Երևան, 12.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Իսկ դուք գիտե՞ք, թե ինչպես են մեղուները բզզում և ինչո՞ւ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

«Հետախույզ» մեղուն, հայտնաբերելով նեկտարով հարուստ տարածք, վերադառնում է փեթակ և իր «պարով»՝ շարժումներով, բացատրում է, թե որտեղ է այդ տեղը և ինչքան նեկտար կա այնտեղ: Այսինքն, մեղուները շփվում են շարժումների միջոցով: 

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:

Պարզվում է, որ մեղուների շփման հիմնական միջոց է նաև բզզոցը: Հարցն այն է, որ հաճախ մեղուն իր «պարը» կատարում է փեթակի ներսում, որտեղ մութ է: Այդ դեպքում ինչպե՞ս են մնացած մեղուները տեսնում և հասկանում հետախույզին: Ներկայումս մինչև վերջ պարզված չէ, թե մեղուն ինչպես է բզզում: Ամենահավանական վարկածն այն է, որ մեղուն դրա համար օգտագործում է իր 14 շնչառական անցքերը, որոնք գտնվում են նրա կողային հատվածում: Մեկ այլ վարկածով բզզոցը առաջանում է մեղվի թևիկների վիբրացիայից, որը մեղուն ուժեղացնում է կրծքի շարժումներով: Բանն այն է, որ մեղվի թևերը պոկելուց հետո էլ նրա բզզոցը չի կորչում, բայց փոխվում է տոնայնությունը և ինտենսիվությունը: Առաջ համարվում էր, որ մեղուն լսում է թաթիկներով, այսինքն՝ փեթակի բոլոր ձայները վիբրացիայի միջոցով փոխանցվում են նրա թաթիկներին, և նա լսում է: Վերջերս պարզվել է, որ մեղվի բեղիկները, որոնք համարվում էին միայն հոտառության և համի օրգան, հանդիսանում են նաև մեղվի «ականջները»: Մեղվի բեղիկներն ամբողջությամբ պատված են մանր վահանիկներով, որոնք նման են թմբկաթաղանթների: Սրանից էլ հենց պարզ է դառնում, թե ինչու «պարող» հետախույզ մեղվին մնացած մեղուները անընդհատ կպչում են իրենց բեղիկներով, այսինքն՝ նրանք ոչ միայն նայում են և հասկանում, այլ նաև իրենց բեղիկներով լսում են պարողին: 

Մեղվի բզզոցը ունի նույն նպատակը, ինչ նրա «պարը» և շարժումները: Դրա միջոցով մեղուները շփվում են: Ներկայումս գիտնականները առանձնացրել են բզզոցի մոտ 10 հստակ տեսակ, որոնք ունեն կոնկրետ նշանակություն: Ամենաարտահայտիչը «օդափոխության» բզզոցն է: «Օդափոխությունը» նպատակ ունի փեթակի ջերմաստիճանը իջեցնել, որի նպատակով էլ մեղուները սկսում են թափահարել իրենց թևիկները և միաժամանակ բզզալ: Այդ բզզոցից առաջացած ձայնը բարձր է և համաչափ՝ մոտավորապես թևիկների 250 տատանում մեկ վայրկյանում: Մեղվապահները նկատած կլինեն, որ փեթակին մոտենալիս երբեմն բզզոցն ուժեղանում է: Այդ ուժեղացումը, որի դեպքում լինում է թևիկների 500 տատանում մեկ վայրկյանում, վտանգի ազդանշանն է: Երբ վտանգն անցնում է, բզզոցը թուլանում է: Հատկապես հարուստ է մայր մեղվի ձայնային դիապազոնը: Երբ իր մեղրահացի բջջից դուրս է գալիս նոր մայր մեղու, նա յուրահատուկ բարձր ձայն է արձակում: Նրա քույրերը, որոնք դեռևս բջիջների ներսում են, արձագանքում են այդ ձայնին նույնպես յուրահատուկ ձայնով: Իհարկե, սա նրանց կողմից մահացու սխալ է: Թագուհի մեկ փեթակում կարող է լինել մեկը, մնացածը հակառակորդներ են: Այս եղանակով, փաստորեն, նորածին մայր մեղուն իմանում է դեռևս մոմահացի բջիջներից դուրս չեկած իր հակառակորդների գտնվելու վայրերը և մոտենալով նրանց՝ կա՛մ խայթելու, կա՛մ էլ գլուխը պոկելու միջոցով ոչնչացնում է նրանց:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Որքան արժե ռուսների մեկշաբաթյա հանգիստը Հայաստանում Ջուր չի լինելու դեկտեմբերի 16-ին և 17-ին Հանրապետությունում ձյուն է տեղում Ձերբակալվել է 4 անձ․ նրանք կասկածվում են դեկտեմբերի 8-ին մոլերից մեկի հարակից ավտոկայանատեղիում կատարված հանցագործության մեջ․ ՆԳՆ-ն՝ Միհրան Հակոբյանի վրա հարձակման մասին Զելենսկին Ուկրաինայի ցամաքային զորքերի օրը շնորհավորել է Կուպյանսկից Զովունի-Եղվարդ ավտոճանապարհին բախվել են «Լադա»-ն և «ԶԻԼ» բեռնատարը․ կան վիրավորներ Ջուր չեն ունենա․ «Վեոլիա Ջուր»-ը վարդենիսցիներին մեղադրում է կամայական գործողություններ կատարելու մեջ Երևանում 9 բալանոց խցանում է (լուսանկար) Լիբանանի նախկին վարչապետը այցելել է Արամ Ա-ին Որոշ շրջաններում թույլ ձյուն է տեղում Փաշինյանը հատեց վտանգավոր սահմանագիծ․ Ռուսաստանի թեմը՝ Հայ առաքելական Սուրբ Եկեղեցու միացյալ կենտրոն Հայաստանին պետք են նոր մարդիկ, նոր գաղափարներ, նոր մտքեր, նոր թարմ օդ և դրա հեղինակը հենց այս երիտասարդներն են․ Իվետա ՏոնոյանԱյսօր՝ վարչապետ, վաղը՝ նախկին, իսկ Եկեղեցին հավերժ էՓաշինյանը հատեց վտանգավոր սահմանագիծը․ Ռուսաստանի թեմը՝ Հայ առաքելական Սուրբ Եկեղեցու միացյալ կենտրոն Ինչպես քվեարկել Հայաստանի պատվիրակ Ալբերտի օգտին Հայաստանից Ապօրինի ձկնորսության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել Ջոնի Դեպը կնկարահանվի «Վարպետը և Մարգարիտան» վեպի ամերիկյան էկրանավորման մեջ Եթե չդիմանայինք ճնշմանը, կլինեինք այնտեղ, որտեղ հիմա Ուկրաինան է․ Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Ուկրաինան ցանկանում է մտնել Եվրամիություն մինչեւ 2027 թվականը. FT Երևանի պարեկները զենք-զինամթերք պահելու և կրելու դեպք են բացահայտել Զելենսկին վստահեցրել է, որ Ռուսաստանը չի գրավել Կուպյանսկը Իսրայելը գրոհել է «Հեզբոլլահի» մարզաճամբարը Լիբանանի հարավում Պայթյուն Նորակերտում զոդման աշխատանքներ իրականացնելիս․ կանխվել է հրդեհի տարածումը դեպի հարակից գլանատակառներ Սնուպ Դոգն՝ ԱՄՆ–ի օլիմպիական հավաքականի պատվավոր մարզիչ Կոնվերս Բանկը տեղաբաշխում է Գլոբբինգի պարտատոմսերը Թույլ ձյուն, ձնախառն անձրև․ եղանակը՝ տարածաշրջաններում Ակսել Բակունցի «Միրհավը»՝ անգլերեն թարգմանությամբ Լուկաշենկոն հանդիպել է ամերիկյան պատվիրակության հետ Պուտինը հանդիպել է Էրդողանի հետ Գազի ուժգին պայթյուն, վիրավnրվել է առնվազն 6 մարդ. (տեսանյութ) Ոսկու գինը փոխվել էՓաշինյանը Մոսկվայում այցելել է «Ատոմ» թանգարան Պլեխանովի Երևանյան մասնաճյուղը ունեցավ իր առաջին ինժեներական լաբորատորիան (տեսանյութ) Աննա Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում բացվել է կեղծ օգտահաշիվ «Ինթելլիջենթ Մենեջմենթ» հոլդինգը հայտարարում է պարտատոմսերի առաջին թողարկման մասին. տեղաբաշխողն է ԱմերիաբանկըԱրվում են թշնամու հետ համատեղ քայլեր՝ Հայաստանը ոչնչացնելու համար․ Արմեն Մանվելյան «Ուղեղի բորբոքում և թոքաբորբ». ինչի է հանգեցնում նոր տարածված վիրուսըԻնչպե՞ս ընտրել մասնագիտական ուղին և ո՞ր հմտություններն են ամենակարևորը․ ԱրարատԲանկը GoTeach հարթակում Տնտեսական ինքնիշխանության կամ քաղաքական մանրադրամ. որն է ԵՄ-ի հետ մերձեցման գինը Տավուշի մարզում պայթեցման աշխատանքներ կիրականացվեն. ՊՆ Տաղանդավոր և հզոր պատմություն ունեցող մեր ազգին խեղճությունը հարիր չէ. Գագիկ ԾառուկյանFinancial Times-ը հայտարարել է տարվա մարդուն Գիտնականները բացահայտել են հայտնի ըմպելիք, որը օգնում է կանխել շաքարախտըՀարցնում ենք՝ ինչու այս մարդուն չեք հարցաքննում, քննչական խմբի ղեկավարը ասում է՝ մտավախություն ունենք, որ հնարավոր է ի օգուտ ձեզ ցուցմունք տա. Սամվել Կարապետյանի պաշտպան Ակսել Բակունցի «Միրհավը»՝ անգլերեն թարգմանությամբՀայաստանին անհրաժեշտ է ստեղծել գիտության դիվանագիտության կենտրոն․ Մենուա ՍողոմոնյանԻմ հանրային գործունեության միակ և անշեղ նպատակը անկախ Հայաստանի հարատևումն ու պետականության պահպանումն է. Մհեր ԱվետիսյանԱԺ-ի ընթացակարգը վտանգում է ՄԻՊ ինստիտուտի անկուսակցական բնույթը․ Հովհաննես ԻշխանյանԹրամփը խաղաղության ծրագրից որոշ կետեր է հանելԻսրայելը հարվածել է Լիբանանում «Հըզբոլլահ»-ի վարժական ճամբարի և այլ ռազմական թիրախների (տեսանյութ, լուսանկար)