Երևան, 05.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պլանշետը հորինվել է դեռ 140 տարի առա՞ջ․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

1887 թվականին ամերիկացի Էլիշա Գրեյը արտոնագրել է մի սարք, որը կարելի է համարել ժամանակակից պլանշետի նախահայրը: Զարգացման հաջորդ քայլը 1915 թվականին Գոլբերգի «էլեկտրոնային ստիլուսի կարգավորիչի» գյուտն էր։ Սակայն, ցավոք, այն ժամանակվա տեխնոլոգիայի զարգացումը թույլ չի տվել այս գյուտերը լիովին իրագործել, սակայն հիմք է դրել պլանշետային սարքի ապագա կառուցվածքի համար:

Հետագա զարգացումն ուղղակիորեն կապված է սենսորային էկրանի հայտնվելու հետ: 1968 թվականին Ալան Քեյը համակարգչային արտադրող Xerox-ին գաղափար է ներկայացրել՝ երեխաների համար պլանշետային համակարգիչ ստեղծել: Դրանից չորս տարի անց աշխարհը տեսել է Dynabook պլանշետը: Սարքը նախատեսված էր ոչ միայն երեխաների, այլ նաև մեծահասակների համար։ Բայց պատմությունը կրկնվել է, ինչպես կես դար առաջ։ Անհրաժեշտ տեխնոլոգիաները բավարար չէին սարքը զանգվածային արտադրության դուրս բերելու համար։ Եվ 15 տարի մոռացել են դրա մասին։

1987 թվականին Apple-ն է սկսել մշակել սեփական պլանշետային սարքը և 1993 թվականին հանրությանն է ներկայացրել MessagePad Newton պլանշետի իր տարբերակը՝ նախատեսված ուսումնական հաստատությունների համար։ Սակայն այն մնացել է որպես ցուցահանդեսային իր։

2002 թվականին Microsoft-ը ներկայացրել է Microsoft Tablet PC պլատֆորմը, որն օգտագործում էր Windows XP օպերացիոն համակարգը արդիականացված սենսորային էկրանով աշխատելու համար: Բայց պլանշետների այդ տարբերակները լայնորեն չեն կիրառվել: Նրանք շատ թերություններ ունեին։ Նախ՝ նրանք կշռում էին մոտ երկու կիլոգրամ։ Երկրորդ՝ աշխատանքի տևողությունը երեք ժամից ոչ ավելի էր։ Երրորդն այն էր, որ էկրանը կառավարելու համար օգտագործվում էր միայն ստիլուսը։ Չորրորդ հերթին՝ էկրանն ուներ ցածր լուծաչափ։ Բացի դա, 2000-ականների սկզբին ինտերնետը թանկ հաճույք էր, Wi-Fi թեժ կետերը՝ չափազանց քիչ, իսկ բջջային ինտերնետը՝ չափազանց թանկ:

Հետո Intel-ը թողարկել է իր առաջին պլանշետային համակարգիչը՝ WebPad-ը՝ առանց լրացուցիչ սարքերի ինտերնետ մուտք գործելու հնարավորության։ Սակայն միայն 2010 թվականին, iPad-ի թողարկմամբ է պլանշետը սկսել ժողովրդականություն ձեռք բերել: Դրա ստեղծողները փորձել են վերացնել առաջին պլանշետներին բնորոշ թերությունները։ Հետո Apple-ն առաջարկել է հզոր պրոցեսորով իր նոր պլանշետը: Հնարավոր է դարձել սարքը կառավարել մատների միջոցով և զարմանալի պարզությամբ: Բացի դա, համացանցն էր ավելի հասանելի դարձել: 2010 թվականի ապրիլին թողարկվել է Wi-Fiով մոդելը։ Մեկ ամիս անց պլանշետը համալրվել է 3G բջջային մոդուլով։

2011 թվականի մարտին թողարկվել է iPad 2-ը, վաճառվել է ավելի քան 15 միլիոն iPad պլանշետային սարք։ Երկրորդ սերնդի iPad2 պլանշետը թույլ էր տալիս ստեղծել երաժշտական հատվածներ և խմբագրել տեսանյութեր: Իրավիճակը շուկայում սկսել է փոխվել, խոշոր ընկերությունները չէին կարող անտեսել պլանշետային սարքերի աճող պահանջարկը, նրանք ձգտում էին թողարկել իրենց մոդելը և նվաճել սպառողական շուկան: 2010 թվականին պլանշետների ամբողջ վաճառքի 83 %-ը կազմել է iPad-ը, իսկ 2013 թվականին՝ միայն 28 %-ը։ Հիմա էլ արտադրողները շարունակում են մշտապես աշխատել իրենց սարքերը բարելավելու ուղղությամբ: Ավանդական պլանշետները աստիճանաբար փոխարինվում են փոխակերպվող սարքերով։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Եվրամիության արևային հզորությունները հինգ տարում կրկնապատկվելու են Արշակ Սրբազանը կալանավորվեց 2 ամսով Խաղաղության պատրանք․ Փաշինյանի խոստումներն ու մեր իրականությունըՔաղբանտարկյալ տերմինը Արշակ սրբազանի նկատմամբ այնքան էլ կիրառելի չէ Ադրբեջանական մշակութային ժառանգության վերականգնումն ու պաշտպանությունը Հայաստանում մեր ժողովրդի օրինական պահանջն է. Ալիև Ռուսներին այլևս թույլ չեն տա մուտք գործել Վրաստան առանց այս փաստաթղթիԱդրբեջանցիները վնաuել են Արցախում գտնվող 17-րդ դարի Սուրբ Ամենափրկիչ Վանքը Վաշինգտոնյան հուշագրի իրական գինն ու Հայաստանի համար աճող վտանգները Փաշինյանի իշխանությունն ուժեղացնում է ճնշումը եկեղեցու վրա Բլոգերը թաղված է գտնվել անտառում. ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐՖասթ Բանկը վերանորոգել է Կապանի թատրոնի ենթակառուցվածքներն ու մուտքըԱրմավիրում «Mitsubishi Pajero»-ն վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 2-5 աստիճանով 75 տարեկանում կյանքից հեռացել է «Mortal Konbat» սերիալի դերասան Քարի-Հիրոյուկի Տագավան Հայաստանում հիմնավորված է անորակ քաղաքական մշակույթը, մի բան, որ էդպես էլ չի ստացվում փոխել. Աննա ԿոստանյանՀայաստանը մտնում է նոր ռեպրեսիվ փուլ, որտեղ ազգային ինստիտուտները և հանրային հեղինակությունը դառնում են իշխանության վերարտադրության թիրախ․ Սուրենյանց Ռուբլին թանկացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա աղոթք Այն մասին, թե ինչպես է գործող վարչախումբը փաստացի կրճատում բանակը, և երկիրը անպաշտպան թողնում հնարավոր նոր թշնամական ագրեսիայի առաջ. Ա. ՉալաբյանԱրտակարգ դեպք՝ Արմավիրի մարզում․ հրշեջներին հաջողվել է կանխել Բամբակաշատ գյուղի տներից մեկում առաջացած կրակի տարածումը Սրբուհի Գալյանը դեկտեմբերի 15-19-ը կգործուղվի ԿատարԲեքսթեյջ լուսանկարներ «Մարդամեկը» սիթքոմի նկարահանման հրապարակից Մեր խնդիրն այժմ Ռուսաստանում կայացած հանդիպման ժամանակ հնչածի մասին ամբողջական տեղեկատվություն ստանալն է. Զելենսկի Ռուանդայի և Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը պատմական պահ է. Թրամփ Բռնցքամարտի ԱԱ․ 3 հայ բռնցքամարտիկ սկեցին հաղթանակով Visa-ն կսկսի գործել Սիրիայում Բաքվում «դատվող» Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության փաստաբանները խնդրել են արդարացնել նրանց Բեննու աստերոիդի նմուշներում հայտնաբերվել են խորհրդավոր «տիեզերական մաստակ» և կյանքի համար անհրաժեշտ շաքարներ Մհեր Ավետիսյանը Տավրիչեսկի պալատում հանդես է եկել «Հայրենական մեծ պատերազմը ԱՊՀ ժողովուրդների հավաքական հիշողության մեջ․ Հաղթանակի 80-ամյակին» նվիրված միջազգային կոնֆերանսումՊուտինն ասել է, թե ով է մեղավոր ԽՍՀՄ փլուզման համար 30-ամյա վարորդը «Ford»-ով վրաերթի է ենթարկել ամուսինների․ վերջինները տեղափոխվել են հիվանդանոց ՀՀ-ում հաշվառված տրանսպորտային միջոցներով ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում կատարած օտարերկրացիները տուգանքը կվճարեն սահմանին Միրզոյանը Հադադի հետ է հանդիպել Իսպանիան, Նիդերլանդները և Իռլանդիան կբոյկոտեն «Եվրատեսիլը» Իսրայելի պատճառով ԱԱ. Արարատ Հարությունյանը մեկնարկեց հաղթանակով Հայաստանն ու Պորտուգալիան պատրաստ են խորացնել քաղաքական և տնտեսական կապերը Վրաստանը ՌԴ քաղաքացիներից բժշկական ապահովագրություն կպահանջի՝ երկիր մուտք գործելու համար Պուտինը` ԽՍՀՄ վերականգնման մասին «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումը՝ Վայոց Ձորում․ մարզում բացվեցին շարժման երկու գրասենյակներԸնդունվել է «Կենդանիների նկատմամբ պատասխանատու վերաբերմունքի մասին» օրենքի նախագիծը. ինչ է այն նախատեսում Արտառոց դեպք Երևանում․ տղամարդ է դանակահարվել, կասկածյալը վիրավորի կինն է «Hyundai Elantra»-ն վերածվել է մոխրակույտի, իսկ «Mercedes»-ը դարձել է ոչ շահագործելի Ադրբեջանն ակնկալում է, որ 2026 թվականին Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիրը կստորագրվի․ Ամիրբեկով Որևէ մեկին չփոխանցե՛լ անձնական կամ բանկային տվյալներ․ ԿԲ-ն զգուշացնում է Ձյուն կտեղա՞․ ինչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 5-ից 8-ը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի ամբողջական բացումը «ԹՐԻՓ ուղուց» հետո հաջորդ կարևոր օղակն է, որը կամբողջացնի տարածաշրջանի վերափոխման գործընթացը․ Միրզոյան Պետության կողմից տներ կառուցելն ու արցախցիներին տրամադրելն ամենաճիշտ տարբերակն է․ Արցախի ՄԻՊ Սպիտակի «Cloud Dancer» երանգը հայտարարվել է 2026 թվականի տարվա գույն Թբիլիսին աջակցում է Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղությանը. Վրաստանի ԱԳ նախարար ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանի անունով WhatsApp հավելվածում ստեղծվել են կեղծ օգտահաշիվներ