Խմիչք, որ թույլ է տալիս մի քանի ժամով «գնալ» տիեզերք. «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Այահուասկան խմիչք է, որը հնագույն ժամանակներից շամանական ծեսերում օգտագործվել է Ամազոնի ցեղերի կողմից: Դրա հիմնական բաղադրիչը liana Banisteriopsis caapi-ն է (կեչուա հնդկացիների մոտ կոչվում է «ոգիների լիանա» կամ «մահացածների լիանա»): Յուրաքանչյուր շաման ունի այդ խմիչքի իր գաղտնի բաղադրատոմսը, որը կարող է ներառել մի քանի տասնյակ բույս: Ստացվող ալկոհոլային ըմպելիքը լինում է թանձր, դարչնագույն, դառը հեղուկի տեսքով։ Այահուասկայի օգտագործման ապացույցները թվագրվում են առնվազն 1000 տարով, ինչի մասին վկայում է այդ ըմպելիքի բաղադրիչների մնացորդներ պարունակող փաթեթը, որը հայտնաբերվել է 2010 թվականին Բոլիվիայի հարավ-արևմուտքում գտնվող քարանձավում:
Այահուասկայի մասին առաջին գրավոր հիշատակումը կարելի է գտնել Հարավային Ամերիկայի առաջին միսիոներների գրվածքներում (1600-ականների սկիզբ): Այնուամենայնիվ, այդ ըմպելիքը Եվրոպայում ժողովրդականություն է ձեռք բերել շատ ավելի ուշ, քանի որ միսիոներների զեկույցներում այն անվանվել է դիվային ըմպելիք, և Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին մեծ ջանքեր է գործադրել դրանից ազատվելու համար: Արդյունքում այահուասկայի վերաբերյալ գիտական հետազոտությունները սկսվել են միայն 20-րդ դարից: «Ոգիների լիանան» պարունակում է հոգեակտիվ նյութեր, որոնք առաջացնում են էյֆորիա, հալ յուցինացիաներ և հեռատեսության նման էֆեկտներ: Այդ բույսի առաջին հայտնաբերված ալկալոիդը հենց այդպես էլ կոչվում է՝ տելեպատին: Ամազոնի ավազանի հնդիկները այդ ըմպելիքը խմում են կրոնական տոների ժամանակ։ Պրոցեսն ուղեկցվում է շամանական ծեսերով։ Այն ընդունելուց հետո գիտակցության փոփոխված վիճակում գտնվող մարդը կարող է գնալ «ճամփորդության», որտեղ նա հանդիպում է իր նախնիներին և նրանցից խորհուրդներ է խնդրում:
Ընդ որում, դեռ արարողությունից առաջ պետք է ձևակերպել հարցերը: Այդ «ճամփորդության» ընթացքում շամանը անպայման ուղեկցում է մարդու հոգուն և օգնում նրան հաղթահարել փորձությունները և հասնել լուսավորության: Հնդիկները կարծում են, որ այահուասկա ըմպելիքը խմելուց առաջ պետք է մաքրել մարմինն ու հոգին հատուկ դիետաների օգնությամբ։ Միաժամանակ արգելվում է կծու պղպեղի («ոգիների լիանայի» անտոգոնիստը), սոխի և սխտորի (ոգիներին վանող), աղի և այլնի օգտագործումը, խորհուրդ է տրվում նաև սեռապես ժուժկալ մնալ։ Եվրոպացիները հատկապես պետք է հավատարիմ մնան սննդակարգին այս թուրմն ընդունելուց առաջ և հետո, որպեսզի խուսափեն սննդային որոշ տարրերի և դեղամիջոցների հետ ըմպելիքի բաղադրիչների փոխազդեցության բացասական հետևանքներից: Համապատասխան դիետան կարող է ներառել խաշած բրինձ, կարտոֆիլ, հավ կամ ձուկ՝ առանց աղի ու համեմունքների եփած: Իսկ ընդհանրապես, շատ դժվար է գտնել այդ տարօրինակ ըմպելիքը, եթե չունեք ընկերներ, ովքեր կարող են ձեզ ասել, թե ինչպես գտնել դրա վաճառողին:
Իհարկե, նույնիսկ այսօր այահուասկան արտադրվում է միայն Ամազոնում, ուստի այն փորձելը հեշտ գործ չէ, բայց եթե կա մեծ ցանկություն, ապա հնդկացիները կօգնեն այդ հարցում, իհարկե՝ վճարովի։ Նշենք նաև, որ այդ ըմպելիքը խմելուց անմիջապես հետո հնարավոր է փսխում կամ փորլուծություն օրգանիզմի անբավարար պատրաստվածության պատճառով, սակայն որոշ ժամանակ անց գիտակցությունը ընդլայնվում է և տրանս վիճակ է առաջանում։ Ասում են, որ մարմնից հեռանալը հոգուն թույլ է տալիս գնալ տիեզերք, տեսնել տիեզերքի հիմքերը և վերագնահատել կյանքի նկատմամբ վերաբերմունքը: Ըմպելիքի էֆեկտը տևում է մի քանի ժամ։
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում