Երևան, 10.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


5 ամենատարօրինակ մոլորակները, որոնց մասին չեք լսել

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Չնայած որ մարդկությունն ամեն տարի մի շարք նոր էկզոմոլորակներ է հայտնաբերում, միևնույն է, չհայտնաբերված մեծ աստղեր դեռ շատ կան: Ձեզ ենք ներկայացնում 5 տարօրինակ մոլորակներ, որոնք հայտնաբերվել են վերջերս, սակայն դրանց մասին քչերը գիտեն:

 

KELT-9b

Ամենաշոգ մոլորակը

KELT-9b-ն երբևէ հայտնաբերված ամենաշոգ էկզոմոլորակն է, և այն գնալով հեռանում է տեսադաշտից: Մեզանից 650 լուսային տարի այն կողմ գտնվում է էկզոմոլորակն ու դրա մի կողմը ծածկում է հսկայական մի աստղ, իսկ մյուս մասն ազատ է:

Գազային հսկայի չափսերը երեք անգամ գերազանցում են Յուպիտերի չափսերին: Այնտեղ ջերմաստիճանը 4,315 աստիճան ցելսիուս է, որը նշանակում է, որ այս էկզոմոլորակը շատ աստղերից ավելի տաք է՝ գրեթե այնքան, ինչքան Արեգակի մակերևույթը: Վերջինիս ջերմաստիճանը 5,505 աստիճան ցելսիուս է:

Մի քանի միլիոն տարի անց KELT-9b-ն կվառի բոլոր գազերը և կանհետանա՝ միայնակ թողնելով իր աստղին:

 

GJ 1214b

Ջրաշխարհ

Այս էկզոմոլորակի չափսերը երեք անգամ գերազանցում են Երկրի չափսերին: Այն գտնվում է մեր արեգակնային համակարգից 42 լուսային տարի հեռավորության վրա: Երկրի ջրային պաշարները կազմում են դրա զանգվածի 0,05%-ը, մինչդեռ GJ 1214b-ի ջուրը դրա զանգվածի 10%-ն է կազմում:

GJ-1214b-ն, ամենայն հավանականությամբ, ունի այնպիսի օվկիանոսներ, որոնց ծորությունը հասնում է 1,600 կմ-ի: Մեր մոլորակի օվկիանոսներում ամենախորը հատվածը Մարիանյան իջվածքն է՝ 11 կմ խորությամբ:

Մենք ուսումնասիրել ենք մեր օվկիանոսների ընդամենը 5%-ը և գտել ենք այնպիսի արարածներ, որոնց գոյության մասին երբեք չենք էլ մտածել: Պատկերացրեք, թե ինչ սարսափելի երևույթներ ու արարածներ կապրեն GJ-1214b-ի խորության մեջ:

 

Kepler-16b

Իրական Տատուին

Kepler-16b-ն Աստղային պատերազմների Տատուին մոլորակի իրական համարժեքը կարծես լինի: Ինչու՞: Քանի որ սա միակ էկզոմոլորակն է, որը պտտվում է միանգամից երկու աստղային համակարգի շուրջ:

Kepler-16b-ի զանգվածը 105 անգամ գերազանցում է Երկրի զանգվածին և ունի մեր մոլորակի շառավղից 8,5 անգամ ավելի երկար շառավիղ: Էկզոմոլորակի մթնոլորտը կազզմված է ջրածնից, մեթանից և հելիումի փոքր չափաբաժնից: Մեզանից հեռու է 200 լուսային տարի: Kepler-16b-ն իր երկու աստղերի շուրջ պտույտ է կատարում 627 երկրային տարում:

Չնայած որ այն նման է Տատուինին, այն չի կարող բնակչություն ունենալ:

 

Kepler-10b

Այրված Աշխարհ

Kepler-10b-ն հայտնաբերված ամենափոքրիկ էկզոմոլորակն է, և հետազոտողներ կարծում են, որ դրա մակերևույթը ծածկված է լավայի օվկիանոսներով: Լինելով մեզանից 560 լուսային տարի հեռավորության վրա՝ սա միակ էկզոմոլորակն է, որը ժայռոտ է ու գտնվում է արեգակնային համակարգից դուրս:

Մակերևույթին ջերմաստիճանը հասնում է 1,400 աստիճան ցելսիուսի: Որպես արդյունք ժայռեը հալչում են՝ առաջացնելով լավայի օվկիանոսներ: Kepler-10b-ն պարունակում է մեծ քանակությամբ երկաթ, որն էլ հանգեցնում է լավայի՝ առավել վառ կարմիր գույն ստանալուն:

 

HD 189733b

Մոլորակ, որտեղ ապակու անձրև է տեղում

Սա ամենահետաքրքիր էկզոմոլորակներից մեկն է, որը գտնվում է 63 լուսային տարի հեռավորության վրա, և որտեղ ապակու անձրևներ են տեղում: Այստեղ քամու արագությունը կարող է հասնել 8,700 կմ/ժ-ի՝ առաջացնելով տարօրինակ տեղումներ:

Սիլիցիումի երկօքսիդիով  հարուստ մթնոլորտը հանգեցնում է մոլորակի ամպերից հալեցված ապակիներ թափվելուն, որը պնդանում է ընկնելուց հետո:

Ավելի քան 150 ռուսաստանցի զբոսաշրջիկներ չեն կարողանում լքել Հայաստանը Մեսին երկրորդ անգամ անընդմեջ ճանաչվեց ՄԼՍ-ի լավագույն խաղացող Time ամսագիրը ԴիԿապրիոյին անվանել է 2025թ. տարվա արտիստ ՉԼ․ «Բավարիան» պարտության մատնեց «Սպորտինգին» (տեսանյութ) Կիևի ավելի քան 70%-ը մնացել է առանց էլեկտրաէներգիայի Հայտնի են «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխության հավակնորդները «Եթե այն ժամանակ մտածեի այնպես, ինչպես հիմա եմ մտածում, ավելի շատ ժամանակ կանցկացնեի գյուղում ու ծնողներիս կողքին». Ռաֆայել Երանոսյան Ձյուն կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Ինքնաթիռ է կործանվել․ կան զոհեր ՉԼ․ «Ինտերի» եւ «Լիվերպուլի» մեկնարկային կազմերը Արտակարգ դեպք․ Մալիշկայում հրդեհ է բռնկվել բակում կայանված Ford-ում ՀՀ-ն ու Ադրբեջանը մտածում են՝ ինչպես խաղաղությունը բերել տարածաշրջան․ Արմեն Գրիգորյան Հափշտակել են Արարատի մարզի Տափերական համայնքում պահվող 15-րդ դարի Ավետարանը. Մատենադարանի տնօրինություն Գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանը նոր միջնորդություն է ներկայացրել Բաքվի դատարան․ պատասխան չկա Գերմանիան շահագրգռված է Եվրոպայի հետ Հայաստանի մերձեցմամբ․ Մերց Զգուշացեք․ նոր ֆինանսական բուրգ է տարածվում Արման Ծառուկյանը զիջել է դիրքերը․ UFC-ն թարմացրել է վարկանիշային աղյուսակը Ադրբեջանում տիրող իրավիճակն արտացոլում է մամուլի ազատությանը սպառնացող լուրջ վտանգը նախկին ԽՍՀՄ երկրներում. RSF «Զվարթնոց» օդանավակայանում ուշացումներ են. ո՞րն է պատճառը Մոսկվային մոտենալիս խոցվել է այսօր արդեն չորրորդ անօդաչու թռչող սարքը Իրանը ԱԷՄԳ-ին մեղադրել է միջուկային ծրագրի նկատմամբ կանխակալ և քաղաքականացված մոտեցման մեջ Լևոն Քոչարյանի հանդիպումն ուսանողների հետ Նիկոլ Փաշինյանը Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերի հետ քննարկել է ՀՀ-ԵՄ փոխգործակցության հետագա ընդլայնման հարցերը 32-ամյա վարորդը «Lexus»-ով բախվել է երկաթբետոնե արգելապատնեշներին և հայտնվել դաշտում․ վարորդը, նրա կինը և 3-ամյա երեխան տեղափոխվել են հիվանդանոց Վթար է․ գազ չի լինելու Ռուսաստանը բանակցություններում առավելություն և ավելի ուժեղ դիրք ունի. Թրամփ «Լիվերպուլը» հունվարին կվաճառի Սալահին Քիչ առաջ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել և պնդում է, որ Հայաստան-ԵՄ փաստաթուղթը հակասում է խաղաղության օրակարգին․ Էդմոն ՄարուքյանՋուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ավելի քան 150 ռուսաստանցիներ մնացել են Երևանում՝ չվերթի՝ 16 ժամ տևած ուշացման պատճառով. SHOT Հանրապետությունում ձյուն է տեղում Միհրան Հարությունյանը վերադառնում է MMA Դատարանը մերժել է ողբերգական վթարի մասնակից ոչ սթափ վարորդին կալանավորելու միջնորդությունը Թուլությունը բերում է պատերազմ, միայն ուժը կարող է բերել խաղաղություն․ «Մեր ձևով»Գեղարքունիքի պարեկները ապօրինի զենք-զինամթերքի և թմրամիջոցի դեպք են բացահայտել Արթիկի, Վայքի, Սիսիանի, Գորիսի, Մեղրիի տարածաշրջաններում և Վարդենյաց լեռնանցքում ձյուն է տեղում Բվիկն ու Իդրամը՝ ընթերցասերների կողքինՎթար՝ Վանաձոր-Ալավերդի ճանապարհի մի թունելում, բախվել են «Renault» և «MAN» բեռնատարներ, «Volkswagen Vento», վիրավոր կա Մինչև 100.000 դրամ Կոնվերս Բանկի պրեմիում դասի Mastercard քարտապաններինԳործատուները կկարողանան աշխատողներին մինչև 1 միլիոն ռուբլի վճարել առանց հարկերի՝ երեխայի ծննդյան դեպքումՀայաստանում չկա իրական քաղաքացիական հասարակություն․ Արմեն Մանվելյան«Սպազմատոն»-ի վնասակար ազդեցությունները. ինչ պետք է իմանալ«Ալֆա-ֆարմ» ընկերությունն առաջին անգամ պարտատոմսեր է թողարկում. ծավալը` 1.5 մլրդ ՀՀ դրամ Առանց ձմեռային անվադողերի վարելու համար տուգանվել է 4044 վարորդ Արցախը կորցնելուց հետո, սփյուռքը օդի մեջ է. Սեպուհ Գազարյան Որպես անհետ կորած որոնվող 34-ամյա երիտասարդը հայտնաբերվել է. Ի՞նչ է հայտնի Տեսախցիկը ֆիքսել է տղամարդու վայրէջքը՝ բարձրահարկ շենքից․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՁու գնելիս ուշադրություն դարձրեք այս նշանին․ ԻՐԱԶԵԿՈՒՄ12,000 կամավորներ արդեն միացել են մեր Շարժմանը. «Մեր ձևով»Հունվարի 1-ից Վրաստան մուտք գործելու համար բժշկական ապահովագրությունը պարտադիր կլինի