Ընկա քաղցր ճահիճը, դուրս գալ չեմ կարող, կուլիսներում սիրտս ահավոր կտրոփե. Գյումրու դրամատիկականի վարպետ Կամոն
ՄՇԱԿՈՒՅԹՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Իրերի առատությունից փոքր ու կիսամութ թվացող սենյակում լուսամփոփն ինչքան ուժ ունի մի ամբողջ կենսագրություն իր մեջ ամբարած փայտե սեղանն է լուսավորում:
Առաջին հայացքից սովորական սեղան է, վրան, ինչպես խորհրդային տարիներին գրեթե բոլոր աշխատասենյակներում էր, ապակի է դրված, տակին՝ հին լուսանկարներ, գրությամբ թղթի կտորներ, հեռախոսահամարներ:
Պատին ամրացված կյանք տեսած ու երկար ճանապարհ անցած կապի բարձրախոսից ձայներ են լսվում, դրանց միանում է չդադարող հեռախոսազանգը:
«Քիչըմ հետո գուկամ, կնայեմ, թողեք մնա, հմի հարցազրույցի եմ»,- պատասխանում է վարպետ Կամոն ու շարունակում.
«Էս մեր Պողոսն է Սուքիասյան, մեր Գյոդակյանն է, Ֆրունզն է, էս մեր Կիրովականի կոլեգաներն են, իմ առաջվա խումբն է, հմի չկան էս աշխատողները, ամեն մեկը մարդ են եղել մեծատառով։ 5-6 տնօրեն փոխի, Նուբար Քեշիշյանն էլ եղել է իմ ուսուցիչը»:
Կամո Սուքիասյանն է՝ դրամատիկականի վարպետ Կամոն: Հերթով մատնացույց է անում սև-սպիտակ լուսանկարները՝ իր կյանքի գունավոր ու պայծառ հիշողությունները:
Ընկա քաղցր ճահիճն ու դուրս գալ չեմ կարող, չեմ էլ ուզե
Կամո Սուքիասյանը Գյումրու դրամատիկական 80-ականներին է մտել: Հղկող հաստոցների գործարանից է եկել՝ որպես փականագործ: Պատմում է՝ 24-25 տարեկան էր:
«Հետո բեմի մոնտաժող եղա, մեխանիկ, հետո առաջարկեցին բեմի գլխավոր մեքենավար։ Ու մինչև էսօր բեմի սարքավորումների ծառայության պետն եմ: Թատրոնի հետ ես շատ-շա՜տ կապվա, մեր խոսքով ասած՝ ընկա քաղցր ճահիճն ու դուրս գալ չեմ կարող, չեմ էլ ուզե»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա:
Քանի դեռ վարագույրը փակ է
Մինչ ներկայացումը սկսվելը մեծ ճշգրտությամբ ու պատասխանատվությամբ վարպետ Կամոն գործընկերների հետ դասավորում է բեմը. սանտիմետրի տարբերություն ու շեղումն անգամ այստեղ անթույլատրելի է: Ամեն ինչ պետք է կատարյալ լինի. պատասխանատուն ինքն է:
«Գիշեր աշխատել ենք, ցերեկ աշխատել ենք: Մեր աշխատանքից է կախված թատրոնի որակը հենց սկզբից։ Եթե բեմը դրված, դասավորված է արդեն, ուրեմն ես ստուգել, ավարտել եմ, նորմալ է ամեն բան, կարող են սկսել։ Հետո մենք ունինք պոմռեժ, ինձ հետ ինքն էլ գալիս, ստուգում է բեմը, դրանից հետո նոր թույլտվություն է լինում ներկայացումը սկսելու:
Սա ամենամեծ պատասխանատվությունն է, դեկորացիան դնում ենք, ոչ մի չեպե չբդի լինի։ Դերասանը բարձրանում է վերև, ու, ասենք, 2-րդ հարկի վրա մի բան պատահի, պատկերացնո՞ւմ եք՝ ինչ կլինի։
Բոլոր գործերը ստուգվում են։ Էս ընթացքում ինչքան աշխատել եմ, ոչ մի պատահար չի եղել, ամեն բան նորմալ հունով գնացել է, հարաբերություններն էլ դերասանների հետ շատ լավ է: Յուրաքանչյուր աշխատանքի մեջ եթե համերաշխություն չեղավ, ոչ մի գործ էլ չի շարունակվի։ Եթե ես իրանց չվստահեմ, չսիրեմ, իրանք ընձի չեն վստահե»,- համոզված է նա:
Սիրտս տրոփում է՝ հանկարծ բան չպատահի, ամեն ներկայացումից առաջ սաղ գիշեր չեմ քնի
Վարպետ Կամոյի ուսերին մեծ պատասխանատվություն է դրված՝ անվտանգությունից մինչև մաքսիմալ ճշգրտությամբ հավաքված բեմ ու դեկոր, բեմի պտույտներ, կառուցատարրերի ու վարագույրի շարժ. «Ներկայացումների ժամանակ ես կուլիսներում եմ, դրանք հիմնականում ամբողջությամբ չեմ նայել։ Միայն փորձերի ժամանակ եմ նայում, որովհետև շատ փոփոխություններ են լինում դեկորացիաների հետ կապված կամ բեմի դասավորության։ Բայց որ գնում ենք հյուրախաղերի, կարողանում եմ ամբողջությամբ դահլիճից նայել»:
Եթե նոր ներկայացում է՝ լարվածությունն ավելի մեծ է լինում: Վարպետ Կամոն ասում է՝ ինչքան բարդ բեմ է լինում, ինքն ավելի հաճույքով է աշխատում, բայց ծայրահեղ անհանգիստ է դառնում:
«Գյումրու դրամատիկականն էն հնարավորություններն ունի, որ Հայաստանի ոչ մի թատրոն չի կարող ունենալ: Հատկապես նոր ներկայացումների ժամանակ, եթե գիտեմ մեծ բեմ է, մի քիչ տարբերվող մյուսներից, որ տուն էլ եմ գնում, ամբողջ գիշեր մտքումս դա է, երազիս էլ եմ տեսնում էդ բեմը։ Ու հետո ամբողջ ներկայացման ժամանակ կուլիսներում սիրտս ահավոր կտրոփե, որ հանկարծ բան չպատահի: Ես գիտեմ իմ էրածս գործը, բայց էնքան անսպասելի բաներ կան: Փառք Աստծո, հլը ըդոնք մեզի ռաստ չեն եկել»,- հպարտությամբ ասում է նա:
Զգում եմ, որ թատրոնին պետք եմ հլը, սա իմ երկրորդ ընտանիքն է
Ինչե՞ր են սրանք՝ հարցնում ենք՝ մատնացույց անելով սենյակում առկա ամենատարբեր իրերը: Վարպետ Կամոն, ասես մտքում զրուցելով, հայացքը սահեցնում է դրանցից յուրաքանչյուրի վրայով: Անսպասելի հուզվում է, քիչ դադարից հետո արցունքոտ աչքերով ու խզված ձայնով՝ անկեղծանում. «Ուրիշի համար սովորական առարկաներ են, ինձ համար ամեն մեկը իրա պատմությունն ու իմաստն ունի: Էսօր ես զգում եմ, որ թատրոնին պետք եմ հլը։ Սիրել եմ իմ աշխատանքը, եթե չսիրեի, էսքան չէի դիմանա էստեղ: Թատրոնն ինձ համար 2-րդ ընտանիք է։ 40 տարին քիչ չէ: Ես հուզվում եմ էս մոմենտներին, որ կպատկերացնեմ, որ էսքան դիմացել եմ թատրոնին: Որ անցնում ենք, թոռնիկներս ասում են՝ Կամո պապ, քու թատրոնն է: Կըսեմ՝ ցավդ տանիմ, իմս չէ, մեր թատրոնն է»։
Վարպետ Կամոն բացակայել չի կարող թատրոնից: Նա միակն է այս գործում հիմա: Ասում է՝ անփոխարինելի չէ, մարդ միշտ էլ կգտնվի, սակայն ժամանակի ու փորձի խնդիր կա: Ինչքան էլ աշխատանքը սիրի՝ սերնդափոխության մասին մտածել է պետք: Այս ուղղությամբ արդեն քայլեր ձեռնարկել են:
«Թոշակառուներից 3-ին կրճատել ենք, երիտասարդների ենք ընդունել աշխատանքի: Ես տղոնցը հավաքել ու բացատրել եմ, որ իրենք ամեն բան պիտի սովորեն, ես վաղը կարող է չլինեմ, բայց իրենք սովորելու են ամեն ինչ, որ մեր թատրոնը գնա դեպի առաջ, նույն որակով, առանց տարբերության: Մարդ բդի չզգա, որ բան է փոխվել»,- ասում է նա:
Ֆրունզը ջղայնացավ, թե՝ «այ տղա, իմ կնիգըս է, ես չեմ խանդե, դու կարգի՛ն փաթըթվի, կարգին»
Անցնող 40 տարիներն իրենց անջնջելի հետքն են թողել վարպետի հոգում: Հիշողությունների ամբարում քիչ չեն նաև զվարճալի, երբեմն՝ զավեշտալի դիպվածները: 5 տնօրենի է ճանապարհել վարպետ Կամոն, շատ ռեժիսորների հետ աշխատել: Բոլորի հետ լեզու է գտել, պատվով առաջ քայլել:
«Աշխատել եմ Խորեն Աբրահամյանի օրոք, Հակոբ Ղազանչյանի հետ, Գամջյան Անդրանիկի հետ՝ «Դիպլիմիտո»-ն բեմադրեց, լավ ներկայացում էր, հետո Ալբերտ Մկրտչյանի հետ եմ աշխատել։ Ֆրունզի մասին էլ չըսեմ: Հենց իրանից էլ բանըմ պատմեմ:
Ստեղ «Հացագործի կինը» բեմադրեց, ու էդ տարին էլ ինքը մահացավ։ Իրա կինը՝ Թամարն էլ էր խաղում գլխավոր դերում, Հրաչ Մովսիսյանն էլ սիրեկանն էր դերով, չոբան էր, երիտասարդ էր էն ժամանակ, ամոթխած։ Մեկ էլ Ֆրունզիկը ջղայնացավ: Ըսեց՝ այ տղա, իմ կնիգըս է, ես չեմ խանդե, դու կարգի՛ն փաթըթըվի, կարգին, ինչ կենես»,- զրույցն այս պատմությամբ ավարտում է վարպետ Կամոն:
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live
