Ե՞րբ կնվազեն բնակարանների գները Երևանում և արժե՞ արդյոք ներդրումներ կատարել անշարժ գույքի մեջ. Հարցազրույց Սաթենիկ Մկրտչյանի հետ
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Որքան էլ շուկայում գները տատանվեն, անշարժ գույքը մնում է հիմնարար և հուսալի կապիտալ, և, հետևաբար, որոշակիորեն արժե դրանում ներդնել ֆինանսական միջոցներ: Ավելին, դրա համար շատ բարձր եկամուտներ ունենալը բոլորովին պարտադիր չէ՝ ցանկացած իրավիճակում կարելի է գտնել համապատասխան ներդրումային մեխանիզմներ։ Իսկ առուվաճառքի գործընթացում դժվարություններից խուսափելու համար խորհուրդ է տրվում կապ հաստատել պրոֆեսիոնալների հետ։ Տնտեսագետ, EconoMIX ծրագրի հեղինակ Սուրեն Պարսյանի հետ զրույցում այս կարծիքը հայտնեց «Family Heritage Investment» անշարժ գույքի գործակալության գործադիր տնօրեն Սաթենիկ Մկրտչյանը։
Շինարարությունը Երևանից տեղափոխվում է մարզեր
Երևանի անշարժ գույքի շուկայում առուվաճառքի ծավալները, ըստ մասնագետի գնահատականների, չեն նվազել. մայրաքաղաքը շարունակում է մնալ առաջատարը վիճակագրական բոլոր ցուցանիշներով։
Ընդ որում, Արցախից բազմաթիվ ներքին տեղահանվածներ նախընտրել են բնակություն հաստատել երկրի մարզերում, քան մայրաքաղաքում՝ հաշվի առնելով հարմարավետությանը, գների և աշխատանքի տեղավորման հնարավորություններին առնչվող մի շարք հարցեր։ Դա վերաբերում է ինչպես Երևանին մոտ, այնպես էլ հեռավոր շրջաններին։ Այս ցուցանիշով մարզերում առաջատարների թվում է Վայոց ձորը։
Մասնագետը նշեց նաև, որ Երևանում շինարարական բումը սկսել է մարել, սակայն Կոտայքի և Արմավիրի մարզերում, որոնք գտնվում են մայրաքաղաքի մերձակայքում, սկսվել է ակտիվորեն բազմաբնակարան շենքերի կառուցումը։ Դա տեղի է ունենում եկամտային հարկի վերադարձի մասին օրենքում փոփոխությունների ֆոնին. Երևանում այս ծրագիրը շուտով կդադարի գործել, սակայն մարզերում այն ուժի մեջ կմնա մինչև 2027 թվականը, և, հետևաբար, առաջիկա տարիներին շինարարներն այնտեղ կշարունակեն աշխատել։
Միաժամանակ օրենքի փոփոխությունից հետո կառուցված տների առուվաճառքի տեմպերը կսկսեն նվազել, քանի որ եկամտահարկի վերադարձի ծրագիրը Երևանում անշարժ գույքի շուկայի աճին նպաստող լուրջ գործոն էր։
Երկրորդային շուկայում նկատվում է նվազման միտում
Սաթենիկ Մկրտչյանը նշեց, որ առաջնային շուկայում այսօր բնակարանների գները տատանվում են 140-ից 260 հազար դոլարի սահմաններում:
«Եվ երբ մենք առաջարկում ենք անշարժ գույք, մենք փորձում ենք հաշվի առնել ոչ միայն գինը, այլ նաև այլ գործոններ, ինչպիսիք են հարմարավետությունը, ենթակառուցվածքների առկայությունը, նորոգված լինելը, շինարարության որակը և շատ ուրիշ հանգամանքներ», - ավելացրեց անշարժ գույքի «Family Heritage Investment» գործակալության գործադիր տնօրենը։
Ինչ վերաբերում է երկրորդային շուկային, ապա միտումներն առանձնապես չեն փոխվել։ Ըստ պաշտոնական վիճակագրության՝ վաճառքի ծավալներն անգամ աճել են, սակայն Մկրտչյանի գլխավորած ընկերության ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ թե՛ գները, թե՛ վաճառքի ծավալները նվազում են։
2024 թվականի հունվարից հունիս ընկած ժամանակահատվածում նկատվում են ամենամեծ զեղչերը վերջին 5 տարիների կտրվածքով։ Բնակարանները, որոնք երկար տարիներ չէին վաճառվում, մեծ զեղչերի արդյունքում գտել են իրենց գնորդներին։
Մասնագետը նաեւ ընդգծեց, որ անշարժ գույքի այսօրվա գները չեն տեղավորվում որեւէ տնտեսական տրամաբանության մեջ. Երևանի կենտրոնում նույն փողոցում կարելի է գտնել երկու նույնական բնակարաններ, որոնց գներն էապես տարբերվում են։ Խոսքը նույնիսկ 4-5 անգամ տարբերության մասին է։
Խոսելով մայրաքաղաքի տարբեր թաղամասերի մասին՝ Մկրտչյանը նշեց, որ Երևանի կենտրոնում գները շարունակում են բարձր մնալ, Դավիթաշենում բնակարանները թանկանում են, իսկ Շենգավիթում և Էրեբունիում՝ էժանանում, և այսօր այնտեղ կարելի է անշարժ գույք գնել համեմատաբար ողջամիտ գներով։
Հողակտորներ
Մասնագետի գնահատմամբ՝ Հայաստանում հողակտորների պահանջարկն այժմ մեծ է, քանի որ մարդիկ դրանք դիտարկում են որպես կառուցապատման համար իրացվող պոտենցիալ տարածքներ։
Հողատերերը իրենց հողակտորները դիտարկում են նաեւ որպես առևտրային անշարժ գույք, որը կարող է եկամուտ բերել իրենց: Նույնիսկ Երևանին հարող մարզերում մարդիկ իրենց տներն օգտագործում են որպես առեւտրային նշանակության անշարժ գույք, ինչը մեծացնում է հողի նկատմամբ հետաքրքրությունը։
Երեւանում, բնականաբար, նույնպես պահանջարկը մեծ է եւ հաճախ նույնիսկ հողատարծքների դեֆիցիտ է դիտարկվում։
Ինչպես են ոլորտում նկատվում խնդիրները
«Family Heritage Investment»-ի գործադիր տնօրենը խորհուրդ է տալիս անշարժ գույքի առուվաճառքի գործարքներն իրականացնել իրավաբանի օգնությամբ։
«Հակառակ դեպքում կարող եք բարդությունների բախվել։ Դրանցից են նույն բնակարանի կրկնակի վաճառքը, կամ վերջին պահին կարող է պարզվել, որ սեփականատերերից մեկը չի համաձայնում վաճառել բնակարանը»,- նշեց նա։
Մկրտչյանը դրական է գնահատել այն փոփոխությունը, ըստ որի բնակարանի առուվաճառքի գործարքները պետք է իրականացվեն անկանխիկ եղանակով, ինչը նվազագույնի է հասցնում փողի ծագման շուրջ ռիսկերը։ Սկզբում բնակչության շրջանում այս փոփոխությունը տարակուսանք առաջացրեց, բայց հիմա մարդիկ սկսում են ընտելանալ դրան։
Նա նաև կոչ արեց մարդկանց բնակարան գնելիս հաշվի առնել, որ գույքահարկը կբարձրանա։ Հենց մարդիկ սկսեն հասկանալ դա, Երևանի առաջին գոտիներում բնակարանները կդառնան պակաս «մրցունակ», և գները կարող են սկսել նվազել։ Բացի այդ, կարևոր է հաշվի առնել տան պահպանման ծախսերը, ինչպես նաև ուշադիր կարդալ առուվաճառքի պայմանագրի մյուս պայմանները:
Ինչո՞ւ օտարերկրացիները անշարժ գույք չեն գնում
Օտարերկրացիներն ավելի շատ շահագրգռված են առևտրային անշարժ գույքով՝ բիզնես գործունեություն ծավալելու նպատակով, քան բնակարաններով, ասաց «Family Heritage Investment» անշարժ գույքի գործակալության գործադիր տնօրենը։
«Հայաստանը երկարաժամկետ հեռանկարում այնքան էլ գրավիչ երկիր չեն դիտարկում։ Օրինակ՝ Վրաստանը կամ Դուբայը օտարերկրյա ներդրողներին այս առումով ավելի հետաքրքիր են թվում։
Հայաստանում անշարժ գույքի նկատմամբ օտարերկրյա ներդրողների շրջանում գրավչությունը բարձրացնելու համար պետությունը պետք է երաշխիքներ տրամադրի։ Բիզնեսի տեսանկյունից Հայաստանը թանկ աշխատուժի, հումքի, լոգիստիկայի խնդիր ունի»,- նշեց Մկրտչյանը։
Սաթենիկ Մկրտչյանի հետ հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք դիտել ստորև.
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live