Երևան, 16.Հունիս.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչպե՞ս չհայտնվել կոտրված տաշտակի առջև. ազգայինի հանդեպ բացահայտ դավաճանությունը՝ քաղաքական երկարակեցության բանալի՞. «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Politnavigator.net-ը «Գրեթե ըստ Քենեդու. մի հարցրեք, թե ի՞նչ է պետք հարևաններին Ռուսաստանից, հարցրեք, թե ի՞նչ է պետք Ռուսաստանին իր հարևաններից» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ այս տարի Ռուսաստանին մոտ արտերկրում տեղի են ունենալու երկու ճակատագրական քաղաքական իրադարձություն, որոնց ելքը անհնար է նախապես կանխատեսել, բայց եթե լինի Ռուսաստանի համար բացասական սցենար, ապա կարող են կտրուկ փոխել աշխարհաքաղաքական դասավորությունները։ Խոսքը Վրաստանում և Մոլդովայում ընտրությունների մասին է։ Առաջին դեպքում Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի համար կբացվի երկրորդ ճակատը, իսկ երկրորդ դեպքում կկրկնվի ուկրաինական հակամարտության սյուժեն, որի մեջ ամբողջությամբ կներքաշվեն Մերձդնեստրն ու Բեսարաբիան։ Բանն այն է, որ արևմտամետ ուղղվածությունը սնուցող արմատային հիմքը և՛ Քիշնևում, և՛ Թբիլիսիում ընդհանրապես չի կտրվել և մնացել է անձեռնմխելի և՛ Դոդոնի, և՛ Իվանիշվիլիի օրոք: Եվ այդ կուրսը նույնն է, ինչ Ուկրաինայինն է:

Ընդ որում, հիմա էլ Հայաստանն է ձգտում ԵՄ ու ՆԱՏՕ։ Այս ամենի ամբողջ տարբերությունն այն է, թե ինչպե՞ս են գնում դեպի այդ նպատակը՝ դանդաղ, բայց վստահ սողալով և ծուռ զիգզագներո՞վ, թե՞ բղավելով հակառուսական կարգախոսներ և ուղիղ առաջ նետվելով: Նույն օպերայից են Փաշինյանի, Սիմոնյանի և մյուս «VIP» հայերի աշխարհաքաղաքական վերջին մտավարժանքները։ Արդյո՞ք Հայաստանի կողմից կորսված Արցախից ռուս խաղաղապահների դուրսբերումը կարելի է համարել Ռուսաստանի պարտություն։ Եթե կոնտինգենտի այդ դուրսբերմանը զուգընթաց Երևանում հաստատուն նստած լիներ մոսկովյան ռեժիմին դաշնակից հավատարիմ մեկը, ապա կարելի էր համարել, որ չկար պարտություն, կար ուղղակի դժբախտ դրվագ մեծ խաղում։ Բայց երբ խաղաղապահների դուրսբերումը Երևանի պաշտոնյաները ուղեկցում են ավելի քան հասկանալի «բարի ճանապարհ» արտահայտությամբ, երբ բոլոր մեղքերի համար մեղադրվում են հենց նրանք, գումարած խոսում են ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու և դեպի ԵՄ և ՆԱՏՕ վերակողմնորոշվելու մասին, ապա այդ իրավիճակում անհերքելի է, որ Հարավային Կովկասի կոնկրետ երկրի համար պայքարում առկա է աշխարհաքաղաքական պարտություն։

Իրավիճակն ավելի է բարդանում նրանով, որ այսօր պարզ չէ, թե ո՞վ է ումից ավելի շատ կախված՝ Փաշինյանը Մոսկվայի՞ց, թե՞ Մոսկվան Փաշինյանի պոռթկումներից։ Թույլ տվեք բացատրել: Խաղաղապահների հետ Հայաստանից հեռացավ Հայաստանի իշխանության վրա ռուսական ուղղակի և անմիջական ճնշման վերջին լծակը։ Ներկայում հայության դժգոհ հատվածի ոչ մի բողոքի գործողություն չի սպառնում Փաշինյանի դիրքերի ամրությանը: Ընդհակառակը, տարօրինակ կերպով ազգայինի հանդեպ բացահայտ դավաճանությունն է նրա քաղաքական երկարակեցության բանալին: Հաղթող կողմերին նա պետք է որպես երաշխավոր, որ Հայաստանը չի շեղվի իր ընտրած ուղուց։ Նա տալու է նրանց անհրաժեշտ բոլոր տարածքները, բացելու է Զանգեզուրի միջանցքը և այլն։ Դրա համար էլ այսօր Բաքուն Փաշինյանի վրայի փոշին է մաքրում։ Ռուսաստանին իր հերթին, հաշվի առնելով Ուկրաինայում անավարտ գործողությունը, հարավային թիկունքում նոր պատերազմ պետք չէ։ Ավելին, դա, անշուշտ, կբերի ոչ թե հայերի վրեժխնդրությանը, այլ «թուրքական աշխարհի» դիրքերի հերթական ամրապնդմանը։

Դեր է խաղում նաև Բաքվի և Անկարայի շահերին նայելու պարտադրված անհրաժեշտությունը։ Եվ երբեմն, եկեք անկեղծ լինենք, Կրեմլը ակտիվորեն տրվում է այդ շահերին, չնայած այն բանին, որ նրանց կրողները, ինչպես ասվում է մի երգում, «մե՛կ ոչ, մե՛կ այո» են: «Ընկեր Ռեջեփը», ավաղ, ոչ միայն գործընկեր է այնպիսի կարևոր ներդրումային նախագծերում, ինչպիսիք են տարբեր ատոմակայանները, այլ նաև ներկայում անփոխարինելի միջնորդ է արևմտյան պատժամիջոցները շրջանցելու գործում: Իսկ դա շատ բան արժե։ Այդ թվում՝ ճիշտ պահին ինչ-որ բան չտեսնելը: Տեսանք, թե ինչպես Ալիևին «լիզեցին» Ռուսաստան կատարած վերջին այցի ժամանակ: Ադրբեջանի նախագահը, սակայն, պարտքի տակ չմնաց՝ Մոսկվայի ականջին հաճելի հայտարարություններ անելով Կիևին զենք չվաճառելու մասին, «չնայած նրանք իսկապես խնդրել էին»։ Բայց վերադառնանք բուն թեմային: Իրականում ի՞նչ է պետք Ռուսաստանին հետխորհրդային տարածքում իր հարևաններից, որպեսզի հանգիստ խղճով համարի, որ «ամեն ինչ լավ է»: Որովհետև հենց հստակ և հասանելի նպատակներ դնելու և դրանց համար ամենաարդյունավետ լուծումներ գտնելու ունակությունն է ցանկացած պետության հաջողության գրավականը:

Եվ հակառակը, ժամանակի կոնկրետ պատմական պահին անիրատեսական, անհասանելի, քիմեռական նպատակների մրցավազքը կամ, ընդհանրապես, որևէ նպատակ հստակ ձևակերպելու անկարողությունը պետության թուլության նշան է։ Ցավալի ճշմարտությունն այն է, որ պետք է քաջություն ունենալ ուղիղ նայել ու ասել, որ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո չորրորդ տասնամյակի կեսերին Ռուսաստանը չունի ազդեցության ոչ մի լծակ՝ անգամ դրդելու իր հարևաններին քաղաքական աջակցության կարևոր ժեստ անել: Եվ, ընդհանուր առմամբ, մերձավոր արտերկրի վրա ռուսական արտաքին քաղաքականությունը կարիք ունի պրագմատիկ տնտեսական աուդիտի, որպեսզի հնարավոր լինի մի քանի սյունակում ամփոփել բոլոր «կողմ և դեմ կետերը» իրենց դրամական արտահայտությամբ և հասկանալ՝ արդյո՞ք «խաղը արժե վառած մոմին»:

Ի վերջո, սկզբունքորեն հիանալի հասկանալի է, թե ինչ է պետք Ռուսաստանից տարբեր բազմավեկտոր երկրներին։ Հիմա գլխավորը որոշելն է, թե «ՄԵԶ Ի՞ՆՉ Է ՊԵՏՔ ՆՐԱՆՑԻՑ»։ Եվ ոչ թե «ընդհանուր առմամբ», այլ կոնկրետ ու կետ առ կետ։ Եվ դա շրջում է ամբողջ տրամաբանությունը՝ վերադարձնելով մեզ հենց սկիզբ։ Ստացվում է գրեթե Քենեդու պես. «Մի հարցրեք, թե ի՞նչ է պետք հարևան երկրներին Ռուսաստանից, հարցրեք, թե ի՞նչ է պետք Ռուսաստանին իր հարևաններից»։ Եվ դա այնպես, որ, միևնույն ժամանակ, ցանկություններն այնպիսին լինեն, որ մեզ ուղիղ չտանեն «Ոսկե ձկնիկ» հեքիաթի վերջաբան։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Գազ չի լինելու Նոր մանրամասներ՝ զինվորի մահվան հանգամանքներից Նոան պայմանագիր է կնքել պորտուգալացի ֆուտբոլիստի հետ Քարկոփ բնակավայրում ամբողջությամբ վերականգնվել է բնակարանների խմելու ջրի մատակարարումը Հատիս-Կապուտան բնակավայրերի միջնամասի դժվարանցանելի հատվածում հրազենային վնասվածքով տղամարդու դի է հայտնաբերվել Սերն է պակասել բոլորին. Սիրուշո Գետամեջ գյուղում հրդեհ է բռնկվել Ճանապարհը զիջելու հարցի շուրջ առաջացած վեճի հետևանքով 19-ամյա երիտասարդ է դանակահարվել Կառավարության նախաձեռնությունը միտված է կիբեռհանցավորության դեմ պայքարում արդյունավետ գործիքակազմին. ՆԳՆ տեղակալ Շուռնուխ բնակավայրը հայտնվել է տրանսպորտային մեկուսացման մեջ ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը մասնակցում է «Ուկրաինայի խաղաղության բանաձև գագաթնաժողովին» Կանխատեսվու՞մ է ուժեղ գեոփոթորիկ․ ի՞նչ կզգան մարդիկ Շարունակում ենք սպորտային մշակույթը դարձնել մարդկանց առօրյա կյանքի անբաժանելի մասը․ Տիգրան ԱվինյանՄայր Աթոռում կատարվեց սարկավագների ընծայման կարգը «Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտակայքում քաղաքացին ընկել և վնասել է ոտքը Հայաստանում երկաթուղային հաղորդակցությունը վերականգնվել է ժամանակացույցից շուտ Լույս տղերքը գնում են ծառայելու, մեռնում են՝ առանց ժառանգներ ունենալու․ Ինչի՞ եք խլել էս լույս մարդու կյանքը Վրացական պատվիրակությունը ժամանել է Հայաստան՝ ներկայացնելու Վրաստանում պահվող հայկական ձեռագրերը Գլենդելի քաղաքապետն այցելել է Գյումրի Աղետի գոտում տուժածները դեռ փոխհատուցում չեն ստացելԲաղրամյան պողոտայում ոչ սթափ վարորդը Toyota-ով վրաերթի է ենթարկել փողոցը արգելված հատվածով անցնող կնոջն ու երեխային Ծնվել է երգիչ Տիգրան Ասատրյանի թոռը (լուսանկար) Խոշոր ավտովթար` Արմավիրի մարզում. 4 մարդ վիրավոր է Հրազդանն ու Մոնպելիեն հռչակվել են քույր քաղաքներ Առաջացել է GG ընկերությանն առնչվող 3 հասցեում խուզարկություններ իրականացնելու անհրաժեշտություն. ՔԿ ԱՄՆ-ն 1,5 մլրդ դոլար կհատկացնի Ուկրաինային Գազատարի վրա հրդեհ է բռնկվել, պայթյուն է որոտացել (տեսանյութ) «gg»-ի գրասենյակից առգրավվել է 26 համակարգիչ․ մանրամասներ ԱԱԾ-ն հրավիրում է արցախցիներին ծառայության շենք Վթար՝ Արարատում. Վեդիում «Mitsubishi»-ն վթարային իրավիճակ է ստեղծել «Վիլիս»-ի համար Հայաստանի և Վրաստանի միջև երկաթուղային կապը վերականգնվել է Ռուսաստանի օգնությամբ․Օվերչուկ Հավաքին մասնակցելու նպատակով այլ անձանց նյութապես շահագրգռելու համար մեկ անձ ձերբակալվել է, մեկին էլ ձերբակալելու որոշում է կայացվել. ՔԿ Ուկրաինայի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ Պուտինի առաջարկը լուրջ չէ․ Շոլց Մինչև հուլիսի 1-ը երեկոյան ժամերին նշված հատվածը փակ կլինի Երկար ժամանակով ջուր չի լինի Կոմիտասը հայկական ինքնության առանցքն է․ Ավինյան Գերասիմ Վարդանյանը ձերբակալվեց Քարկոփի հետիոտնային նոր, ժամանակավոր կամուրջ է կառուցվել. պատգամավոր (տեսանյութ) «Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտակայքում քաղաքացին ընկել և վնասել է ոտքը. օգնության են հասել փրկարարները Մեր հոլդինգով սատարում ենք իշխանության թիրախավորած գործարարին և նվիրում 1 մլն դրամի փաթեթ. Արման Վարդանյան Իրազեկում՝ մինչև երկու տարեկան երեխայի նպաստի մասին Վեդիում «Mitsubishi»-ն վթարային իրավիճակ է ստեղծել «ՈՒԱԶ» համար, որը կողաշրջվել է Նորմայից ավել տեղումներ են կանխատեսվում Հրազդանը և Մոնպելիեն հռչակվել են քույր քաղաքներ Պուտինի թափանցիկ ակնարկը Կդադարեցվի Սյունիքի մարզի մի շարք տարածքների ջրամատակարարումը Վարչախումբը մտադիր է անվերադարձ վնասել Բելառուսի հետ հարաբերությունները Հունիսի 12-ին ոստիկանությանը բոլոր հրահանգները տրվել են ԱԺ ներսից, գլխավոր ստախոսի կողմից. Սրբազան Ինչո՞ւ է կեղծում Ադրբեջանը. հիմքեր են ստեղծում ԵՄ-ին Ուկրաինայի և Մոլդովայի անդամակցության շուրջ բանակցությունները կսկսվեն հունիսի 25-ին