Գնաճի նոր ալիք, որը հանգեցնելու է մեծ թվով սպառողների սոցիալական վիճակի վատթարացմանը
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ2020 թվականի հունվարի 1-ից ոչ ԵԱՏՄ երկրներից Հայաստան ներկրված մի շարք ապրանքների մաքսատուրքերը բարձրանալու են: Խնդիրների մասին «Փաստը» զրուցել է «Սպառողների ասոցիացիայի» իրավաբան Սյուզաննա Չիլինգարյանի հետ:
Հայաստան ներկրվող 800 անուն ապրանքատեսակի մաքսատուրքերն աճելու են
Մաքսատուրքերի բարձրացմամբ մի ապրանքի թանկացումը բերելու է մյուս ապրանքների թանկացմանը: 2020 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստան ներկրվող 800 անուն ապրանքատեսակի մաքսատուրքերն աճելու են: Հայաստանն ապրանքները մաքսազերծելու է ԵԱՏՄ-ում գործող միասնական դրույքաչափով: Սա հանգեցնելու է գնաճի նոր ալիքի, ինչը բերելու է բավականին մեծ թվով սպառողների՝ հատկապես սոցիալապես անապահով մարդկանց վիճակի վատթարացմանը: Բացի դա, մրցակցության առումով ոչ այնքան բարվոք վիճակ է ստեղծվելու: Սպասվում է ամենաանհրաժեշտ ապրանքների՝ կարագի, շաքարավազի, սուրճի, մսի, ձեթի, կաթի, կակաոյի, գյուղտեխնիկայի թանկացում: Թանկանալու է նաև հացը, քանի որ Հայաստան ներկրվող ցորենի մաքսատուրքը ևս կաճի: Այստեղ մտավախություն ունեմ, որ գուցե տեղական արտադրողներն ընդհանուր թանկացումների ֆոնին բարձրացնեն նաև իրենց ապրանքների գները: Սակայն հայրենական արտադրողը պետք է սպառողին առաջարկի առավել ցածր գնով ապրանք՝ խթանելով տեղական արտադրանքը, բացի դա, այն գումարը, որը պետք է շրջանառվի շուկայում, կմտնի անմիջապես պետբյուջե:
Պետական կառույցների և «Սպառողների ասոցիացիայի» աշխատանքն ավելանալու է
Ցանկացած գործողության պարագայում պետք է լինի վերահսկողություն: Եթե բարձիթողի մնաց, ինչ ուզեն՝ անելու են, հույս ունենալով, որ որևէ մեկին հաշվետու չեն լինելու և որևէ մեկը չի փորձելու կանխել կամ զսպել կտրուկ գնաճը: Կան պետական կառույցներ, որոնց օրենքով վերապահված է վերահսկելու, ստուգելու, ուսումնասիրելու, գնահատելու ոչ միայն անհիմն գնաճը, այլ նաև ստուգելու ապրանքի որակը: Որակը և գինը պետք է համապատասխանեն իրար: Մեր սպառողները ևս պետք է հետևողական լինեն, բարձրաձայնեն խնդիրները, դիմեն սպառողների պաշտպաններին: Համագործակցում ենք պետական կառույցների՝ սննդի անվտանգության և շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմինների, կառավարության, էկոնոմիկայի նախարարության, կենտրոնական բանկի հետ: Միևնույն ժամանակ ակնհայտ է, որ պետական կառույցների և մեր աշխատանքը ծավալի առումով մեծանալու է՝ մինչև տնտեսվարողները, սպառողները և պետական կառույցները հունի մեջ մտնեն և հարմարվեն փոփոխություններին: Անելիք ունի նաև տնտեսական մրցակցության հանձնաժողովը: Այն չպետք է թույլ տա, որ շուկայում խախտվի մրցակցության սկզբունքը:
Պետք է զարգացնել տեղական արտադրությունը. փրկօղակը սա է
Լուծումը հայրենական արտադրանքի խթանումն է: Նախ սպառում ենք տեղական արտադրանքը, պահանջարկ ենք առաջացնում, աշխատատեղերի խնդիր ենք լուծում, գումարը պահում ենք երկրի ներսում: Որոշակիորեն «պարտադրում ենք» տնտեսվարող սուբյեկտին՝ «սպառում ենք քո արտադրանքը, իսկ դու պարտավոր ես մեզ բարձր որակի ապրանք մատակարարել»: Այստեղ անելիք ունի պետությունը: Նոր բիզնեսին պետք է տալ արտոնություն, խթանել դրա զարգացումը: Բացի դա, պետությունը պետք է մշտապես լսի հասարակության զարկերակը և լուծումներ գտնի առաջացած խնդիրներին:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ