Երևան, 19.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Խմիչք, որ թույլ է տալիս մի քանի ժամով «գնալ» տիեզերք. «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Այահուասկան խմիչք է, որը հնագույն ժամանակներից շամանական ծեսերում օգտագործվել է Ամազոնի ցեղերի կողմից: Դրա հիմնական բաղադրիչը liana Banisteriopsis caapi-ն է (կեչուա հնդկացիների մոտ կոչվում է «ոգիների լիանա» կամ «մահացածների լիանա»): Յուրաքանչյուր շաման ունի այդ խմիչքի իր գաղտնի բաղադրատոմսը, որը կարող է ներառել մի քանի տասնյակ բույս: Ստացվող ալկոհոլային ըմպելիքը լինում է թանձր, դարչնագույն, դառը հեղուկի տեսքով։ Այահուասկայի օգտագործման ապացույցները թվագրվում են առնվազն 1000 տարով, ինչի մասին վկայում է այդ ըմպելիքի բաղադրիչների մնացորդներ պարունակող փաթեթը, որը հայտնաբերվել է 2010 թվականին Բոլիվիայի հարավ-արևմուտքում գտնվող քարանձավում:

Այահուասկայի մասին առաջին գրավոր հիշատակումը կարելի է գտնել Հարավային Ամերիկայի առաջին միսիոներների գրվածքներում (1600-ականների սկիզբ): Այնուամենայնիվ, այդ ըմպելիքը Եվրոպայում ժողովրդականություն է ձեռք բերել շատ ավելի ուշ, քանի որ միսիոներների զեկույցներում այն անվանվել է դիվային ըմպելիք, և Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին մեծ ջանքեր է գործադրել դրանից ազատվելու համար: Արդյունքում այահուասկայի վերաբերյալ գիտական հետազոտությունները սկսվել են միայն 20-րդ դարից: «Ոգիների լիանան» պարունակում է հոգեակտիվ նյութեր, որոնք առաջացնում են էյֆորիա, հալ յուցինացիաներ և հեռատեսության նման էֆեկտներ: Այդ բույսի առաջին հայտնաբերված ալկալոիդը հենց այդպես էլ կոչվում է՝ տելեպատին: Ամազոնի ավազանի հնդիկները այդ ըմպելիքը խմում են կրոնական տոների ժամանակ։ Պրոցեսն ուղեկցվում է շամանական ծեսերով։ Այն ընդունելուց հետո գիտակցության փոփոխված վիճակում գտնվող մարդը կարող է գնալ «ճամփորդության», որտեղ նա հանդիպում է իր նախնիներին և նրանցից խորհուրդներ է խնդրում:

Ընդ որում, դեռ արարողությունից առաջ պետք է ձևակերպել հարցերը: Այդ «ճամփորդության» ընթացքում շամանը անպայման ուղեկցում է մարդու հոգուն և օգնում նրան հաղթահարել փորձությունները և հասնել լուսավորության: Հնդիկները կարծում են, որ այահուասկա ըմպելիքը խմելուց առաջ պետք է մաքրել մարմինն ու հոգին հատուկ դիետաների օգնությամբ։ Միաժամանակ արգելվում է կծու պղպեղի («ոգիների լիանայի» անտոգոնիստը), սոխի և սխտորի (ոգիներին վանող), աղի և այլնի օգտագործումը, խորհուրդ է տրվում նաև սեռապես ժուժկալ մնալ։ Եվրոպացիները հատկապես պետք է հավատարիմ մնան սննդակարգին այս թուրմն ընդունելուց առաջ և հետո, որպեսզի խուսափեն սննդային որոշ տարրերի և դեղամիջոցների հետ ըմպելիքի բաղադրիչների փոխազդեցության բացասական հետևանքներից: Համապատասխան դիետան կարող է ներառել խաշած բրինձ, կարտոֆիլ, հավ կամ ձուկ՝ առանց աղի ու համեմունքների եփած: Իսկ ընդհանրապես, շատ դժվար է գտնել այդ տարօրինակ ըմպելիքը, եթե չունեք ընկերներ, ովքեր կարող են ձեզ ասել, թե ինչպես գտնել դրա վաճառողին:

Իհարկե, նույնիսկ այսօր այահուասկան արտադրվում է միայն Ամազոնում, ուստի այն փորձելը հեշտ գործ չէ, բայց եթե կա մեծ ցանկություն, ապա հնդկացիները կօգնեն այդ հարցում, իհարկե՝ վճարովի։ Նշենք նաև, որ այդ ըմպելիքը խմելուց անմիջապես հետո հնարավոր է փսխում կամ փորլուծություն օրգանիզմի անբավարար պատրաստվածության պատճառով, սակայն որոշ ժամանակ անց գիտակցությունը ընդլայնվում է և տրանս վիճակ է առաջանում։ Ասում են, որ մարմնից հեռանալը հոգուն թույլ է տալիս գնալ տիեզերք, տեսնել տիեզերքի հիմքերը և վերագնահատել կյանքի նկատմամբ վերաբերմունքը: Ըմպելիքի էֆեկտը տևում է մի քանի ժամ։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքի մարզում Վրաերթ Գեղարքունիքի մարզում. 58-ամյա կինը տեղափոխվել է հիվանդանոց Թայվանում տեղի ունեցած հարձակման հետևանքով զոհվել է 4 մարդ, վիրավորվել՝ 5-ը Վարորդը «Volkswagen»-ով վրաերթի է ենթարկել 68-ամյա հետիոտնի․ վերջինը տեղափոխվել է հիվանդանոց «Ինտերի» մեկնարկային կազմը Փողով հոգևոր արժեք չեն գնում․ որքան էլ ունենաք, նույն գաճաճն եք մնալու․ Ավետիք ՉալաբյանԱյժմ մեր թշնամիները գիտեն՝ ոչ ոք չի կարող խաթարել Հայաստանի միասնությունը․ «Մեր ձևով»«Գաղտնազերծված փաստաթղթերի» հետ կապված խաբեության մասին դիտարկումներս ներկայացնում եմ Սփյուռքի մեր անգլախոս հայրենակիցներին․ Մենուա Սողոմոնյան Տասը տիրադավ եպիսկոպոսներին ուղեկցում են դեմքերը փակած ինչ-որ մարդիկ․ Էդմոն ՄարուքյանՀՇՖ-ն ամփոփել է տարվա արդյունքները 36 ժամ ջուր չի լինելու դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին Աշխարհի ամենահայտնի և հեղինակավոր պարբերականներից մեկն անդրադարձել է Հայաստանում կառուցվող Հիսուս Քրիստոսի՝ աշխարհում ամենաբարձր մոնումենտալ արձան-համալիրին․ Իվետա Տոնոյան ՆԱՏՕ-ն հայտարարել է, որ երկարատև պատերազմի համար դաշինքը բավականաչափ դիմացկուն չէ Ռուսաստանը պատրաստ է համագործակցել Եվրոպայի, Մեծ Բրիտանիայի և Միացյալ Նահանգների հետ․ Պուտին Փոքրիկ խմբակի առաջնորդի հրահանգով տարբեր կառույցներ խոշորացույցով քրքրում են Նարեկ Կարապետյանի «դոսյեն» ու ոչ մի բան չեն գտնում․ Մարիաննա ՂահրամանյանԹուրքիայում անհայտ անօդաչու թռչող սարք է վթարի ենթարկվել Ավտովթար՝ Շիրակի մարզում. կա տուժած Սարմեն Բաղդասարյանը նշանակվել է Լիբանանում Հայաստանի դեսպան ՊՍԺ-ի դարպասապահ Մատվեյ Սաֆոնովը կոտրվածք է ստացել Քննարկվել է Երևանում կայանալիք Հրաձգության մեծահասակների ԵԱ-ի կազմակերպմանը վերաբերող հարցեր Ոստիկանության նախկին պաշտոնատար անձը կաշառքի միջնորդության պատրվակով տարբեր անձանցից գումար է ստացել. քրեական վարույթով նախաքննությունն ավարտվել է Արմավիրի մարզի Փարաքար համայնքին կվերադարձվի 0.2 հա մակերեսով հողամաս Դոլարի փոխարժեքը կայուն է. Եվրոն էժանացել է Այդ 10-ը ապաշխարությամբ պիտի վերադառնան, Սուրբ Էջմիածին երկպառակության եկածներն ամոթահար կհեռանան. Հայր Ասողիկ ԿարապետյանԵրևանի ավտոբուսի վարորդները պարգևավճար կստանան Ջրային պարեկները 42-ամյա սևանցու մեքենայում 100 կգ-ից ավելի սիգ են հայտնաբերել Ինչպես են ծեծում Դոն ՊիպոյինՆոշպայի թաքնված վտանգներըԵրեք երեխաների հայրը հանկարծամահ է եղել կոկորդի ցավիցԱրտակ Սրբազան, ինքնամխիթարանքով մի զբաղվիր, քանի որ քո գործած հանցանքն աններելի է․Դավիթ Սարգսյան ԵԶԲ-ն նախատեսում է 2026 թվականին Հայաստանում ներդրումների ծավալը հասցնել 500 մլն դոլարիՀայաստանում մշակույթը զարգանում է խիստ անհավասար․ Մենուա ՍողոմոնյանԿոնվերս Բանկի և Visa-ի արշավի հաղթողներին են հանձնվել մրցանակները (տեսանյութ) Նախ, ուզում եմ ներողություն խնդրել ձեզանից․ ՊուտինՓաշինյանը՝ հանուն մի օլիգարխի շահերի Փաշինյանի թափանցիկ ակնարկները երկաթուղու զավթման մասին Հասարակական առողջացման պրոցեսը. նոր իրականությունՏարեցներին դարձրել են փորձադաշտ՝ ավելացնելով սթրեսն ու անորոշությունը․ Ցոլակ ԱկոպյանՔաղաքի կենտրոնից փորձել են 11-ամյա աղջկա առևանգելՉինաստանում արևային էլեկտրակայանը «արթնացրել է» անապատըՀայաստանի բուհերը՝ համաշխարհային քարտեզից դուրս․ Ատոմ ՄխիթարյանԻնչո՞ւ են ազատվում Շիրակի մարզպետիցՌուբեն, իրականում դու և քո թիմակիցները հովանավորում եք ռազմական հանցագործ թշնամու բանակը․ Մարուքյան Ucom-ի աջակցությամբ «Արևորդի» ՀԿ-ն իրականացնում է «Խելացի թռչնադիտարկում» կրթական ծրագիրը Հովնան Սրբազան, բա որ Արցախի տեսիլքը չես ուզում կորցնել, ի՞նչ գործ ունես արցախուրացի և հայրենուրացի «սրտի եպիսկոպոսապետի» պաշտոնում. Դավիթ ՍարգսյանԻ՞նչ հանգամանքներում է 97 համարի ավտոբուսը հայտնվել ձորում Աղքատության հաղթահարումը պետք է լինի գերակա նպատակ․ Ավետիք ՔերոբյանԱնուշավան Սրբազան, լսիր այս խոսքերդ, հիշիր ասածներդ, ու զզվիր ինքդ քեզնից. Դավիթ ՍարգսյանՀայտնի են «Նոայի» հավանական մրցակիցները և խաղերի օրերը Բա քե՞զ դրսից ու ներսից ինչքան գումար են տվել Հայրապետին, եկեղեցին ու հայրենիքդ ուրանալու համար, տիրադա´վ․ Դավիթ Սարգսյան