Խաղաղապահներն ու ադրբեջանցիները միմյանց ուղղությամբ օդ են կրակել
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՆախորդ օրը Արցախում իրավիճակն այնքան լարված էր, որ խաղաղապահներն ու ադրբեջանցիները միմյանց ուղղությամբ օդ են կրակել, առայժմ՝ օդ։ Այս մասին, հյուրընկալվելով NEWS.am-ին, TALK TIME հաղորդմանը տված հարցազրույցում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Արգիշտի Կիվիրյանը։
Նրա խոսքով, ոչ ոք չի կարող կանխատեսել, թե ինչ իրավիճակ կլինի, եթե Ռուսաստանը չկարողանա հաստատել ե՛ւ իր խաղաղապահների պաշտպանությունը, ե՛ւ տեղի բնակչության. որքան շատ ռուսական կողմը զիջի, այնքան իրավիճակն ավելի վատ կլինի հենց իր համար։
Կիվիրյանը Փառուխ-Քարագլուխ հատվածում իրավիճակը շատ լարված անվանեց։
«Ադրբեջանցի զինվորների որոշակի քանակ լքել են գյուղը, բայց ընդհանուր առմամբ մնում են ե՛ւ Փառուխում, եւ՛ Քարագլխի բարձունքի հատվածներից մեկում (մյուս հատվածում Արցախի Պաշտպանության բանակի ներկայացուցիչներն են)։ Իրավիճակը ցանկացած պահի կարող է պայթել, առավել եւս, որ Ադրբեջանն օգտագործում է ժամանակն իր հատվածում ականանետային հաշվարկներ տեղակայելու համար։ Նման զենքի կիրառումը հայկական կողմի բազմաթիվ զոհերի կարող է հանգեցնել։
Փառուխ գյուղում ռուս խաղաղապահներ կան, սակայն նրանք մինչ այժմ չեն կարողացել հասնել նրան, որ բոլոր ադրբեջանցի զինծառայողները վերադառնան իրենց ելման դիրքեր»,- ընդգծեց վերլուծաբանը։
Այս բոլոր գործընթացները, նրա գնահատմամբ, կանխատեսելի էին, քանի որ Արցախի հարցը լուծված չէ, Արցախի մնացած տարածքի վրա Ադրբեջանը վերահսկողություն չունի։
«Այնտեղ ապրում է հայ բնակչություն, եւ ադրբեջանցիները չեն հրաժարվի իրենց հավակնություններից եւ Արցախի մնացած հատվածում իրենց տիրապետությունը հաստատելու փորձերից։ Սրա հետ կապված՝ նրանք լարվածության մեջ են պահում տեղի բնակչությանը, գնդակոծում են գյուղերը, Արցախը զրկում են գազից ու ջրից, կփորձեն զրկել էլեկտրաէներգիայից, անընդհատ կփորձեն առաջ շարժվել։
Բաքուն իր ներկայիս գործողություններով փորձում է ստուգել Հայաստանի, Արցախի իշխանությունների, ռուս խաղաղապահների, Մոսկվայի, միջազգային հանրության արձագանքը, ստեղծել նոր «կարմիր գծեր» եւ հասկանալ, թե որ ուղղությամբ կարող է առաջ շարժվել, եւ որ ուղղությամբ՝ դադար տալ։
Այն կարծիքը, թե Ադրբեջանը փորձում է երկրորդ ճակատ բացել Ռուսաստանի դեմ, հիմքեր ունի՝ որքան Ռուսաստանը խորը խրվի ուկրաինական ճահճում, այնքան մեծ կլինի երկրորդ ճակատ բացելու ցանկությունը։ Այդ ճակատներից մեկն էլ Արցախն է։
Ուկրաինայի պաշտոնյաները չեն թաքցնում դա՝ հայտարարելով, որ կցանկանային Ռուսաստանի համար երկրորդ ճակատ տեսնել Ղարաբաղում եւ Վրաստանում։ Վրաստանում դա մերժել են, իսկ Ադրբեջանը լռում է։ Բաքուն հենց կփորձի օգտվել այս շատ հարմար պատրվակից։ Նրանք ստուգում էին՝ կարող են արդյոք խաղաղապահները լուծել գազի հարցը, խաղաղապահները գազի հարցը չկարողացան լուծել, հետո առաջ գնացին։
Ռուսական ռազմաքաղաքական որոշ շրջանակներ կարծում են, որ Մոսկվան ոչ մի տեղ չպետք է զիջումների գնա, քանի որ դա կարող է հանգեցնել պետական աղետի։ Այսօր Ռուսաստանի ճակատագիրը կշեռքի նժարների վրա է, եւ ցանկացած զիջում կարող է որպես թուլություն ու վախ մեկնաբանվել։
Եթե ռուսական կողմը կամք չդրսեւորի ու կոշտ չարձագանքի, ապա Արցախում կարող է ստեղծվել մի իրավիճակ, որի դեպքում զոհ կարող են դառնալ հենց խաղաղապահները։ Եթե Ռուսաստանը վճռական գործողություններ չձեռնարկի Արցախում, նրա հեղինակությունը կարող է հավասարվել զրոյի, եւ նա կարող է զրկվել տարածքներից։ Եթե հասկանան, որ Ռուսաստանը վախենում է կամք դրսեւորել այս ուղղությամբ, ապա կօգտվեն նաեւ այլ ուղղություններից։ Առավել եւս, որ այսօր շատ պետություններ տարածքային պահանջներ են ներկայացնում Ռուսաստանին։ Նույն ադրբեջանական շրջանակները հայտարարել են, որ Դերբենտը ադրբեջանական քաղաք է։
Այդ հարցով, առաջին հերթին, պետք է զբաղվեն ռուս խաղաղապահները, քանի որ նրանք որոշակի պարտավորություններ են ստանձնել, այդ թվում՝ տեղի բնակչության պաշտպանությունը։ Հայաստանը պետք է ամեն կերպ պարտավորեցնի ռուսական կողմին, որպեսզի վերջինս կատարի իր պարտավորությունները՝ անկախ այլ ուղղություններում տիրող իրավիճակից»,- հավելեց վերլուծաբանը։