Երևան, 15.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Գլոբալ տաքացման պատճառով բանանին անորոշ ապագա է սպասվում

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Էքսեթերի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ կլիմայի փոփոխությունը արագորեն նվազեցնում է Լատինական Ամերիկայում և Կարիբյան ավազանում բանան աճեցնելու հնարավորությունը՝ վտանգի տակ դնելով աշխարհի ամենահայտնի և կարևոր գյուղատնտեսական մշակաբույսերից մեկը:

Ինչպես սոցցանցի իր էջում գրում է «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը, աշխատանքը հրապարակվել է Nature Food (NF) ամսագրում։ Մինչև 2080 թվականը արտահանման նպատակով բանանի աճեցումը տնտեսապես ոչ շահավետ կդառնա այն տարածաշրջանների 60%-ի համար, որտեղ այն ներկայումս արտադրվում է։ Պատճառը կլիմայի փոփոխության պատճառով ջերմաստիճանի բարձրացումն է։

Բանանը արտահանման հիմնական արտադրանքն է՝ որը բերում է տարեկան 11 միլիարդ դոլար: Դրանք կարևոր դեր են խաղում շատ երկրների տնտեսություններում, սակայն առանց հրատապ հարմարվողականության միջոցառումների, միլիոնավոր մարդիկ կարող են կորցնել իրենց աշխատանքը: Երկրները, ինչպիսիք են Կոլումբիան և Կոստա Ռիկան, կհայտնվեն ամենաշատ տուժածների թվում, քանի որ այդտեղ ջերմաստիճանը չափազանց բարձր է դառնալու բանանի աճի համար:

Միևնույն ժամանակ, Էկվադորը և Բրազիլիայի մի մասը կկարողանան պահպանել արտադրությունը, քանի որ կլիմայի փոփոխությունն այս տարածաշրջաններում ավելի քիչ կործանարար կլինի:

«Ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս նաև, որ արտադրության հարմարվողականությունը սահմանափակվում է սոցիալ-տնտեսական գործոններով, ինչպիսիք են աշխատուժի առկայությունը և նավահանգիստներին մոտ լինելը: Սա նշանակում է, որ բանանի տնկարկներն ավելի բարենպաստ շրջաններ տեղափոխելը դժվար է։ Պրոֆեսոր Դեն Բեբերը, ով ղեկավարել է ուսումնասիրությունը, շեշտել է, որ հարմարվողականության մեջ հրատապ ներդրումներ են անհրաժեշտ. «Կլիմայի փոփոխությունը սպառնում է ոչ միայն շրջակա միջավայրին, այլև համաշխարհային պարենային անվտանգությանը: Առանց հարմարվողականության մեջ հսկայական ներդրումների, ներառյալ բարելավված ոռոգումը և ջերմակայուն բանանի սորտերի զարգացումը, բանանի արտահանման արտադրության ապագան մնում է անորոշ»:

Որպես հարմարվողականության միջոցառումներ՝ գիտնականներն առաջարկում են ոռոգման ենթակառուցվածքների զարգացում, ջերմադիմացկուն և երաշտադիմացկուն սորտերի աճեցում և կլիմայական ռիսկերի կառավարման գործում ֆերմերներին աջակցություն: Առանց ակտիվ գործողությունների, կլիմայի փոփոխության հետևանքները կարող են հանգեցնել բանանի արդյունաբերության համաշխարհային ճգնաժամի:

Հետազոտողները կոչ են անում անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել՝ արտադրությունը պահպանելու և միլիոնավոր մարդկանց աջակցելու համար, որոնց կյանքը կախված է այդ պտուղներից»,- գրում է Ազիզյանը:

 Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքի ջրանցքներում «սնեժուրա» երևույթն է ֆիքսվել (տեսանյութ) Կոտայքում «Mercedes»-ը վրաերթի ենթարկել մրգավաճառի, ով հետո տեղափոխվել է հիվանդանոց Դատախազությունում տեղի են ունեցել կադրային փոփոխություններ Արագածոտնի թեմը դատապարտել է Մկրտիչ եպիսկոպոս Պռոշյանի կալանքի երկարաձգման որոշումը Արտակարգ դեպք, «Ավշարի գինու գործարան»-ից 18-ամյա տղա է «աջ նախաբազկի ջնջխված, սալջարդ վերք » ախտորոշմամբ տեղափոխվել է հիվանդանոց «Վերին Լարս» սահմանային անցակետում ավելի քան 2000 բեռնատար է կուտակվել Հայաստանում շուրջ 10 հազար աշխատատեղ, իսկ աշխարհի այլ երկրներում 40 հազար աշխատատեղ ստեղծած ու բարեկեցություն բերած մարդու թիմին ժողովուրդը հենց այդպես էլ պիտի ընդունի․ Ալիկ ԱլեքսանյանՄինչ Փաշինյանն ու նրա նախարարները զբաղված են անձնական որակավորումներ տալով, մենք զբաղված ենք աշխատանքով և մարդկանց մասին հոգ տանելով. «Մեր ձևով» Բուժքույրը տասնյակ հիվանդների վարակել է ՄԻԱՎ-ով և հեպատիտով«Լիվերպուլի» լեգենդը լուրջ առողջական խնդիրներով տեղափոխվել է վերակենդանացման բաժանմունք Աշխարհի բեմերից՝ Երևան. վիրտուոզ ջութակահար Արա Մալիկյանի սպասված վերադարձը ԵՄ յոթ երկիր դեմ է ռուսական ակտիվների բռնագրավմանը. Euroactive Երբ երկիրը կործանման եզրին է, լռելը հանցագործություն է․ Արմեն ՄանվելյանԱնցած շաբաթ - կիրակին Լոռիում. Մենուա ՍողոմոնյանՀայաստանը դիտարկվում է ոչ թե որպես ինքնիշխան պետություն, այլ որպես կառավարման օբյեկտ. Հրայր ԿամենդատյանՀրապարակվել է տեսանյութ, որտեղ երևում է, թե ինչպես է ռուս տղամարդը մահանում բեռնատարի մասնակցությամբ լուրջ վթարի հետևանքովԿենսաթոշակառուներն ու նպաստառուները հունվարից կկարողանան մինչև 10,000 դրամ հետվճար ստանալ «Բանակցել է Նիկոլ Փաշինյանը». Նարեկ Կարապետյանը տեսանյութ է հրապարակել Փաշինյանը միայն աղմկում է. «Մեր ձևով» Իդեալական «բլինչիկ»-ի գաղտնի բաղադրատոմսըԱշտարակի բաժնի համայնքային ոստիկանները հետախուզվողի են հայտնաբերել Անվտանգություն պահանջելը խաղաղության սպառնալիք չէ․ Ավետիք ՔերոբյանՍիրտս ու հոգիս քեզ նվիրեմ, Հայաստա ՛ն․ Արսեն ԳրիգորյանԶինծառայողի մաhվան դեպքով կալանավորած կա. նա մեղադրվում է ինքնաuպանnւթյան հասցնելու հոդվածով. ՔԿ Կրթության ոլորտը ԶՊՄԿ ուշադրության կենտրոնում էՏղամարդիկ ծեծի են ենթարկել վարորդին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ«Ռուսաստանը նրանց հետ է այս դժվարին ժամանակներում․ որոշել ենք շարունակել աջակցել Լեռնային Ղարաբաղից վերաբնակեցված ընտանիքներին 2026 թվականին ևս». Իգոր Յուրիի Չայկա Ընդդիմադիր դաշտում խորքային զարգացումներ են սկսվել Ucom-ը և Armflix-ը ներկայացրեցին «13 վայրկյան» բազմասերիանոց ֆիլմը Մեր ապագայի տեսլականը ուժեղ Հայաստանն է. Սամվել Կարապետյան Կցրտի. եղանակը կփոխվիՓաշինյանի իշխանությունն ինքն է զոհում ՀՀ ինքնիշխանությունը Տղամարդը, որն ամեն առավոտ սրտիկ է անում, լուրջ մեղք է, արհամարհեք. Լևոն Հարությունյան Հայաստանյան արևմտամետների մեջ կրկին սև կատու է անցել Փաշինյանը կրկին փորձում է պառակտել Հայ Առաքելական Եկեղեցին իր տիրադավ քահանաներով. Էդմոն ՄարուքյանԵրբեք չօգտագործես ժավել, հատկապես երեխաների հագուստի համար. ԶԳՈՒՇԱՑՈՒՄԵրբ հայտարարում եք, թե ԼՂ-ի հարցի մասին խոսողները նոր պшտերազմ են ուզում, դուք ոչ թե սխալվում եք, այլ գիտակցաբար խեղաթյուրում եք իրականությունը․ Սամվել Բաբայանը՝ Փաշինյանին Իսրայելում սկսվում է արևային էներգետիկայի հեղափոխություն Մաշկաբանը զգուշացնում է․ խալերը կարող են լուրջ վտանգ ներկայացնել առողջությանը«ՀայաՔվե» միավորման համակարգող Ավետիք Չալաբյանը հանդիպեց երիտասարդների հետՎթարային ջրանջատում Կապան քաղաքում Պետության խորթ զավակը. ինչպե՞ս կառավարել մշակույթի համակարգըԹշնամու կողմից վարվող հիբրիդային պատերազմի արդյունքում մեր իսկ բերանով սկսում ենք քննարկել իրենց թեզերը․ Էդմոն Մարուքյան Մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որ թոշակները բարձրացվի 50 տոկոսով. Հրայր ԿամենդատյանՈղբերգական ավտովթար՝ Գեղարքունիքի մարզում. ՊՆ ծառայողի մարմինը մեքենայից դուրս են բերել փրկարարներըԱ՛յ Նիկոլիկ, ա՛յ Նոլիկ...դու ո՞վ ես, արա՛, Մեծ Հայքի թագավո՞րն ես. Չալաբյան Վաշինգտոնյան հուշագրի ստվերում. ով է իրականում տուժում խաղաղության «բեմադրությունից» Հայտնի դերասանի տանը 2 դիակ է հայտնաբերվել. մանրամասներՀայ Եկեղեցու և իշխանության միջև խորացող հակամարտությունը. ուր են տանում Փաշինյանի հակաեկեղեցական քայլերը Կյանքից հեռացել է դաշնակահար և կոմպոզիտոր Լևոն Օգանեզովը