Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ե՞րբ և ին­չո՞ւ են Հա­յաս­տա­նում մե­ծա­նում կո­րո­նա­վի­րու­սով վա­րա­կա­կիր­նե­րի թվե­րը․ «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ավելի քան մեկ տարի է, ինչ աշխարհը բախվել է կորոնավիրուսի համավարակի պատուհասին։ Միլիոնավոր մարդկանց առողջության համար վտանգ ստեղծելուց բացի, համավարակի տարածումը նաև շարունակում է լուրջ հարված հասցնել համաշխարհային տնտեսությանը։ Եվ համավարակի բռնկումից ի վեր միայն պետական նպատակաուղղված քաղաքականության և հակահամաճարակային կանոնները պահպանելու հարցում համատարած կարգապահության միջոցով է հնարավոր հաջողություններ արձանագրել կորոնավիրուսի տարածման դեմ պայքարում։ Օրինակ՝ աշխարհում ամենամեծ բնակչությունն ունեցող Չինաստանը, որտեղից սկիզբ առավ կորոնավիրուսի համաճարակը, հետևողական քայլերի և սահմանափակումների արդյունքում կարճ ժամանակամիջոցում կարողացավ կոտրել վարակի տարածման տեմպը և թևակոխել տնտեսության վերականգնման փուլ։

Սակայն հարկ է նկատել, որ պետությունների կառավարությունների մեծ մասը չկարողացավ արագ կողմնորոշվել համավարակի դեմ պայքարում միջոցներ ձեռնարկելու հարցում կամ հետևողական չեղավ սահմանափակումների կիրառումն արդյունավետ դարձնելու և հակահամաճարակային կանոնները պահպանելու խնդիրներում։ Հայաստանում ևս անլուրջ վերաբերմունքի արդյունքում էր, որ համավարակը մեծ թափով սկսեց տարածվել երկրով մեկ։ Եվ մինչ անցած տարվա գարնանը Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված էր սահմանադրական հանրաքվեի քարոզարշավով ու տարբեր մարզերում հավաքներ կազմակերպելով, աշխարհի տարբեր երկրներում խիստ սահմանափակումներ էին կիրառվում։ Իսկ մեզ մոտ անհրաժեշտ սահմանափակումները կիրառվեցին միայն այն ժամանակ, երբ վարակն արդեն բազմաթիվ օջախներ էր ստեղծել։ Ըստ այդմ, պատահական չէ, որ կորոնավիրուսի տարածման տեմպերով Հայաստանը շատ բարձր դիրքեր զբաղեցրեց, իսկ առողջապահական համակարգի վրա էական ծանրաբեռնվածություն դրվեց։

Իբր իշխանությունները համավարակի դեմ շատ մի հաջող պայքար էին տանում, դրան էլ գումարվեց նույն իշխանությունների մեղքով Ադրբեջանի կողմից Արցախի նկատմամբ սանձազերծված պատերազմը, որի սկսվելուն զուգահեռ՝ հակահամաճարակային պայքարն ընդհանրապես բարձիթողի իրավիճակի մատնվեց։ Բնականաբար, անընդհատ աճի արդյունքում համավարակի տեմպերի՝ պիկին հասնելուց հետո վարակակիրների քանակը պետք է սկսեր նվազել։ Ու այս հանգամանքը Փաշինյանը փորձեց ներկայացնել որպես կառավարության գրանցած հաջողություն՝ իր հարցազրույցներից մեկում հայտարարելով, թե այն ժամանակ քննադատները իշխանությունների «աչքն էին մտցնում» վարակակիրների թիվը, իսկ հիմա իրավիճակը կայունացել է։ Այնինչ, ոչ մի կասկած չկա այն հարցում, որ իրավիճակի կայունացումը խիստ հարաբերական է։ Ու այսպիսի իրավիճակում Փաշինյանը, որի գլխավորած կառավարությունը կրում է երկրում առողջապահական իրավիճակի հիմնական պատասխանատվությունը, բազմահազարանոց հանրահավաք է կազմակերպում, ու ոչ ոք չի հսկում հակահամաճարակային կանոնների պահպանումը։

Իհարկե, ընդդիմությունն էլ է հավաքներ անցկացնում, պատասխանատվություն պետք է ունենան բոլորը, բայց, ի վերջո, իրավիճակի գլխավոր պատասխանատուն հենց իշխանությունն է, այնինչ վերջինս, հանուն Փաշինյանի՝ իր աթոռին կառչած մնալու, մոտ 20 հազար մարդ է հանում փողոց՝ առանց որևէ հակահամաճարակային կանոնների պահպանման: Ու ընդհանրապես, եթե մինչև սեպտեմբերի 27-ը ինչ-որ քայլերի գոնե իմիտացիա արվում էր, ապա դրանից հետո առ այսօր ընդհանրապես կառավարությունը մոռացել է կորոնավիրուսի մասին: Բնականաբար, վարակակիրների թիվը պետք է ավելանար, ու այդպես էլ եղավ։ Իհարկե, չպետք է անտեսել նաև այլ գործոնները: Մասնավորաբար, որոշ մասնագետներ տեսակետ են հայտնում, թե վարակակիրների թվերը հատուկ են ավելացվում, որպեսզի համաճարակային իրավիճակից հոգնած մարդկանց շրջանում հավել յալ վախեր ներշնչելու միջոցով կարողանան պատվաստանյութերն իրացնել։

Իզուր չէ, որ ներկայումս թեստավորված պատվաստանյութերի սպառումն անգամ որոշակի աշխարհաքաղաքական կոնտեքստ է ստացել։ Մյուս կողմից էլ՝ բավական հետաքրքրական են փորձագետների կարծիքները, թե երկրի քաղաքական զարգացումների միտումից ելնելով՝ երբ իշխանություններին անհրաժեշտ է լինում, վարակակիրների թիվը արհեստականորեն ավելանում է։ Եվ այս կոնտեքստում պատահական չեն խոսակցությունները, թե իշխանությունները դիտարկում են անգամ կրկին խիստ սահմանափակումների անցնելու տարբերակը։

Խնդիրն այն է, որ, ըստ որոշ մասնագետների, Փաշինյանը փորձելու է կորոնավիրուսի թեման կրկին օգտագործել ներքաղաքական նպատակներով, որպեսզի, երբ ընդդիմության հավաքները սկսեն նոր թափ հավաքել, ապա համավարակի դեմ պայքարի շրջանակներում նոր սահմանափակումների միջոցով հնարավոր լինի ճնշել ընդդիմադիրներին, տուգանել, թույլ չտալ, որ իրենց բողոքն արտահայտեն և այլն։ Սրան գումարած՝ դա կարող է հրաշալի միջոց լինել արտահերթ ընտրությունների թեման առնվազն մինչև աշուն «ջրելու» համար:

Արթուր Կարապետյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Զեղչեր ամերիկյան խանութներից ու քեշբեք Կոնվերս Բանկից C360 Mastercard քարտապանների համար34-ամյա վարորդը բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին․ վիրավոր կա Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առաջատար համալսարանների ցուցահանդես և շնորհանդես Արմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Հրդեհի ահազանգ. Մյասնիկյան պողոտայում մեքենա է այրվում Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն Մարուքյան«Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է Դատարան են հանձնվել Զորականում անչափահասին առևանգած մեղադրյալների վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը «Ո՞նց կարելի էր ստանալ այսպիսի պլան և չընդգրկել բանակցություններում». ընդդիմությունը վստահ է՝ կարելի էր խուսափել պատերազմիցԱրտառոց դեպք՝ Երևանում Դպրոցներում վիրուսները գլուխ են բարձրացրել․ դասարանում 28 երեխայից 4 հոգի է դասի եկել ԱրարատԲանկը մասնակցել է WEPs «Կանանց հզորացման սկզբունքները Հայաստանում» համաժողովինԱրմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Յունիբանկի անժամկետ պարտատոմսերը ձեռք բերվեցին գրեթե մեկ օրում «Զանգեզուրի միջանցքը» ռազմավարական նշանակություն ունի․ Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավար Սյունիքի կայուն զարգացումը շարունակում է մնալ առաջնահերթություններից․ Վահագն Խաչատուրյանը՝ Սյունիքի մարզպետին 10 հազար դոլար․ Երևանում անօրինական միգրացիա կազմակերպելու դեպք է բացահայտվել Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Ինչի մասին է վկայում ձեռքի քորը«Եթե ձեր ընտրած մասնագիտությունը թեկուզ աննկատ ծառայի մարդկանց, ձեր գործը կդառնա աղոթք». «Դասավանդիր հանուն Հայաստանի»-ն փոխում է կրթության որակըԴիվանագիտական նորմերի խախտում. Ռուսաստանից արձագանքել են Փաշինյանին Մեսսին չի մասնակցի Ֆինալիսիմային․ արգենտինացին հանդես է եկել հայտարարությամբ Ժողովրդի կամքը հիմա աննախադեպ կերպով ճնշվում է․ Մենուա ՍողոմոնյանՄեծ մենաշնորհները պետք է ազգայնացվեն, դրանք պատկանում են ժողովրդին․ Հրայր Կամենդատյան Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի Նախագահությունը նախաձեռնել է Հայ Առաքելական Եկեղեցու և Հայաստանում Քրիստոնեության պաշտպանության նախաձեռնող խումբ 42-ամյա կնոջը սպանողին գտել են․ ով է նա. մանրամասներ Արշակ սրբազանը այս վարչախմբի պատվերով կալանավորված 4-րդ եպիսկոպոսն է. Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանը Եվրոպայում խաղաղասեր է ձևանում, բայց հակառակն է անում Իշխանության` ամեն գնով պահպանումը ուղիղ ճանապարհ է դեպի բռնապետություն․ Հովհաննես Իշխանյան Ինչ է սպասվում դեկտեմբերի 10-13-ը. կարևորԶՊՄԿ-ի համար ակնհայտ է, որ հանքարդյունաբերությունը, հակառակ տարածված միֆի, իրականում գիտահեն ճյուղ է. Արմեն ՍտեփանյանՓաշինյանական իշխանությունը նույնիսկ քրգործերն է փնթի կարում Դեպի ուր է տանում քեզ ճակատագիրը. ընտրիր պատկերըՍամվել Կարապետյանի ապօրինի կալանքի երկարաձգման դեմ մեր բողոքները վարույթ են ընդունվել. Արամ Վարդևանյան Կանխել են քաղաքացու ինքնաuպանության փորձը Հաղթանակ կամրջից․ ինչ է հայտնի Բոլոր քննիչները, դատավորները Աստծո անեծքին ու պատժին են արժանանալու, մղկտալու են ամբողջ կյանքում Հայաստանի երրորդ գյուղում մարդիկ ոչ մի բանով չեն զբաղվում, իշխանությունն ասում է` Սերժ Սարգսյան, Ռոբերտ Քոչարյան. Նարեկ Կարապետյան (տեսանյութ) Կենսաթոշակները 50%- ով պետք է բարձրանան. «Հայաքվեն» ստորագրահավաք է նախաձեռնում. ասուլիսՀորոսկոպի 3 նշան, որոնց կայցելի դժբախտությունը այս տարվա վերջինՓաշինյանի ձեռամբ ադրբեջանցի հատուկ ջոկատայինները, պատրաստված խմբերը գալու են ու շատ «խաղաղ» տեղավորվելու են Հայաստանում. ադրբեջանագետ Եվրամիության արևային հզորությունները հինգ տարում կրկնապատկվելու են