Երևան, 10.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Այս բոլոր սկզբունքներին հետևելու դեպքում մարդու կյանքը երկարում է 20-30 տարով »

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Մարդու կյանքում շատ բան կախված է իր մտքից: Անկախ պայմաններից, եթե մեր ամեն քայլը կատարենք ոչ թե բնազդաբար, այլ մտածված, կարծում եմ, որ ընթացիկ պայմանները չեն ազդի մեր առողջության վրա: 

Մեր բոլոր խնդիրների լուծումները մեր մտքում են, այնքան էլ կախված չեն արտաքին պայմաններից»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է էնդոկրինոլոգ-սննդաբան Հասմիկ Աբովյանը՝ անդրադառնալով համաճարակային այս օրերին մեր տրամադրվածության և սննդակարգի հարցերին:

Սննդաբանը նշում է՝ ամբողջ օրվա սննդի կալորիականությունը մոտ 30 տոկոսով իջեցնելը մարդուն 20 տարով ավելի կյանք կապահովի: «Մարդուն առողջացնելու և նրա կյանքը երկարացնելու համար չկան հատուկ դիետաներ: 

Մարդը պետք է սնվի ռացիոնալ, բալանսավորված, սա նշանակում է, որ նրա սննդակարգում պետք է լինեն բոլոր մթերքները, պարզապես նրանք պետք է ճիշտ պատրաստված լինեն, պատրաստման եղանակով արհեստականորեն չբարձրացվի սննդի կալորիականությունը»,-նշում է մեր զրուցակիցն՝ ընդգծելով, որ ամենակարևորն այն է, որ սնունդը լինի առողջարար, ի սկզբանե ընտրվեն բնական մթերքներ, որոնք կպատրաստվեն համապատասխան եղանակով:

Աբովյանն ընդգծում է՝ առողջ սննդակարգում չպետք է լինեն պահածոներ, կիսաֆաբրիկատներ, երշիկեղեն և մշակված միս, ապխտած մթերքներ, աղի և արհեստականորեն քաղցրացված մթերքներ: 

«Պետք է բացառել ցանկացած տեսակի, այդ թվում՝ բնական մրգերից պատրաստված հյութերը, որոնք իրենց մեջ պարունակում են մեծ քանակի շաքար: Պետք է նախընտրությունը տալ մրգերին, որոնց մեջ վիտամինները, բիոակտիվ նյութերն ավելի շատ են: 

Միևնույն ժամանակ պետք է նշել, որ ճարպերը կարևորագույն նյութեր են, որոնք անպայման պետք է լինեն մեր սննդակարգում, պարզապես մարդը պետք է իմանա, թե ինչպես ճիշտ օգտագործել դրանք: Ցանկալի չէ դրանք ենթարկել ջերմամշակման, ավելի կոնկրետ՝ որևէ մթերք պատրաստել կամ տապակել ձեթով և կարագով: Ճարպերը պետք է օգտագործել թարմ վիճակով: 

Բացի դա, առողջ սննդակարգը պետք է պարունակի բուսական և կենդանական առողջ մթերքներ: Անփոխարինելի և լիարժեք սպիտակուցներ մենք ստանում ենք միայն կենդանական մթերքներից, իսկ սպիտակուցներն ապահովում են մեր իմունային համակարգի աշխատանքը: 

Մեր օրգանիզմի իմունային պատրաստվածությունը բարձրացնելու համար շատ օգտակար են բանջարեղենը, կանաչիները և հատապտուղները: Սրանք այն մթերքներն են, որոնք հատկապես վարակների վտանգի դեպքում պետք է ներգրավել մեր սննդակարգի մեջ: Բանջարեղենն ու կանաչիներն իրենց մեջ պարունակում են այնպիսի բիոակտիվ նյութեր, որոնք ապահովում են օրգանիզմի իմունային համակարգի բարձր մակարդակ, որն իր հերթին շատ ավելի արդյունավետ կդիմակայի տարբեր վարակներին: 

Ընդ որում, օգտակար նյութերն առկա են միայն թարմ մթերքի մեջ. եթե այն ենթարկում ենք ջերմային մշակման, դրանց մեծ մասը վերացնում ենք: Որքան խոսակցություններ կային այն մասին, որ սոխը, սխտորն ու իմբիրը պաշտպանում են վարակվելուց: Սա, իհարկե, բացարձակ ապատեղեկատվություն է: Սրանց օգտագործումը, սակայն, օգտակար է մեր առողջությանը, իջեցնում է զարկերակային ճնշումը:

 Պետք է առողջ սնվել, օգտագործել բնական մթերքներ՝ բանջարեղեն, հատապտուղներ: Սննդակարգը պետք է լինի ցածր կալորիականությամբ: Այս ամենը առողջ լինելու լավագույն գրավականն է: Ինչպես նշում են գերանտոլոգները, որոնք ուսումնասիրում են մարդու ծերության հետ կապված հարցերը, այս բոլոր սկզբունքներին հետևելու դեպքում մարդու կյանքը երկարում է 20-30 տարով»,-եզրափակում է Հասմիկ Աբովյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Ավելի քան 150 ռուսաստանցի զբոսաշրջիկներ չեն կարողանում լքել Հայաստանը Մեսին երկրորդ անգամ անընդմեջ ճանաչվեց ՄԼՍ-ի լավագույն խաղացող Time ամսագիրը ԴիԿապրիոյին անվանել է 2025թ. տարվա արտիստ ՉԼ․ «Բավարիան» պարտության մատնեց «Սպորտինգին» (տեսանյութ) Կիևի ավելի քան 70%-ը մնացել է առանց էլեկտրաէներգիայի Հայտնի են «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխության հավակնորդները «Եթե այն ժամանակ մտածեի այնպես, ինչպես հիմա եմ մտածում, ավելի շատ ժամանակ կանցկացնեի գյուղում ու ծնողներիս կողքին». Ռաֆայել Երանոսյան Ձյուն կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Ինքնաթիռ է կործանվել․ կան զոհեր ՉԼ․ «Ինտերի» եւ «Լիվերպուլի» մեկնարկային կազմերը Արտակարգ դեպք․ Մալիշկայում հրդեհ է բռնկվել բակում կայանված Ford-ում ՀՀ-ն ու Ադրբեջանը մտածում են՝ ինչպես խաղաղությունը բերել տարածաշրջան․ Արմեն Գրիգորյան Հափշտակել են Արարատի մարզի Տափերական համայնքում պահվող 15-րդ դարի Ավետարանը. Մատենադարանի տնօրինություն Գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանը նոր միջնորդություն է ներկայացրել Բաքվի դատարան․ պատասխան չկա Գերմանիան շահագրգռված է Եվրոպայի հետ Հայաստանի մերձեցմամբ․ Մերց Զգուշացեք․ նոր ֆինանսական բուրգ է տարածվում Արման Ծառուկյանը զիջել է դիրքերը․ UFC-ն թարմացրել է վարկանիշային աղյուսակը Ադրբեջանում տիրող իրավիճակն արտացոլում է մամուլի ազատությանը սպառնացող լուրջ վտանգը նախկին ԽՍՀՄ երկրներում. RSF «Զվարթնոց» օդանավակայանում ուշացումներ են. ո՞րն է պատճառը Մոսկվային մոտենալիս խոցվել է այսօր արդեն չորրորդ անօդաչու թռչող սարքը Իրանը ԱԷՄԳ-ին մեղադրել է միջուկային ծրագրի նկատմամբ կանխակալ և քաղաքականացված մոտեցման մեջ Լևոն Քոչարյանի հանդիպումն ուսանողների հետ Նիկոլ Փաշինյանը Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերի հետ քննարկել է ՀՀ-ԵՄ փոխգործակցության հետագա ընդլայնման հարցերը 32-ամյա վարորդը «Lexus»-ով բախվել է երկաթբետոնե արգելապատնեշներին և հայտնվել դաշտում․ վարորդը, նրա կինը և 3-ամյա երեխան տեղափոխվել են հիվանդանոց Վթար է․ գազ չի լինելու Ռուսաստանը բանակցություններում առավելություն և ավելի ուժեղ դիրք ունի. Թրամփ «Լիվերպուլը» հունվարին կվաճառի Սալահին Քիչ առաջ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել և պնդում է, որ Հայաստան-ԵՄ փաստաթուղթը հակասում է խաղաղության օրակարգին․ Էդմոն ՄարուքյանՋուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ավելի քան 150 ռուսաստանցիներ մնացել են Երևանում՝ չվերթի՝ 16 ժամ տևած ուշացման պատճառով. SHOT Հանրապետությունում ձյուն է տեղում Միհրան Հարությունյանը վերադառնում է MMA Դատարանը մերժել է ողբերգական վթարի մասնակից ոչ սթափ վարորդին կալանավորելու միջնորդությունը Թուլությունը բերում է պատերազմ, միայն ուժը կարող է բերել խաղաղություն․ «Մեր ձևով»Գեղարքունիքի պարեկները ապօրինի զենք-զինամթերքի և թմրամիջոցի դեպք են բացահայտել Արթիկի, Վայքի, Սիսիանի, Գորիսի, Մեղրիի տարածաշրջաններում և Վարդենյաց լեռնանցքում ձյուն է տեղում Բվիկն ու Իդրամը՝ ընթերցասերների կողքինՎթար՝ Վանաձոր-Ալավերդի ճանապարհի մի թունելում, բախվել են «Renault» և «MAN» բեռնատարներ, «Volkswagen Vento», վիրավոր կա Մինչև 100.000 դրամ Կոնվերս Բանկի պրեմիում դասի Mastercard քարտապաններինԳործատուները կկարողանան աշխատողներին մինչև 1 միլիոն ռուբլի վճարել առանց հարկերի՝ երեխայի ծննդյան դեպքումՀայաստանում չկա իրական քաղաքացիական հասարակություն․ Արմեն Մանվելյան«Սպազմատոն»-ի վնասակար ազդեցությունները. ինչ պետք է իմանալ«Ալֆա-ֆարմ» ընկերությունն առաջին անգամ պարտատոմսեր է թողարկում. ծավալը` 1.5 մլրդ ՀՀ դրամ Առանց ձմեռային անվադողերի վարելու համար տուգանվել է 4044 վարորդ Արցախը կորցնելուց հետո, սփյուռքը օդի մեջ է. Սեպուհ Գազարյան Որպես անհետ կորած որոնվող 34-ամյա երիտասարդը հայտնաբերվել է. Ի՞նչ է հայտնի Տեսախցիկը ֆիքսել է տղամարդու վայրէջքը՝ բարձրահարկ շենքից․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՁու գնելիս ուշադրություն դարձրեք այս նշանին․ ԻՐԱԶԵԿՈՒՄ12,000 կամավորներ արդեն միացել են մեր Շարժմանը. «Մեր ձևով»Հունվարի 1-ից Վրաստան մուտք գործելու համար բժշկական ապահովագրությունը պարտադիր կլինի