Երևան, 10.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Հայերենի դասավանդման հայեցակարգն ավելի հրատապ է . Դավիթ Գյուրջինյան

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Past.am-ը զրուցել է լեզվաբան Դավիթ Գյուրջինյանի հետ.

–  Պարո՛ն Գյուրջինյան, ԿԳ նախարարությունը դպրոցներում ռուսաց լեզվի դասավանդման հայեցակարգ է մշակել: Հայեցակարգով առաջարկվում է ռուսաց լեզվի ուսուցում այս կամ այն առարկայական ոլորտում (ֆիզիկա, մաթեմատիկա, աշխարհագրություն և այլն): Այսինքն՝ ավագ դպրոցում մի շարք առարկաներից որոշ թեմաների՝ հայերենին զուգահեռ դասավանդում: Որքանո՞վ է նպատակային այս հայեցակարգը:

– Ռուսաց լեզվի դասավանդման հայեցակարգ կարող էր մշակվել: Նույն ձևով կարող էր մշակվել, օրինակ, հայոց պատմության կամ հայ գրականության, ինչպես նաև մաթեմատիկայի կամ կենսաբանության դասավանդման հայեցակարգ: Նպատակադրումը հստակ պիտի լինի՝ տվյալ առարկայի դասավանդման բարելավումը: Ասում եք՝ «Առաջարկվում է ռուսաց լեզվի ուսուցում այս կամ այն առարկայական ոլորտում»: Սա արդեն այլ խնդիր է: Հայկական դպրոցում որևէ առարկայի, ասենք՝ աշխարհագրության կամ պատմության դասավանդումը որևէ օտար լեզվով (տվյալ դեպքում ռուսերեն) անպատկերացնելի է: 11 տարի դասավանդվում է այդ լեզուն: Թող լավ դասագրքեր ստեղծվեն, որակյալ դասավանդում լինի, աշակերտները կտիրապետեն ռուսաց լեզվին, կկարողանան ազատ հաղորդակցվել ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր: Դուք կարծում եք, թե որևէ առարկա ռուսերեն դասավանդելու դեպքում վիճակը կփոխվի՞: Բնավ: Առհասարակ լեզուների, այդ թվում և հայերենի ճիշտ դասավանդման լուրջ խնդիր կա Հայաստանում: Ըստ իս, հայերենի դասավանդման հայեցակարգն ավելի հրատապ է:

– Ի՞նչ եք կարծում, արժե՞ր ռուսերենը նման ձևով առանձնացնել օտար լեզուներից:

– Ռուսաց լեզուն օտար լեզու է մեզ համար, ինչպես անգլերենը, ֆրանսերենը, գերմաներենը, պարսկերենը կամ չինարենը: Ուղղակի այն դպրոցում ավելի շատ է ուսուցանվում: Չմոռանանք, որ խորհրդային տարիներից ժառանգություն ենք ստացել ռուսախոսների հսկայական մի բանակ, նաև այն խայտառակ մտայնությունը, թե ռուսերենը մեր «երկրորդ մայրենին» է:

– Հայեցակարգը նաև քաղաքական գործընթացների հետ է ասոցացվում: Մի հատվածում ԵՏՄ անդամակցություն և այլն: Դուք հայեցակարգում քաղաքական բաղադրիչ տեսնում ե՞ք:

– Քաղաքական բաղադրիչ կա Ձեր բոլոր հարցերում և իմ պատասխաններում:

– Հայեցակարգը չի՞ տանի արդյոք այն ճանապարհով, որ ի վերջո ռուսերենը Հայաստանում պետական կարգավիճակ կստանա:

– Ոմանց վարդագույն երազանքը գուցե դա է: Սակայն դա կնշանակի անկախության կորուստ:

 

Աննա Բադալյան


Կաթողիկոսի հետ անհամաձայնությունը չպետք է դառնա եկեղեցու դեմ արշավ. Էդմոն Մարուքյան Հայաստանում գիտությունը լիարժեք չի ֆինանսավորվում․ Ատոմ ՄխիթարյանՆոստրադամուսի 2026 թվականի կանխատեսումները հայտնվել են համացանցումՓոքրիկ խմբակը կրկին ստում է և փորձում պառակտել հայ հասարակությանը. Մարիաննա ՂահրամանյանՔանի որ մենք գնում ենք խաղաղության ամրապնդման ուղղությամբ, ավելի իրատեսական է դառնում փոքր քայլերով այդ խնդրի լուծումը. Փաշինյանը՝ Բաքվում պահվող հայերի մասին Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը պետք է լինի նոր իշխանության գերակայությունը՝ հանուն հզոր ու զարգացած Հայաստանի. Մանե Թանդիլյան Թրամփը սպառնալիքի ալիք է բարձրացրելՀՀ իշխանությունների սուրբ պարտականությունը պետք է լիներ ամեն գնով բանակցություններում պաշտպանել Արցախի ժողովրդի որոշումն ու հասնել դրա միջազգային ճանաչմանը, բայց Փաշինյանի ռեժիմը հանձնեց Արցախը. Շարմազանով Վարորդը վրաերթի է ենթարկում երկու տարեկան երեխայի․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՄեր թոշակառուներին սովամահ են անում․ թոշակները պետք է անհապաղ բարձրացնել․ Հրայր ԿամենդատյանՋուր չի լինի երկար ժամանակ․ հասցեներ Դեկտեմբերի 10-ը մարդու իրավունքների պաշտպանության օրն է. ՀայաՔվեՄահացել է Անուշ Ավետիսյանը Շարունակում ենք այցելել Հայաստանի համայնքներ՝ հասկանալու բնակիչների առօրյա խնդիրները. Նաիրի ՍարգսյանԵթե առաջիկա ամիսներին ընդդիմադիր մեծ համայնքը ճիշտ աշխատի, ապա կա մեծ շանս, որ ընտրությունների շեմին ունենանք փոփոխությունների պատրաստ, իր քվեի արժեքն իմացող հասարակություն. Վահե Հովհաննիսյան Մի տուր երեխայիդ այս դեղահաբը, եթե ունի բարձր ջերմությունԱյն մասին, թե ինչ անմիջական կապ ունի Հայաստանում հաստատված բռնատիրությունը մեր երկրում թոշակառուների համատարած անմխիթար վիճակի հետ․ Ավետիք Չալաբյան Եկեղեցու դեմ նպատակային գործողություն․ իշխանության նոր հարձակումը ՀԱԵ-ի ինքնավարության վրա«Թալանը պիտի հետ տան, թալանը պիտի խլենք»... սա իշխանական պրոպագանդայի մի մասն էՔաղաքական ճգնաժամի նոր փուլ․ ինչի հետևանք է Վաշինգտոնի հուշագիրըԳիտության համակարգ. ինչպե՞ս կանխել փլուզումը. ՀայաՔվե հիմնասյուներ Անհայտ անձինք հшփշտակել են Արարատի մարզի Տափերական համայնքում պահվող 15-րդ դարի Ավետարանը Ադրբեջանն իր պահանջների ճնշող մեծամասնությունը ստացել է, օգտագործել է ՀՀ կառավարչին` իր իմիջային և հավակնոտ ծրագրերի իրացման համար․ Աբրահամյան Ձյան բացակայությունը վտանգավոր է առողջության համար․ պարզաբանում են բժիշկներըՀայաստանում ձյուն է տեղում․ իրավիճակը՝ ավտոճանապարհներին Ռուբլին էժանացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Մանուկների համար աղոթքԱվելի քան 150 ռուսաստանցի զբոսաշրջիկներ չեն կարողանում լքել Հայաստանը Մեսին երկրորդ անգամ անընդմեջ ճանաչվեց ՄԼՍ-ի լավագույն խաղացող Time ամսագիրը ԴիԿապրիոյին անվանել է 2025թ. տարվա արտիստ ՉԼ․ «Բավարիան» պարտության մատնեց «Սպորտինգին» (տեսանյութ) Կիևի ավելի քան 70%-ը մնացել է առանց էլեկտրաէներգիայի Հայտնի են «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխության հավակնորդները «Եթե այն ժամանակ մտածեի այնպես, ինչպես հիմա եմ մտածում, ավելի շատ ժամանակ կանցկացնեի գյուղում ու ծնողներիս կողքին». Ռաֆայել Երանոսյան Ձյուն կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Ինքնաթիռ է կործանվել․ կան զոհեր ՉԼ․ «Ինտերի» եւ «Լիվերպուլի» մեկնարկային կազմերը Արտակարգ դեպք․ Մալիշկայում հրդեհ է բռնկվել բակում կայանված Ford-ում ՀՀ-ն ու Ադրբեջանը մտածում են՝ ինչպես խաղաղությունը բերել տարածաշրջան․ Արմեն Գրիգորյան Հափշտակել են Արարատի մարզի Տափերական համայնքում պահվող 15-րդ դարի Ավետարանը. Մատենադարանի տնօրինություն Գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանը նոր միջնորդություն է ներկայացրել Բաքվի դատարան․ պատասխան չկա Գերմանիան շահագրգռված է Եվրոպայի հետ Հայաստանի մերձեցմամբ․ Մերց Զգուշացեք․ նոր ֆինանսական բուրգ է տարածվում Արման Ծառուկյանը զիջել է դիրքերը․ UFC-ն թարմացրել է վարկանիշային աղյուսակը Ադրբեջանում տիրող իրավիճակն արտացոլում է մամուլի ազատությանը սպառնացող լուրջ վտանգը նախկին ԽՍՀՄ երկրներում. RSF «Զվարթնոց» օդանավակայանում ուշացումներ են. ո՞րն է պատճառը Մոսկվային մոտենալիս խոցվել է այսօր արդեն չորրորդ անօդաչու թռչող սարքը Իրանը ԱԷՄԳ-ին մեղադրել է միջուկային ծրագրի նկատմամբ կանխակալ և քաղաքականացված մոտեցման մեջ Լևոն Քոչարյանի հանդիպումն ուսանողների հետ Նիկոլ Փաշինյանը Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերի հետ քննարկել է ՀՀ-ԵՄ փոխգործակցության հետագա ընդլայնման հարցերը