Ինչո՞ւ է Էրդողանը Փաշինյանին հրավիրում Թուրքիա. «Փաստ»
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ![Ինչո՞ւ է Էրդողանը Փաշինյանին հրավիրում Թուրքիա. «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/26-06-24/2a29ad401cf47b9982651202566b93ad.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Iarex.ru-ն «Էրդողանը Փաշինյանին հրավիրել է այցելել Թուրքիա» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Ֆրանսիայի պաշտպանության նախարար Սեբաստիան Լեկորնուի և նրա հայ գործընկեր Սուրեն Պապիկյանի կողմից Հայաստանին «Caesar» հրետանային համակարգերի վաճառքի մասին համաձայնագրի ստորագրման վերաբերյալ Ադրբեջանի կտրուկ հայտարարությունից ընդամենը մի քանի ժամ անց հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի և Նիկոլ Փաշինյանի միջև։
Ըստ Թուրքիայի նախագահի հասարակայնության հետ կապերի վարչության հաղորդագրության, զրույցի ընթացքում Փաշինյանը շնորհավորել է նախագահ Էրդողանին Իդ ալ-Ֆիտր տոնի առթիվ, և կողմերը քննարկել են երկու երկրների միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը «առանց նախապայմանների», կարևորվել է «երկու երկրների հատուկ ներկայացուցիչների միջև բանակցությունները շարունակելը», ինչպես նաև «հաստատվել են մինչ այժմ համաձայնեցված հարցերը»։ Իհարկե, այդ ամենը քննարկվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հեռանկարների համատեքստում։
Բայց դա դեռ ամենը չէ: Նույն օրը Փաշինյանը Երևանում ընդունել է ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ Ռիչարդ Վերմային։ Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի բանակցությունները, երկու երկրների սահմանների սահմանազատման գործընթացը և «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը։ Բացի դա, Комсомольская правда-ին տված հարցազրույցում Ռուսաստանի Դաշնության փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինը հայտարարել է, որ «Հայաստանի անցումը ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի «թղթե հովանոցի» տակ անհնարին կդարձնի Ռուսաստանի հետ և ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում միասնական պաշտպանական տարածքի պահպանումը»։ Ինչպես տեսնում ենք, Հայաստանի հասցեին տարբեր դիրքորոշումներով քննադատությունը Բաքվից և Մոսկվայից է, իսկ Անկարան փորձում է երկխոսություն պահպանել Երևանի հետ։
Ի՞նչ է կատարվում: Հարցերին փորձել է պատասխանել iarex.ru-ի սյունակագիր Ստանիսլավ Տարասովը։ «Ցանկանում եմ անմիջապես ուշադրություն հրավիրել բազմաթիվ լրատվական գործակալությունների աշխատանքի վրա։ Հաղորդելով Էրդողանի և Փաշինյանի հեռախոսազրույցի մասին՝ նրանք, չգիտես ինչու, բաց են թողել Թուրքիայի նախագահի հասարակայնության հետ կապերի վարչության հայտարարությունը այն մասին, որ Էրդողանը Փաշինյանին հրավիրել է այցելել Թուրքիա՝ նշելու Վարդավառի (Տիրոջ Պայծառակերպության) տոնը, որն ընկնում է հուլիսի 16-ին: Այստեղ ինտրիգն այն է, թե Թուրքիայի ո՞ր հատվածում է Էրդողանը ընդունելու Փաշինյանին, եթե նա համաձայնի ընդունել նման հրավերը։ Հնարավոր է, որ տոնակատարություն տեղի ունենա Արևել յան Անատոլիայում, որը հայկական պատմագրության մեջ կոչվում է Արևմտյան Հայաստան, և որը օսմանյան կայսրությունում հայերի ավանդական բնակության շրջանն էր մինչև 1915 թվականի ցեղասպանությունը։
Այդ դեպքում Փաշինյանի հնարավոր այցը Թուրքիայի այդ հատված կարող է շատ առումներով խորհրդանշական դառնալ»,նշել է Տարասովը։ Վերադառնալով Էրդողանի և Փաշինյանի զրույցին՝ քաղաքագետը մամուլն է մեջբերել. «Փաշինյանը խոսել է Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ թշնամական հարաբերությունների դադարեցման կարևորության մասին։ Նրա խոսքով, Ռուսաստանը չի կարող լինել հանրապետության անվտանգության երաշխավոր՝ Ուկրաինայում իր ռազմական գործողությունների պատճառով։ Էրդողանն ասել է, որ ժամանակն է «դեն նետել անհիմն հիշողությունները» և գործել՝ ելնելով ներկա քաղաքական իրավիճակից։ Նա հույս է հայտնել, որ Հայաստանը «կընտրի նոր սկիզբ ստեղծելու ճանապարհը՝ լուսավոր վաղվա համար», և դրա շնորհիվ «կսկսվի նոր դարաշրջան»»։
«Բայց հարցն այն է, թե արդյո՞ք Էրդողանն ինքը Երևանի, Մոսկվայի և Բաքվի միջև հարաբերություններում միաժամանակյա բարդությունների ներկա իրավիճակում պատրաստ է խաղալ հայկական «խաղաթղթով» և քայլեր ձեռնարկել Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ նախքան նրա՝ Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելը։ Բայց հենց այդ համատեքստում է կառուցվում Հայաստանի դիվանագիտությունը թուրքական ուղղությամբ, երբ Երևանը հայտարարում է, որ Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո Հայաստանի հետ թուրքական սահմանը փակ պահելու որևէ պատճառ չկա։ Երևի Թուրքիայի դիրքորոշումն է փոխվել»,- ասել է Տարասովը։ Նախկինում Թուրքիայի և Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորումը, ինչպես նաև տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման գործընթացը փաստացի տեղի էին ունենում Ռուսաստանի միջնորդությամբ։
Այժմ Հայաստանի՝ Թուրքիայի հետ սահմանները բացելու ցանկությունը ներառված է ինչպես Ադրբեջանի, այնպես էլ Ռուսաստանի և Իրանի հետ նրա բարդ հարաբերությունների, ինչպես նաև դեպի Արևմուտք շեղվելու համատեքստում, կարծում է քաղաքագետը։ «Ստեղծված իրավիճակում, հատկապես Մերձավոր Արևելքում, կապված ՀԱՄԱՍ-ի հետ Իսրայելի պատերազմի և Մոսկվայի միջնորդությամբ Սիրիայում քրդական հարցը լուծելու Թուրքիայի ցանկության հետ, Էրդողանին ձեռնտու չէ հայկական «խաղաթղթի» խաղարկումը միաժամանակ Ադրբեջանի, Ռուսաստանի և Իրանի դեմ։ Հետևաբար, Անկարան Երևանի բոլոր ակնկալիքները կուղղի ոչ թե դեպի Արևմուտք և ՆԱՏՕ-ի կառույցներ, այլ առանց որևէ ձևով Արևմուտքի միջամտության «3+3» ձևաչափ (Ռուսաստան, Թուրքիա, Իրան, Ադրբեջան, Հայաստան, Վրաստան)։ Հենց այդ ուղու վրա է ներկայում մատնանշվում ինչպես Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի, այնպես էլ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորման վերաբերյալ համաձայնագրի ստորագրման հեռանկարը»,- ամփոփել է Տարասովը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/30-06-24/3684ac82f95e9f6f338ff59f380f515f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/30-06-24/3ab7850b5720775ac26139e62082a035.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/30-06-24/4fc759c2c25af1cc5babe0c3c0535991.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/8d3403ab85a54168b030880a2d3f587a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/5754c12b8c6b429e3bd920c3aae8b6e9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/cd313ba5eb402b833ef4f745f71879d2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/06c1991f8ef167e3246f576edfc0acfd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/b89c6d12f2ce85427f9bd86db1b451d0.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/6879755f76a47ccf7d8a130fddb95a2a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/47ff52dac57bb9be78b7bebdbaeb6b05.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/5b688f671ae846a504919bcb43ed1f3d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/e4b2a42d1afa2876a1e891e272b267b9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/a8d9bf2560f7995d2993ab2fa651794a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/74ac98ddf6dcc885ca322daa6634ce46.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/4ea1e58e6e65f6e2d73df3af312b93a4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/c26cf70cbd812dbf27e3165930c7ad52.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/c783d866aa671257530dc7647cb8e821.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/37489c68fc9e629244024d98fbb20b7a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/e4a1450b1cb4891059f78c5ce85d3f48.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/6889b0be5ac6a813c3e4224fbf2dc26f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/ada28726763e99da6b362fc8828e4262.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/a3c25f097cd72a24271ef6e832045979.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/a247ff710f9e3cb45b56290a91e4be2b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/6107eddf581551e805504c479b046c62.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/0ba514abdcfba35098b93119e9d57bae.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/1c09d3550c01fabbc64715fc6d47b4b9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/bd539c4428c7a7cbb976ba29e0aca08b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/5ecf0e79e779cdbda41055f8ec5b3a2e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/12c426bd6af6faab236698f86349b5d9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/749a9e49efff3cd7dd36d6e809a7f023.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/839a38aae13115786d11be3d7dc24b63.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/3af95505841a021f8676f71d02aa4100.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/14e153f420796daf9f88cd2085928c93.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/addcf76a80669b01781df62a9df14944.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/dd7935f32e9fcfdf3c84294427ffbac5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/5931808f82470fe31824e73fdce00e26.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/40004e5dac489013b9313337b5f35f8e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/90ddc12afc316c9ec27d064eebb0904e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/d2f7ee6fa91e59f8cf0e6fb1894aa917.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/1f45d84377af814bc1a244624297d1e2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/ac2271c9c8a280c85e96ee9c81b09dde.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/830b7ae47d74f483478d34784e49ccfb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/c92b65fa1e0485505f1fdc43d1d9c529.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/4470c7530dadd0a9c092f6c3c56c5fcd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/f6a7f41fbd4cf7647a495e43974c3b48.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/e4a362616eb68e2749db61ef0d4458bc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/28-06-24/b2892bd64827ad3925d5edac7c4389f2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/711cf1982a99868dc9cd336d08f58d0b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/7e8a2cfec69a4c8407f8312249799ea5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/29-06-24/44efe784a255cbbacfa012bf0205ac9d.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)
![](banners/venus.jpg?v3sd2s)