Երևան, 07.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչպե՞ս է ստացվում կարամելը. «շաքարաքլորից» մինչև բազմատեսակ կոնֆետներ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Կարամել լատիներենից թարգմանաբար նշանակում է «շաքարաքար»: Այդ հրուշակեղենային արտադրատեսակը (կամ դրա բաղադրիչը) ստացվում է շաքարի լուծույթը եռացնելով կամ շաքարավազը տաքացնելով և դրան որևէ օշարակ կամ օսլա ավելացնելով: Կարամելի պատմությունը սկսվել է հնում: Ճիշտ է՝ այն ժամանակ եղել են միայն կարամելին որոշակիորեն նմանվող ապրանքներ: 

Օրինակ՝ հնդկական հին քաղցրասերները վայելել են կրակի վրա տապակած շաքարեղեգի ցողունը: Շաքարը, որը հիմնականում օգտագործվում է կարամել պատրաստելու համար, միջնադարում համարվել է բավականին թանկ ապրանք (անգամ՝ ավելի ուշ ժամանակներում), և վայելելու, համտեսելու հնարավորություն են ունեցել միայն հարուստ մարդիկ: 

Որոշ երկրներում (Ամերիկա, Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա և այլն) կարծում են, որ հենց իրենք են առաջին անգամ հորինել կարամելը և դարձել այդ ապրանքի մասսայական արտադրության հիմնադիր: 

Ներկայումս արդեն վստահորեն կարելի է պնդել, որ, լայն իմաստով, այդ տեխնոլոգիան մեծ ժողովրդականություն է սկսել վայելել միայն 14 - 16-րդ դարերում: Ֆրանսիայում և Ռուսաստանում կարամելը տարածված է եղել սառնաշաքարի տեսքով՝ փայտիկի վրա: 

Ֆրանսիայում այդ օրերին նման կոնֆետները շքեղություն էին, և այն ոչ բոլորը կարող էին իրենց թույլ տալ համտեսել: Այնուամենայնիվ, «շաքարանապաստակները», «շաքարաքլորները» և «շաքարատները» Ռուսաստանում դարձել են ազգային գանձ: Հետագայում ևս՝ ԽՍՀՄ-ի ժամանակներում, մանուկների ամենասիրած քաղցրավենիքը եղել է հենց «շաքարաքլորը», որն, ի դեպ, մարդիկ անգամ տնային պայմաններում են պատրաստել: Իսկ ահա առաջադեմ Անգլիայում միայն 18-րդ դարում են սկսել վաճառել սառնաշաքարներ: Գերմանացի դեղագործ Կարլ Սոլդան առաջինն է եղել կարամելի պատմության մեջ, որը շաքարի քաղցրությունը համատեղել է դեղաբույսերի օգտակարության հետ: 

Նրա դուստրը, որը հիվանդացել էր 1899 թվականին, կտրականապես հրաժարվել էր դառը դեղախառնուրդներ խմել, և Սոլդան ստեղծել է բուժիչ քաղցրավենիք: Երբ միայն ծնվում էր կարամելի արտադրությունը, օգտագործվել են պղնձի կաթսաներ: Դրանց մեջ կրակի վրա տաքացրել են շաքարավազն ու ջուրը: 

Ջերմաչափով անընդհատ չափվել է տաքացվող զանգվածի ջերմաստիճանը, և համապատասխան ջերմաստիճանի հասնելուց հետո այն լցվել է կա՛մ կաղապարների մեջ, կա՛մ մարմարե հարթության վրա, այնուհետև կտրվել մասերի: 

Մեր ժամանակներում կարամելի ստացման գործընթացը լիովին ավտոմատացված է և ոչ մի կապ չունի միջնադարի տեխնոլոգիայի հետ: Ամեն տեսակի քաշող, պատրաստող, տրամաչափող, վերամշակող, հովացման և այլ բազմաթիվ հաստոցներ գոյություն ունեն կարամելի արտադրության ընթացքում օգտագործելու համար, և այդ ամենի շնորհիվ ներկայումս կարելի է ստանալ բազմատեսակ կարամելային արտադրանք: 

Այնուամենայնիվ, ներկայումս էլ, շնորհիվ ֆրանսիացի վարպետ հրուշակագործների, նույնիսկ արտադրության լիարժեք ավտոմատացման պայմաններում, երբ օգտագործվում են նորանոր բաղադրատոմսեր՝ օսլա օշարակ և ինվերտ օշարակ, կարամելի արտադրության մեջ դեռևս առկա է ձեռքով աշխատանքի միտում:

 

 

Բռնցքամարտի ԱԱ. Դավիթ Եգորյանի հաղթանակը՝ 5:0 Թրամփը շնորհակալություն է հայտնել Փաշինյանին և Ալիևին իրեն Նոբելյան մրցանակի առաջադրելու համար Մեծ մարդ, Մեծ բժիշկ, Մեծ Հայրենասեր...Լույսերի մեջ լինես, Բժիշկ ջան. Հրանտ Թոխատյան Մենք դիտարկում ենք նավթի եւ նավթամթերքների՝ Հայաստան արտահանման հնարավորությունը․ Հաջիեւ Անսպասելի էվոլյուցիա. շների ուղեղը մեծանում է՝ ընտելացման դասական տեսություններին հակառակ «Բարսելոնան» պարտության մատնեց «Բետիսին»՝ 5:3 Գիտնականը՝ ադրբեջանական թեզերի քարոզիչ․ Մայքլ Գանտեր Հնդկաստանի 11 քաղաքացիներ ծեծել են իրար Երևանում Հերթական վիճաբանությունը՝ Երևանում․ պարզվել է ծեծկռտուքի մասնակիցների ինքնությունը Երևանի քաղաքապետարանը հրավիրում է գլխավոր տոնածառի լույսերի վառման արարողությանը Ձյուն կտեղա՞․ ի՞նչ եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին Ի՞նչ իրավիճակ է ՀՀ ավտոճանապարհներին՝ 21։30-ի դրությամբ Թրամփը հայտնել է ֆուտբոլիստ Քրիշտիանու Ռոնալդուի հետ ունեցած հեռախոսազրույցի մասին Չի լինելու նման բան, որ օդանավակայանից Վեհափառին տանեն. Հրայր Կամենդատյան «Հոռոմի խաչմերուկ»-ի էստակադայի վրա բեռնատար է կողաշրջվել Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնի հետ քննադատել են միայն ՔՊ-ականներն ու Ալիևի օգնական Հիքմեդ Հաջիևը. Մարիաննա ՂահրամանյանՀաղթանակ են տոնել Արթուր Բազեյանն ու Վախթանգ Հարությունյանը. բռնցքամարտի ԱԱ ԵՄ-ը 120 մլն եվրոյով տուգանել է Իլոն Մասկի սոցցանցը․ ԱՄՆ-ը արձագանքել է Վեհափառ Հայրապետը վերադարձավ հայրենիք Իշխանությունները Գյումրիի վաղվա պատարագի մարդաշատությունն ապահովելու համար գործի են անցել«40 անց եմ, բայց դա չի նշանակում, որ ծեր եմ ու ոչ մի բանի պետք չեմ». Ռաֆայել ԵրանոսյանԱրդարությունը հաղթելու է, և իրենք արդարացված դուրս են գալու. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Եգիպտոսը կոչ է արել շտապ միջազգային ուժեր տեղակայել Գազայի հատվածում Վիճաբանություն, ծեծկռտուք է տեղի ունեցել Երևանում․ հնչել են կրակոցներ Հատնի է` երբ ու որտեղ տեղի կունենան Արտավազդ Սահակյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության արարողությունները Վարդենյաց լեռնանցքում ձնախառն անձրև է տեղում 4,1 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Սոչիում Նրա թողած ավանդը բժիշկների տարբեր սերունդների համար դեռ երկար կմնա. նախարար Հայաստանն ընդունում է միայն TRIPP-ը, ոչ թե «միջանցքը». Արմեն Գրիգորյանը՝ Հաջիևեին Հայաստանի ավտորիտար շրջադարձը. Նիկոլ Փաշինյանը և Սամվել Կարապետյանի ու Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու նկատմամբ հետապնդումները․ Ռոբերտ ԱմստերդամՄենք վերահաստատում ենք մեր ուխտն առ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը և անվերապահ հավատարմությունը Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին. Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում սպասավորող քահանաներ Զելենսկին ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղարի հետ քննարկել է ԱՄՆ-ի հետ խաղաղության պլանի վերաբերյալ իր բանակցությունները Երևան-Սևան ավտոճանապարհին բախվել են ավտոմեքենաներ. կա 4 տուժած «Սպարտակ» մարզադաշտում տեղի է ունեցել լազերային շոու ի հիշատակ Նիկիտա Սիմոնյանի «Warner Bros. Discovery» մեդիակորպորացիան համաձայնել է վաճառել իր հոսքային և ստուդիական ակտիվները «Netflix»-ին Թրամփը նամակ է հղել Իլհամ Ալիեւին․ շնորհակալություն է հայտնել նաև Փաշինյանին Ինչպե՞ս փոխել երկրի զարգացման դինամիկան Ադրբեջանի նախագահը այսօր կրկին զգուշացրեց մեզ, որ հանկարծ, ինչպես ժողովուրդն է ասում, «արխային չընկնենք»․ Արևմտյան Ադրբեջանի թեման փակված չէ, և իրենք վերադառնալու են Հայաստան․ Էդմոն ՄարուքյանԿապանում 2 տարեկան անգիտակից երեխա է հիվանդանոց տեղափոխվել․ մանրամասներ Սյունիքի պարեկներն ու բժիշկները փրկել են անգիտակից վիճակում գտնվող 2-ամյա երեխայի կյանքը Խոշոր վթար Երևան-Սևան ճանապարհին, բախվել են «Mercedes» ու «Kia Forte», 4 վիրավոր կա Ձուկը թանկացել է 18.3 տոկոսով, բանջարեղենը՝ 14.6, միրգը՝ 7.8. պաշտոնական թվեր Հայաստանում քաղբանտարկյալների թիվը գերազանցում է 70-ը․ Ավետիք ՉալաբյանՑրտից պաշտպանվելու լավագույն միջոցները․ ինչ անել առաջիկա ցուրտ ամիսներինԿարեն Կարագուլյանի և Վաչե Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է 2025 թվականի Google-ի որոնման հարցումներով ամենանորաձև ֆիլմը ԶՊՄԿ-ն աջակցում է CaseKey ուսանողական մրցույթին. տեսանյութ Խոշոր վթար՝ Շիրակում Մենք պետք է դառնանք պետական հետաքրքրություններով առաջնորդվող ժողովուրդՄեր խնդիրը Հայաստանի և Սփյուռքի միջև ամուր կամուրջներ կառուցելն է․ Մենուա Սողոմոնյան Հայ թոշակառուն չպետք է ապրի աղքատ, երբ հարևան երկրներում արժանապատիվ ծերություն կա․Հրայր Կամենդատյան