Հայկական հոկեյ՝ մի՞ֆ, թե՞ իրականություն․ «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Գիտե՞ք, որ հոկեյը Հայաստանում եղել է դեռ խորհրդային տարիներին։ Չէ, խորհրդային Հայաստանում պրոֆեսիոնալ ակումբներ կամ, ինչպես ասում էին այն ժամանակ, «վարպետների թիմեր» չկային, բայց հոկեյ կար: Դեռևս 1962 թվականին Սվերդլովսկում ԽՍՀՄ ժողովուրդների սպարտակիադայում է նկատվել ՀԽՍՀ թիմը, որը արդյունքում զբաղեցրել է 12-րդ՝ վերջին տեղը։ Հետո հայերն այլևս չեն խաղացել սպարտակիադայի մրցաշարերում, բայց վետերանների թիմերը ցուցադրական ելույթներով այցելել են Երևան։ Հայաստանի հոկեյի ֆեդերացիան՝ Կարեն Խաչատրյանի գլխավորությամբ, հիմնադրվել է 1999 թվականին և նույն թվականին էլ անդամագրվել Հոկեյի միջազգային ֆեդերացիային։ Երկրի առաջին առաջնությունը կայացել է 2001 թվականին, և Երևանի ՀԱՍԿ-ը դարձել է հայկական հոկեյի առաջին ոսկու սեփականատերը։ Հետո երկար տարիներ երկրի հոկեյը, ինչպես ասում են, եփվել է սեփական հյութի մեջ։ Ճեղքումը տեղի է ունեցել միայն մեկուկես տասնամյակ անց։
Երևանի «Արարատը» անսպասելիորեն հայտնվել է Բելառուսի բարձրագույն խմբի առաջնությունում: Այ, այդպիսի էկզոտիկա... Սակայն բելառուսական թիմերը ստիպված չեն եղել մեկնել Երևան։ Փաստն այն է, որ հայերը տնային հանդիպումներն անցկացրել են... Օրշայում։ Բելառուսում «Արարատն» անցկացրել է երկու մրցաշրջան և երկուսում էլ դուրս է եկել փլեյ-օֆֆ։ Սակայն երևանյան թիմին չի հաջողվել հաղթահարել քառորդ եզրափակչի արգելքը, և երկու անգամ էլ նրա ճանապարհը փակել է «Գոմել-2»-ը: Հետո հայերը որոշել են չխաղալ Բելառուսում:Ցանկություն է եղել խաղալ Հոկեյի երիտասարդական լիգայում, սակայն արդյունքում «Արարատն» այդպես էլ այնտեղ չի հայտնվել։ Սա, ըստ էության, հայկական ակումբային հոկեյի մասին։ Անցնենք ազգային թիմին։ Հայաստանի հավաքականն իր նորամուտը նշել է 2004 թվականին Ռեյկյավիկում կայացած 3-րդ դիվիզիոնի աշխարհի առաջնությունում։ Բոլոր չորս հանդիպումներում էլ պարտվելով 2-73 ընդհանուր տարբերությամբ՝ մերոնք զբաղեցրել են հինգերորդ տեղը։
Հաջորդ տարի նրանք մեկնել են ավելի հեռավոր երկիր. երրորդ դիվիզիոնը հյուրընկալվել էր Մեխիկոյին: Մեքսիկական սառույցի վրա ևս արդյունքը նույնն է եղել. կրկին չորս պարտություն 5-142 գնդակների տարբերությամբ և վերջին՝ 5-րդ տեղ։ 2006 թվականին Ռեյկյավիկում հայերն արդեն երրորդն էին (առաջին հաղթանակն էին տոնել 6:0 հաշվով իռլանդացիների հետ մենամարտում), իսկ 2007 թվականին նրանք Իռլանդիա չեն մեկնել վիզայի հետ կապված խնդիրների պատճառով (իռլանդացիներն, ըստ երևույթին, պարտությունից վիրավորված՝ այն չեն տրամադրել): 2008 թվականին Հայաստանի հավաքականը մասնակցել է 3-րդ դիվիզիոնի որակավորման փուլին, զբաղեցրել երկրորդ տեղը, սակայն շուտով որակազրկվել է հոկեյիստների անձնագրերը տրամադրելուց հրաժարվելու պատճառով: Իսկ հետո տեղի է ունեցել ողբերգություն... 2009 թվականին Վրաստանի տափօղակով հոկեյի ֆեդերացիայի նախագահ Դենիս Դավիդովի հետ ավտովթարից վախճանվել է «հայկական հոկեյի հայր» Կարեն Խաչատրյանը։ Նրանց մահը թույլ չի տվել իրականացնել Հարավկովկասյան հոկեյի լիգայի նախագիծը Հայաստանի, Վրաստանի և Թուրքիայի թիմերի մասնակցությամբ։ Իսկ հայերը հետո համաշխարհային ասպարեզ վերադարձել են միայն 2010 թվականին, երբ Երևանում անցկացվել է «B» խմբի 3-րդ դիվիզիոնի աշխարհի առաջնությունը։
Առաջին փուլում տանտերերը հաղթել են բոլոր երեք մրցակիցներին, իսկ երկրորդ փուլում երկու ուժեղագույն թիմերը խաղարկել են միակ ուղեգիրը։ Եվ այստեղ բացթողում է տեղի ունեցել. հայերն անսպասելիորեն զիջել են ԿԺԴՀ-ի ընտրանուն 2:5 հաշվով՝ ի վերջո զբաղեցնելով միայն երկրորդ տեղը։ Սակայն ամենահետաքրքիրը տեղի է ունեցել մրցաշարից հետո: Պարզվել է, որ տանտերերի հինգ հոկեյիստներ ունեին ամերիկյան, բայց չունեին Հայաստանի քաղաքացիություն։ Արդյունքում այդ պատճառով թիմը որակազրկվել է և զրկվել արծաթե մեդալներից։ Իսկ դրան հետևած՝ Հոկեյի միջազգային ֆեդերացիայից վտարումը կասեցրել է հոկեյի զարգացումը Հայաստանում, եթե ընդհանրապես զարգացման մասին կարելի է խոսել:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում