«Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության նախընտրական ծրագրում գիտության վերաբերյալ կարդում ենք հետևյալը. «Կտրուկ ավելացնել գիտության ֆինանսավորումը պետական բյուջեից` հատուկ մշակված 10–ամյա ռազմավարության շրջանակներում` 2020 թ.–ին գիտության ֆինանսավորման մասնաբաժինը ՀՆԱ–ում հասցնելով առնվազն 0,5%–ի»:

«Հայ Յեղափոխական Դաշնակցությունը» շեշտում է, որ ազգ–բանակ հայեցակարգի տրամաբանությամբ պետք է զարկ տալ հայրենական գիտական և տեխնոլոգիական մտքի վրա հիմնված ռազմարդյունաբերական համալիրի ստեղծմանը: Հակառակորդի նավթադոլարների դիմաց մենք մեր տաղանդավոր գիտնականների, գյուտարարների և ինժեներների ռեսուրսները պիտի օգտագործենք:

«Ծառուկյան» դաշինքի նախընտրական ծրագրում գրված է, որ պետք է հիմնովին վերափոխել Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կառուցվածքն ու աշխատանքների ուղղությունները. «Գիտություն–արտադրություն, գիտություն–ռազմական արդյունաբերություն կապը դարձնել կառավարության կարևորագույն խնդիրներից մեկը»:

Մեկ այլ դաշինք՝ «ԵԼՔ»–ը, վստահեցնում է, որ իշխանություն լինելու դեպքում գիտությանը հատկացվող ֆինանսավորումը կհասցնի ՀՆԱ–ի 3%–ի: Բացի այդ, բոլոր պետական դպրոցներում կստեղծվեն տեխնոլոգիական լաբորատորիաներ. հիմնական և ավագ դպրոցում ՏՏ մասնագիտությունների նկատմամբ հետաքրքրությունն ավելացնելու նպատակով ուսումնական պարտադիր ծրագրում կներառվեն ինժեներական և ծրագրավորման դասընթացներ:

«Հայկական վերածնունդը» նախատեսում է գիտության ֆինանսավորման ավելացում, գիտության մեջ կիրառական բաղադրիչի ընդլայնում՝ առևտրայնացման, պետություն–մասնավոր հատված համագործակցության մոդելի ներդրմամբ, կրթություն–գիտություն–աշխատաշուկա կապի ընդլայնման նպատակով կարիերայի կենտրոնների ստեղծում, ինչպես նաև մրցունակ գիտական գաղափարների արտահոսքի կանխարգելում:

Կոնգրես–ՀԺԿ դաշինքն էլ առաջարկում է գիտության բնագավառում կիրառել բուհերը և գիտահետազոտական ինստիտուտները մեկ միասնական հաստատության մեջ միավորելու քաղաքականությունը: «Գիտության զարգացմանը հատկացնել ՀՆԱ–ի առնվազն 1%–ը: Պետականորեն աջակցել ժամանակակից համակարգչային, ծրագրային և ինտերնետային տեխնոլոգիաներում հայերենի կիրառման համար անհրաժեշտ սարքային և ծրագրային արտադրանքի ստեղծմանը»,– կարդում ենք դաշինքի նախընտրական ծրագրում:

Հանրապետականները պատրաստվում են գիտության բնագավառում կառուցվածքային բարեփոխումներ իրականացնել, գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բազային ֆինանսավորման ծրագրերի մեջ ավելացնել շուկայական պահանջից և պետության զարգացման տեսլականից բխող կիրառական հետազոտությունների մասնաբաժինը։

«ՕՐՕ» դաշինքը «ԵԼՔ»–ի նմանությամբ գիտության ֆինանսավորումը կհասցնի ՀՆԱ–ի 3%–ին, բյուջետային հատկացումներ կլինեն գիտական սարքավորումներ, համակարգչային տեխնիկա, այլ պարագաներ ձեռք բերելու և գիտահետազոտական հաստատությունները տեխնիկապես վերազինելու համար, ՏՏ ոլորտում ծավալվող ցանկացած ձեռնարկատիրական գործունեություն, բացի համացանցում շահումով խաղերից, 4 տարով կազատվեն ԱԱՀ–ից և շահութահարկից: Վերջինները ինչպես և «Դաշնակցությունը» նույնպես գտնում են, որ պետք է փորձել Հայաստանում արտադրել թանկ և գիտատար ներդրում պահանջող զինատեսակներ, այդպիսով` կտրուկ ավելացնել հայրենի գիտությանն իջեցվող ռազմական պատվերների ծավալը:

Կոմունիստներն էլ միայն խոստանում են գիտությանը հատկացնել ՀՆԱ–ի առնվազն 1%–ը:

Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:

Չի լինելու նման բան, որ օդանավակայանից Վեհափառին տանեն. Հրայր Կամենդատյան «Հոռոմի խաչմերուկ»-ի էստակադայի վրա բեռնատար է կողաշրջվել Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնի հետ քննադատել են միայն ՔՊ-ականներն ու Ալիևի օգնական Հիքմեդ Հաջիևը. Մարիաննա ՂահրամանյանՀաղթանակ են տոնել Արթուր Բազեյանն ու Վախթանգ Հարությունյանը. բռնցքամարտի ԱԱ ԵՄ-ը 120 մլն եվրոյով տուգանել է Իլոն Մասկի սոցցանցը․ ԱՄՆ-ը արձագանքել է Վեհափառ Հայրապետը վերադարձավ հայրենիք Իշխանությունները Գյումրիի վաղվա պատարագի մարդաշատությունն ապահովելու համար գործի են անցել«40 անց եմ, բայց դա չի նշանակում, որ ծեր եմ ու ոչ մի բանի պետք չեմ». Ռաֆայել ԵրանոսյանԱրդարությունը հաղթելու է, և իրենք արդարացված դուրս են գալու. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Եգիպտոսը կոչ է արել շտապ միջազգային ուժեր տեղակայել Գազայի հատվածում Վիճաբանություն, ծեծկռտուք է տեղի ունեցել Երևանում․ հնչել են կրակոցներ Հատնի է` երբ ու որտեղ տեղի կունենան Արտավազդ Սահակյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության արարողությունները Վարդենյաց լեռնանցքում ձնախառն անձրև է տեղում 4,1 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Սոչիում Նրա թողած ավանդը բժիշկների տարբեր սերունդների համար դեռ երկար կմնա. նախարար Հայաստանն ընդունում է միայն TRIPP-ը, ոչ թե «միջանցքը». Արմեն Գրիգորյանը՝ Հաջիևեին Հայաստանի ավտորիտար շրջադարձը. Նիկոլ Փաշինյանը և Սամվել Կարապետյանի ու Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու նկատմամբ հետապնդումները․ Ռոբերտ ԱմստերդամՄենք վերահաստատում ենք մեր ուխտն առ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը և անվերապահ հավատարմությունը Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին. Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում սպասավորող քահանաներ Զելենսկին ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղարի հետ քննարկել է ԱՄՆ-ի հետ խաղաղության պլանի վերաբերյալ իր բանակցությունները Երևան-Սևան ավտոճանապարհին բախվել են ավտոմեքենաներ. կա 4 տուժած «Սպարտակ» մարզադաշտում տեղի է ունեցել լազերային շոու ի հիշատակ Նիկիտա Սիմոնյանի «Warner Bros. Discovery» մեդիակորպորացիան համաձայնել է վաճառել իր հոսքային և ստուդիական ակտիվները «Netflix»-ին Թրամփը նամակ է հղել Իլհամ Ալիեւին․ շնորհակալություն է հայտնել նաև Փաշինյանին Ինչպե՞ս փոխել երկրի զարգացման դինամիկան Ադրբեջանի նախագահը այսօր կրկին զգուշացրեց մեզ, որ հանկարծ, ինչպես ժողովուրդն է ասում, «արխային չընկնենք»․ Արևմտյան Ադրբեջանի թեման փակված չէ, և իրենք վերադառնալու են Հայաստան․ Էդմոն ՄարուքյանԿապանում 2 տարեկան անգիտակից երեխա է հիվանդանոց տեղափոխվել․ մանրամասներ Սյունիքի պարեկներն ու բժիշկները փրկել են անգիտակից վիճակում գտնվող 2-ամյա երեխայի կյանքը Խոշոր վթար Երևան-Սևան ճանապարհին, բախվել են «Mercedes» ու «Kia Forte», 4 վիրավոր կա Ձուկը թանկացել է 18.3 տոկոսով, բանջարեղենը՝ 14.6, միրգը՝ 7.8. պաշտոնական թվեր Հայաստանում քաղբանտարկյալների թիվը գերազանցում է 70-ը․ Ավետիք ՉալաբյանՑրտից պաշտպանվելու լավագույն միջոցները․ ինչ անել առաջիկա ցուրտ ամիսներինԿարեն Կարագուլյանի և Վաչե Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է 2025 թվականի Google-ի որոնման հարցումներով ամենանորաձև ֆիլմը ԶՊՄԿ-ն աջակցում է CaseKey ուսանողական մրցույթին. տեսանյութ Խոշոր վթար՝ Շիրակում Մենք պետք է դառնանք պետական հետաքրքրություններով առաջնորդվող ժողովուրդՄեր խնդիրը Հայաստանի և Սփյուռքի միջև ամուր կամուրջներ կառուցելն է․ Մենուա Սողոմոնյան Հայ թոշակառուն չպետք է ապրի աղքատ, երբ հարևան երկրներում արժանապատիվ ծերություն կա․Հրայր Կամենդատյան«ՀայաՔվե» միավորումը խորապես վշտացած է հայտնի բժիշկ և հասարակական գործիչ Արտավազդ Սահակյանի անժամանակ մահովՎայոց Ձորում «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը ջերմ ընդունելության է արժանացելԿյանքից հեռացել է Արտավազդ Սահակյանը ՔՊ-ում դեռ որոշում են՝ ինչպես կազմել ընտրացուցակըԱլիևը նոր պահանջներ է դնում, իսկ Փաշինյանը ձկան պես լուռ էՀՀ Երկրորդ Նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հանդիպումը աջակիցների հետԱՄՆ Պետդեպը խոսել է Կիևի հետ բանակցությունների մասին Նիկոլի իշխանության մնալու գլխավոր պատճառն ընդդիմության վատ պայքարը չէ․ Շարմազանով Եվս մեկ անգամ ուզում ենք շեշտել, որ փորձ է կատարվում խեղաթյուրել իրական տեղեկությունները. ՀԷՑ Վերահսկողական ԿոմիտեՄառախուղ, ձնախառն անձրև. ինչ եղանակ է սպասվում Երևանում տեղի է ունեցել «ԵԱՏՄ. ինտեգրացիա և հնարավորություններ» կրթական մարաթոնը Կենսաթոշակային համակարգը պետք է համապատասխանեցվի սպառողական զամբյուղին և գնաճին․ Ցոլակ ԱկոպյանԽորհրդային «բուլդոգներ». ինչպե՞ս ստեղծվեց ժամանակի ամենախոշոր բեռնատարներից մեկը. «Փաստ»