Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Էդգարը հաշմանդամություն ուներ, բայց բանակ տարան. համակերպվել չի լինում, կարոտը խորանում ու ծանրանում է․ մայրը՝ Արցախում նահատակված 18-ամյա Էդգար Աղաբաբյանի մասին

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Էդգարի հայրենասիրությանը սահման չկար, պապիկի իրական հետևորդն էր, պապիկի մեդալները վերցնում էր, դնում իր վրա ու ասում, որ երբեք մեդալները պիտի տանից դուրս չգան, որովհետև կարևոր են: Հիմա ես եմ նստել ու նրա մեդալները հավաքում: 44-օրյա Արցախյան պատերազմի ժամանակ հակառակորդի դեմ ծավալված մարտերի ընթացքում նահատակված զինծառայող 18-ամյա Էդգար Աղաբաբյանի մայրը՝ Շուշանիկ Աղաբաբյանը, պատմում է Tert.am-ի զրույցում։ 

Մայրը պատմում է, որ Էդգարը տարբերվում էր իր խղճի զգացումով, հանգիստ բնավորությամբ ու բարությամբ, չէր ընդունում, երբ մարդկանց շահագործում էին: Էդգարի ընկերները ևս Էդգարին շատ հատուկ էին վերաբերվում:

«Արդարության համար էր պայքարում, ուզում էր, որ մարդիկ էլ իր նման արդար ու խղճով լինեն: Երբ տեսնում էր, որ ինչ-որ կենդանու էին խփում, վերցնում ու բերում էր տուն, բանակից առաջ էլ շուն բերեց, երբ զանգում էր, միշտ հարցնում էր, թե ոնց է շունը»,- պատմում է մայրը:

Էդգարը տիկին Շուշանիկի միակ որդին էր, պատերազմի սկսվելու ժամանակ երկու ամսվա ծառայող էր: Տղան մեքենաների վերանորոգմամբ էր հետաքրքրված, նպատակ ուներ, որ երբ վերադառնա, պիտի իր սեփական վերանորոգման կետը հիմնի, երազանքները կիսատ մնացին, իսկ նա մինչև բանակ գնալն արդեն, ինչպես մայրն է ասում՝ գրեթե վարպետ էր դարձել:

Մայրն արցունքները չի զսպում, երբ ամեն անգամ խոսում է Էդգարի մասին: «Տղայիս նկարները տեսնելիս չեմ դիմանում, քանի ամիս է՝ չեմ գտնում ինձ, կարոտում եմ: Ոչինչ հաշվի չառնելով՝ բանակ տարան, հաշմանդամություն ուներ: Խնդրում էի ՊՆ-ին, որ գոնե մոտ տեղ ծառայի, ասում էին՝ չկա նման օրենք ու պիտի պարզապես վիճակ հանելով որոշվի, թե որտեղ է ծառայելու: Հուլիսին բանակ են տարել, մոտ 40 օր կարանտինի մեջ է եղել Ասկերանում:  Էդգարը ողնաշարի ու ոտքերի խնդիր ուներ, ոտքերի խնդիրը պարզվեց այն ժամանակ, երբ մինչև բանակ ստուգումներ էր անցնում: Հարցրին՝ կարո՞ղ ես ծառայել, ասաց՝ հա, ոչ հաստատ չէր ասի ու էդպես էլ տարան, բայց նա իսկապես չպիտի ծառայեր: Երբ հարցնում էի՝ շարային անում ես, ասում էր՝ անպայման»,– պատմում է մայրը:

Հերոսը երբեք ծառայությունից չէր բողոքում, ասում էր՝ ամեն ինչ լավ է, առողջական խնդիրները, եթե անգամ գլուխ էին բարձրացնում, մայրիկին չէր բողոքում: «Մենք անգամ Էդգարի երդման արարողությանը չենք մասնակցել: Սեպտեմբերի 15-ին զանգեց, ասաց, որ զենք են տվել, իսկ զենքը նրա թուլությունն էր, հատուկ սիրով էր զենք բռնում, ընկերների հետ որսի գնում, բայց երբեք կենդանիների վրա չէր կրակում: Ասացի՝ զգույշ կլինես, Էդգար, ասաց՝ հա, մամ, անպայման: Դրանից հետո սեպտեմբերի 26-ին զանգեց, ասաց, որ երկու նկար է ուղարկել  ինձ, խնդրեց, որ ընկերներին ուղարկեմ: Ես պատերազմի մասին անգամ չգիտեի, չէի հետևում, շորեր էի առել, որ որդուս ուղարկեմ: Սեպտեմբերի 28-ին զանգեց, ասաց՝ մամ, աղոթում եմ քեզ համար, ասաց, որ դիրքեր են տանում, զարմացել էի, թե նորակոչիկներին ինչի պիտի դիրքեր տանեն: Գնացի հարևանիցս մի քանի հարց ճշտելու, տեսա, որ լացում են, որովհետև նրա տղան ևս ծառայում էր, ասաց՝ պատերազմ է, զարմացել էի, թե ինչ պատերազմ»:

Մայրը որդուց զանգ է ստացել նաև սեպտեմբերի 30-ին, որը վերջինն է եղել, ասել է, որ ապահով է ու անհանգստանալու կարիք չկա, եթե հարմար լինի՝ ինքը կզանգի:

Հերոսն ընկել է հոկտեմբերի 3-ին: «Ինձ չէին ասում, որ զոհվել է, ասում էին, թե վիրավոր է, խնայում էին ինձ, որովհետև առողջական խնդիրներ ունեմ: Ասում են, որ օդանավի մեջ է զոհվել: Համակերպվել չի լինում, գնալով կարոտը խորանում ու ծանրանում է, կարոտում եմ ամեն շարժումին, ձայնի տոնայնությանը, ամեն բառին, երբ մտնում էր տուն ու կանչում՝ մամ ջան»: 

Մայրը որդու երդման արարողության նկարներն անգամ չունի, խնդրել է, որ գոնե գտնեն, բայց չի էլ հասկացել, թե ում է անհրաժեշտ դիմել, որովհետև Էդգարն իրեն հատուկ փակ բնավորությամբ ոչ մի մանրամասներ չի ասել իր ծառայության մասին, չի ասել, թե ով է հրամանատարը, թե ովքեր են իր հետ ծառայում:

«Ասում են՝ հրետանակոծվել է Ասկերանի այն զորամասը, որտեղ երդում է տվել: Ոչինչ չգիտեմ, ոչինչ չեն ասում, հստակ չգիտեմ անգամ, թե որտեղ է զոհվել Էդգարը: Էդգարի զոհվելուց հետո ինձ նրա ընկերը գրեց, հետաքրքրվեցի, թե ինչ վիճակում են, հրամանատարը կա, թե չէ, ասաց, որ կա, բայց այստեղ ինձ խաբում էին: Էդգարի զոհվելու տեղանքի մասին նա էլ չգիտեր, ասաց, որ 26 հոգով դիրքեր են բարձրացել, բայց 6-ով են իջել: Ավելի ուշ մի աղջիկ զանգեց ինձ, ասաց, որ լրատվամիջոցներում նկարն էր տեսել Էդգարի, ասաց, որ 10 օր Էդգարի հետ Եղնիկներում է եղել, նա ևս վիրավոր է, սպասում եմ, որ ինքը գա, պատմի Էդգարից»,-պատմում է մայրը:

Էդգարը հուղարկավորված է Եռաբլուրում, տապանաքարը բարերարների օգնությամբ է կառուցվել, մայրն ասում է, որ այս ամբողջ ընթացքում նրան բարերարներն են օգնում, իսկ պետության կողմից դեռ որևէ աջակցություն չի տրամադրվել: Տիկին Շուշանիկը պատմում է, որ ինքը ևս հաշմանդամություն ունի, որի համար էլ նպաստ էր ստանում, սակայն հիմա նպաստից զրկել են, որովհետև պիտի զոհված որդու հատուցման գումարը ստանա:

Կամ բոլորս միասին պայքարում ենք ինքնիշխան Հայաստան ունենալու համար, կամ մեր հայրենիքը ադրբեջանացվում է․ Էդմոն Մարուքյան«Մեր ձևով» շարժմանն է միացել արդեն 11,000-րդ կամավորը, ինչը խոսում է մարդկանց` հայրենիքի հանդեպ պատասխանատվության բարձր զգացման մասինԵվս մեկ տեսանյութ Վայոց Ձորի մարզ իրականացրած աշխատանքային այցից․ «Մեր ձևով»Հովիկ Աբրահամյանը կապ չունի 5330 հա հողատարածքի վարձակալության հետԲեռլինը կործանիչներ է տեղակայում Լեհաստանում՝ ռուսական անօդաչու թռչող սարքերի ներխուժումից հետոԿարագուլյանի և Թովմասյանի մասնակցությամբ «Անորան» դարձել Է Google-ի որոնման ամենանորաձև ֆիլմը ՀՀ-ում կարմրուկի տեղական դեպքեր չեն գրանցվել 2024 թվականի սեպտեմբեր ամսից․ ՀՎԿԱԿ «Առաջարկ Հայաստանին» նախագծի շրջանակներում երիտասարդների համար հայտարարված մրցույթի արդյունքներն ամփոփվել են․ Իվետա ՏոնոյանԱրամ Ա Վեհափառ Հայրապետը կմեկնի Կիպրոս Մրգաշատ գյուղում այրվել է անասնակեր ԿԳՄՍ նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակված լուրը, ըստ որի՝ Հասմիկ Ավագյանն ընդունել է Յուրի Սաքունցին, սպորտային քաղաքականության անտեղյակության դասական օրինակ է Դատարան են հանձնվել Զորականում անչափահասին առևանգած մեղադրյալների վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը «Ո՞նց կարելի էր ստանալ այսպիսի պլան և չընդգրկել բանակցություններում». ընդդիմությունը վստահ է՝ կարելի էր խուսափել պատերազմիցԱրտառոց դեպք՝ Երևանում Դպրոցներում վիրուսները գլուխ են բարձրացրել․ դասարանում 28 երեխայից 4 հոգի է դասի եկել ԱրարատԲանկը մասնակցել է WEPs «Կանանց հզորացման սկզբունքները Հայաստանում» համաժողովինԱրմավիրի պարեկները հայտնաբերել են խարդախության մեղադրանքով հետախուզվողի Յունիբանկի անժամկետ պարտատոմսերը ձեռք բերվեցին գրեթե մեկ օրում «Զանգեզուրի միջանցքը» ռազմավարական նշանակություն ունի․ Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավար Սյունիքի կայուն զարգացումը շարունակում է մնալ առաջնահերթություններից․ Վահագն Խաչատուրյանը՝ Սյունիքի մարզպետին 10 հազար դոլար․ Երևանում անօրինական միգրացիա կազմակերպելու դեպք է բացահայտվել Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Ինչի մասին է վկայում ձեռքի քորը«Եթե ձեր ընտրած մասնագիտությունը թեկուզ աննկատ ծառայի մարդկանց, ձեր գործը կդառնա աղոթք». «Դասավանդիր հանուն Հայաստանի»-ն փոխում է կրթության որակըԴիվանագիտական նորմերի խախտում. Ռուսաստանից արձագանքել են Փաշինյանին Մեսսին չի մասնակցի Ֆինալիսիմային․ արգենտինացին հանդես է եկել հայտարարությամբ Ժողովրդի կամքը հիմա աննախադեպ կերպով ճնշվում է․ Մենուա ՍողոմոնյանՄեծ մենաշնորհները պետք է ազգայնացվեն, դրանք պատկանում են ժողովրդին․ Հրայր Կամենդատյան Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի Նախագահությունը նախաձեռնել է Հայ Առաքելական Եկեղեցու և Հայաստանում Քրիստոնեության պաշտպանության նախաձեռնող խումբ 42-ամյա կնոջը սպանողին գտել են․ ով է նա. մանրամասներ Արշակ սրբազանը այս վարչախմբի պատվերով կալանավորված 4-րդ եպիսկոպոսն է. Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանը Եվրոպայում խաղաղասեր է ձևանում, բայց հակառակն է անում Իշխանության` ամեն գնով պահպանումը ուղիղ ճանապարհ է դեպի բռնապետություն․ Հովհաննես Իշխանյան Ինչ է սպասվում դեկտեմբերի 10-13-ը. կարևորԶՊՄԿ-ի համար ակնհայտ է, որ հանքարդյունաբերությունը, հակառակ տարածված միֆի, իրականում գիտահեն ճյուղ է. Արմեն ՍտեփանյանՓաշինյանական իշխանությունը նույնիսկ քրգործերն է փնթի կարում Դեպի ուր է տանում քեզ ճակատագիրը. ընտրիր պատկերըՍամվել Կարապետյանի ապօրինի կալանքի երկարաձգման դեմ մեր բողոքները վարույթ են ընդունվել. Արամ Վարդևանյան Կանխել են քաղաքացու ինքնաuպանության փորձը Հաղթանակ կամրջից․ ինչ է հայտնի Բոլոր քննիչները, դատավորները Աստծո անեծքին ու պատժին են արժանանալու, մղկտալու են ամբողջ կյանքում Հայաստանի երրորդ գյուղում մարդիկ ոչ մի բանով չեն զբաղվում, իշխանությունն ասում է` Սերժ Սարգսյան, Ռոբերտ Քոչարյան. Նարեկ Կարապետյան (տեսանյութ) Կենսաթոշակները 50%- ով պետք է բարձրանան. «Հայաքվեն» ստորագրահավաք է նախաձեռնում. ասուլիսՀորոսկոպի 3 նշան, որոնց կայցելի դժբախտությունը այս տարվա վերջինՓաշինյանի ձեռամբ ադրբեջանցի հատուկ ջոկատայինները, պատրաստված խմբերը գալու են ու շատ «խաղաղ» տեղավորվելու են Հայաստանում. ադրբեջանագետ Եվրամիության արևային հզորությունները հինգ տարում կրկնապատկվելու են Արշակ Սրբազանը կալանավորվեց 2 ամսով Խաղաղության պատրանք․ Փաշինյանի խոստումներն ու մեր իրականությունըՔաղբանտարկյալ տերմինը Արշակ սրբազանի նկատմամբ այնքան էլ կիրառելի չէ Մոսկվայում տեղի է ունեցել Արևելագիտության ինստիտուտի ուսանողական ինտելեկտուալ մրցույթ Ռուսներին այլևս թույլ չեն տա մուտք գործել Վրաստան առանց այս փաստաթղթի