«Պրոցեսը դժվարին է լինելու և լյուստրացիոն, շատերի դեմքերը բացահայտվելու են». «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հիմնական ռեսուրսը ազգային համախմբվածությունն է: Այս միտքը «Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի» ղեկավար, ԱԺ նախկին պատգամավոր Թևան Պողոսյանի հետ մեր զրույցներում պարբերաբար հնչել է նրա կողմից: Վերջին օրերին հանրային խոսույթի հիմնական շեշտադրումներից մեկը հաշտության և համերաշխության կյանքի կոչման կարևորությունն է:
«Այդ հաշտությունը կարող է կայանալ, եթե լինենք համբերատար և բոլորի մոտ այդ գիտակցությունը գա: Ամենասկզբից մեզ թվաց, թե մայիսի 9-ին ամեն ինչ արդեն եղավ, հետո տեղի ունեցան հանդիպումներ, կարծես ամեն ինչ լավ էր, հետո եղան մարդիկ, որոնք հայտարարեցին, որ չեն միանում գործընթացին տարբեր պատճառներով: Այս ամեն ինչը պետք է «մարսվի»: Ի՞նչ է նշանակում, երբ քաղաքական թիմն ասում է՝ գաղափարը լավն է, միանում ենք, բայց ուզում ենք, որ «նախկիններ» չլինեն, վարչապետի թեկնածուի անուն է հնչում, մեկ էլ ասում են՝ գործընթացն ուրիշ կերպ էինք պատկերացնում և այլն: Սոցհարցումները ցույց են տալիս, որ հայ ազգն ուզում է նոր դեմք տեսնել, նոր դեմքը գալիս է, սկսում են նրան կապել ուրիշների հետ: Կարծես ինչ-որ մոդայիկ արգումենտ են հորինում, որ ոչինչ չանեն, հենց դրան հակադարձում են, սկսում են նոր բան հորինել»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Պողոսյանը:
Նշում է՝ եթե այս ձևով նայենք, պրոցեսը դժվարին է լինելու, լյուստրացիոն: «Շատերի դեմքերը բացահայտվելու են: Իսկապես ազգային միասնության նպատակի համա՞ր են պատրաստ, թե՞ միայն իրենց մոտեցումն առաջ տանելու: Եթե նույնիսկ չեմ կիսում այսօրվա մարտավարությունը, բայց ռազմավարական նպատակս նույնն է, ինքս կնախաձեռնեմ բանակցային գործընթաց: Սիրում ենք հարցազրույցների ժամանակ ասել՝ ես ասել եմ, ու գնալ: Ո՛չ բանակցությունների գինն ենք հասկացել, ո՛չ ռազմավարական հաղորդակցության, ո՛չ էլ իրականում ազգային նպատակին ծառայելու համար չակնկալիքներդ ու քո բաժին զիջումներն անցնելուն ենք պատրաստ:
Շատ մարդիկ կան, որոնք այդ տեսակի գործողություն արել են՝ միանալով պայքարին, աշխատանքից են զրկվել, ինքնակամ հրաժարական են գրել, սրանք գործողություններ են: Դրանք շատ դեպքերում չենք տեսնում քաղաքական գործիչների մեջ, գուցե նրանք էլ շատ ժամանակ ազգային միասնության մեծագույն խնդիրներն են ձևավորում, չնայած սիրում են դրա մասին խոսել, բայց հենց գալիս է հերթը, երբ պետք է քո քայլն անես, տեսնում ենք խուսանավումներ և այլն: Հուսով եմ, հավատքով լի դեպի Աստված, դեպի գործընթացներ, ուրախ եմ, որ Սրբազանն ունի համբերություն և շատ լավ գիտակցում է, որ մեր տեսակի մեջ պետք է շատ բաներ փոխվեն: Շատ անգամ ինձ ուղղում են հարցեր, որ բլից կրիգով ամեն ինչ պետք է արվեր, ինչո՞ւ գործընթացները արագ տեղի չեն ունենում: Առաջին հարցը՝ ի՞նչ եք հասկանում բլից կրիգ ասելով, արձագանքում են՝ դե, ինչպես 2018 թ.-ին եղավ:
Երբ մանրամասն ներկայացնում ես 2018 թ.-ը, պարզվում է, որ գործընթացը երկու ամիս է տևել: Եթե Սրբազանի շարժումը վերցնենք մայիսի 1-ից, ապա կտեսնենք, որ երկու ամիսը դեռ չի լրացել: Երկրորդ՝ երբ ուզում ենք արագ փոփոխություն, պետք է մեկ բան հասկանանք: Երբ նույն մարդիկ այդ արագ փոփոխության միջով անցնում են, հետո իրենց վարքագիծն ինչպիսի՞ն է լինելու: Նույնն է մնալու: Ողջունում եմ այն մոտեցումը, որ չպետք է շտապել, տրանսֆորմացիան մարդկանց մտքի մեջ կատարվի դեպի սեր, հոգատարություն, վարքագիծ, մտածելակերպ, դրանից հետո ինչ էլ փոխվի, մարդիկ այդպիսին կմնան: 2018 թ.-ի արագ փոփոխություններն ինչի՞ բերեցին՝ հին ձևերին ավելի վատ ու խորացված տարբերակով: Ազգային ժողովում անհարգանք, մեծամասնության շատ կոպիտ վերաբերմունք, խոսքից զրկել, արհամարհել, պետական ինստիտուտների փնթի աշխատանք և վերաբերմունք, անպատասխանատվություն, յուրայիններին չնեղացնել, ընդդիմադիրներին անտեղի և անօրինական պատժել, քաղբանտարկյալներ: Արագ փոփոխության հետևանքը բերեց սրան: Նկարագրելու չէ կորուստների քանակը՝ մեր գալիքներին չթողնել ո՛չ տարածք, ո՛չ հող, ո՛չ պետական ինստիտուտներ, ո՛չ Արցախ, ո՛չ հաղթանակ, ո՛չ փառք»,-ընդգծում է մեր զրուցակիցը:
Պողոսյանն ասում է՝ կարծիքներ են հնչում, որ շարժումը մարում է:«Պատասխանս հետևյալն է՝ ամեն մարդուց է կախված՝ շարժումը մարե՞լ է, թե իր բուն գործընթացով ճիշտ ընթանում է: Այո, ժամանակը մեր օգտին չի աշխատում, պարտված իշխանությունը միայն նոր պարտություններ և կորուստներ է բերելու, դժվար է լինելու, բայց այն պահին, երբ ոտքի կկանգնենք, կգիտակցենք, թե ինչ է հայրենիքը, պետությունը, մեր ազգայինը, ով ենք մենք և ինչ հավատքով պետք է լցվել դեպի գալիքը, ապա կհասկանանք, որ ամեն օր մանթրայի պես պետք է կրկնել Հայ, Հայաստան, Հայրենիք ու Աստված»,-հավելում է նա: Նրա խոսքով, շատ են դաշտում մանիպուլ յացիաները:
«Հրեշտակի հագուստով մի աղջիկ հայտնվեց հրապարակում: Սրբազանը մոտեցավ, այդ աղջիկը հեռացավ: Շատերն են հասկանում, որ դա երևի իշխանության կողմից կազմակերպված մանիպուլ յացիա էր: Բայց այդքանը իմանալով, շատ լավ պատկերացնելով՝ շարժմանը չաջակցող կամ անտարբեր մարդիկ շարունակում էին իրենց բաժին մանիպուլ յացիան: Եթե մտածելակերպն այսպիսին է, ուրեմն դեռ շատ երկար ճանապահ ունենք անցնելու: Եթե սուտ տեղեկություն է, անկախ նրանից՝ ընդունում եմ շարժումը, թե ոչ, դատապարտելու եմ այն, հավասարապես չեմ տարածելու սուտը՝ լինի դա այս, թե մյուս կողմից: Վստահ եմ, որ Սրբազանը ձգտում է դրան հասնել, իմ ամենամեծ ոգևորությունը դրանից է:
Այդ ժամանակ կսկսենք երևույթներով գնահատել, հենց ասենք հայ, չենք նայելու, թե նա որ քաղաքի հայն է, Հայաստան ենք ասելու, ամեն ինչ անելու ենք, որ միասնական մեր ձևավորված Հայաստանը լինի հզոր, հայրենիք ենք ասելու և մեր սերունդներին դաստիարակելու ենք այնպես, որ հայրենիքի ազգային երազանքը երբևէ չմարի: Ասելու ենք հավատք, կանգնելու ենք մեր Հայ առաքելական եկեղեցու կողքին և Աստծով շարժվելու ենք առաջ: Քանի դեռ այս տրանսֆորմացիաների խնդիրն ունենք, մենք ազգային միասնությանը չենք գալու: Հուսամ, որ կաթիլ առ կաթիլ Սրբազան շարժումը կկարողանա նպաստել, որ մարդկանց մոտ այդ փոփոխությունը լինի: Կոչս է բոլորին` մինչև հարց տալը` մարել է շարժումը, թե ոչ, ինքներս մեզ հարց տանք՝ իսկ ես ի՞նչ եմ անում, որ չմարի, որ լավը լինենք, որ ստին մոտ չգան»,-շեշտում է մեր զրուցակիցը:
Իսկ զրույցի վերջում իշխանության ունեցած վախերի մասին. «Վախ ունեն, որովհետև եթե չունենային, կզբաղվեին իրենց աշխատանքով: Իշխանությունները չե՞ն հասկանում, որ անվտանգության համար ազգային միասնություն է պետք: Ինչո՞ւ չեն գնում երկխոսելու: Հզոր, ազգային ղեկավարը չի ասի՝ բյուրոկրատ եմ, իմ հետ հանդիպելու կարգ կա, կարող եք դիմել, այլ ինքը կգնար հանդիպման, անկախ նրանից, թե քանի հոգի լիներ հավաքված: Չէ՞ որ միշտ ասել է, որ մեր բոլորի վարչապետն է»,-եզրափակում է Թևան Պողոսյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում