Երևան, 13.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ուղղու­թյու­նը՝ Սանկտ Պե­տեր­բուրգ.եր­կու հնա­մյա քա­ղաք­նե­րի մի­ջև

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Ռուսական ավիաընկերությանը պատկանող ինքնաթիռն ինձ Երևանից տեղափոխում է Սանկտ Պետերբուրգ: Անվտանգության կանոնները և այլ տեղեկատվությունը հրամցվում է ռուսերենով և անգլերենով: Հասկանալի է՝ ավիաուղիները հայկական չեն, սակայն այս դեպքում, օրինակ, տեղափոխում են հիմնականում հայ ուղևորների, իսկ գուցե ճիշտ կլինի նաև հայերե՞ն մատուցել որոշակի տեղեկատվություն:

Մարդկանց հետ աշխատելու նման փորձի ականատես եղա Պետերբուրգի «Պուլկովո» օդանավակայանում, որտեղ չվերթների մասին ինֆորմացիան, բացի ռուսերենից և անգլերենից, մատուցվում էր նաև չինարեն՝ հաշվի առնելով քաղաք ժամանող և մեկնող մեծ թվով չինացի զբոսաշրջիկների հարմարավետությունը: Վայրէջք Պետերբուրգում:

Հաղորդագրություն ՀՀ ԱԳՆ-ից՝ ՌԴ-ում ՀՀ դեսպանատան, Սանկտ Պետերբուրգում ՀՀ հյուպատոսության հասցեների տվյալներով և որ համարով կարող եմ զանգահարել արտակարգ իրավիճակների դեպքում: Սա, ինչ խոսք, հաճելի է. օտար երկրում քեզ միայնակ չես զգում:

Օդանավակայանից դեպի քաղաքի կենտրոն

Անցնելով բոլոր անհրաժեշտ ստուգումները՝ ցանկանում եմ հյուրանոց հասնել: Հաճախ ենք լսում, որ Հայաստանում տաքսու վարորդները հատկապես զբոսաշրջիկներից մեծ գումար են պահանջում նրանց հյուրանոց հասցնելու, կամ էլ մի կետից մյուսը տեղափոխելու համար: Նույնը տեղի է ունենում նաև այլ քաղաքներում:

Այնպես որ, ավել գումար չվճարելու համար կարելի է օգտվել ավտոբուսներից, որոնք մի քանի րոպեի տարբերությամբ մեկնում են օդանավակայանից դեպի Մոսկովյան պողոտա, իսկ այնտեղից արդեն մետրոյով կարող եք հասնել քաղաքի կենտրոն: Դա կարժենա անձը 85 ռուբլի, եթե ունեք ուղեբեռ՝ մետրոյում պետք է ևս 45 ռուբլի վճարեք: Երևանում ևս կարելի է դիմել ավտոբուսների օգնությանը:

Սա ավելի մատչելի տարբերակ է: Գումարային առումով գրեթե նույն պատկերն ենք ունենում: Մինչդեռ տաքսիների դեպքում գումարի չափն անկանխատեսելի է:

Քաղաքի մշակութային տեսքը չի խաթարվում

Քաղաքի կենտրոն ուղևորվելիս ճանապարհին բարձրահարկ, նոր շենքեր են: 3040 րոպեից պատկերը փոխվում է՝ հուշարձաններ, հնամյա շենքեր, քաղաքը մշակույթով է շնչում: Նախանձում եմ:

Քանի՞ հնամյա հուշարձան ունենք մեր Երևանում, որ կարող ենք ցույց տալ զբոսաշրջիկներին, քանի՞սը դեռ չենք հասցրել քանդել և տեղը բարձրահարկ հյուրանոց կամ էլ էլիտար շենք կառուցել: Այնտեղ անգամ շինարարության ժամանակ շենքերի նկատմամբ յուրահատուկ հոգատար վերաբերմունք են ցուցաբերում: Դրանք ծածկում են հատուկ ցանցերով, սկսում նորոգել և մաքրել:

Զբոսաշրջիկների հարմարավետության մասին

Զբոսաշրջիկների հոսքը մեծ է՝ իտալացիներ, չինացիներ, սկանդինավյան երկրների ներկայացուցիչներ, նաև Ռուսաստանի այլ քաղաքներից իրենց երկրի հյուսիսային մայրաքաղաք ժամանածներ:

Երևանում կամ էլ մայրաքաղաքից դուրս, երբ զբոսաշրջիկների խմբի եմ հանդիպում, զբոսավարը բառացիորեն բղավում է, երբ նրանց ներկայացնում է քաղաքի պատմությունը: Այս դեպքում պատկերն այլ էր: Զբոսաշրջիկներն ունեին սարքեր, զբոսավարը քայլում էր նրանց առջևից և պատմում քաղաքի, թանգարանային նմուշների մասին, իսկ վերջիններս էլ ականջակալների միջոցով լսում էին պատմությունները:

Եթե ունենք այս պրակտիկան, շատ ավելի լավ, եթե ոչ, ապա, կարծում եմ, արժե կիրառել:

Աղբահանության մասին

Պետերբուրգում աղբամանները պլաստիկե կամ փայտյա չեն, այլ քարից: Մի կողմից դրանք միաձուլված են քաղաքի ընդհանուր կոլորիտին, մյուս կողմից էլ կոտրվելու հավանականությունը գրեթե զրոյական է: Փողոցները մաքուր էին, թուղթ կամ պլաստիկե շիշ նետող չէիք հանդիպի:

Բացառություններ միշտ էլ լինում են: Կարևոր է հասկանալ, որ այս դեպքում չէին աղտոտում մաքուր փողոցները: Ուստի նախքան այլ քաղաքների օրինակը բերելը, մեր քաղաքային և մարզային իշխանությունները պետք է նախ պայմաններ ստեղծեն, հետո նոր քաղաքացուն պահանջներ ներկայացնեն: Եթե այդ դեպքում էլ նա աղտոտի այգին, փողոցը, ծխախոտի մնացորդը չի նետի աղբամանը, արժե դիմել նաև տուգանքի մեխանիզմի օգնությանը:

Տրանսպորտի առատություն

Քաղաքը լի էր տրանսպորտային միջոցներով՝ ավտոբուսներ, տրոլեյբուսներ: Դե՞ իսկ մետրոյի հարմարավետության և քաղաքի մի ծայրից մյուսը հասնելու, կայարանների առատության մասին չենք խոսում:

Առավոտյան մետրոյում կարող ես անվճար թերթ վերցնել՝ ճանապարհին նորություններին ծանոթանալու համար: Առհասարակ, մետրոյում գիրք ու թերթ կարդացողները մեծամասնություն էին կազմում: Եթե բաց ես թողնում ավտոբուսի քեզ անհրաժեշտ համարը, հաշված վայրկյանների ընթացքում կանգառում կլինի հաջորդը:

Քաղաքի կենտրոնում գործում են երկար ավտոբուսներն ու տրոլեյբուսները, իսկ ահա քաղաքի արվարձաններում կարելի է հանդիպել նաև երթուղայինների, որոնք բավական հարմարավետ են՝ նույնիսկ երկար ճանապարհ գնալու դեպքում:

Կանգառներում կան ցուցանակներ, որոնք հստակ հուշում են՝ այդ կանգառում որ համարի ավտոբուսին կարող ես սպասել:

Բարեհամբույր, ինչպես իմ հայրենակիցները

Պետերբուրգի բնակիչների հարցում ձեր բախտը կբերի: Մարդիկ բարեհամբույր են, պատրաստ օգնելու: Այդ հարցում երկու քաղաքների բնակիչները նման են իրար: Բացառություններ կան ու կլինեն բոլոր երկրներում: 

Երկժամյա հերթ Էրմիտաժ մուտք գործելու համար

Մի քանի տասնյակ մարդուց բաղկացած 5 հերթ (այդքանն եմ տեսել)՝ Էրմիտաժում հայտնվելու համար: Սրան գումարած՝ շատերը տոմսերը նախապես պատվիրել էին էլեկտրոնային տարբերակով կամ էլ գնում էին տերմինալների միջոցով: Գները տատանվում էին 400-700 ռուբլու միջակայքում:

Սա քննարկման այլ առարկա է, բայց ես անկեղծորեն նախանձեցի, շատ նախաձեցի, որ, օրինակ, Հայաստանի ազգային պատկերասրահի կամ էլ Մատենադարանի մուտքի մոտ երբեք նման հերթեր չեմ տեսել:

Նախանձի հետ մեկտեղ հարց տվեցի ինքս ինձ՝ ինչո՞ւ: Գուցե այնքա՞ն էլ լավ չենք ներկայացնում մեր պատմությունը:

Ընդհանուր տպավորություններ քաղաքից

Քաղաքի փողոցներում, Երևանի օրինակով, նստարաններ չկան: Դրանք տեղադրված էին այգիներում: Հարց է ազատ նստարան գտնելու հնարավորությունը:

Մթերային, երբեմն նաև հուշանվերների խանութներում գնումներ կատարելիս տոպրակներ չէին տալիս: Կա՛մ պետք է գնեիր, կա՛մ էլ տեղավորեիր պայուսակիդ մեջ: Մեզ մոտ հազարից մեկ դեպքում գնածդ ապրանքը վաճառողը չի դնի տոպրակի մեջ:

Դոլարը ռուբլիով փոխանակելու ժամանակ բանկում ցանկանում էին գումարից 10 տոկոս պահում կատարել, քանի որ փողի վրա գրիչով նշումներ էին կատարված: Մինչդեռ մեր բանկերում նման նախադեպի չեմ հանդիպել: Հակառակը՝ վերջերս խանութում առևտուր անելիս պատռված 1000 դրամ էին տվել, չէի նկատել, բանկերից մեկն առանց որևէ պահումների փոխարինեց այն մեկ ուրիշով:

Հայաստանից լավ տեղ չկա

Այս նյութով բոլորովին ցանկություն չունեմ գովերգելու օտար քաղաքը՝ անտեսելով ինձ համար աշխարհի ամենասիրուն մայրաքաղաքը՝ Երևանը: Մի քանի օր Պետերբուրգում ավել մնալուց հետո ավելի ակներև կտեսնեի նաև այդ քաղաքի թերությունները, որոնք վստահ եմ՝ կան: Ուղղակի ցանկացած վայր այցելելիս, նորը տեսնելիս, անկախ քեզանից, սկսում ես համեմատել երկու իրականությունները, հարց տալիս ինքդ քեզ՝ իսկ ինչո՞ւ իմ քաղաքում այսպես չէ:

 Ի վերջո, բոլորս էլ ուզում ենք հարմարավետ, մաքուր քաղաքում ապրել, որտեղ խնդիրներին արագ լուծումներ կտրվեն, զբոսաշրջիկների հոսքը չի դադարի տարվա բոլոր եղանակներին, իսկ նրանց մեկնելուց էլ վստահ կլինենք, որ շուտով վերադառնալու են:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

16-ամյա պատանիներն ու 19-ամյա երիտասարդը հագուստի գողություններ են կատարել Զանգակատուն համայնքը պետք է որոշի՝ մնում է Պարույր Սեւակի արձանը, թե ոչ. Բանաստեղծի թոռը՝ քննադատությունների մասին Վահագնի «մեղավորությունն» իր ակտիվ և ըմբոստ կեցվածքի և իշխանության այլանդակությունները չհանդուրժելու մեջ է. Տիգրան ԱբրահամյանԿամբոջան փակել է Թաիլանդի հետ սահմանը Ամբերդ ամրոցից Քարի լիճ տանող ճանապարհը փակ է, Ջերմուկում ձյուն է տեղում․ իրավիճակը՝ ավտոճանապարհներին 24 ժամ ջուր չի լինի բազմաթիվ հասցեներում Գործող վարչախմբի քաղաքականությունը բերում է նոր զիջումների. Ավետիք Չալաբյան Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Զվարթնոց» օդանավակայանում, կան բերման ենթարկվածներ«Հայրենիքի» զարգացման հերթական փուլը. Արթուր Վանեցյան«ՀայաՔվեն» այլևս պարզապես միավորում չէ․ այն վերածվում է նոր քաղաքական ուժի․ Արմեն Մանվելյան Սիսիանի թիվ 4 դպրոցից 13-ամյա աշակերտը «ձախ անրակոսկրի կոտրվածք» ախտորոշմամբ տեղափոխվել է ԲԿՄահացել է «Դիմակը» ֆիլմի դերասան Փիթեր ԳրինըՄկրտիչ սրբազանի կալանքը 2 ամսով երկարաձգվել էՀիվանդը մեղադրել է հայտնի վիրաբույժին իր քիթը աղավաղելու մեջՀՀ-ն այսօր «КГБ»-ի բանտ ունի, որտեղ նստած են արքեպիսկոպոսներ, ի՞նչ եվրոպական մոդել. Մարուքյան «Լուսավոր Հայաստանը» նշում է իր 10–ամյակը. Էդմոն Մարուքյան Սահմանադրական փոփոխությունները ոչնչացնում են Անկախության հռչակագիրը․ Արմեն ՄանվելյանՎաղը Երևանի գլխավոր տոնածառի լույսերի վառման տոնական արարողությամբ պայմանավորված՝ Երևանի մետրոպոլիտենը գործելու է մինչև 01:00-ն «Լուսավոր Հայաստանը» կմասնակցւ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին. Էդմոն ՄարուքյանԵկեղեցու դեմ արշավը մեզ շեղում է իրական խնդիրներից. Մենուա Սողոմոնյան Հայկական ճշմարտությունները աստիճանաբար իրենց տեղը զիջում են թշնամու նարատիվներին. Էդմոն ՄարուքյանԱրամուսում ամուսիններին սպանելուց առաջ զենքով մտել է դպրոց․ նոր մանրամասներ Թոշակառու գնդապետը ստիպված տաքսի քշի, որ նախարարուհին 200 հազար դոլար արժողությամբ տուն առնի՞. Արշակ ԿարապետյանԿատարողներին գտել են, պատվիրատուներին՝ ոչԳիտության ճակատագիրը չի կարող որոշվել առանց գիտնականների․ Ատոմ Մխիթարյան Ֆիկտիվ տնտեսական աճի մասին. Աշոտ Ֆարսյան Մինչև -10 աստիճան ցուրտ կլինիԱմենաթունդ խմիչքներից մեկը. թո՞ւյն, դեղամիջո՞ց, թե՞ ապերետիվ. «Փաստ»Կաթողիկոսի դեմ նոր մեղադրանք են ուզում կարել՝ հոգևորականների ձեռամբ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ»Զինծառայող էր մաhացել․ նոր մանրամասներ Հայկական կողմը հաստատել է, որ ադրբեջանական նավթ են ուզում գնել «ԱԼԴԵ» կուսակցության նախագահ Սվենյա Հահնի շնորհավորական ուղերձը՝ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության հիմնադրման 10-ամյակի կապակցությամբ Հայաստանի իշխանությունների հերթական հակառուսական քայլը Զուտ խորհրդանշական ժեստեր. ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ նոր «խողովակային ընտրությունը». «Փաստ»Մեր թոշակառուները լքված են իշխանության կողմից․ Հրայր Կամենդատյան Վահե Շաբանյան — ԶՊՄԿ հարստացուցիչ ֆաբրիկայի ֆլոտատոր Բժիշկը զգուշացնում է. «Էներգետիկ» մարմելադը վտանգավոր է հատկապես երեխաներինՄիլիարդավոր դոլարներ՝ հայերի ազգային ինքնության քայքայման և օտար լիբերալ արժեքների ներդրման վրա. «Փաստ»Ձեր իշխանության յոթ տարիների ընթացքում ՀՀ պարտքը ավելացել է ութ մլրդ ԱՄՆ դոլարով. Հրայր ԿամենդատյանԸնդդիմադիր 60%-ը կարող է փոխել ադրբեջանացման արշավը. Էդմոն ՄարուքյանԱշխարհի առաջին բեռնատար նավը, որը ծածկված է արևային վահանակներով, պատրաստ է նավարկության«Մա՛մ, երեք օր չեմ զանգի, չանհանգստանաք». Ալբերտ Նազարյանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին. «Փաստ»Իշխանությունն ընդդեմ Եկեղեցու. վերջին անկախ ամրոցի գրոհը Որտեղի՞ց է Հայաստանը հացահատիկ ներկրումՋուր չի լինելու մի քանի ժամ․ հասցեներ Այսօր Թբիլիսիում տեղի կունենա «Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ը․ քվեարկությունն արդեն սկսված է Ներգրավվածության որոշակի նվազեցմամբ՝ առաջատար լինելու ընդգծված հավակնություններ. «Փաստ»Հայաստանում քաղաքական բանտարկյալներ կան. հասարակության 61,3 տոկոսը համոզված է դրանում Իշխանությունը խրախուսում է մարդկային անտարբերությունը, իսկ ովքեր դեմ են արտահայտվում ռեժիմի ապօրինությունների ամենօրյա գործելաոճին, հայտնվում են թիրախում․ Աբրահամյան