«Մեր փոքր եղբայրը դարձավ կյանքի շարժիչ ուժը». տանկիստ-մեխանիկ Էդմոն Մնացականյանը զոհվել է հոկտեմբերի 2-ին Ջրականում, տուն «վերադարձել»՝ վեց ամիս անց. «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ![«Մեր փոքր եղբայրը դարձավ կյանքի շարժիչ ուժը». տանկիստ-մեխանիկ Էդմոն Մնացականյանը զոհվել է հոկտեմբերի 2-ին Ջրականում, տուն «վերադարձել»՝ վեց ամիս անց. «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/06-11-23/e12f5665fdce06b4a7138b94b66425a9.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Էդմոնս համեստ, խելոք, ոչ մեկին չնեղացնող երեխա էր, բարի էր ու անկեղծ, հոգատար ընտանիքի անդամների նկատմամբ, ազնիվ ու անսահման ընկերասեր: Մեր տարիքային տարբերությունը մեկ տարուց մի քիչ է ավելի: Երբ եկավ Էդմոնի բանակ զորակոչվելու շրջանը, շատ մտերմացանք, բայց, ավաղ, չհասցրեցինք մեր ավելի հասուն տարիքը վայելել, ընկերություն անել»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Էդմոնի քույրիկը՝ Անուշը:
Էդմոնը փոքր տարիքից զբաղվել է սպորտով, երկար տարիներ հաճախել է ֆուտբոլի, կարատեի և լողի: Դպրոցում լավ է սովորել: «Իր տեսակով հոգատար և ուշադիր էր բնության նկատմամբ: Մինչև բանակ գնալը՝ 2019 թ.-ին ընդունվեց Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան: Սիրում էր տանը բույսեր աճեցնել, հիմա էլ մայրիկը շարունակում է Էդմոնի աճեցրած կծու պղպեղն օգտագործել տարբեր ճաշատեսակների պատրաստման ժամանակ: 15-16 տարեկան էր Էդմոնը, մայրիկը գնաց փոստ՝ առաքման միջոցով տեղ հասած նրա պատվերը ստանալու: Հերթ էր կանգնել, փոքրիկ տուփը վերցրել ու տուն եկել:
«Էդմո՛ն, ի՞նչ ես պատվիրել, գիտե՞ս, թե որքան եմ հերթում սպասել»: Տուփը բացեցինք, ներսում սերմեր էին: Մենք Աբովյանում ենք ապրում, բայց փոքր տարիքից հայրիկի հետ գնում էինք Մայակովսկի գյուղի մեր հողամասը, այնտեղ ծառ էինք տնկում, բերքահավաք ու այլ աշխատանք անում: Երևի թե հենց այդտեղից էլ առաջացել էր Էդմոնի սերը հողի ու բնության նկատմամբ: Մեծ նպատակներ ուներ, ցանկանում էր սեփական ջերմոց ունենալ, լոլիկ ու սունկ աճեցնել, մինչև հիմա սերմերը իր դարակում դրված են»,-նշում է զրուցակիցս:
Հիմա Էդմոնի երազանքը նրա ընտանիքն է կյանքի կոչում. կա նրա անունով հողամասը, որի հետ կապված բազմաթիվ ծրագրեր ունեն: «Հայրիկս այդտեղ 200-ից ավելի ծառ է տնկել, ազնվամորու առաջին բերքն էլ արդեն համտեսել ենք: Ծառերը հրաշալի աճում են, երևի թե նրանից է, որ Էդմոնի անունով է ամեն ինչ արվում»: Էդմոնը բանակ է զորակոչվում 2019 թ. հուլիսի 13-ին: Ծառայության առաջին վեց ամիսն անցել է Արմավիրի ուսումնական զորամասում, իսկ հետո տեղափոխվել է Սանասար (Կուբաթլու): Էդմոնը տանկիստմեխանիկ էր: Քույրիկի խոսքով, կարճ ժամանակահատվածում տիրապետել է իր զինվորական մասնագիտությանը, դարձել ուսման մեջ առաջատար և կարգապահ զինվոր, մարտական պատրաստության ժամանակ ունեցել է բարձր ցուցանիշներ: Մինչդեռ, Անուշի խոսքով, նախքան զորակոչվելը եղբայրը գուցե ներքին անհանգստություն ուներ:
«Կարծես չէր ուզում մեկնել բանակ, վերջին շրջանում հատկապես պարփակվել էր: Անտրամադիր էր, տխուր: Երբ արդեն ծառայում էր Արմավիրում, ամեն ինչ շատ լավ էր, իրեն լավ էր զգում: Արցախում էլ հանգիստ ծառայում էր, մեկնում էին Ջրական զորավարժությունների և վերադառնում»: Բայց պատերազմը խլեց բոլորիս հանգստությունը: «Սեպտեմբերի 27-ին և 28-ին Էդմոնը զանգել է, իր հետ խոսել ենք, կապի մեջ եղել: Ձայնը նորմալ էր, ամեն ինչ կարգին էր թվում: Գուցե հայրիկի հետ անկեղծացել է, բայց մեզ հետ զրույցում ասում էր՝ ամեն ինչ կարգին է, որևէ բանի պակաս չունեմ: Էդմոնն առաջնագծում է եղել, ինչի մասին չենք իմացել»: Էդմոնի կռիվը տևել է մինչև հոկտեմբերի 2-ը. այդ օրը նա վերջին անգամ խոսել է ընտանիքի անդամների հետ: «Առավոտյան զանգեց, յոթն անց հիսուն էր, մի քանի րոպե խոսեցինք: Բոլորով հավաքվեցինք՝ ծնողներս, փոքր եղբայրս և ես, ու սկսեցինք զրուցել: Վերջին օրերին ձայնի մեջ փոփոխություն էր զգացվում: Զրույցի վերջում մաման ասաց՝ Էդմո՛ն, գլխարկդ դի՛ր, չմրսես: Ու զանգն անջատվեց, անգամ իրար հրաժեշտ չտվեցինք: Սկսեցինք զանգահարել հրամանատարին, ասում էր, որ որևէ բանից տեղյակ չէ»:
Էդմոնը զոհվել է Ջրականում, պայթյուն է եղել, գնացել է տղաներին օգնության, վիրավորներից ոմանց կարողացել են դուրս բերել մեքենայով, բայց Էդմոնն, ավաղ, չի վերադարձել: «Այնքան ուժ է ունեցել իր մեջ, որ տեսել է՝ երկնքից կրակ է թափվում, և գնացել է օգնության»: Անուշն ասում է՝ եղբայրը սրտաբաց էր, ամեն կերպ փորձում էր օգնել բոլորին: Զոհվեց, երբ օգնության հասավ զինակից ընկերներին: Էդմոնը տուն է «վերադարձել» զոհվելուց վեց ամիս անց, թշնամին է փոխանցել նրա մարմինը: «Հայրիկս օրերով գնում էր Արցախ, մի օր հեռախոսը գտավ, փոքրիկ Աստվածաշունչը ևս իրերի մեջ էր եղել, բայց այրված վիճակում: Այնտեղ իրենք ասում էին, որ Էդմոնն անհետ կորած է, բայց Հայաստանի Հանրապետությունը հոկտեմբերի 6-ին հրապարակում է նրա անունը զոհվածների ցուցակում: Վիրավորում է ստացել ու միանգամից զոհվել, վիրավոր տղաներից մեկն ասել էր, որ տեսել է Էդմոնին ընկած: Մենք, իհարկե, չէինք հավատում: Հիվանդանոցներից մեկում տղաներից մեկ ուրիշը հավանաբար Էդմոնին ինչ-որ մեկին էր նմանեցրել, ասել, որ Էդմոնին առաջին օգնություն է ցույց տվել, և մեքենան նրան տեղափոխել է հոսպիտալ: Սա մեզ հույս տվեց…»:
Բայց իրականությունն այլ էր, Էդմոնի մարմինն անճանաչելի էր, ԴՆԹ անալիզը «վստահեցրեց», որ նա է, Անուշն ասում է՝ հանդերձանքը ևս հավաստող գործոն է դարձել: Ընտանիքներից յուրաքանչյուրն ապրելու, կյանքից կառչած մնալու, կյանքին հավատալու իր բանաձևն է գտնում: Էդմոնի ընտանիքը ևս այն գտել է: «Մեր միակ մխիթարությունն Աստված է, գիտենք, որ հանդիպելու ենք Էդմոնին: Եթե չհավատանք դրան, ամեն ինչ շատ անիմաստ է դառնում: Մյուս կողմից՝ բոլորիս ապրելու շարժիչ ուժը դարձավ Արգիշտին: Եթե նա չլիներ, մենք երևի թե կխելագարվեինք:
Էդմոնը լրիվ այլ սիրով էր սիրում մեր փոքր եղբորը, բոլորից առավել: Տան փոքրն էր, իր հանդեպ սերն ու ուշադրությունն էլ այլ էր: Մինչև հիմա Արգիշտին պահպանում է նամակները, միշտ զրուցում էին, թե ինչ են արել օրվա ընթացքում, Էդմոնը նկարներ էր ուղարկում, ձայնային հաղորդագրություններ: Ասում էր՝ ախպե՛րս, սպասի, գալու եմ միասին լողի գնանք, ծրագրեր էին կազմել, թե ինչ են անելու և ուր են գնալու: Էդմոնը բանակ էր զորակոչվել հուլիսի 13-ին, երկու տարի անց նույն օրը պետք է զորացրվեր, իսկ հուլիսի 20-ին մեծ շուքով նշեինք իր վերադարձն ու մեր փոքր եղբոր ծննդյան օրը: Եթե Արգիշտին չլիներ, ես, անկեղծ, չգիտեմ, թե ծնողներիս ու իմ կյանքն ինչպիսին կլիներ: Եթե նա ինչ-որ տեղ է գնում ու մի քիչ ուշանում, բոլորս իրար ենք խառնվում: Եթե մեկ խոսքով ասեմ՝ մենք իրենով ենք ապրում, ինքն է մեզ ուժ տալիս: Եվ, իհարկե, Էդմոնի հետ մի օր հանդիպելու հույսը»:
Հ. Գ. - Էդմոն Մնացականյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով: Հուղարկավորված է Աբովյանի պանթեոնում:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](disc/07-11-23/eec89d76ac4e2fe2397c0e997f27335e.jpg)
![](disc/07-11-23/055e5be2ebb55d6eacabb10805a38dc7.jpg)
![](disc/07-11-23/59efce69e7de16c4cefa85ce995d3310.jpg)
![](disc/07-11-23/4058d4245958087fc8caabfdf6864e25.jpg)
![](disc/07-11-23/c073ecd84e2b576177857a241fb2d67c.jpg)
![](disc/07-11-23/77e79555932fd33dca90fffc3b3ca25a.jpg)
![](disc/07-11-23/ccbb528dbc92b46b265c9b6f8dd649f4.jpg)
![](disc/07-11-23/400b5cf83fe27c46acc8f18034585bee.jpg)
![](disc/07-11-23/05ccb1136c9c41d3f355643b869295da.jpg)
![](disc/07-11-23/fa54582994413d215af69766ccae0486.jpg)
![](disc/07-11-23/579addd0cf018f625678acd7ebe6b050.jpg)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/1390a5e46b9ed73144f9979f6baeff29.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/4acdf7bc1adbb743168c665df3163129.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/bb0e12dde4223a20de5c9d2afd5bc1d2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/dca16a00b342003525df44dd42c57c00.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/2cff558f68bc43e685b7dc79b09a7fd9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/781b590e037421b812cf9285a5dbbedb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/0e1639d6a5d4e66eec141982873c8138.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/8f0adcad7439c9888987de5931c03aaa.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/564214493840eabd0ad5feda38259c8a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/71171f01630b4d4d1c3cbf05295ea3f7.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/f453c17af85c488d3b91423cd34d03b1.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/2027f2fba66176b15623f120aa7085cf.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/f3e8ba873ae8cfeefbe8f609e94e6136.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/5b46ac577ae6b63dfcc2b10d3282e445.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/db66513b2713c07f2c5eeed857d4ca85.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/6cd8a823f47f39e28ee16660426c559c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/ba98682c58c80e5a46b7602f7a825906.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/53f4881ab5a344136aeeb79855b3040a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/8b3cdb734fe271af3c953f922cd43924.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/903faea2fc1d32f754e3d78fc5bc379a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/5746582a6bbd57513c0d49e915fda576.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/845c6e173823841fd770532829edbfb2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/b372a385804c6ff363c61214f08140b4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/80a364a9cbe2318a0723de5bedacdce2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/b3e88d2e7feef0397c14e6032e9b06e7.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/a9257ea0e6fe571f077f60d4d610bd13.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/5e85cfb6d8d9ad9c85988e98fe3d4426.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/3ba17dea8e8215a15aa43441fb4810e0.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/58946be42be2b4c600b3e1765d8cb6d0.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/6ac4ab6209bdc2c48280bf748d1f7d7a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/a366e6be3607da715626281a9c80bdbb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/9ad0b1285b211c215699d0ba8c15a9ee.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/09d17b2cfae17722391dd4cf3def8343.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/35a3fb85549980a3df4652d17ca63efa.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/97d911639fa838ff94a5d39ea6503237.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/a649f3960abb2a4705557a747ec7a37e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/f138147a43bba05e6e222368cfb286f9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/61c50d1cb79ab0be200bcb0b5b603905.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/1bd8f69c32bda0bda02c05a3d94f9921.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/6140545bb784729b982f3f4511709f72.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/735e746152194ea664521b148676f188.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/4f67c213e8543675da34cb0807510b9b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/93e8f38a61fc723f4195f662d510d80b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/64391194bfb5fdf1dcaccfc3d3d953fd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/2a72ee112ebcb7a831051facbe08b11e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/b41c28a1543ceee30982d7542fce1365.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/c773d8f104f71a074582bb44369f761d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/809c950590e5ea68b8a9f9ec6ac125cc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/16-06-24/0d6c00c5e77ff6cd985f6da5d8ba07f3.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/16-06-24/313ce5451ca03e7ece1339505017d31c.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)
![](banners/venus.jpg?v3sd2s)