«Իշխանությունը ծուղակի մեջ է. իրենք իրենց քարոզչության տակ են մնացել»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆԱյս իշխանության և անձնապես Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքականության հիմնական մեխը հանրային կարծիք ձևավորելն է:
Գրեթե բոլոր գործողություններն ունեն PR նպատակ՝ անձնական վարկանիշը բարձրացնելու կամ պահելու համար: Այս կարծիքին է քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը, որի հետ զրուցել ենք ներքաղաքական մի շարք հարցերի, ԱԱԾ տնօրենի հրաժարականի և ՍԴ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին:
Շարունակելով խոսել PR նպատակի մասին՝ քաղաքագետը շեշտեց, որ այսօր դեռ կա մի ստվար զանգված, որի վրա այդ քարոզչությունն իր ազդեցությունն ունի:
«Եվ ազդեցություն ունի նաև այն հոգեբանական մասը, ըստ որի՝ «եթե Նիկոլ Փաշինյանը չհաջողի կամ իշխանությունը կորցնի, ապա նախկիններն են գալու իշխանության, ամեն ինչ նորից է կրկնվելու, երկիրը կրկին թալանվելու է, անօրինականություններ են լինելու և այլն»:
Այդուհանդերձ, հասարակության մեջ կան մարդիկ, որոնք կոնկրետ փոփոխություններ են ուզում տեսնել, օրինակ՝ գյուղատնտեսության, արդյունաբերության մեջ, գործազրկության հարցում և այլն:
Մեծ հաշվով՝ մի կողմից այդ քարոզչությունն է, մյուս կողմից՝ կոնկրետ իրականությունը: Իսկ ժամանակի մեջ մարդիկ ավելի շատ կոնկրետ արդյունքներ կպահանջեն, քան կլինեն քարոզչության ազդեցության տակ»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Ս. Դանիելյանը:
Ինչ վերաբերում է ԱԱԾ տնօրենի հրաժարականին, մասնավորապես, հրաժարականի տեսքստում առկա ձևակերպումներին, Ստեփան Դանիել յանը մի քանի կողմերից դիտարկեց հարցը.
«Առաջին տպավորությամբ՝ կար միջանձնային խնդիր: ԱԱԾ տնօրենը երևի շատ հարցերում իր անհամաձայնությունն է հայտնել, իսկ որոշ դեպքերում, ըստ երևույթին, հրաժարվել որոշակի գործողություններ անելուց:
Համենայն դեպս, նման տպավորություն ենք ստանում, որովհետև իշխանափոխությունից հետո կենտրոնում դրվեց ԱԱԾ-ն, ԱԱԾ-ի վրա դրվեցին այնպիսի գործառույթներ, որոնք այդ կառույցինը չէին:
Այսինքն, ըստ էության, ոստիկանության, դատախազության, քննչական մարմինների ամբողջ ծավալով ֆունկցիաները դրվեցին ԱԱԾ-ի վրա, բայց չէ՞ որ ԱԱԾ-ի հիմնական առաքելությունը ներքին և արտաքին հետախուզությունն է:
Ի վերջո, այս ամենին հետևեց ԱԱԾ-ի PR-ը: Եվ, ըստ երևույթին, եկավ մի պահ, երբ սկսեցին հրաժարվել այնպիսի աշխատանք կատարելուց, որն իրենց աշխատանքը չէ»:
Մեջբերելով հրաժարականի տեքստում առկա՝ սպայի պատվի, կարևորը երկրորդականից զատելու վերաբերյալ ձևակերպումները՝ Ս. Դանիել յանը հավելեց.
«Երևի հրաժարվել է որոշ հրահանգներ կատարելուց ու ավելի ճիշտ է գտել հեռանալ, որովհետև պետք է հաշվի առնենք հետևյալը.
նախկինում գոյություն ուներ մի համակարգ, որը կայուն էր, եթե իրավապահ կառույցները որոշակի հրահանգներ էին ստանում, իրենք գիտեին, որ կա քաղաքական ղեկավարություն, որը չի փոխվում և իրենց միշտ պաշտպանելու է:
Բայց կյանքն այլ բան ցույց տվեց: Տեղի ունեցավ իշխանափոխություն, և որոշ պետական պաշտոնյաների այսօր տարբեր մեղադրանքներ են առաջադրվում: Ու իրենք հասկացան, որ միշտ պետք է օրենքի շրջանակում գործեն, որովհետև վաղը մյուս օրը կարող է նորից իշխանություն փոխվել, և իրենց էլ կարող են պատասխանատվության կանչել: Այս միտումն է:
Ըստ երևույթին, այդ կառույցների ներկայացուցիչները սկսել են հրաժարվել անօրինական հրահանգներ կատարելուց, որովհետև գիտեն՝ կա քաղաքական ոչ կայուն իրավիճակ և ցանկացած պահ իրենց արածը կարող է իրենց դեմ շուռ գալ»:
Նշված համատեքստում Ստեփան Դանիելյանը պատահական չի համարում այն նախագիծը, ըստ որի՝ ԱԱԾ տնօրենի և ոստիկանապետի պաշտոնները դառնում են քաղաքական, այսինքն՝ այդ պաշտոններում կարող են նշանակվել բոլոր այն անձինք, որոնք բավարարում են պատգամավորի թեկնածուին ներկայացված պահանջները:
«Այդ նախագիծը շատ տարօրինակ կերպով համընկավ Արթուր Վանեցյանի հրաժարականի հետ: Բացի այդ, լուրեր են պտտվում, որ մյուս կառույցների ղեկավարները ևս կարող են աշխատանքից ազատվել:
Եվ այստեղ արդեն Նիկոլ Փաշինյանի ձեռքերը բաց են. կարող է նշանակել անձանց, որոնք համակարգից չեն, որոնց ինքը վստահում է, և իր հրահանգները նրանք ամբողջովին կկատարեն: Այս առումով, հաշվի առնելով նաև սուպերվարչապետական համակարգը, վարչապետը բացարձակ անվերահսկելի է դառնում»,-շեշտեց քաղաքագետը:
Խոսելով ՍԴ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակից, անդրադառնալով նաև իշխանության ներկայացուցիչների մեկնաբանություններին ու դրանցից բխող հետևանքներին՝ Ստեփան Դանիել յանը նախ ընդգծեց
«Ժամանակն է չօգտագործել իշխանություն բառը: Այսօր իշխանությունն անձնավորված է, և որոշումները մեկ անձ է կայացնում, ու այդ անձն ազատ է կատարել ցանկացած որոշում՝ անկախ նրանից՝ այն սահմանադրական, հակասահմանադրական է, թե հակաօրինական:
Ինչ վերաբերում է մյուսներին, ապա կարծում եմ, որ եթե Հայաստանում ինստիտուտները կայացած լինեին, գոյություն ունենար նաև մասնագիտական էթիկա, ապա այն փաստաբանները, որոնք հայտարարում են, որ ՍԴ որոշումը կամ դատարանի վճիռը անօրինական է և այն չպետք է կատարվի, պետք է զրկվեին լիցենզիայից:
Իսկ այն պատգամավորները, որոնք ասում են, թե ՍԴ որոշումները չպետք է կատարել, պետք է վայր դնեին մանդատներն ու նրանց հարցերը պետք է քննարկվեին ԱԺ-ում: Բայց մենք տեսնում ենք, որ նման բան չկա և, ըստ էության, մենք արդեն իրավական պետություն կոչվելու խնդիր ունենք:
Մենք արդյո՞ք իրավական պետություն ենք:
Կարծում եմ՝ գնալով մենք ոչ իրավական պետություն ենք դառնում»:
Քաղաքագետի խոսքով, իշխանությունները մեկ քրեական գործի ծուղակում են հայտնվել: «Ինչո՞ւ: Իշխանափոխությունից հետո հիմնական գաղափարը նախկիններին պատժելուն էր վերաբերում, խոսվում էր երկրի ավերման, թալանի մասին:
Եվ, ստանալով հասարակության մանդատը, հիմա իրենք պետք է իրենց այդ խոստումները կատարեն, որն իրականում դժվար է:
Տասնյակ հազարավոր մարդիկ կարող են դատապարտվել, ինչն անհնար է: Դրա համար Ռոբերտ Քոչարյանին խորհրդանշական դեմք են սարքել և այս ամենի հիմքում դրել են հետևյալը. եթե Ռ. Քոչարյանը պատժվի, ուրեմն, այդ բոլոր խոստումները կատարվելու են, եթե ոչ, ապա չեն կատարվելու:
Ամենահեշտ տարբերակն են գտել ու այդպիսով ինչ-որ ձևով հայտնվել են ծուղակի մեջ: Իշխանությունը ծուղակի մեջ է, որովհետև իրենք իրենց քարոզչության տակ են մնացել:
Ամենահետաքրքիրն այն է, որ այդ քարոզչական հնարքի տակ է մնացել նաև հասարակության մի հատվածը: Այսինքն, տրամաբանությունից դուրս ծուղակի մեջ:
Որոշ ժամանակ սա կարող է աշխատել, բայց, այդուհանդերձ, կգա ժամանակը, երբ մարդիկ արդեն ավելի սթափ կսկսեն դատել և քարոզչության ազդեցությունը դուրս կգա»,-շեշտեց քաղաքագետը:
Ս. Դանիելյանը կարծում է, որ առաջիկա ամիսներին արտահերթ ընտրությունների հավանականությունն այնքան էլ իրատեսական չէ. «Հայաստանում գոյություն ունեցող քաղաքական դաշտը պատրաստ է ընտրություններին: Այնուամենայնիվ, կարծում եմ, որ մյուս տարի նման զարգացումները հնարավոր կլինեն»:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
