Կա՛մ... կա՛մ.... մայրաքաղաքային ընտրությունների ստուգատեսը. «Փաստ»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Սեպտեմբերի 17-ին սպասվում են Երևանի ավագանու, կամ, ինչպես հանրության մեջ է արմատավորված, քաղաքապետի ընտրություններ. երեկ քարոզարշավն արդեն մեկնարկել է։ Ընտրություններին մասնակցելու համար հայտ է ներկայացրել 14 քաղաքական ուժ՝ 13 կուսակցություն և մեկ դաշինք։ Այն, որ պատկառելի թվով ուժեր են մասնակցում Երևանի ավագանու ընտրություններին, ինքնին ցույց է տալիս դրա նկատմամբ մեծ հետաքրքրությունը։ Բայց... Այստեղ կան մի շարք նրբություններ:
Նախ՝ նշենք, որ խորհրդարանական ընդդիմությունը ներկայացնող ուժերը չեն մասնակցում այս ընտրություններին, ինչը որոշ շրջանակների համար առիթ է դարձել նրանց քննադատելու՝ այն կոնտեքստում, թե լավ առիթ է ստեղծվել ընտրություններին մասնակցելու և իշխանություններին պարտության մատնելու համար։ Սակայն հետաքրքիր է, որ ոմանք, այդ թվում՝ այդ նույն շրջանակները, նախկինում մեղադրում էին նշյալ ուժերին խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցելու համար, թե դրանով լեգիտիմացնում են Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը։ Կամ էլ նշում էին, որ եթե երկրորդ և երրորդ նախագահների ղեկավարած ուժերը չմասնակցեին խորհրդարանական ընտրություններին, ապա Նիկոլ Փաշինյանը հաղթելու հնարավորություն չէր ունենա, քանի որ հանրության մի մասը, վախենալով նախկին նախագահների իշխանության գալու հեռանկարից, նորից ձայն տվեց Փաշինյանին։Նույն կերպ էլ, երբ խորհրդարանական ընդդիմությունը փողոց էր դուրս գալիս, հիմա էլ մեղադրում էին, թե նախկին նախագահների մասնակցությունն է պատճառը, որ քիչ մարդ է դուրս գալիս փողոց։
Տարրական գրագիտություն ունեցող ցանկացած մեկին պարզ է՝ այս ամենը պարզ մանիպուլ յացիա էր, խայտառակ պարտությունից, հազարավոր զոհերից, տարածքների կորստից հետո Նիկոլ Փաշինյանի վերընտրվելու ամոթալի փաստը լղոզելու, դրա համար «մեղավորներ» գտնելու հնարք: Բայց... Ենթադրենք, թե այս «մեղադրանքներն» ինչ-որ հիմք ունեն, այդ դեպքում հարց է ծագում, թե ի՞նչ նպատակ ունի Երևանի ավագանու ընտրություններին նրանց չմասնակցելը քննադատելը: Սա՝ մեկ: Մյուս կողմից՝ նույն խորհրդարանական ընդդիմությունը տևական ժամանակ փողոցային պայքարից ձեռք է քաշել, իսկ փողոցն այդպես էլ մնացել է դատարակ, թմբկահարվող «հարյուրհազարները» այդպես էլ փողոց դուրս չեն գալիս: Եվ վերջապես՝ այսօր հնարավորություն է ստեղծվել լայն ընտրություն կատարելու 14 քաղաքական ուժերի միջև, որոնց շարքում չկան ո՛չ առաջին, ո՛չ երկրորդ, ո՛չ երրորդ նախագահների կողմից ղեկավարվող ուժերը:
Ճիշտ է, հանուն արդարության պետք է նշել, որ այդ ուժերի մի մասն իշխանություններին սպասարկելու խնդիր է լուծելու, այսինքն՝ Նիկոլ Փաշինյանի սատելիտ ուժեր են ու չեն էլ թաքցնում դա։ Առնվազն 6-7 ուժ սպասարկում է Նիկոլ Փաշինյանի շահերը՝ նպատակ ունենալով ինչ-որ աներևակայելի հրաշքով ավագանիում տեղեր ունենալու դեպքում կոալիցիա կազմել իշխանությունների հետ, քանզի ակնհայտ է, որ ՔՊ-ի համար անհնար է լինելու մեծամասնություն կազմելը։ Ավելին, բոլոր հարցումները ցույց են տալիս, որ արդար ընտրությունների դեպքում 20-25 տոկոս հավաքելը երջանկություն կլինի ՔՊ-ի համար: Այս հանգամանքը կա: Սակայն փաստ է նաև, որ այս ընտրությունները կարևոր ստուգատես կարող են դառնալ ոչ միայն մունիցիպալ դաշտում, այլև համապետական մակարդակում: Բանն այն է, որ իշխանության ու նրա սատելիտների կողմից ամեն ինչ արվելու է ավագանու ընտրությունները մաքսիմալ ապաքաղաքականացնելու, դարձնելու սոսկ քաղաքային տնտեսությանը, քաղաքի խնդիրներին նվիրված ընտրարշավ:Այնինչ, ցանկացած ընտրություն, առավել ևս՝ համամասնական ընտրակարգով, ինքնին քաղաքական է: Իսկ առկա վիճակում, շատ ավելի կարևոր է, թե ընտրություններին մասնակցող ուժերը որքանով են արմատական դիրքերից հանդես գալիս ու իրենց առաջ ամբողջական իշխանափոխության խնդիր դնում։
Արդեն իսկ պարզ է, որ, կարծես, գոնե 2-3 ուժ հենց այս դիրքերից է հանդես գալիս։ Հնարավոր է՝ նրանց թիվը մի փոքր ավելանա, թեպետ հավանականությունը մեծ չէ: Այնպես որ, երևանցիները հնարավորություն ունեն գնալ այն ուժերի հետևից, որոնք կողմնակից են ամբողջական իշխանափոխությանը և կարծում են, որ մայրաքաղաքային ընտրությունները կարող են դրա համար լավ հիմք դառնալ: Ընտրություններից հետո ինչոր նոր մեղադրանքներն այլևս չեն աշխատելու. կրկնում ենք՝ նախկին նախագահներն ու նրանց ղեկավարած ուժերը չեն մասնակցում, սատելիտ ուժերը ակնհայտ են, արմատական դիրքերից հանդես եկողները՝ համարյա նույնպես։ Մի խոսքով, այս ընտրություններում միայն մի խնդիր կա՝ կա՛մ կողմ ես ՔՊ-ին, կա՛մ դեմ ես ՔՊ-ին, այլընտրանք չկա։
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում