Երևան, 06.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կա­րո՞ղ է մի օր պարզ­վի, որ «Հա­յոց պատ­մու­թյունն» էլ սկսվում է 2018 թվա­կա­նից

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Աշխարհում կան երկրներ (մեկը՝ մեր կողքին), որ չեղած տեղից արհեստական պատմություն են հնարում իրենց համար, չեղած տեղից այլոց գրականությունը, արվեստն են «սեփականաշնորհում»: 

Մենք մեր դարավոր պատմությանն ու գրականությանը, արվեստին վերաբերվում ենք քամահրանքով: Այլ կերպ չես որակի ներկայիս իշխանությունների գլոբալիզացիամոլ հետևողական պայքարը ազգայինի դեմ: Վառ օրինակը «Հայ գրականության», հիմա արդեն՝ պարզապես «Գրականության» առարկայական չափորոշիչների և ծրագրի նախագիծն է:

«Նախագիծը երկու անգամ ուշադիր կարդալուց հետո առանց դիվանագիտության և քաղաքավարական սեթևեթանքների միանգամից ասում եմ. դա ապուշություն է»,- Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է ԵՊՀ նորագույն գրականության ամբիոնի վարիչ Սեյրան Գրիգորյանը: 

Եվ ընդհանրապես, գրեթե բոլոր մասնագետները և հասարակության մտածող հատվածի գերակշիռ մեծամասնությունը, բացառությամբ գուցե նման խայտառակ նախագծի հեղինակների ու իշխանավորների, սարսափելի զայրացած են: Բանն այն է, որ «քայլողների» կազմած չափորոշիչներով հայ գրականությունը սկսվում է... Խաչատուր Աբովյանից: Նրանից առաջ ոչինչ չի եղել:

 Դպրոցական ծրագրերում փաստացի ընդգրկված չեն Խորենացին, Նարեկացին, Ֆրիկը, Քուչակը, Շնորհալին, Սայաթ-Նովան և այլն, և այլն: 

Լավագույն դեպքում նրանց մասին հինգերորդ դասարանում «Ես և իմ հայրենիքը» առարկայի շրջանակներում գուցե «ձեռքի հետ» տեղեկություն տրվի, թե այսպիսի մարդիկ են եղել... Փոխարենը երբեմն այնպիսի հեղինակներ ու ստեղծագործություններ են ներառված, որ ամենավառ երևակայությամբ հանդերձ անհնար է հասկանալ, թե ինչ չափանիշներով են առաջնորդվել հեղինակները: 

Ի դեպ, արդեն իսկ կարծիքներ կան, որ քանզի հին շրջանի հայ գրականությունն այս կամ այն կերպ առնչվում է Հայ Առաքելական եկեղեցուն, դրա համար էլ որոշել են ջնջել նախաաբովյանական մոտ 14 դարը: 

Քանի որ չկա որևէ արդարացում այս ամենի համար, որոշ պատասխանատուներ պատճառ են բերում, թե... երեխաները հո դպրոցում բանասեր չեն դառնալու: Դե ինչ, նրանք դպրոցում պատմաբան էլ չեն դառնալու: Այդ դեպքում գուցե մի օր արթնանանք ու պարզվի, որ «Հայ ժողովրդի պատմություն» առարկան սկսվում է 2018 թվականի ապրիլի՞ց...

Եկեղեցու վրա նոր ճնշումը՝ պետության ներգործության վտանգավոր սահմանում Ի՞նչն է Հայաստանում խանգարում կինոինդուստրիայի զարգացմանը. «Փաստ»Մի քանի ժամ ջուր չի լինելու Պռոշյան փողոցում 7 մեքենա է բախվել. կա զոհ 2026 թվականի սեղանի պարտադիր ուտեստը. հրե ձին է պարտադրումՎտանգավոր հուշագիր. ինչի՞ց է իրականում տուժում Հայաստանը. «Փաստ»Որո՞նք են դեկտեմբերի 4 անբարենպաստ օրերը, որոնց ընթացքում պետք չէ պլանավորել ոչինչ Օրվա աղոթք«Հրապարակված փաստաթղթերով իշխանության՝ մինչ այժմ առաջ քաշած թեզերը հօդս են ցնդել». «Փաստ»Խնայբանկում դրամական ավանդներ ունեցած ո՞ր քաղաքացիները փոխհատուցում կստանան 2026 թվականին. «Փաստ»Հաջորդ իշխանությունը ստիպված է լինելու ամեն ինչ սկսել զրոյից. «Փաստ»Ամբողջ երկիրը դարձել է Փաշինյանի վախերի ու տագնապների պատանդը. «Փաստ»Խիստ վտանգավոր մեսիջներ Արևմուտքից. «Փաստ»ԱԱ-2026. Կայացավ խմբային փուլի վիճակահանությունը Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Ռուբեն Վարդանյանի դեմ դատական ֆարսը «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի օպերատիվ բաժնի պետը ծեծի է ենթարկել ռեժիմի աշխատակցին Ռուսաստանը և Հնդկաստանը սկսում են համագործակցություն անօդաչու թռչող սարքերի ոլորտում Երմակի տան խուզարկության ժամանակ հայտնաբերվել է վուդու տիկնիկ, բազմաթիվ հայելիներ և տարօրինակ սրբապատկերներ Թրամփը մինչև Սուրբ Ծնունդ կհայտարարի Գազայում խաղաղության գործընթացի 2-րդ փուլի մեկնարկի մասին Անկարայում ԱՄՆ դեսպանը խոսել է հայ–թուրքական սահմանի բացման հնարավորությունից Կոտայքի մարզում «Kia»-ն կողաշրջվել է Արման Թաթոյանը առաջարկ է ներկայացրել Ալիևին Երևանյան միջազգային թատերական 3-րդ փառատոնը, հյուրերն ու հետաքրքիր դրվագները Ճակատ ճակատի բախվել են «Toyota»-ն ու «ՎԱԶ 2121»-ը․ կա վիրավոր Հայաստանի կալանավայրերը լի են դատավճիռ չունեցող մարդկանցով․ Ավետիք Չալաբյան Հովհաննես Բաչկովը տեխնիկական նոկդաունով հաղթեց մրցակցին Մի շարք երկրներ հրաժարվել են «Եվրատեսիլ 2026» երգի մրցույթից՝ Իսրայելի մասնակցության պատճառով ՀՀ ԶՈՒ-ում անցկացվել է սերժանտական համակարգի զինծառայողների երդման հանդիսավոր արարողությունՍուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցում պատարագ կմատուցվի՝ ազատազրկված հոգևորականների համար ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը արժանացել է ՖԻՖԱ-ի Խաղաղության մրցանակին Ձյուն կտեղա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 6-ից 10-ը Զեղչեր ամերիկյան խանութներից ու քեշբեք Կոնվերս Բանկից C360 Mastercard քարտապանների համար34-ամյա վարորդը բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին․ վիրավոր կա Եվրահանձնաժողովը տուգանել է X-ին 120 միլիոն եվրոյով Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առաջատար համալսարանների ցուցահանդես և շնորհանդես Կապանի համայնքային ոստիկանները բացահայտել են ապօրինի ծառահատման դեպքը Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Հրդեհի ահազանգ. Մյասնիկյան պողոտայում մեքենա է այրվում Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն ՄարուքյանԾեծկռտուք՝ գիշերային ակումբում. բերման ենթարկվածների մեջ Հնդկաստանի քաղաքացիներ են․ նոր մանրամասներ «Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է